Schimpansen

Schimpanse

Bonobo (Pan paniscus)

Systematik
Deilordnig: Affe (Anthropoidea)
Altwältaffe (Catarrhini)
Überfamilie: Menschenartigi (Hominoidea)
Familie: Menschenaffe (Hominidae)
Underfamilie: Homininae
Gattig: Schimpanse
Wüsseschaftlige Name
Pan
Oken, 1816

D Schimpanse (Pan) si e Gattig us dr Familie vo de Menschenaffe (Hominidae). Si si die nöggste lääbige Verwandte vom Mensch und lääbe im middlere Afrika. Zur Gattig ghööre zwäi Arte: dr Gmäin Schimpans (Pan troglodytes) und dr Bonobo oder Zwärgschimpans (Pan paniscus).

Merkmol

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
D Verbräitigsgebiet vo de Schimpanse: Rot isch d Häimet vom Bonobo, die andere Farbe vo de verschiidene Underarte vom Gmäine Schimpans.

Schimpanse häi e maximali Chopfrumpflengi vo 64 bis 94 Santimeter und häi kä Schwanz wie alli andere Menschenaffe au. Wenn si ufrächt stöön chönne si uf e Hööchi vo 1 bis 1,7 Meter cho. Bim Gwicht git s e dütlige Gschlächtsdimofismus: wäärend Wiibli öbbe 25 bis 50 Kilogramm schwer wärde, sich s Gwicht vo Männli zwüsche 35 bis 70 Kilogramm. D Bezäichnig „Zwärgschimpans“ für e Bonobo isch äigetlig falsch, wil bäidi Arte öbbe gliich grooss wärde. Allerdings het dr Bonobo e grazilere Schäadel und lengeri und dünneri Ärm und Bäi.

D Erm vo de Schimpanse si lenger as d Bäi, d Händ häi fümf Finger, d Füess fümf Zeeche, d Duume und die groosse Zeehe chönne de andere Finger oder Zeeche gegnübergstellt wärde, si si opponierbar. Uf em grösste Däil vom Körper waggst e dunkelbruuns oder schwarzes Fäll.

Über de Auge häi d Schimpanse Augewülst, d Oore stöön ab und si rundlig und d Schnauze stoot uuse. Uf em Gsicht het s käni Hoor und es isch bim adulte Dier dunkelgrau oder schwarz. Bim Chopf vom Gmäine Schimpans isch s Gsicht heller und d Stirne runder as bim Bonobo.

D Eggzeen si bim Gmäine Schimpans stark gschlächtsdimorf (bi Männli si si dütlig gröösser), bim Bonobo seer vil weniger. Im groosse Ganze si d Schniidzeen bräiter und d Molare häi runderi Höcker as bim Gorilla.

D Körpertämpratur vo gsunde Schimpanse isch – wie bim Mensch – im Durchschnitt 37 Grad Celsius.[1]

  • Dr Chopf vom ene Gmäine Schimpans: Dr Schädel isch massiver, s Gsicht mäistens heller. Es git Dier, won e wisse Bart am Chiini häi.
    Dr Chopf vom ene Gmäine Schimpans: Dr Schädel isch massiver, s Gsicht mäistens heller. Es git Dier, won e wisse Bart am Chiini häi.
  • Dr Chopf vom ene Bonobo: Uffellig si dr lang Hoorschopf, wo vilmol gschäitlet isch, und s dunkle Gsicht mit de helle Libbe.
    Dr Chopf vom ene Bonobo: Uffellig si dr lang Hoorschopf, wo vilmol gschäitlet isch, und s dunkle Gsicht mit de helle Libbe.

Litratuur

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
  • Thomas Geissmann: Vergleichende Primatologie. Springer, Berlin 2002. ISBN 3-540-43645-6.
  • Ronald M. Nowak: Walker’s mammals of the world. 6. Auflage. Johns Hopkins University Press, Baltimore, ISBN 0-8018-5789-9.

Weblingg

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
 Commons: Schimpanse – Sammlig vo Multimediadateie

Fuessnoote

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
  1. ↑ Peter Morrison: An Analysis of Body Temperature in the Chimpanzee. In: Journal of Mammalogy. 29. Mai 1962, S. 166–171, doi:10.2307/1377087
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Schimpansen“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.