مالطى

مالطى
،  و
 
المتكلمين
النسب

 
   
    
     
      
       
        
         
          
           
            
             
              
               

وكالة الضبط المجلس الوطنى للغه المالطيه   تعديل قيمة خاصية الهيئة التنظيمية للغة (P1018) في ويكي بيانات
ISO 639-1 mt[1]  تعديل قيمة خاصية رمز أيزو 639-1 (P218) في ويكي بيانات
ISO 639-2 mlt  تعديل قيمة خاصية رمز أيزو 639-2 (P219) في ويكي بيانات
ISO 639-3 mlt  تعديل قيمة خاصية رمز أيزو 639-3 (P220) في ويكي بيانات
لغه رسميه فى
مالطا [2]
كندا [3]
امريكا [4]
اوستراليا [5]
المملكه المتحده   تعديل قيمة خاصية البلد (P17) في ويكي بيانات
الاسم الاصلى (بالمالطى: Malti)[6]  تعديل قيمة خاصية الاسم الاصلى (P1705) في ويكي بيانات
ازمنه المضارع
فعل ماضى   تعديل قيمة خاصية لديه زمان (P3103) في ويكي بيانات
السكان الاصليين لـ مالطا   تعديل قيمة خاصية أصيل في (P2341) في ويكي بيانات
تعديل طالع توثيق القالب

اللغه المالطى هى اللغه الاصليه بتاعة مالطا, و هى كمان واحده من اللغات الرسميه فى الاتحاد الاوروبى. اللغه المالطى قريبه من انواع العربى اللى كانت موجوده زمان فى سيسيليا و تونس و شمال افريقيا. نوع اللغه اللى فى تونس هو اقرب نوع للمالطى. المالطى هو اللغه الساميه الوحيده اللى بتتكتب بحروف لاتينى.

تصنيف

[تعديل]

اللغه المالطى هى لغه ساميه جايه من العربى السيسيلى,[7] اللى فى تاريخ مالطا كان متأثر باللغه السيسيلى, و الطليانى, و متأثر اقل بالفرنساوى, و من قريب بالانجليزى. دلوقتى, الڤوكابولارى الاساسى (مع اللى اكتر حاجه بيستعمل و الكلام اللى ليه دلاله (انجليزى: function words)) سامى, و مع عدد كبير من كلام سلف.[8] بسبب التأثير السيسيلى على العربى السيسيلى, المالطى عنده خصايص اتصال بلغات كتير و فى العاده بيتوصف بإنه لغه ليها عدد كلام سلف كتير.[9]

على مر التاريخ, اللغه المالطى كانت بتتصنف بكزا طريقه, فيه شويه بيقوله ان اللغه الپونيك (Punic) كانت الاساس بتاع اللغه, بدل العربى السيسيلى,[10][11][12][13] فى نفس الوقت فيه تانيين بيعتقدو انها لغه بربرى,[10] و تحت حكم ايطاليا الفاشيّه, كانت بتعتبر لهجه من لهجات اللغه الطليانى.[14]

مفردات/ڤوكابولارى

[تعديل]

المفردات المالطى متأثره تاريخى بـ نسبة 52% من الإيطالى و السيسيلى, 32% من العربى السيسيلى (العربى-الصَقلّى), 6% من الانجليزى, و الباقى من الفرنساوى.[15]

[16] زاميت2000 قال ان 40% من جزور كلام العربى القرآنى/الكلاسيكى موجوده فى المالطى, و النسبه دى اقل من اللى فى العربى المغربى و اللبنانى.

[17] التحليل بتاع الإتيمولوجيا بتاع الـ 41,000 كلمه اللى فى قاموس أكيلينا, بيقول ان 32% من مفردات المالطى هى من اصل عربى.

[18] و فيه مكان تانى بيقول ان 40% من مفردات المالطى هى من اصل عربى.

سايت الBBC بيقول[19] الكلام اللى متاخد زى ما هو من الانجليزى هو 20% بس فيه مصادر تانية بتقول انهم 6% بس (علشان فيه كلام لسه مادخلش قاموس اللغه المالطى, و لإن الناس فى مالطا بيتكلمو انجليزى كويس).

القواعد

[تعديل]

قواعد المالطى فى الاساس متاخده من العربى السيسيلى, بس فى نفس الوقت طريقت الجمع بتاعة اللغات الرومانسى و الانجليزى بيبقو موجودين فى الكلام اللى متاخد منه.

