Chézard-Saint-Martin

Chézard-Saint-Martin
S Wappe vo Chézard-Saint-Martin
S Wappe vo Chézard-Saint-Martin
Basisdatä
Staat: Schwiiz
Kanton: Nöieburg (NE)
Bezirk: Val-de-Ruzw
Gmeind Val-de-Ruz
PLZ 2054
Koordinate: 560562 / 212826Koordinate: 47° 3′ 55″ N, 6° 55′ 10″ O; CH1903: 560562 / 212826
Höchi: 764 m ü. M.
Flächi: 13,05 km²
Iiwohner: 1819 (31. Dezämber 2012)[1]
Website www.chezard-saint-martin.ch
Charte
BEMERKUNG_KARTE=www
d Laag vo Chézard-Saint-Martin im ehemolige Bezirk Val-de-Ruz

Chézard-Saint-Martin (frankoprovenzalisch [tʃezaːr]-[a sɛː marˈtɛː]) isch es Dorf, und es isch früener e bolitischi Gmai vom Kanton Nöueburg gsi.

Zum 1. Jänner 2013 het si mit dr Gmaine Boudevilliers, Cernier, Coffrane, Dombresson, Engollon, Fenin-Vilars-Saules, Fontainemelon, Fontaines, Les Geneveys-sur-Coffrane, Les Hauts-Geneveys, Montmollin, Le Pâquier, Savagnier un Villiers zue dr neie Gmai Val-de-Ruz fusioniert.

Geografi

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Chézard-Saint-Martin umfasst d Derfer Grand Chézard (771 m ü. M.), Petit Chézard (764 m ü. M.) un Saint-Martin (746 m ü. M.) am Fueß vum Mont d'Amin.

Dr Bann umfasst 56 Prozänt landwirtschaftligi Flechi, 39 Prozänt Wald un 5 Prozänt Sidligsflechi.

D Nochbergmaine vu Chézard-Saint-Martin sin früener gsii: Cernier, Engollon, Savagnier un Dombresson im Kanton Neuenburg sowie Sonvilier un Renan im Kanton Bärn.

Gschicht

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Saint-Martin isch zum erschte Mol gnännt wore anne 998 as Sancto Martino, Petit-Chézard anne 1143 as Esser un Grand-Chézard anne 1285 as Chesas.

Syt 1648 isch Nöueburg Firschtetum un ab 1707 dur Personalunion mit em Chenigrych Preuße verbunde gsii. Anne 1806 isch s Biet an Frankrych unter em Napoleon I. abdrätte wore. Im Zug vum Wiener Kongress isch s anne 1815 an d Schwyz chuu, doderby sin d Chenig vu Preuße aber bis zum Nöueburgerhandel 1857 au Firschte vu Nöueburg blibe.

Bevelkerig

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Quälle: Bundesamt für Statistik 2005[2]

Johr 1850 1860 1870 1880 1888 1900 1910 1920
Yywohner 777 828 886 903 966 1061 1097 1074
Johr 1930 1941 1950 1960 1970 1980 1990 2000
Yywohner 1042 920 974 952 1110 1165 1377 1601

Dr Uusländeraadail isch 2010 bi 1,4 Prozänt gläge.

Religion

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

78 Prozänt vo dr Yywooner sin evangelisch-reformiert, 3,7 Prozänt sin römisch-katholisch (Stand 2000).

Bolitik

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Bi dr Nationalrootswahle 2011 het s des Ergebnis gee: BDP 0,0 %, CVP 7,2 %, FDP 34,9 %, Grüeni 14,6 %, PdA 0,4 %, SP 15,8 %, SVP 16,6 %.

Wirtschaft

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Chézard und Saint-Martin sin früener Puuredörfer gsi. Sid em 19. Joorhundert het’s dört au chly Uhreinduschtry.

Sproch un Dialäkt

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Bi dr Volkszellig 2000 hän vu dr 1601 Yywohner 94,5 Prozänt Franzesisch as Hauptsproch aagee, 3,7 Prozänt Dytsch, 0,5 % Italienisch un 1,3 Prozänt anderi Sproche.

Dr alt frankoprovenzalisch Patois isch wahrschyns Ändi 19./Aafangs 20. Jh. uusgstorbe. Ergebnis us dr Volkszellige vu 1990 un 2000, wu zum Dail Lyt Patois as Sproch aagchryzlet hän, gälte in dr Sprochwisseschaft as Artefakt un hän ihre Ursprung ender in statistische Fähler oder ass d Lyt unter „Patois“ ihr Regionalfranzesisch verstehn[3][4]

Literatur

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
 Commons: Chézard-Saint-Martin – Sammlig vo Multimediadateie

Fueßnote

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
  1. ↑ Bilanz der ständigen Wohnbevölkerung nach Bezirken und Gemeinden uf bfs.admin.ch (Bundesamt för Statistik)
  2. ↑ Bundesamt für Statistik: Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000. Bern 2005 (Online uf bfs.admin.ch (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[1] [2] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch, Date im Aahang (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[3] [4] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch)
  3. ↑ Andres Kristol: Que reste-t-il des dialectes gallo-romans de Suisse romande?. In: Jean-Michel Eloy (Hg.).: Evaluer la vitalité. Variétés d’oïl et autres langues. Université de Picardie / Centre d’Etudes Picardes, Amiens 1998, S. 101–114
  4. ↑ Pierre Knecht: Die französischsprachige Schweiz. In: Hans Bickel, Robert Schläpfer (Hg.): Die viersprachige Schweiz. Sauerländer, Aarau/Frankfurt/Salzburg 2000, S. 139–176