![]() |
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Aries | ||
---|---|---|
![]() | ||
Abreviadura: | Ari | |
Simbolo: | ![]() | |
Chenitivo: | Arietis | |
Significato: | o mardán | |
Ascensión recta: | 3 h | |
Declinación: | 20° | |
Vistero ta latitutz: | entre -60° y +90° | |
Millor visibilidat: | en aviento | |
Estrelas con m.a. < 3: |
2 | |
Estrela mas luminosa: | Hamal (α Ari) | |
- Magnitut aparent: | 2.0 | |
Plevia de meteoritos: |
Arietidas de mayo Arietidas d'agüerro Arietidas Delta Arietidas Epsilon Arietidas diurnas Aries-Triangulidas | |
Constelacions mugants: |
Perseu (Perseus) Trianglo (Triangulum) Piscis (Pisces) Ballena (Cetus) Tauro (Taurus) |
Aries[1] (en aragonés o mardán) ye una d'as constelacions d'o zodiaco, situada entre a constelación de Pisces a l'Ueste y a de Tauro a l'Este.
As estrelas d'Aries no son guaire luminosas, fueras de Hamal (α Arietis) y Sharatan (β Arietis).
Os pocos obchectos d'o cielo prefundo d'Aries tampoco no brilan guaire. Abracan as galaxias NGC 697 (a lo Nord-ueste de β), NGC 772 (a lo sud-este de β), NGC 972 (en l'anglo a lo Norte d'a constelación) y NGC 1156 (a lo Nord-ueste de δ).
Si s'incluyen as estrelas mas esmorteixidas, visteras a uello humano, o conchunto se retraye a la capeza d'un mardán.
En a mitolochía griega, s'identificaba con o mardán que portó a os fillos d'Atamán, Frixo y Hele, ta la Colquida, fuyindo asinas d'a suya madrastra Ino. Hele cayó en o mar que mas tardi levaría o suyo nombre, Mar d'Hele u Helesponto. Malas que i plegó en un puesto ya seguro, Frixo sacrificó lo mardán y en pinchó lo pellón en una carrasca d'a selva d'Ares, an se tornó d'oro, estando dimpués a razón d'o viache de Chasón y os argonautas. Pareix que as antigas civilizacions de Babilonia, Grecia, Persia y Echipto s'encertoron en dar a ista constelación o nombre d'un mardán.
L'aria d'o cielo que abraca la constelación d'Aries, con parti d'as de Pisces, as Crapetas y Andromeda, podrían estar l'orichen d'o mito d'o cinturón d'Hipolita, que ye parti d'os doce treballos d'Heracles.
En l'astrolochía occidental, o signo d'Aries (21 de marzo-19 d'abril) ye asociau con l'elemento d'o fuego; ye, pues, un d'os tres signos de fuego, chunto con Sachitario y León. En Aries tien o suyo domicilio Marte y a suya exaltación o Sol. Ye un d'os cuatre signos cardinals, chunto con Libra, Capricorno y Cancro. O suyo oposau ye Libra. D'entre as partis d'o cuerpo, Aries gubierna la capeza.
As cualidaz que os astrologos acostumbran a acumular-li son os d'un carácter emprendedor, empulsivo, optimista y apasionau, devez que autoritario, muito atreviu, inchenuo y egocentrico.
En o "Libro d'o Trasoro" dicen: