ইণ্ডোনেছিয়াৰ ভিছা নীতি

ইণ্ডোনেছিয়ালৈ অহা বেছিভাগ দৰ্শকে ইণ্ডোনেছিয়াত উপস্থিত হোৱাৰ লগে লগে ভিছা লাভ কৰিব পাৰে, যদিহে তেওঁলোক ভিছা ৰেহাই পোৱা দেশসমূহৰ কোনো এখনৰ নাগৰিক নহয়। অৱশ্যে কিছুমান দেশ ইণ্ডোনেছিয়াত প্ৰৱেশৰ অনুমতি দিয়াৰ পূৰ্বে ইণ্ডোনেছিয়াৰ কোনোবা এটা কূটনৈতিক মিছনৰ পৰা আগতীয়াকৈ ভিছা ল’ব লাগিব।

সকলো দৰ্শকে ৬ মাহৰ বাবে বৈধ পাছপ’ৰ্টৰ লগতে বৈধ উভতি অহাৰ টিকট ৰাখিব লাগিব।

বিশেষ ক্ষেত্ৰত বা ব্যৱসায়িক ভ্ৰমণত ৩ মাহতকৈ অধিক বৈধতা থকা পাছপ’ৰ্ট গ্ৰহণ কৰিব পাৰিব।

প্ৰৱেশ বন্দৰত থকা ইমিগ্ৰেচন বিষয়াই যাত্ৰীক যিকোনো প্ৰয়োজনীয় নথি-পত্ৰ (যেনে হোটেল ৰিজাৰ্ভচন আৰু বিত্তীয় প্ৰমাণ) দেখুৱাবলৈ ক’ব পাৰে।

ভিছা নীতিৰ আধাৰত মানচিত্ৰ

[সম্পাদনা কৰক]
Visa policy of Indonesia
  ইণ্ডোনেছিয়া
  ভিছাৰ প্ৰয়োজন নাই (৩০ দিন)
  E-VOA / আগমনৰ সময়ত ভিছা (৩০ দিন)
  ভিছা লাগিব
  চৰকাৰী অনুমোদন লৈহে দিয়া ভিছা

ভিছা ৰেহাই

[সম্পাদনা কৰক]

অভিবাসন সঞ্চালকালয়ে যিবোৰ দেশৰ নাগৰিক ভিছা ৰেহাই পায়, তেনে দেশৰ তালিকা প্ৰকাশ কৰে।[1]

তলত দিয়া ১৩খন দেশৰ নাগৰিকে ভিছা অবিহনে সৰ্বাধিক ৩০ দিনৰ বাবে ইণ্ডোনেছিয়াত প্ৰৱেশ কৰিব পাৰে:[1][2]

  • ছিংগাপুৰৰ স্থায়ী বাসিন্দাসকলে বাটাম, বিণ্টান আৰু কৰিমুন দ্বীপপুঞ্জত ৪ দিনৰ ভিছা বিনামূলীয়াকৈ প্ৰৱেশৰ যোগ্য বিবেচিত হয়।[3][1]

ভিছা ৰেহাই পোৱা দেশৰ নাগৰিকে ১৫টা বিমানবন্দৰ, ৯১টা সাগৰীয় বন্দৰ আৰু অতিক্ৰম কৰিবলগীয়া ১২টা স্থলপথৰ সীমা সামৰি লোৱা যিকোনো নিৰ্দিষ্ট সীমান্ত ক্ৰছিঙৰ জৰিয়তে ইণ্ডোনেছিয়াত প্ৰৱেশ কৰিব পাৰে।[1]

APEC ব্যৱসায়িক ভ্ৰমণ কাৰ্ড

[সম্পাদনা কৰক]

