Karlmann (Karolinger)

Karlmann (Karolinger)
Huusmeier vo Austrasie, Alemannie und Thüringe
Regierigsziit	742–747
Uf d Wält cho	vor 714
Gstorbe	17. Juli 754
Dodesort	Vienne
Begrabe	Monte Cassino
Vorgänger	Karl Martell
Nochfolger	Pippin dr Jünger

Dr Karlmann (* vor 714, evtl. 706/708; † 17. Juli 754 z Vienne) isch vo 742 bis 747 e fränkische Huusmeier us em Gschlächt vo de Karolinger gsi. Er isch dr eltist Sohn vom Huusmeier Karl Martell und vo däm siiner erste Frau Chrotrud.

Läbe

Noch em Dod vom Karl Martell isch s Frankeriich zwüsche de beide Söhn vo siiner erste Frau, em Karlmann und em Pippin em Jüngere, deilt worde. Dr Karlmann isch Huusmeier z Austrasie, Alemannie und Thüringe worde, dr Pippin z Neustrie, Burgund und in dr Provence. Die beide Brüeder hai sofort mit eme Ufstand vo ihrem Halbbrueder Grifo, wo bim Erbe nüt übercho het, z due gha. Si hai dr Ufstand niidergschlage ind dr Grifo im ene Chloster iigsperrt. Wil ihri Macht offesichtlig nit sicher gsi isch, hai dr Karlmann und dr Pippin 743 e neue merowingische König, dr Childerich III., iigsetzt, für zum so ihrem Amt as Huusmeier e königligi Legitimierig z ge. D Brüeder hai sich schiinbar guet verstande und zsämmegschafft, so het dr Karlmann im Pippin ghulfe im Hunald siini Ufständ z Aquitanie in de Johr 742 und 745 z underdrugge, und dr Pippin het dr Karlmann in de Johr 742 bis 743 understützt gege dr Sachseherzog Theoderich und gegen e Odilo vo Bayre in 742 und 744.

Au d Alemanne hai en Ufstand gmacht under ihrem Herzog, em Theudebald und hai mit de Bayre kooperiert. Zsämme hai si 743 am Lech e Niiderlage erlitte, und dr Theudebald isch im Johr druf abgsetzt worde. Dr Karlmann het denn 746 z Cannstatt die alemannische Adlige versammlet und het, noch de Annale vo Metz (annales Petaviani) und noch eme Bricht vom fränkische Herzog Childebrand, eme Brueder vom Karl Martell, Duusigi vo Alemanne wäge Hochverrot lo hiirichte, s Herzogdum abgschafft und s Gebiet in zwei Grafschafte ufdeilt, won er fränkischi Grafe, dr Warin und dr Ruthard, iigsetzt het. Im Schwarzwald het me mit dr Hilf vo de Adlige und em Pirmin siine Ahänger neui Chloster gründet und die wo s scho ge het, z Sanggalle und uf dr Insle Riichenau si under fränkischi Kontrolle cho, wie au s bischöflige Gebiet vo Chur, so dass d Karolinger jetzt d Alpepäss noch Italie in ihrer Gwalt gha hai.^[1] Dr Bonifatius, dr „Apostel vo de Dütsche“, wo d Chille noch em römische Vobild het welle reformiere, isch nit emol vo de Geistlige z Alemannie understützt worde und het mit em Rückdritt vom Karlmann 747 au no si Gönner verlore.^[2]

Wo dr Karlmann 747 siini Länder em Pippin überlo het und sich in d Chlöster Monte Soracte und Monte Cassino zurückzoge het, haig s wenigstens Grücht ge, ass er nit ganz freiwillig zrugdräte siig. Dr Pippin loot s explizit in ziitgenössische Dokumänt erwähne, ass es elei dr Entschluss vo siim Brueder gsi siig. Dr Pippin het also d Regäntschaft über s ganze Riich übernoh, und het mögligi Erbrächt vom Karlmann siine Chinder nit beachdet.

Siibe Johr nochdäm er in s Chloster gangen isch, het er sich no einisch in dr Politik iigmischt. 754 het dr Papst Stephan II. dr Pippin, wo denn scho König gsi isch, drum bittet, ass er em gege dr Langobardekönig Aistulf wurd hälfe. Dr Karlmann het siis Chloster verlo und isch si Brueder cho bsueche, für zum em z säge, ass er sich nit sött iimische. Er het mögligerwiis au Understützig für si Sohn Drogo well ufdrummle. Dr Pippin het sich nit lo überrede und het dr Karlmann z Vienne lo iisperre, won er churz druf am 17. August gstorben isch.

Dr Karlmann isch z Monte Cassino begrabe.

Familie

Dr Karlmann het e Sohn gha, dr Drogo, wo 747–754 erwähnt wird, und no sächs anderi Söhn, wo 754 noch em Dod vo ihrem Vater uf Befähl vo ihrem Unggle Pippin ins Chloster gschiggt worde si.

Bedütig

Gschichtligi Bedütig het dr Karlmann wäge siiner Chillepolitik übercho. Es schiint, ass er d Missionierig und d Reform vo de Chillestrukture, wo zu sällere Ziit sehr unübersischtlig gsi si, us stark religiöse und weniger us politische Gründ gförderet het. Si Vater het d Missionsdätigkeit vo de angelsächsische Mönch duldet, wil mit dr Christianisierig d Nochbervölker e chliineri Gfohr gsi si für en, aber er het sich in dr fränkische Chille, wo zum e grosse Deil unabhängig vo Rom gsi isch, iigmischt und Bischöf und Äbt ii- und abgsetzt. Er het au mit Chillebsitz sihni Ahänger belohnt. Dr Karlmann het zsämme mit de Grosse vo dr Chille brobiert, die klerikali Organisation z verbessere. Dr Missionar und Erzbischof Winfried Bonifatius het so 743 en ersti Reformsynode vo de fränkische Bischöf abghalte, s Concilium Germanicum, wo vom Karlmann organisiert worden isch. E baar vo de Beschlüss vo dere Synode si hüt no in Chraft, wie zum Bispil ass es em Klerus verboten isch sich z bewaffne und uf d Jagd z goh, oder ass er für e Bischof jedes Johr e Bricht drüber muess verfasse, wien er läbt und si Amt usfüehrt. So het die zentralisierti päpstligi Organisation si Macht über die lokali fränkischi Chille immer meh vergrösseret. Dr Karlmann het mit siiner Schänkig vom Adelshof Eiloha an dr Fulda im Johr 744 em Bonifatius s möglig gmacht, e Chloster z gründe. Dr Sturmi het dört im Ufdrag vom Bonifatius am 12. März 744 Benediktinerchloster Fulda gründet, wo spöter sehr bedütend worden isch.

Über e Charakter vom Karlmann weiss me wenig, wil s nit vil ziitgenössischi Quelle git. Im Vergliich zu siim Vater und Brueder wirkt er zögerlig und het sich vo Chillefürste lo beiiflusse. Aber au är het chönne hert duregriffe, wie s Bluetgricht vo Cannstatt 746 zeigt, won er praktisch die ganzi Füehrigsschicht vo de Alemanne as Hochverröter het lo hirichte und so dr Eigeständigkeit vom alamannische Herzogtum under dr fränkische Oberhoheit en Ändi gmacht. Vo denn aa hai die fränkische Herrscher die alemannische Grafe persönlig iigsetzt.

Fuessnote

1. Pierre Riché, Michael Idomir Allen, The Carolingians: A Family who Forged Europe, University of Pennsylvania Press, 1993, p.52
2. Riché et al. 1993, S.58f.

Vorgänger Karl Martell

Huusmeier vo Austrie, Alemannie und Thüringe 742–747

Nochfolger Pippin dr Jünger

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Karlmann_(Karolinger)“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.