Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
El Turquestén u Turquestán ye una rechión historica d'Asia Central que se troba entre a mar Caspia y o desierto d'o Gobi, y que ye poblada mayoritariament por pueblos turquicos, d'astí o suyo nombre (turq stan).
Tradicionalment se divide en dos zonas, deseparatas por as cadenas montanyosas d'o Tian Xan (Tengri Tagh) y d'o Pamir. A l'este d'ellas se troba o Turquestén Oriental, que actualment ye d'alto u baixo a provincia china de Xinjiang, mientres que a l'ueste ye o Turquestén Occidental, dividito en as antigas republicas sovieticas huei independients de Kirguizistán, Turkmenistán, Tachiquistán, Uzbekistán y el Cazaquistán meridional, así como o norte d'Afganistán.
Os pueblos mayoritarios del Turquestén, ditos turquicos, tienen un orichen común y se caracterizan por charrar luengas con un solo orichen y profesar predominantement a relichión islamica. Estos pueblos salioron d'a zona de l'Altai y s'estendilloron por tot Asia Central, mezclando-sen con atros pueblos indoeuropeus y asiaticos de l'este. D'o Turquestán, bels pueblos turquicos en salioron en diferents epocas historicas plegando-ne beluns dica Europa (hunnos, avaros, bulgaros, pazinacos, uzos, cumans, etc...).
"Turquestén" ye una composición de Turk, orichen etnico d'os suyos habitants turquicos y stan, "país" en persa, como "Daguestán", "Cazaquistán", "Afganistán", etc...En o libro "La Flor de las Ystorias d'Orient"[1] de Chuan Ferrández d'Heredia s'escribe Turquestén:
En o "Libro d'as Marabillas d'o Mundo" escriben Turquestem: