Stimmhafter retroflexer Plosiv

Stimmhafte retroflexe Plosiv
IPA-Nummere	106
IPA-Zeiche	ɖ
IPA-Bildli
Teuthonista
X-SAMPA	d`
Kirshenbaum	d.
Hörbiispiil^ⓘ^/?

De stimmhafti retroflexi Plosiv isch e Konsonant vo de mänschliche Sprooch. S Zeiche im IPA defür isch [ɖ].

Artikulation

• Es isch en Verschlùssluut; dr Lùftstrom im Muul wird ganz blockiert ùn deno wird d Lùft ùff eimool dur s Muul abgloo.
• De Artikulationsort isch retroflex; d Zùng wird hinter de Zahndamm zrùggboge ùn bildet dörte en Verschlùss.
• D Phonation isch stimmhaft; derwyylscht er produziert wird, vibriere d Stimmbänder.
• Es isch en orale Konsonant; d Lùft goot dur s Muul usse.
• Es isch en egressive Konsonant; er wird allei dur s Usstoosse vo Lùft mit de Lunge ùn em Zwerchfell erzüügt, wie die meischte mänschliche Sproochluut.

Verbreitig

Sprooch		Wort	IPA-Transkription	Bedütig	Bemerkig
Asturisch	Dialäkt vo Astierna	ḷḷingüa	[ɖiŋɡwä]	‚Zùng‘	Entspricht em /ʎ/ in andre Dialäkt.
Bengalisch		ডাকাত	[ɖakat]	‚Räuber‘	Entspricht em /d/ in gwüsse Dialäkt
Chinesisch	Wu	钉	[ɖiŋ]	‚lang‘
Änglisch	Indischs Änglisch	dine	[ɖaɪn]	‚ässe‘	Entspricht em /d/ in andre Dialäkt.
Hindi[1]		डेढ़	[ɖeːɽʱ]	‚anderthalb‘
Javanisch		dhahar	[ɖahaɽ]	‚ässe‘
Kannada		ಅಡಸು	[ʌɖʌsu]	‚byträtte‘
Marathi		हाड	[haːɖ]	‚Chnoche‘
Nihali		[biɖum]		‚eis‘
Norwegisch		varde	[ˈʋɑɖːə]	‚Lüüchtwarte‘
Paschtunisch		ډﻙ	[ɖak]	‚voll‘
Panjabi		ਡੱਡੂ	[ɖəɖːu]	‚Frosch‘
Sardisch		cherveddu	[kerˈveɖːu]	‚Hirn‘
Sizilianisch		beddu	[ˈbɛɖːu]	‚hübsch‘
Somali		dhul	[ɖul]	‚Ärd‘
Schwedisch		nord	[nuːɖ]	‚Norde‘
Tamil[2]		வண்டி	[ʋəɳɖi]	‚Charre‘	Allophon vo /ʈ/.
Telugu		అఢరు	[ʌɖʌru]	‚ùffstoo‘
Urdu		ڈالنا	[ɖɑːlnɑː]	‚lege‘

Fuessnote

1. Ladefoged (2005:141)
2. Keane (2004:111)

Konsonante	Lueg au: IPA, Vokale
Bilabial Labiodental Dental Alveolar Postalv. Retroflex Alveolopalatal Palatal Velar Uvular Pharyngal Epiglottal Glottal Nasal m ɱ n̪ n ɳ ɲ ŋ ɴ Plosive p b t̪ d̪ t d ʈ ɖ c ɟ k ɡ q ɢ ʡ ʔ  Schnalzluut  ʘ ǀ ǃ ǂ ǁ ǃ˞ Affrikat pɸ bβ p̪f b̪v tθ dð ts dz tʃ dʒ ʈʂ ɖʐ tɕ dʑ cç ɟʝ kx ɡɣ qχ ɢʁ  Implo­siv  ɓ ɗ ᶑ ʄ ɠ ʛ Frikativ ɸ β f v θ ð s z ʃ ʒ ʂ ʐ ɕ ʑ ç ʝ x ɣ χ ʁ ħ ʕ ʜ ʢ h ɦ  Ejektiv  pʼ tʼ ʈʼ cʼ kʼ qʼ ʂʼ q͡χʼ    Approximante    ʋ ɹ ɻ j ɰ fʼ θʼ sʼ ɬ’ ʃʼ ɕʼ xʼ χ’ Vibrante ʙ r ɽr ʀ t͡θʼ t͡sʼ t͡ɬʼ t͡ʃʼ ʈ͡ʂʼ c͡ʎ̝̥ʼ k͡xʼ k͡ʟ̝̊ʼ Flap/Tap ѵ ɾ ɽ co-artikulierti Frikativ  ʍ w ɥ ɫ lat. Frikativ ɬ ɮ co-artikulierti Plosiv  k͡p ɡ͡b ŋ͡m lat. Approximante l ɭ ʎ ʟ
Bi de Spalte wo grau sin, goot mer devo uss, dass si nit artikuliert werde chönne; wysi Spalte, ùn Zeiche, wo nit verlinkt sin, hen kei offiziels IPA-Zeiche un/oder sin uss keinere Sprooch bekannt.