Quantenelektrodynamik

D Kwanteelektrodünamik (QED) isch im Raame vo dr Kwantefüsik die kwantefäldtheoretischi Beschriibig vom Elektromagnetismus.

Allgemäins

D QED beschribt alli Fenomeen, wo vo gladnige Punktdäili, wie Elektrone oder Positrone, und vo Fotone verursacht wärde. Die klassischi Elektrodünamik isch e Gränzfall von ere, wo Fälder eso stark bzw. Energie eso hooch sin, ass mä möögligi Mässwärt as kontinuierlig cha aaluege. Das isch bi mikroskopische Objekt nid dr Fall, wo Kwantefenomeen ufdrätte, und wo mä kwantefüsikalischi Erkläärige für zum Bischbil d Struktur vo Atom und Molekül brucht. D QED umfasst au Vorgäng in dr Hoochenergiifüsik, wie d Erzüügig vo Däili dur en elektromagnetischs Fäld. Äins vo iire beste Resultat isch d Berächnig vom anomale magnetische Momänt vom Elektron, wo uf 11 Dezimalstelle gliich isch wie d Wärt, wo in Experimänt gmässe worde si. D QED isch hüte äini vo de Theorie, wo am experimentell am gnauste brüeft worde si.

E Feynman Diagramm, wo beschribt, wie sich en Elektron e^- und e Positron e⁺ zum ene Bäärli Fotone γ zerstööre.
Feynman Diagramm wärde vil brucht zum Interakzioone vo Däili graafisch daarzstelle.

D QED beschribt d Wäggselwirkig vom ene Spinorfäld mit dr Laadig -e, wo s Elektron beschribt, mit eme Äichfäld, wo s Foton beschribt. Mä bechunnt iiri Beweegigsgliichige us dr Elektrodünamik dur d Kwantisierig vo de Maxwell-Gliichige. D Kwanteelektrodünamik erklärt mit ere hooche Gnauigkäit die elektromagnetischi Wäggselwirkig zwüsche gladnige Däili (zum Bischbil Elektrone, Myone, Quarks) mit Hilf vom Usdusche vo wirtuelle Fotone und d Äigeschafte vo dr elektromagnetische Straalig.

D QED isch die ersti Kwantefäldtheorii, wo Fälder und d Erzüügig und d Uslöschig vo Däili quantentheoretisch konsistänt beschribt. D Theorii isch in de 1940er Joor entwigglet worde und dr Richard P. Feynman, dr Julian Schwinger und dr Shin’ichirō Tomonaga häi drfür im Joor 1965 dr Nobelbriis für Füsik überchoo.

Lueg au

• Dirac-Gliichig
• Kwantemechanik

Litratuur

• Richard P. Feynman: QED. Die seltsame Theorie des Lichts und der Materie. Piper-Verlag, München u. a. 1988, ISBN 3-492-03103-X (populärwissenschaftliches Lehrbuch).
• Franz Mandl, Graham Shaw: Quantenfeldtheorie. Aula-Verlag, Wiesbaden 1993, ISBN 3-89104-532-8 (einführendes Lehrbuch).
• Silvan S. Schweber: QED and the men who made it. Dyson, Feynman, Schwinger, and Tomonaga. Princeton University Press, Princeton NJ 1994, ISBN 0-691-03685-3.
• G. Scharf: Finite Quantum Electrodynamics. The Causal Approach. 2. Auflage. Springer. Berlin u. a. 1995, ISBN 3-540-60142-2
• Peter W. Milonni: The quantum vacuum. An introduction to quantum electrodynamics. Academic Press, Boston u. a. 1994, ISBN 0-12-498080-5.
• Walter Dittrich, Holger Gies: Probing the Quantum Vacuum. Perturbative Effective Action Approach in Quantum Electrodynamics and its Application (= Springer Tracts in modern Physics 166). Springer, Berlin u. a. 2000, ISBN 3-540-67428-4.
• Giovanni Cantatore: Quantum electrodynamics and physics of the vacuum (= AIP Conference Proceedings 564). American Institute of Physics, Melville NY 2001, ISBN 0-7354-0000-8.

Videos

• Richard Feynman: The 1979 The Sir Douglas Robb Lectures (online-Video) University of Auckland, Teile 1–4, Grundlage des populärwissenschaftlichen Buches: QED. Die seltsame Theorie des Lichts und der Materie.

Weblingg

• Quantenelektrodynamik auf dem Prüfstand. Komünikee vom MPI Häidelbärg.

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Quantenelektrodynamik“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.