K

K K
L'alfabeto aragonés
A	B	C	D	E
F	G	H	I	J
K	L	M	N	Ñ
O	P	Q	R	S
T	U	V	W	X
Y	Z
Digrafos
ch	gu	ix	ll	ny
qu	rr
Atros simbolos
Ç	l·l	nn	tz

A K (ca) ye a oncena letra de l'alfabeto aragonés y a ueitena d'as consonants. En l'alfabeto aragonés nomás se fa servir en parolas d'orichen estranchero, mas que mas parolas anglesas, alemanas y romanizacions d'atras luengas. D'antis mas ya os romanos la feban servir nomás ta parolas d'orichen griego y en a edat meyana ta sinyalar abreviaduras d'ista mesma luenga.

O suyo orichen pareixe estar etrusco.

En aragonés

En aragonés representa a oclusiva velar xorda de l'AFI (igual que a c y o digrafo qu en cadiera u vetiquera) y s'emplega en termins cientificos, exotoponimos, estrancherismos u parolas de procedencia no latina:^[1] kilometro ([kilo'metɾo]), kafkiano ([kaf'kjano]), Kurdistán ([kuɾðis'tan]).

Significatos d'a K

En bioquimica, K ye o nombre d'una vitamina, a vitamina K.

Como simbolo u abreviación, K u k pueden designar:

• Bioquímica: en mayúscla ye o simbolo d'a lisina.
• Entretenedera: en a baralla de cartas francesa u anglesa designa o rei
• Fisica: en mayúscla ye o simbolo de kelvin (unidat de temperatura). En minúscla, y a vegatas con un subendiz, ye o simbolo d'a constant de Boltzmann u a constant de Coulomb. Tamién apareixe en diferents ecuacions ta designar un factor de proporcionalitat, como a constant recuperadora d'un muelle elastico.
• Impresión: designa a color negra d'a cuadricromía.
• Quimica: en mayúscla ye o simbolo de l'elemento quimico potasio. Tamién designa a constant d'equilibrio d'una reacción quimica.
• SI: en minuscla, ye o simbolo d'o prefixo kilo.

Referencias

1. (an) Ortografía de l'aragonés. AAL

Vinclos externos

• Se veigan as imáchens de Commons sobre K.