بارفان

بارفان
 
معرض صور بارفان  - ويكيميديا كومنز  تعديل قيمة خاصية معرض كومنز (P935) في ويكي بيانات
تعديل طالع توثيق القالب

پارفان (النطق: /bαrˈfα:n/, /pαrˈfæ:n/; من اصل فرنساوى: Parfum, /paʁfœ̃/;  او ريحه) هو خلطه من ريحة زيوت بارفان و مركّبات أروما, مثبّتات, و مدوّبات بتستعمل عشان تدّى جسم الانسان, و الحيوانات, و الحاجات, و المساحات اللى بنعيش فيها, ريحه ”حلوه“.

تاريخ

[تعديل]
مشهد مصرى لـ نقش تحضير بارفان الـ”ليلى“
ڤازة بارفان إتروسكانى[1] على شكل راس اُنثه

فن صنع الپارفانات إبتدا فى بلاد بين النهرين القديمه و مصر القديمه و كان بيتصفّا أكتر من الرومان و الفُرس. مع ان البارفان و صنعهُ كانو موجودين بردو فى الهند, كتير من روايحه كانت من اساس بخور. اول تقطير لـ زيت الورد كان مذكور فى النَص الهندى الأيورڤيدى,[2] ”تشاراكا سامهيتا“ <Charaka Samhita>. الهارشاتشاريتا <Harshacharita>, مكتوبه فى القرن السابع ق.م. فى شمال الهند بتذكر إستعمال بارفان زيت أجار (العود الهندى).[3]

اول كيميائيه متسجله فى التاريخ هى ست اسمها تاپوتى <Tapputi>, كانت صانعة بارفان و إتذكرت فى لوح حجاره مكتوب عليه بـ خط مسمارى, من الالفيه التانيه ق.م. فى بلاد بين النهرين.[4] كانت بتقطر الزهور, و الزيت, و كالاموس[5] مع مواد أروماتيّه تانيه بعدين بتتفلتر و بتكرر العمليه دى كزا مره.[6]

من فتره قريبه, علما الاثار كشفو اللى بيعتقدو انهم اقدم بارفانات فى العالم فى بيرجوس, قبرص.[7] البارفانات بترجع لأكتر من 4,000 سنة. البارفانات اكتشفو فى مصنع بارفانات قديم. عـ الاقل 60 اجهزة تقطير, و احواض خلط, و مداخل و أزايز بارفانات كانو موجودين فى مصنع 4,000 متر مربع.[8] فى العصور القديمه الناس كانو بيستعملو اعشاب و توابل, زى اللوز, و الكُزبَره, و الميرتيل, و صنوبرية الراتنج (پـينوفيتا), و البيرجاموت, و الزهور.[9] الكِندى <Al-Kindi>, الكيميائى البغدادى, كتب فى القرن التاسع كتاب عن البارفانات, و سمّاه ”كتاب الكيميا بتاعة البارفان و التقطيرات“. كان فيه أكتر من ميت وصفه لـ زيوت البارفان, و مراهم, و مايّات بـ ريحه و بدايل او تقليدات لأدويه غاليه. الكتاب بردو وصف 107 طرق و وصفات لـ صنع البارفان, و لحد ادوات صنع البارفان, زى الأليمبيك.[10] الكيميائى الفارسى ابن سينا قدم عملية تخريج الزيوت من الزهور عن طريق التقطير, و ده أكتر إجراء بيستعمل دلوقتى. ابن سينا فى الاول اختبر الورد, لحد ما عمل إختراعه, قبل كده البارفانات السايله كانت خلطات من زيت و اعشاب مفتفته او بيتالات (petals), اللى عملو خلطه قويه. الماوَرد كان أرَق, و بقى شايع بسرعه. المكونات الصافيه و تكنولوجيا التقطير اثرو جامد على صنع البارفانات فى الغرب و التقدم العلمى, بالذات فى الكيميا.

