Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Níquel | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Información cheneral | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Nombre, simbolo, numero | Níquel, Ni, 28 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Serie quimica | Metal de transición | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Grupo, periodo, bloque | 10, 4, d | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Color | blanco-archent | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Peso atomico | 58.6934(4)(2) g·mol−1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Configuración electronica | [Ar] 4s2 3d8 or [Ar] 4s1 3d9 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Electrons por capa | 2, 8, 16, 2 or 2, 8, 17, 1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Propiedaz fisicas | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fase | solido | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Densidat (a t.a.) | 8.908 g·cm−3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Densidat en liquido en o p.f. | 7.81 g·cm−3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Punto de fusión | 1728 K (1455 °C, 2651 °F) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Punto d'ebullición | 3186 K (2913 °C, 5275 °F) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Entalpía de fusión | 17.48 kJ·mol−1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Entalpía de vaporización | 377.5 kJ·mol−1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Calor especifica | (25 °C) 26.07 J·mol−1·K−1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Propiedaz atomicas | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Estructura cristalina | cubica centrata en as caras | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Estatos d'oxidación | 4,[1] 3, 2, 1,[2] -1 (oxido meyo basico oxido) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Electronegatividat | 1.91 (escala de Pauling) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Enerchías d'ionización (mas) |
1ª: 737.1 kJ·mol−1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2ª: 1753.0 kJ·mol−1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3ª: 3395 kJ·mol−1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Radio atomico | 124 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Radio covalent | 124±4 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Radio de van der Waals | 163 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Atra información | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ordenación magnetica | ferromagnetico | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Resistividat electrica | (20 °C) 69.3 nΩ·m | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Conductividat termal | (300 K) 90.9 W·m−1·K−1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dilatación | (25 °C) 13.4 µm·m−1·K−1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Velocidat d'o sonito | (t.a.) 4900 m·s−1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Modulo d'elasticidat | 200 GPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Mod. elast. transversal | 76 GPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Modulo de compresión | 180 GPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Coeficient de Poisson | 0.31 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dureza Mohs | 4.0 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dureza Vickers | 638 MPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dureza Brinell | 700 MPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Numero CAS | 7440-02-0 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Isotopos mas estables | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
O níquel (de l'alemán < Nickel) ye un elemento quimico de numero atomico 28 y simbolo Ni situato en o grupo 10 d'a tabla periodica d'os elementos.
Ye un metal de transición de color blanca-archent, conductor d'a electricidat y d'a calor, ye dúctil y maleable por lo que se puet laminar, pulir y forchar facilment, y presenta una mica de ferromagnetismo. Se troba en diferents minerals, en meteoritos (en aliación con o fierro) y, en primeras, bi ha níquel en l'interior d'a Tierra.
Ye resistent a la corrosión y se gosa emplegar como recubrimiento, por meyo de electrodeposición. O metal y belunas d'as suyas aliacions, como o metal monel, s'emplegan ta manellar o fluor y bels fluoruros por o feito de que reacciona con dificultat con istos productos.
O suyo estato d'oxidación mas normal ye +2. Puet presentar-ne atros, s'han observato estatos d'oxidación 0, +1 y +3 en complexos, pero no son guaire caracteristicos.
Alto u baixo o 65% d'o níquel consumito se fa servir en a fabricación d'acero inoxidable austenitico y un atro 12% en superaliacions de níquel. A resta, un 23%, se reparte entre atras aliacions, baterías recarregables, catalisi, acunyación de moneda, recubrimientos metalicos y fundición:
Muitas hidrochenasas, encara que no todas, contienen níquel, mas que mas en aquellas que tienen a función d'oxidar o hidrocheno. Pareixe que o níquel tien cambeos en o suyo estato d'oxidación lo que indicaría que o nuclio de níquel ye a parti activa d'a enzima.
O níquel ye tamién present en a enzima metil como reductasa y en bacterias metanochenicas.