الاعتراف باللغه المالطى

[تعديل]

سنة 1936, الحكومه المالطيه اعترفت باللغه المالطى و بقت هى و الانجليزى لغات رسميه فى مالطا. بس قبل ما يحصل كده بسنه, كان الطليانى هو اللغه الرسميه. النهارده فيه بتاع 330,000 شخص بيتكلم مالطى. و فيه كمان عدد مش قليل بيتكلم مالطى فى اوستراليا و امريكا و كندا.

الالف-به المالطى

[تعديل]

الالف-به المالطى هى الالف-به اللى بيستعملوها عشان يكتبو المالطى, و الالف-به دى لاتينى و فيها شوية حروف مميزه:

Aa Bb Ċċ Dd Ee Ff Ġġ Gg Għgħ Hh Ħħ Ii Ieie Jj Kk
Ll Mm Nn Oo Pp Qq Rr Ss Tt Uu Vv Ww Xx Zz Żż


مصادر

[تعديل]
  1. ↑ https://op.europa.eu/web/eu-vocabularies/at-dataset/-/resource/dataset/language
  2. ↑ ScriptSource - Malta — تاريخ الاطلاع: 21 اغسطس 2023
  3. ↑ ScriptSource - Canada — تاريخ الاطلاع: 21 اغسطس 2023
  4. ↑ ScriptSource - United States — تاريخ الاطلاع: 21 اغسطس 2023
  5. ↑ ScriptSource - Australia — تاريخ الاطلاع: 21 اغسطس 2023
  6. ↑ https://github.com/unicode-org/cldr/blob/main/common/main/mt.xml
  7. ↑ C.F. & F.M. Voegelin. 1977. Classification and Index of the World's Languages. Elsevier.
    Merritt Ruhlen. 1991. A Guide to the World's Languages, Volume 1: Classification. Stanford.
    David Dalby. 2000. The Linguasphere Register of the World's Languages and Speech Communities. Linguasphere Observatory.
    Gordon, Raymond G., Jr., ed. 2005. Ethnologue: Languages of the World. 15th ed. Summer Institute of Linguistics.
    Alan S. Kaye & Judith Rosenhouse. 1997. "Arabic Dialects and Maltese," The Semitic Languages. Ed. Robert Hetzron. Routledge. Pages 263-311.
  8. ↑ "MacMillanDictionary.com". مؤرشف من الأصل في 2005-09-05. اطلع عليه بتاريخ 2008-08-11.
  9. ↑ Alexander Borg. 1997. "Maltese Phonology," Phonologies of Asia and Africa, Vol. 1. Ed. Alan S. Kaye. Winona Lake: Eisenbrauns. Pp. 245-285.
  10. ↑ أ ب L-Akkademja tal-Malti. "The Maltese Language Academy". مؤرشف من الأصل في 2015-09-23. اطلع عليه بتاريخ 2010-06-16.
  11. ↑ Vella، Alexandra (2004). "Language contact and Maltese intonation: Some parallels with other language varieties". في Kurt Braunmüller and Gisella Ferraresi (المحرر). Aspects of Multilingualism in European Language History. Hamburg Studies on Muliculturalism. John Benjamins Publishing Company. ص. 263. ISBN:9027219222. {{استشهاد بكتاب}}: line feed character في |publisher= في مكان 15 (مساعدة)
  12. ↑ Britannica.com
  13. ↑ Phoenicia.org
  14. ↑ Malta, Sean Sheehan, pg. 80
  15. ↑ Mifsud، Manwel (1995). Loan Verbs in Maltese: A Descriptive and Comparative Study. Brill Publishers. ص. 31. ISBN:9004100911. {{استشهاد بكتاب}}: يحتوي الاستشهاد على وسيط غير معروف وفارغ: |coauthors= (مساعدة)
  16. ↑ w:en:Maltese language#CITEREF.C5.BBammit2000
  17. ↑ "Archive copy". مؤرشف من الأصل في 2005-09-05. اطلع عليه بتاريخ 2008-08-11.{{استشهاد ويب}}: صيانة الاستشهاد: الأرشيف كعنوان (link)
  18. ↑ [1]
  19. ↑ BBC: Maltese

لينكات برانيه

[تعديل]
Wikipedia
Wikipedia
مالطى (نسخه من ويكيبيديا, الموسوعه الحره.)