Negev

a Kàrta vu dr Wììschta Negev (root) ìnnerhàlb vum Schtààt Israel. S’ süüdliga Judääischa Barglànd ìsch magentaroot dàrsg’schtällt, d’ süüdliga Judääischa Wììschta-n-ìsch roosaroot g’färbt
Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch

D’ Wììschta Negev odd’r Negeb (uff Näihebrääisch הַנֶּגֶב „Süüda (vun Israel)“, „Süüdlànd“); uff Àrààwisch ٱلنَّقَب an-Naqb) lììgt ìm süüdliga Mìttlera-n-Oschta un schtällt mìt ung’fahr 12.000 km² äbba 60 Prozant vu dr Flächa vum Schtààt Israel dàr.

Geogràfii

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

D’ Negev-Wììschta wìrd ìm Wäschta vu dr ägüptisch-isràeelischa Granz (àm Rànd vu dr Sinai-Hàlbìnsla) un em Gasaschtraifa, ìm Oschta vu dr Sanka Arava un ìm Norda vu dr Linia Gaza–En Gedi àm Toota Meer begranzt.[1] Sa däckt sìch mìt’m greeschta Tail vum isràeelischa Süüdbezirk.[2] Àm süüdliga And vum Negev ìsch dr Gulf vun Akaba mìt’m Hààfa vun Eilat.[3]

D’ Üriiwoohner vum Negev sìnn d’ Beduina. Äbba 10 Prozant vu dr isràeelischa Beveelkerung laabt ìm Negev. D’ greeschta Schtàdt ìsch Be’er Scheva.[1] Ìm Negev sìnn mehrera isràeelischa Äntwìcklungsschtädt z’ fìnda, wia Dimona, Arad un Mitzpe Ramon, un àui zààhlriicha beduiinischa Klaischtädt wia Rahat, Tel Scheva un Lakiya.[3] Ainiga Derfer, wo d’ Beduiina noh 1948 grìnda hann, sìnn noch hìt nìt vu da isràeelischa Beheerda àànärkännt.[4] ’S sìnn àui mehrera Kibbuzim wia Revivim un Sde Boker. Bii Sde Boker lììgt d’ Ben-Gurion-Üniwärsiteet vum Negev mìt’ma Forschungszäntrum, wo ìn d’ Schtüdia vu da Wììschta schpeziàlisiart ìsch.[3]

Ìm Oktoower 2012 hàt dr Raisafiahrer Lonely Planet d’ Negev-Wììschta àls s’ zwaitbäschta regionààla Raisaziil ìn dr Walt g’lischtet.[5][6]

G’schìcht

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Ìn dr reemischa Zitt ìsch d’ Wììschta Negev Tail vun’ra greessera Regioon, wo d’ Reemer mìt’m làtiinischa Nàmma Arabia Petraea b’zaichnet hann.[3]

Ànna 1922 ìsch dr Negev Tail vum Veelkerbundsmàndààt fìr Pàläschtiina worra. Bis 1946 hann ìn dr Regioon numma-n-Àrààwer g’woohnt. Mìt’m Morrison–Grady-Plààn hann d’ Briita dia Regioon ìn’ma àrààwischa Schtààt wälla gaa. Àlso hàt d’ Jìddischa-n-Àgantüür geplàànt, jìddischa Iiwànderer ìn 11 Orta ìm Negev z’ sììdla. Ain Joohr schpeeter hàt d’ UNO ìm Rààhma vun ìhrer Tailungsplààn dr Negev ìm näija Schtààt Israel gaa.[3]

a pààr Bìlder

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
  • Làndschàft ìn dr Wììschta Negev
    Làndschàft ìn dr Wììschta Negev
  • dr Zin-Tààl un Nachal Havarim bii Midreschet Ben-Gurion
    dr Zin-Tààl un Nachal Havarim bii Midreschet Ben-Gurion
  • dr Barg Zin
    dr Barg Zin
  • ìm Wadi Nachal Paran
    ìm Wadi Nachal Paran
  • d’ Schlucht En Awdat
    d’ Schlucht En Awdat
  • d’ Schlucht En Awdat
    d’ Schlucht En Awdat
  • d’ Schlucht En Awdat
    d’ Schlucht En Awdat
  • ìm En-Awdat-Nàzionààlpàrk
    ìm En-Awdat-Nàzionààlpàrk
  • Làndschàft um Eilat
    Làndschàft um Eilat
  • ìm wäschtliga Negev
    ìm wäschtliga Negev
  • a Fluss ìm Negev
    a Fluss ìm Negev
  • a Schtrooss ìm Negev
    a Schtrooss ìm Negev
  • a Wànderung ìm Negev
    a Wànderung ìm Negev
  • a Pàlmpflànzung ìm süüdliga Negev
    a Pàlmpflànzung ìm süüdliga Negev

Lìteràtüür

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Weblìnks

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
 Commons: Negev – Sammlig vo Multimediadateie
  • Detlef Jericke: Negev. In: Michaela Bauks, Klaus Koenen, Stefan Alkier (Hrsg.): Das wissenschaftliche Bibellexikon im Internet (WiBiLex), Stuttgart 2006 ff.

Ainzelnoohwiisa

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
  1. ↑ 1,0 1,1 Dia Informàzioona sìnn üss’m Àrtìkel Negev ìn dr hoochdiitscha Wikipedia ìwwernumma worra.
  2. ↑ Dia Informàzioona sìnn üss’m Àrtìkel Néguev ìn dr frànzeescha Wikipedia ìwwernumma worra.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Dia Informàzioona sìnn üss’m Àrtìkel Negev ìn dr anglischa Wikipedia ìwwernumma worra.
  4. ↑ Celestine Hassenfratz: Für Beduinen gibt es keinen Schutz. In: Die Zeit. 31. Juli 2014, archiviert vom Original am 18. Februar 2018; abgruefen am 6. Juni 2024: „Etwa 220.000 Beduinen wohnen in der Negev, einer Steinwüste, die knapp die Hälfte Israels einnimmt. 100.000 von ihnen leben in 35 Dörfern, die von der israelischen Regierung nicht anerkannt werden.“
  5. ↑ Ilan Gattegno: Negev named among top ten travel destinations for 2013. In: Israel Hayom. 26. Oktober 2012, archiviert vom Original am 6. Oktober 2014; abgruefen am 6. Juni 2024 (änglisch).
  6. ↑ Best in Travel 2013 – Top 10 regions. (Nicht mehr online verfügbar.) Lonely Planet, 23. Oktober 2012, archiviert vom Original am 9. März 2013; abgruefen am 6. Juni 2024 (änglisch).