S Domesday Book [ˈduːmzdeɪ ˌbʊk], änglisch „Buech vom Jüngste Daag“, ursprünglig King’s Roll oder Winchester Roll, isch e Grundbuech vo Ängland, wo uf Latiinisch d Resultaat vo Ermiddlige im ganze Land im 11. Joorhundert festhaltet. Dr ungwöönligi Naame vom Buech het sich im Joorhundert noch dr Erheebig iibürgeret. Er het sich druf bezooge, ass d Grundbsitzverheltniss, wo im Domesday Book iidräit si, as rächtlig „ändgültig“ gulte häi.
S Buech isch entstande, wil dr Wilhelm der Eroberer von ere Inwasion bedroot gsi isch und dorum an dr Wienacht vom Joor 1085 befoole het, ass alle äignig und stüürbar Bsitz söll erfasst wärde.[1] Vom Januar 1086 si sini Abgsandte süstematisch im Land umegräist und häi usser de Grundstück zum Bischbil au d Zaal vo de Manne ermiddlet.[2] S Buch, wo us zwäi Bänd bestoot, isch noch em Joor 1090 nüm witergfüert worde. Es stellt aber äinewääg die domoolige Verheltniss seer usfüerlig daar. Jede Landbsitz het vo denn aa si Legitimazioon us däm Register überchoo.
Intressants us em Domesday Book, wo mit eme Grundbuech diräkt nüt z due het
Dä wo dr Friide vom Köönig broche het, wo Raub oder Iibruch begange het, isch für vogelfrei erkläärt worde. Er het aber im Sheriff 100 Shilling as Uslöösgäld chönne zaale und isch verschont bliibe.
Wär Bluet vergosse het, het e Buess vo 40 Shilling müesse zaale.
Wenn dr Sheriff uf Wales het welle, het er Bürger chönne rekrutiere zum en begläite. Mit 40 Shilling het mä sich chönne loschaufe.
E Witwe, wo sich wider verhürootet het, het im Köönig 20 Shilling müesse zaale. Jungfraue häi 10 Shilling zaalt.
Wenn e Huus aabebrennt isch wägen eme Unfall, wil öbber nid ufbasst het oder ganz äifach wäge Bäch, so het mä im Köönig 40 Shilling müesse zaale. Die bäide nöggste Noochbere häi bäidi 2 Shilling überchoo.
Wenn e Bürger, wo im Dienst vom König gstande isch, gstorbe isch, so het mä 10 Shilling Uslöösgäld für en ,üesse zaale.
Wenn dr Köönig in ere Stadt gsi isch, denn häi zwölf hochrangigi Stadtbewooner si Schutz müesse übernee.
Isch dr Köönig uf d Jagd gange, so häi en d Bürger mit Ross und Waffe müesse schütze.
Rüdiger Fuchs: Das Domesday book und sein Umfeld. Zur ethnischen und sozialen Aussagekraft einer Landesbeschreibung im England des 11. Jahrhunderts. Franz Steiner Verlag, Stuttgart 1987. ISBN 3-515-04840-5.