Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Caixico | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Quercus faginea | ||||||||||||||||
Lam. |
O Quercus faginea ye un caixico marcescent y la especie de caixico que se troba mes a sobén en a Peninsula Iberica y Aragón.
Abunda en o Sistema Iberico, en especial en suelos calsinosos, on forma caixicars. Ye present en o Prepireneu, pero hibrida con atros caixicos como Q.humilis orichinando o Q.cerrioides. Tamién ye present en os semontanos pirenenco y iberico, on localment puet formar caixicars, pero a sobén se troba como eixemplars minoritarios en os carrascals u en formacions mixtas de carrascas y caixicos. En os Monegros bi ha eixemplars relictos en l'aria de Farlet-Monegriello y un caixicar relicto en Robres.
En l'Alto Aragón presenta o mesmo fitonimo que cualsiquier especie caducifolia d'o chenero Quercus: caixico y as diferents variants: caixigo, caxico, ecetra, belunas con cheada, cachigo, cachico, y dica castellanizatas con h: cahico, que ye a forma que se fa servir como repui d'Aragonés en a localidat monegrina de Robres.
A forma robre, derivata d'o latín ROBORE-M se feba servir en l'aragonés d'o Baixo Aragón y d'o Mayestrato en continación territorial con o catalán roure, y en romanz navarro, como podemos leyer en o Fuero Cheneral de Navarra:
En l'aragonés d'as comunidaz aragonesas se deciba caxigo u rebollo seguntes zonas, y d'astí toponimos como Caxigal u Rebollar que ya se troban en os textos medievals d'o sieglo XV. En l'aragonés d'as Comarcas Churras tamién se deciba rebollo, parola que encara se conserva en o castellano que lo ha substituyiu.