El Niño (span. für „dr Bueb, s Chind“, do konkret: „s Christchind“) säit mä eme Fenomeen, wenn ungwöönligi, nit züklischi, verändereti Ströömige im ozeanografisch-meteorologische Süsteem (El Niño-Southern Oscillation, ENSO) vom ekwatoriale Pazifik vorchömme. Dr Naame chunnt vom Zitpunkt, wo s voorchunnt, nämlig zur Wienachtszit. Er stammt vo peruanische Fischer, wo wägen em Effekt wirtschaftligi Schwiirikäite überchömme, wil d Fischschwärm verschwinde.
Uf drei Viertel vo dr Ärde het El Niño Iifluss uf s Wätter. Uf de Galápagos-Insle und an dr südamerikanische Küste foot s fest afo räägne und es chunnt zu Überschwemmigen an dr westlige Küste vo Südamerika. Sogar an dr nordamerikanische Westküste git s Überschwemmige.
Im Räägewald im Amazonasgebiet hingeege räägnet s nid gnueg. Vor Mexiko chönne gwaltigi Wirbelstürm entstoo, wo enormi Schääde aarichde. In Südostasie und Australie git s wil s nid räägnet Buschfüür und riisigi Waldbränd. Wäärend s in Ostafrika in Länder wie Kenia und Tansania mee Rääge git, isch s in Sambia, Simbabwe, Mosambik und Botswana (Südafrika) dütlig drochniger.
In Asie wirkt sich s El-Niño-Fenomeen uf e indisch Monsun us. In El-Niño-Joor räägnet s seer vil mee, wäärend dr Monsun in La-Niña-Joor weniger Niiderschlag mit sich bringt.
Öiropa blibt bis uf wenigi Usnaame, wie dr Winter vo 1941/1942, wo für Öiropa ungwöönlig chalt gsi isch, vo de Färnwirkige vom El Niño verschont. Öb dr chalt und schneeriich Winter 2010/2011 in Öiropa und Nordamerika vom El Niño choo isch, wird in Fachkräis diskutiert.[1]
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „El_Niño“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |