Electronvolt

Un electronvolt (simbolo eV) ye a cantidat d'enerchía adquirita por un electrón libre en travesar un campo electrostatico con una diferencia de potencial d'un volt. Ye una unidat d'enerchía.

1 eV = 1.602176462 × 10^-19 J.

No ye una unidat d'o SI, pero ye acceptata por estar emplegata con unidaz d'o SI.

Como o electronvolt ye una cantidat muit chicota, a sobén s'emplegan os suyos multiplos que son:

• O kiloelectronvolt: 1 keV = 10³ eV
• O megaelectronvolt: 1 MeV = 10⁶ eV
• O gigaelectronvolt: 1 GeV = 10⁹ eV
• O teraelectronvolt: 1 TeV = 10¹² eV

Emplegar o electronvolt ta mesurar masa

Albert Einstein descubrió que a enerchía ye equivalent a la masa, y lo exprisó en a famosa formula: E = m c². Por ixo, a fisica de particlas usa o eV/c² como unidat de masa, con l'abantalla de que a conversión entre masa y enerchía ye trivial.

Por eixemplo, un electrón y un positrón, cadagún con una masa de 511 keV/c² (ista masa no ye a mesma que a d'o protón), pueden aniquilar-se chenerando una enerchía de 1,022 MeV.

1 eV/c² = 1.783 × 10^-36 kg

1 keV/c² = 1.783 × 10^-33 kg

1 MeV/c² = 1.783 × 10^-30 kg

1 GeV/c² = 1.783 × 10^-27 kg

Mesura d'a temperatura

En bellas arias, como por eixemplo a fisica d'os plasmas, puet estar convenient emplegar o electronvolt como a unidat de temperatura. Ta saber a temperatura d'una particla en kelvins, a partir d'a suya enerchía en electronvolts, se fa servir a constant de Boltzmann k_B.

${\displaystyle {1{\mbox{ eV}} \over k_{B}}={1{,}602\ 2\cdot 10^{-19}{\mbox{ J}} \over 1{,}380\ 650\cdot 10^{-23}{\mbox{ J/K}}}=11\ 605{\mbox{ K}}}$

Por eixemplo, una temperatura tipica d'o plasma a una fusión por confinamiento magnetico ye de 15 keV, ye decir 174 MK (megakelvins). A temperatura ambient (~ 20 °C) correspondería a 1/40^e electronvolt (0,025 eV).

Electronvolts y enerchía cinetica

Una tipica molecula atmosferica, tien una enerchía d'alto u baixo 0,03 eV, y as particlas en una explosión nucleyar tienen enerchías d'entre 0,3 a 3 MeV.

Bibliografia

• (ca) Diccionari de la llengua catalana, dirichito por Jesús Giralt i Radigales, Enciclopèdia Catalana, Barcelona 2002.