তলত উল্লেখ কৰা দেশসমূহে জাৰি কৰা পাছপ'ৰ্টধাৰীসকলে যিসকলৰ ওলোটা ফালে "আইডিএন" ক'ড থকা এপেক(APEC) বিজনেছ ট্ৰেভেল কাৰ্ড (ABTC) আছে, যিয়ে ইণ্ডোনেছিয়া ভ্ৰমণৰ বাবে বৈধ বুলি সূচায়, তেওঁলোকে ৬০ দিন পৰ্যন্ত ব্যৱসায়িক ভ্ৰমণৰ বাবে ভিছাবিহীনভাৱে প্ৰৱেশ কৰিব পাৰে।[2]

ABTC এইবোৰ দেশৰ নাগৰিকক প্ৰদান কৰা হয়:-[4]

প্ৰৱেশৰ লগে লগে ভিছা

[সম্পাদনা কৰক]

প্ৰব্ৰজন সঞ্চালকালয়ে ইণ্ডোনেছিয়ালৈ অহাৰ সময়ত ভিছা (VoA/e-VoA) লাভ কৰাৰ যোগ্য দেশৰ তালিকাও প্ৰকাশ কৰে,[5] ইয়াৰ নাম থকাৰ পিছতো ইণ্ডোনেছিয়াত উপস্থিত হোৱাৰ আগতে অনলাইনৰ বাবেও আবেদন কৰিব পাৰি ইয়াৰ ইভিছা পৰ্টেলৰ জৰিয়তে।[6]

তলত উল্লেখ কৰা দেশসমূহৰ নাগৰিকে আহি পোৱাৰ লগে লগে ভিছাৰ বাবে আবেদন কৰিব পাৰে। এই ভিছাৰ মূল্য ৫ লাখ টকা, আৰু সৰ্বাধিক ৩০ দিনৰ বাবে বৈধ। ইণ্ডোনেছিয়াৰ ভিতৰত এবাৰ ভিছাটো নিৰ্দিষ্ট কাৰ্যালয়ত আৰু ৩০ দিনৰ বাবে অতিৰিক্ত ৫ লাখ টকাৰ বিনিময়ত বৃদ্ধি কৰিব পাৰি।[7]

  • এছ'চিয়েচন অৱ চাউথইষ্ট এছিয়ান নেচনছৰ সকলো সদস্য ৰাষ্ট্ৰ N
  • ইউৰোপিয়ান ইউনিয়ন ইউৰোপীয় সংঘৰ সকলো সদস্য ৰাষ্ট্ৰ

N - ইতিমধ্যে ভিছাৰ প্ৰয়োজনৰ পৰা ৰেহাই।[2][5]

ভিছাৰ বাবে যোগ্য দেশৰ নাগৰিকে যিকোনো নিৰ্দিষ্ট সীমান্ত ক্ৰছিঙত ভিছা লাভ কৰিব পাৰে, ১৬টা বিমানবন্দৰ, ৯৫টা সাগৰীয় বন্দৰ আৰু ১১টা সীমা অতিক্ৰম কৰা স্থলচকী।[8]

বিশেষ(নন-অৰ্ডিনাৰী) পাছপ’ৰ্ট

[সম্পাদনা কৰক]
  Indonesia
  Visa not required for diplomatic, official or service category passports

তলত দিয়া দেশসমূহে প্ৰদান কৰা কূটনৈতিক বা চৰকাৰী / সেৱা শ্ৰেণীৰ পাছপ'ৰ্টৰ ধাৰীসকলে ৩০ দিনৰ বাবে ভিছা অবিহনে ইণ্ডোনেছিয়া ভ্ৰমণ কৰিব পাৰিব (যদিহে অন্য একো উল্লেখ কৰা নাথাকে):[9][10]

D - কেৱল কূটনৈতিক পাছপোৰ্ট
1 - ১৪ দিন
2 - ৯০ দিন

ইণ্ডোনেছিয়াই কূটনৈতিক আৰু সেৱাৰ পাছপ’ৰ্টৰ বাবে আলজেৰিয়া, এছৱাটিনি, গাম্বিয়া, নেপাল, ইৰাক, ৰুৱাণ্ডা আৰু ছিৰিয়াৰ সৈতে ভিছা ৰেহাইৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। এই চুক্তিসমূহ এতিয়াও অনুমোদন কৰা হোৱা নাই।[11][12][13][14][15][16][17][18]

ভিছা অবিহনে ট্ৰেনজিট

[সম্পাদনা কৰক]

ছ’কাৰ্ণো-হাটা আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিমানবন্দৰৰ মাজেৰে ট্ৰেনজিট কৰা যাত্ৰীসকল আৰু টাৰ্মিনেল সলনি নকৰা বা নুৰাহ ৰাই আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিমানবন্দৰৰ মাজেৰে ট্ৰেনজিট কৰাসকল আৰু ৰাতিপুৱা ২ বজাৰ পিছলৈ নাথাকে, ৮ ঘণ্টাৰ ভিতৰত ট্ৰেনজিট কৰিলে ট্ৰেনজিট ভিছাৰ প্ৰয়োজন নাই।[2]

ভিছাৰ প্ৰয়োজন

[সম্পাদনা কৰক]

যিসকল নাগৰিকে বহুবাৰ প্ৰৱেশৰ বাবে ভিছা লাভ কৰিব বিচাৰে, নিজৰ ভিছা বৃদ্ধি কৰিব বিচাৰে (সৰ্বাধিক পাঁচবাৰ বৃদ্ধিলৈকে) বা যিসকল আগমনৰ সময়ত ভিছাবিহীন প্ৰৱেশ বা ভিছাৰ বাবে যোগ্য নহয় তেওঁলোকে ইণ্ডোনেছিয়াৰ দূতাবাস বা কনছুলেটত আগতীয়াকৈ ভিছাৰ বাবে আবেদন কৰিব লাগিব।

অনুমোদনৰ প্ৰয়োজন (Calling visa)

[সম্পাদনা কৰক]

তলত উল্লেখ কৰা দেশসমূহৰ নাগৰিকৰ বাবে জাকাৰ্টাত থকা প্ৰব্ৰজন সঞ্চালকালয়ৰ পূৰ্ব অনুমোদনৰ প্ৰয়োজন। ভিছাৰ উপৰিও তেওঁলোকৰ হাতত ইমিগ্ৰেচন সঞ্চালকালয়ে জাৰি কৰা ৰেফাৰেন্স লেটাৰৰ লগতে ইণ্ডোনেছিয়ালৈ যোৱাৰ পূৰ্বে ইণ্ডোনেছিয়ান ভিছাৰ বাবে আবেদন কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা আমন্ত্ৰণ পত্ৰখন থাকিব লাগিব। এই নীতিক ইণ্ডোনেছিয়ান কলিং ভিছা বুলি কোৱা হয়।[2][19]

২০২৩ চনৰ ২৮ নৱেম্বৰলৈকে প্ৰব্ৰজন সঞ্চালকালয়ে গিনিৰ নাগৰিকসকলৰ বাবে কলিং ভিছাৰ প্ৰয়োজনীয়তা আঁতৰোৱাৰ প্ৰস্তাৱ মূল্যায়ন কৰি আছিল।[20]