معرفة صنع البارفانات وصلت لـ اوروبا فى القرن ال14 جزءياً بسبب إنتشار الاسلام. بس فى النهايه المجريين هما اللى قدمو اول بارفان حديث. معمول من زيوت ليها ريحه مخلوطه فى محلول كحول, اول بارفان حديث إتعمل فى 1370 بأمر من الملكه ”إليزابيث“ بتاعة المجر[11] و كان معروف فى اوروبا بـ ماية المجر[12] فن صنع البارفانات إزدهر فى الرينيسانس بتاعة ايطاليا, و فى القرن ال16, تحسينات طاليانيه إتاخدت لـ فرنسا عن طريق ”رينى لى فلورينتين“ (Rene le Florentin) البارفانجى الشخصى بتاع ”كاترين دى ميديتسى“ (Catherine de' Medici). المعمل بتاعه كان متوصل بـ شقته عن طريق ممر سرى, عشان مافيش وصفات تتسرق عـ الماشى. فرنسا فى السريع بقت مركز اوروبا للبارفان و تصنيع ادوات التجميل. زراعة الزهور عشان يتاخد منها ”اسانس البارفان“(parfum essence), اللى إبتدت فى القرن ال14, بقت صناعه كبيره فى شمال فرنسا. زراعة الزهور عشان الأسانس بتاعهم, اللى كان إبتدا فى القرن ال14, كبر لـ صناعه عظيمه فى غرب فرنسا. خلال فترة النهضه, البارفانات كانت بتستعمل اساساً من الاغنيا عشان تغطى روايح الجسم اللى بتنتج عن الحما المش متكرر. جزءياً عشان الدعمها فى شيل الروايح من الجسم, صناعة البارفان الغربيه إتخلقت. مع نهاية القرن ال18, النباتات الأروماتيه كانو بيتزرعو فى منطقة جراس <Grasse> فى فرنسا عشان يقدمو لـ صناعة البارفان, اللى بتكبر, مواد خام. عشان كده, النهارده فرنسا لسه المركز بتاع صناعة و تجارة البارفانات فى اوروبا.

تركيز البارفان

[تعديل]

انواع البارفان بتعكس تركيز المركبات الأروماتيه فى السايل المدوّب, اللى فى سايل البارفانات الكويس بيبقى ايثانول او خلطه من مايه و ايثانول. مصادر مختلفه بتفرق جداً فى التعريفات بتاعة انواع البارفانات. التركيز بـ النسبه/الحجم بتاع زيت البارفان هو:

  • خلاصة بارفان (Extrait): 15-40% (جمعية البارفان الدوليه (IFRA): نموذجى 20%) مركّبات أروماتيه.
  • او دو بارفان (Eau de Parfum (EdP)), بارفان دو تواليت (Parfum de Toilette (PdT)): 10-20% (نموذجى ~15%) مركبات أروماتيه. ساعات بتسجل بإسم ”eau de perfume“ او ”millésime“.
  • او دو تواليت (Eau de Toilette (EdT)): 5-15% (نموذجى ~10%) مركبات أروماتيه.
  • كولونيا (Colognia) او (Eau de Cologne (EdC))׃ نوع سيتروس (citrus) من بارفانات شيپر (Chypre) بتركيز 3-8% (نموذجى ~5%) مركبات أروماتيه.
  • سپلاش ((EdS) Splash / Eau de Solide>) و أفتر شيڤ (After shave): 1-3% مركبات أروماتيه

ملاحظات

[تعديل]
  1. ↑ w:en:Etruscan civilization — w:en:Etruscan art
  2. ↑ w:en:Ayurveda
  3. ↑ w:en:Agarwood
  4. ↑ Strathern, Paul (2000). Mendeleyev's Dream - The Quest For the Elements. New York: Berkley Books. ISBN:0425184676.
  5. ↑ (The Free Dictionary) calamus: The aromatic underground stem of the sweet flag, yielding an oil used in perfumery. — w:en:Sweet Flag#Usage
  6. ↑ Levey، Martin (1973). Early Arabic Pharmacology: An Introduction Based on Ancient and Medievl Sources. Brill Archive. ص. 9. ISBN:9004037969.
  7. ↑ w:en:Pyrgos (Cyprus)
  8. ↑ 4,000-Year-Old Perfumes Found
  9. ↑ Fox News: Ancient Perfumes Recreated, Put on Display in Rome — w:en:Myrtus — w:en:Pinophyta — w:en:Bergamot orange
  10. ↑ al-Hassani, Woodcok and Saoud (2006) 1001 Inventions; Muslim Heritage in Our World, FSTC, p.22. — w:en:Alembic: from the Greek <ambix>, “cup.”
  11. ↑ Queen Elizabeth of Hungary
  12. ↑ w:en:Hungary Water
فيه فايلات فى تصانيف ويكيميديا كومونز عن:
بارفان