Ozean
As Ozean (vo altgriech. Ὠκεανός Ōkeanós „dr Wältstroom, wo um d Ärdschiibe umefliesst, Personifikazion as dr antik Gott Okeanos“) oder iidütscht Wältmeer bezäichnet mä die grösste Meer uf dr Ärde.[1]
D Laag
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Im Ganze si 71 Brozänt vo dr Ooberflechi vo dr Ärde vo Meer (de Ozean und deren iiri Nääbemeer) bedeckt. Si konzentriere sich uf dr Wasserhemisfääre, wo s Zentrum von ere im riisige Pazifik nooch bi Nöiseeland lit. Uf dr Landhemisfääre uf dr andere Site vo dr Ärde befinde sich nume dr Atlantik, dr Arktisch Ozean und Däil vom Südlige Ozean und vom Indische Ozean.
D Ufdäilig vo de Ozean
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Die fümf Ozean vo dr Ärde si
- dr Arktisch Ozean (Nordpolarmeer),
- dr Atlantisch Ozean (Atlantik),
- dr Indisch Ozean (Indik),
- dr Pazifisch Ozean (Pazifik, au Stille Ozean) und
- dr Antarktisch Ozean (Südpolarmeer).
Vilmol schwätzt mä au nume vo drei Ozean: dr Atlantisch Ozean, dr Indisch Ozean und dr Pazifisch Ozean. Eso gsee isch dr Arktisch Ozean e Däil vom Atlantik und dr Südlig Ozean, wo as Gränze von em dr 60. Bräitegrad Süd definiert worde isch, zellt zu de andere drei Ozean.
Wemm mä s andersch aaluegt cha mä die bäide grösste Ozean in e süüdlige und e nördlige Däil iidäile je nochdäm uf welere Hemisfääre si lige. So bechiem mä e Nord- und Südatlantik und e Nord- und Südpazifik und zelt dr Indik, s Nordpolarmeer und s Südpolarmeer je noch dr geografische Laag zum äinte oder zum andere.
Historisch reedet mä vo de Siibe Wältmeer, wo näben em Pazifik, Atlantik und Indik au s Karibische Meer, s Middelmeer, s Gääle Meer und d Nordsee umfasse (oder au anderi Meer, wo as Nääbemeer vo de Ozean gälte, wie s Schwarze Meer oder d Ostsee).
En anderi Alternative, wo us em jüdisch-christlige Ruum stammt, isch au mit dr „göttlige“ Zahl siibe verbunde. Si däilt d Ärde in siibe Kontinänt ii (Nordamerika, Südamerika, Öiropa, Afrika, Asie, Ozeanie, Antarktis) und sibe Wältmeer/Ozean (Nordatlantik, Südatlantik, Nordpolarmeer, Südpolarmeer, Indik, Nordpazifik, Südpazifik).
Litratuur
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Manfred Leier: Weltatlas der Ozeane – mit den Tiefenkarten der Weltmeere. Frederking und Thaler, München 2007, ISBN 978-3-89405-541-7
- Dorrik Stow: Encyclopedia of the oceans. Oxford University Press, Oxford 2004, ISBN 0-19-860687-7
- Ian S. Robinson: Understanding the Oceans from Space. Springer, Berlin 2008, ISBN 978-3-540-24430-1
- INKOTA-netzwerk (Hrsg.): Weltmeere – die globalisierte Ausplünderung. INKOTA Brief 154, Berlin Dezember 2010
Weblingg
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Fotene und Wideo
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Commons: Oceans – Sammlig vo Multimediadateie- Abenteuer Ozean – Unterwasserfotografie vom David Hettich
Ozeanographischi Instidut
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Institut für Meereskunde, Universität Hamburg
- Helmholtz-Zentrum für Ozeanographie
- Deutsches Ozeanographisches Datenzentrum (DOD)
- International Association for the Physical Sciences of the Oceans (IAPSO)
- Institut Océanographique Paris/Monaco (französisch)
- Monterey Bay Aquarium Research Institute (änglisch)
Chartematerial
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Färnseedokumentazione
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Universum der Ozeane, Terra X-Dokumentation (ZDF)
- Ozeane in 3D, en interaktivi Aawändig, wo mit em Serious Games Award uszäichnet worde isch
- BBC: Sea Life (änglisch)
Wüsseschaftligi Bidrääg
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Anderi
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Fuessnoote
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- ↑ Friedrich Kluge: Etymologisches Wörterbuch der deutschen Sprache. Berlin 242002
|
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Ozean“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |