Dialäkt: Mìlhüüserisch |
Dr Paul Bocuse (* 11. Hornung 1926 z Collonges-au-Mont-d’Or, Département Rhône; † 20. Janner 2018 àm gliicha Ort[1]) ìsch a beriahmter frànzeescher Koch gsìì. Ar hàt zu da greeschta ìn sim Fàch gheert, hàt Restaurant ìn dr gànza Walt dirigiart un ìsch a Botschàfter vu dr frànzeescha Gastronomie gsìì. Ànna 1987 hàt'r dr ìnternàtionàla Kochwettbewerb „Bocuse d’Or“ grìnda.[2]
Dr Paul Bocuse gheert zu-n-era Fàmìlia wo ma zitter mehrera Generàtiona Koch ìsch. Si Großvàter uf dr Vàtersitta, dr Joseph Bocuse (1869–1942) hàt s Restaurant „Bocuse“ z Collonges-au-Mont-d'Or bsassa, un sina Großeltra uf dr Müetersitta han s „Hôtel du Pont“, nìt witt dervu, ghàà. Sina Eltra, dr Georges Bocuse (1901–1959) un d Irma Roulier (1905–1982) han ànna 1936 ìns Hotel ìnschtàlliart un han d „Auberge du Pont“ drüs gmàcht. Dr Paul Bocuse ìsch scho àls Kìnd ìn dr Kucha vum Fàmìliarestaurant gsìì.
Noh zwei Johr ìn dr frànzeescha Àrmee, ìsch dr Paul Bocuse àls Lehrling bi dr Drèi-Starna-Kächa Eugénie Brazier, z Pollionnay, kumma.
Ar hàt ìm beriahmta Restaurant „Lucas Carton“ z Pàris mìt em Koch Gaston Richard gschàfft. Do hàt’r d Käch Pierre un Jean Troisgros lehra kenna un ìsch Frìnd mìt ìhna worra.
Ar ìsch aui ìm Restaurant „Fines Fourchettes“ z Charbonnières-les-Bains Koch gsìì.
Ìn da 1950. Johra ìsch’r mìt da Briader Troisgros, sina Frìnd, ìm Restaurant „La Pyramide de Vienne“, ìn dr Neecha vu Lyon, ààgstellt gsìì. Do hàt dr Paul Bocuse àcht Johr mìt em Chef Fernand Point verbrocht, un ìsch stàrk vu-n-ìhm igflusst worra.
Ànna 1958 ìsch’r zruck ìns Fàmìliarestaurant kumma, z Collonges. S Restaurant „L’Abbaye de Collonges“, wo-n-’r ufgnumma hàt, ìsch a sehr güeta Àdrassa worra.
Ar hàt sina Àrtivität aui ìn àndera Lander entwìckelt; ànna 1982 hàt’r dr „Pavillon de France“ (speeter „Chefs de France“ umgnannt) ìm Frèizittpark Epcot Center z Orlando, ìn Florida, mìt da Roger Vergé un Gaston Lenôtre.[3]
Ànna 1994 hàt’r z Lyon sina erschta Wìrtschàft „Le Nord“ ufgmàcht, un dernoh, ànna 1995 „Le Sud“, ànna 1997 „L’Est“, un z’letscht „L’Ouest“.
Ànna 2004 hàt‘r sina Stìftung „Fondation Paul Bocuse“ grìnda, fer si Kunscht ìwertràga. Ìm Hornung 2013, hàt’r a Schüel-Restaurant ìm àmerikànischa Koch-Inschtitut vu New York ufgmàcht: a Wìrschàft wo „Restaurant Bocuse“ heißt. Ìn dr gànza Walt gìtt’r Kächa, wo na àls Modell betràchta.
Dr Paul Bocuse hàt nìt numma fer riicha Kunda wälla kocha: ànna 2008 hàt‘r z Lyon a Quàlität-fast-food ufgmàcht[4]. Teil vu sina Rezapta wara àls Tiafkiahlerprodukta ìn gwehnliga Gschafter verkàuift.[5]
Ar hàt a großa kommerziella Àktivität entwìckelt: si Gesàmtumsatz geht ìwer 50 Milliona Euros pro Johr[6].
Ìn sina letschta Johra hàt‘r àn dr Parkinson-Krànket glìtta. Ar hàt àlso nìmm so vìel känna kocha, trotzdam ìsch’r noch ìn sim Restaurant gstorwa, àm 20. Janner 2018.
Kurz vor sim 80. Geburtstàg hàt‘r sina Memoire veräffentligt: „Le feu sacré“ (S heilig Fiir). Ìn dam Büech erfàhrt ma àss’r Johrzehnta làng mìt drèi verschìedena Fràuia glabt hàt. Ar hàt ànna 1946 d Raymonde Duvert ghirota, sa han ànna 1947 a Tochter, Françoise, bikumma. Nawesbii hàt’r aui a Beziehung mìt dr Müeter vu sim Suhn Jérôme ghàà, un aui mìt dr Patricia Zizza, dr Mìtgrìndera vu sinera Firma „Les Produits Paul Bocuse“ un Müeter vu sim Tochter Ève-Marie Zizza-Lalu.