Kommunistische Partei Deutschlands

KPD isch e Witerleitig uf dä Artikel. Witeri Bedütige sind under KPD (Begriffsklärig) ufgführt.

Kommunistische Partei Deutschlands
Entstande	SPD 12. Oktober 1890 Spartakusbund 4. August 1914 USPD 6. April 1917
Gründig	30. Dezämber 1918 bis 1. Januar 1919
Gründigs­ort	Berlin
Auflösung	1946 Zwangsfusioon vo SPD und KPD zur SED in dr SBZ 1956 KPD-Verbot in dr Bundesrepublik
Haupt­sitz	Karl-Liebknecht-Haus, Berlin-Mitte
Uus­richtig	Kommunismus Marxismus-Leninismus (ab 1928)
Farb(e)	Rot
Mitgliider­zahl	bis zu 330.000 (Novämber 1932)
Internationali Verbindigen	Komintern

Die Kommunistischi Bardei vo Dütschland (KPD) isch e historischi dütschi Bardei. Si isch 1918 grundet worde, Noch em Zwäite Wältchrieg isch si in dr Sowjetische Bsatzigszoone Däil vo dr SED worde und in dr Bundesrepublik het mä sä 1956 verbote.

Gschicht

In dr Weimarer Republik

Die Kommunistischi Bardei vo Dütschland (KPD) isch am Ändi vom Joor 1918 us em Zsämmeschluss vom Spartakusbund mit chliinere linggsradikaale Grubbe entstande. S het zum Ziil gha, in Dütschland e kommunistischs Süsteem iizrichde. Dr Gründigsbardeidaag vom 30. Dezämber 1918 bis zum 1. Januar 1919 isch im Zäiche vo linksradikaale Ströömige gstande und het s abgleent, ass d Bardei an de Waale zur dütsche Nazionaalversammlig wurd mitmache. Noch em Januarufstand 1919 häi Regierigsdrubbe d KPD-Füerer Karl Liebknecht und Rosa Luxemburg umbrocht und churz druf s Gründigsmitgliid Leo Jogiches. Im Dezämber 1920 het sich d KPD mit dr lingge Meerhäit vo dr USPD zsämmegschlosse und dr Naame Veräinigti KPD aagnoo. D KPD het sich vo Aafang aa as revoluzionääri Alternatiive zur SPD gsee und het wääred dr Weimarer Republik brobiert, sozialistischi Brodukzionsverheltniss und e Diktatuur vom Proletariat noch em Vorbild vo dr Sowjetunion iizfüere. Iir Verheltnis zum Parlamentarismus und zur Demokratii^[1] isch zwiispältig gsi, wil si die „bürgerligi Demokratii“ dur e sozialistischi Röötrepublik under dr Füerig vo dr Bardei jet welle ersetze, aber doch bi de Waale mitmache. Sit 1919 isch si Mitgliid vo dr Kommunistische Internazionaale (Komintern) gsi, wo vom Lenin und spööter vom Stalin inhaltlig dominiert worde isch. Zum d Soziaaldemokratii in dr Aarbäterbeweegig z bekämpfe, het d KPD d SPD vo 1928 aa as „sozialfaschistisch“ und zu iirem „Hauptfind“ erkläärt, was e gmäinsaami Abweer vom Nazionaalsozialismus verhinderet het. Vo 1929 aa isch d Stalinisierig vo dr KPD fortgschritte, dr Persoonekult um e Stalin und Ernst Thälmann het immer mee zuegnoo.

In dr Nazizit

Noch em Brand vom Riichsdaag in dr Nacht ufe 28. Februar 1933 het die nazionaalsozialistischi Diktatuur d KPD in dr Undergrund drängt. D Füerer vo dr Bardei si ins Usland gange. Im Jahr 1935 het dr VII. Kongräss vo dr Komintern beschlosse, mit dr Soziaalfaschismustheese ufzhööre zugunste von ere Volksfrontpolitik. E Hufe Mitgliider vo dr KPD, wo no joorelang illegaal existiert het, si im Widerstand gegen e Hitler ums Lääbe choo oder si ins Exil gange, wo in dr Sowjetunion e groosse Däil Opfer vo de stalinistische Süüberige worde si. Im Moskauer Exil het dr Walter Ulbricht all wie mee Iifluss in dr Bardeifüerig gwunne.

Noch em Zwäite Wältchrieg

Mit em Ändi vom Zwäite Wältchrieg het dr Widerufbau vo dr Bardei aagfange. In der Sowjetische Bsatzigszone (SBZ) häi die sowjetische Behörde d KPD zwunge, mit dr SPD z fusioniere. Mit dr Sozialistische Äihäitsbardei vo Dütschland (SED) isch d Füerigsbardei vo dr spöötere DDR entstande, wo denn diktatorisch gherrscht het.

In Westdütschland het d KPD bi dr 1. Bundesdaagswaal 1949 5,7 % vo de Stimme überchoo, 1953 het si mit 2,2 % d Fümfbrozänthürde nid chönne nee. 1950 het d Regierig Adenauer e Bruefsverbot für KPD-Mitgliider im öffentlige Dienst erloo. D KPD het bi de andere Bardeie im Bundestag as mitschuldig am Undergang vo dr Weimarer Republik und as verfassigsfindlig gulte.^[2] Wo d Bundesregierig dr Aadraag gstellt het, het am 17. August 1956 s Bundesverfassigsgricht d KPD verbote.

Mitgliider vo dr verbotene KPD häi 1968 in dr Bundesrepublik die Dütschi Kommunistischi Bardei (DKP) gründet. In de Joor noch 1968 häi verschidnigi Grubbierige, wo vilmol maoistisch gsi si, kommunistischi Splittergrubbe, Bardeiufbauorganisazioone, Bünd oder Bardeie, d Noochfolg vo dr KPD für sich in Aaspruch gnoo. In dr DDR häi sich im Januar 1990 Kommuniste, wo vo dr Entwigglig vo dr SED zur Barei vom demokratische Sozialismus (PDS) enttüscht gsi si, in ere „Kommunistische Bardei vo Dütschland“ zsämmegschlosse.

Fuessnoote

1. www.justament.de
2. Laufer: Verfassungsgerichtsbarkeit und politischer Prozeß. Tübinge 1968, S. 476.

Normdate: GND: 2016052-5