অভিযান্ত্ৰিক মনোবিজ্ঞান

অভিযান্ত্ৰিক মনোবিজ্ঞান (ইংৰাজী: Engineering psychology) হৈছে মানৱ আচৰণ আৰু সামৰ্থ্যৰ বিজ্ঞান, যিটো ব্যৱস্থা আৰু প্ৰযুক্তিৰ ডিজাইন আৰু পৰিচালনাত প্ৰয়োগ কৰা হয়।[1] মনোবিজ্ঞানৰ এটা প্ৰয়োগমূলক ক্ষেত্ৰ আৰু এৰগ’নমিক্সৰ আন্তঃশাখা অংশ হিচাপে ইয়াৰ লক্ষ্য হৈছে সঁজুলি, পাৰস্পৰিক ক্ৰিয়া বা পৰিৱেশৰ পুনৰ নিৰ্মাণ কৰি মানুহ আৰু যন্ত্ৰৰ মাজৰ সম্পৰ্ক উন্নত কৰা। অভিযান্ত্ৰিক মনোবিজ্ঞানীৰ কামে সম্পৰ্কটোক অধিক "ব্যৱহাৰকাৰী-বন্ধুত্বপূৰ্ণ" কৰি তোলা বুলি প্ৰায়ে বৰ্ণনা কৰা হয়।

অভিযান্ত্ৰিক মনোবিজ্ঞান পৰীক্ষামূলক মনোবিজ্ঞানৰ পৰাই সৃষ্টি কৰা হৈছিল।[2] অভিযান্ত্ৰিক মনোবিজ্ঞান প্ৰথম বিশ্বযুদ্ধৰ সময়ত (১৯১৪) আৰম্ভ হৈছিল।[3] এই সময়ছোৱাত এই বিষয়টো গঢ়ি তোলাৰ কাৰণ আছিল আমেৰিকাৰ বহু অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ বিকল হৈ পৰা; স্বাভাৱিক সাগৰীয় জীৱক আক্ৰমণ কৰা অস্ত্ৰৰ ওপৰত সঠিক ঠাইত বোমা নপৰা।[2] এই দোষটো মানুহৰ ভুলৰ পৰাই অনুসন্ধান কৰা হৈছিল।[2] মানুহৰ ভুল নিয়ন্ত্ৰণ কৰিবলৈ নিৰ্মাণ কৰা প্ৰথম ডিজাইনসমূহৰ ভিতৰত এটা আছিল এছ. এছ. ষ্টিভেন্স আৰু এল.এল.। তেওঁলোকৰ প্ৰথম কামবোৰৰ ভিতৰত এটা আছিল সামৰিক বিমানত শব্দৰ মাত্ৰা হ্ৰাস কৰাৰ চেষ্টা কৰা। সামৰিক যোগাযোগ ব্যৱস্থাৰ বুজিব পৰা ক্ষমতা উন্নত কৰাৰ বাবে এই কাম কৰা হৈছিল আৰু ই অতি সফল হোৱা যেন দেখা গৈছিল।[2] কিন্তু ১৯৪৫ চনৰ আগষ্টৰ পিছতহে অভিযান্ত্ৰিক মনোবিজ্ঞানৰ গৱেষণাৰ মাত্ৰা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাবলৈ ধৰে।[2]

তথ্যসূত্ৰ

[সম্পাদনা কৰক]
  1. Stanton, N. (1996). "Engineering Psychology: Another Science of Common Sense?". The Psychologist খণ্ড 9 (7): 300–303. http://www.katiandgraham.com/eng_psy.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 2 July 2011. 
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 Grether, F (1962). "Engineering psychology in the United States". American Psychologist খণ্ড 23 (10): 743–751. doi:10.1037/h0026850. PMID 5682833. 
  3. Schultz, D; Schultz, E. (2010). Psychology and work today. প্ৰকাশক New Jersey: Pearson. ISBN 978-0-205-68358-1.