Rabiusa
| Rabiusa | ||
 Rabiusa | ||
| Date | ||
|---|---|---|
| Gwässerkennzaal | CH: 320 | |
| Laag | Kanton Graubünden; Schwiiz | |
| Flusssystem | Rhy | |
| Abfluss über | Vorderrhy → Rhy → Nordsee | |
| Quelle | am Bärenhorä 46° 35′ 3″ N, 9° 14′ 44″ O | |
| Quellhöchi | 2'700 m ü. M. | |
| Mündig | i der Versamer Schlucht in VorderrhyKoordinate: 46° 48′ 16″ N, 9° 19′ 49″ O; CH1903: 744382 / 185438 46° 48′ 16″ N, 9° 19′ 49″ O | |
| Mündigshöchi | 620 m ü. M. | |
| Höchiunterschiid | 2080 m | |
| Lengi | 32,5 km | |
D Rabiusa (, rätoromanisch au Rabiosa) isch en Fluss im Bündnerland i dr Schwiiz. Im Dialäkt vo Safie heisst si Rii.
D Rabiusa isch en Näbefluss vom Rhy. Si isch 32 Kilometer lang und sammlet d Wasser us em ganze Saafietaal. Iry Kwelle het si uf dr Nordsyte vom Bärehorä uf öpe 2700 Meter über Meer, i dr Nöchi vom alte Soumwäg vo Saafie uf Schplüüge übere. Im obere Deil flüsst der Bach zerscht über di höch glägni Augschtaweid vo Saafie und den dur s Taal mid de Alpe Alvena, Piänetsch, Z'Hinderst, Piggamad und Althuus. Vo de Bärghäng und Sytetobel chöme vil anderi Bech i d Rabiusa abe; der lengscht dervo isch dr Carnusabach.
I der Middi vom Taal flüsst d Rabiusa under de Dörfer dure, wo sid 2013 zu der grosse Gmaind Saafietaal zämegschlosse sind. Die Ortschafte ligge uf der lingge Syte vom Taal, wo weniger steil isch: Thalchirch, Camanaboda, Saafie Platz, Neuchirch, Tenna und Usserbärg.
Unden a Tenna chunt der Fluss durs Versamertobel, wo s Piet vom Dorf Versam, wo sid 2013 au zu der Gmaind Safietaal ghört, und dr Gmaindbann vo Bonaduz trennt. An ere ganz änge Stell goot sibezg Meter höch über d Rabiusa d Brugg vo Versam über d Chlamm. Und anderthalb Kilometer wyter unde mündet dr Fluss i dr grosse Rhyschlucht in Vorderrhy.
S Wasser vo de Rabiusa wird dur längi Stolle i de Bärge zu zwöi Wasserchraftwärch vo de Chraftwärch Zervreila (KWZ) gleitet; zerscht vo dr Wanna (1720 Meter) obe zum Chraftwärch vo Safie Platz (1300 Meter), und vo do a und derzue sid 1949 vom Stausee bi Underegschi us (1146 Meter) no wyter durs Bärgmassiiv vom Hainzebärg zum Chraftwärch vo Realta bi Rootebrunne; das isch uf der Höchi vo 625 Meter unde. I d Wanna chunt au sid 1957 no s Wasser us em Nochbertaal, wo s Zervreilawärch im Valsertaal bim Zervreilasee us em Valser Rhy ableitet und mid em Rabiusawasser au bis uf Realta abe loot zum Stroom z produziere.[1]
Weblink
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Commons: Rabiusa – Sammlig vo Multimediadateie- Bilder und Morfologii vom Fluss uf gr.ch
Fuessnoote
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- ↑ Kraftwerksanlagen uf de Website vo de Zervreilawärch (kwz.ch)
