Xerxes I.

Rölief vom Xerxes am Iigang vo sim Balast z Persepolis

Dr Xerxes I. (persisch خشیارشا‎, altpersisch Hšayāŗšā, aramäisch Aḫšeweruš, hebräisch אחשורוש Achašweroš, altgriech. Ξέρξης, latiinisch Xerses; * öbbe 519 v. d. Z.; † 4. August 465 v. d. Z.) het vo 486 bis 465 v. d. Z. as achämenidische Groossköönig und egüptische Farao regiert. Si Naame bedütet „dä wo über Helde herrscht“. Dr Xerxes isch mit dr Amestris verhürootet gsi.

Si Lääbe

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Won er uf e Droon cho isch, het er Ufständ in Egüpte, wo sich under em Psammetich IV. vom Perserriich glööst het, und Babylonie müesse niiderschloo, bevor er 483 v. d. Z. Griecheland ins Aug gfasst het. Er het für d Inwasioon Schiffbrugge über e Hellespont und dr Xerxes-Kanal lo baue. Bi de Thermopyle het er d Spartaner under em Leonidas gschlaage, in dr Seeschlacht vo Salamis aber gegen die griechischi Flotte under em Themistokles en entschäidendi Niiderlaag erlitte. Die antike Kwelle reede von ere persische Armee vo 100'000 Maa, mä nimmt hützudags aber aa, ass es nume öbbe 20'000, sicher aber seer vil weniger as 100'000 gsi si.[1][2]

Dr Xerxes sälber isch denn zrugg in si Hauptstadt Susa. Si Armee isch bald druf bi Plataiai besigt worde.

479/478 v. d. Z, het er dr Durm vo Babylon und d Marduk-Statue dörte lo zerstöre und wil vo denn aa d Ritual vo dr Ernennig vom Köönig vo Babylon ummööglig gsi si, het s sälbständige Babylon für immer ufghöört z existiere.

Dr Xerxes het Kolossalbaute z Persepolis und z Susa lo baue.

Dr Xerxes I. isch vo Befäälshaber vo dinere Garde Artabanos ermordet worde. Dä het dr Verdacht uf im Xerxes si eltiste Soon, Dareios, glänkt und dorum het en si jünger Brueder Artaxerxes I. umbrocht. Dr Artabanos het brobiert, au dr Artaxerxes z ermorde, isch aber sälber umchoo und dr Artaxerxes isch im Xerxes si Noochfolger worde.

Rezepzioon

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dr Georg Friedrich Händel het dr Xerxes I. für d Gstalt vom Xerxes in sinere Opera seria Xerxes brucht – bekannt au under iirem italiänische Originalditel Serse – (HWV 40).

Generell wird dr Xerxes au mit dr Figur vom Ahasveros im biblische Buech Esther identifiziert.

Familie

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Vorfaare

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
 
 
 
Achaimenes
1.Köönig
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Teispes
2.Köönig
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ariaramna I.
3.Köönig, Regänt vo dr Persis
 
Kyros I.
4.Köönig, Regänt vo Anschan
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Arschama I.
Regionalregänt
 
Kambyses I.
5.Köönig, Regänt vo Anschan
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Hystaspes
Brinz
 
Kyros II.
6. König, Regänt vo Persie
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Dareios I.
9.Köönig, Regänt vo Persie
 
Kambyses II.
7.Köönig, Regänt vo Persie
 
Bardiya
8. Köönig, Regänt vo Persie (oder Gaumata als Smerdis)
 
Artystone
Brinzässin
 
Atossa
Brinzässin
 
Roxane
Brinzässin
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Xerxes I.
10.Köönig, Regänt vo Persie
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Artaxerxes I.
11.Köönig, Regänt vo Persie
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 



Litratuur

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
  • Pierre Briant: From Cyrus to Alexander. A History of the Persian Empire. Eisenbrauns, Winona Lake 2002, ISBN 1-57506-031-0.
  • Leo Depuydt: Saite and Persian Egypt, 664 BC–332 BC (Dyns. 26–31, Psammetichus I to Alexander's Conquest of Egypt). In: Erik Hornung, Rolf Krauss, David A. Warburton (Hrsg.): Ancient Egyptian Chronology (= Handbook of Oriental studies. Section One. The Near and Middle East. Band 83). Brill, Leiden/Boston 2006, ISBN 978-90-04-11385-5, S. 265–283.
  • Heidemarie Koch: Achämeniden-Studien. Harrassowitz, Wiesbaden 1993, ISBN 3-447-03328-2.
  • Thomas Schneider: Lexikon der Pharaonen. Albatros, Düsseldorf 2002, ISBN 3-491-96053-3, S. 312.
  • Karl-Wilhelm Welwei: Das klassische Athen. Demokratie und Machtpolitik im 5. und 4. Jahrhundert v. Chr. Primus, Darmstadt 1999, ISBN 3-89678-117-0, S. 51 ff.
  • Josef Wiesehöfer: Das antike Persien. Von 550 v. Chr. bis 650 n. Chr. Albatros, Düsseldorf 2005, ISBN 3-491-96151-3.
  • Josef Wiesehöfer: Der über Helden herrscht. Xerxes I. (ca. 519–465 v. Chr.). In: Stig Förster (Hrsg.): Kriegsherren der Weltgeschichte. 22 historische Portraits. Beck, München 2006, ISBN 3-406-54983-7, S. 19–33.

Weblingg

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
 Commons: Xerxes I. – Sammlig vo Multimediadateie

Fuessnoote

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
  1. ↑ Hans Delbrück: Geschichte der Kriegskunst im Rahmen der politischen Geschichte. 1. Teil: Das Altertum. 3. Kapitel: Die griechischen Heereszahlen. Abschluß. S. 42: Tatsächliche Bevölkerungszahlen und Heeresstärken.
  2. ↑ Vgl. allgemäin George Cawkwell: The Greek Wars. The Failure of Persia. Oxford University Press, Oxford 2005, ISBN 0198148712, S. 237ff.
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Xerxes_I.“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.
Vorgänger
Dareios I. 		Persische Köönig
486–465 v. d. Z. 		Nochfolger
Artaxerxes I.
Vorgänger
Psammetich IV. 		Farao vo Egüpte
27. Dünastii 		Nochfolger
Artaxerxes I.