ভিছা নীতি সংস্কাৰৰ ইতিহাস

[সম্পাদনা কৰক]
  1. ২০১৫ চনৰ মাৰ্চ মাহত ইণ্ডোনেছিয়া কৰ্তৃপক্ষই ঘোষণা কৰিছিল যে ২০১৫ চনৰ এপ্ৰিল মাহৰ পৰা আন ৩০খন দেশৰ নাগৰিকৰ বাবে ভিছা ৰেহাই দিয়া হ’ব, যথা অষ্ট্ৰিয়া, বাহৰেইন, বেলজিয়াম, কানাডা, চীন, চেক গণৰাজ্য, ডেনমাৰ্ক, ফিনলেণ্ড, ফ্ৰান্স, জাৰ্মানী, হাংগেৰী, ইটালী, জাপান, মেক্সিকো, নেদাৰলেণ্ড, নিউজিলেণ্ড, নৰৱে, ওমান, পোলেণ্ড, ৰাছিয়া, কাটাৰ, দক্ষিণ আফ্ৰিকা, দক্ষিণ কোৰিয়া, স্পেইন, ছুইডেন, ছুইজাৰলেণ্ড, সংযুক্ত আৰব এমিৰেটছ, যুক্তৰাজ্য আৰু আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰ।[23][24] ভিছা ৰেহাই বলবৎ হ'বলৈ ইণ্ডোনেছিয়াৰ বাধ্যতামূলক পাৰস্পৰিকতা নিৰ্ধাৰণ কৰা আইন সলনি কৰিব লাগিব।[25] ২০১৫ চনৰ অক্টোবৰ মাহত আৰু ৪৫খন দেশৰ সৈতে ৰাষ্ট্ৰপতিৰ নতুন আদেশৰ জৰিয়তে এই তালিকাখন আৰু অধিক বৃদ্ধি কৰা হয়।
  2. ইণ্ডোনেছিয়া চৰকাৰে ভিছা ৰেহাইৰ ফলত বৈদেশিক মুদ্ৰাৰ মজুতৰ বাবে অতিৰিক্ত ১.৩ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ ৰাজহ আশা কৰিছে।[26]
  3. ২০১৫ চনৰ মে' মাহত উপ-ৰাষ্ট্ৰপতি জুছুফ কাল্লাই ঘোষণা কৰে যে অভিবাসন আইনখনৰ পৰা পাৰস্পৰিকতা দফা আঁতৰোৱাৰ লগে লগে ৬০-৭০খন দেশলৈ ভিছা ৰেহাইৰ সময়সীমা বৃদ্ধি কৰা হ'ব।[27]
  4. ২০১৫ চনৰ ১২ জুনত ইণ্ডোনেছিয়া চৰকাৰে ঘোষণা কৰে যে ওপৰত উল্লেখ কৰা ৪৫খন দেশৰ ভিছাৰ প্ৰয়োজনীয়তা আনুষ্ঠানিকভাৱে ৩০ দিনৰ বাবে ৰেহাই দিছে যদিও ভ্ৰমণৰ অনুমতি পত্ৰ বৃদ্ধি বা অন্য অনুমতিলৈ সলনি কৰিব নোৱাৰি।[28]
  5. ২০১৫ চনৰ ১৯ ​​ছেপ্টেম্বৰত ইণ্ডোনেছিয়াৰ কৰ্তৃপক্ষই ২০১৫ চনৰ ছেপ্টেম্বৰৰ শেষৰ ফালে ইণ্ডোনেছিয়ালৈ ভিছা বিনামূলীয়া ভ্ৰমণৰ বাবে যোগ্য হ’বলগীয়া ৪৫খন অতিৰিক্ত দেশ আৰু অঞ্চলৰ নাম প্ৰকাশ কৰে, যথা আলজেৰিয়া, এংগোলা, আৰ্জেণ্টিনা, আজাৰবাইজান, বেলাৰুছ, বুলগেৰিয়া, ক্ৰ’ৱেচিয়া, চাইপ্ৰাছ, ডমিনিকা, ইজিপ্ত, ইষ্টোনিয়া, ফিজি, ঘানা, গ্ৰীচ, আইচলেণ্ড, ভাৰত, আয়াৰলেণ্ড, জৰ্ডান, কাজাখস্তান, কিৰ্গিস্তান, লাটভিয়া, লেবানন, লিচেনষ্টেইন, লিথুৱেনিয়া, লাক্সেমবাৰ্গ, মালদ্বীপ, মাল্টা, মনাকো, পানামা, পাপুয়া নিউ গিনি, পৰ্তুগাল, ৰোমানিয়া, চান মেৰিনো, চৌদি আৰব, ছিচেলছ, শ্লোভাকিয়া, স্লোভেনিয়া, চুৰিনাম, টাইৱান, তাঞ্জানিয়া, টিমৰ লেষ্টে, টিউনিছিয়া, তুৰস্ক, ভেটিকান চহৰ আৰু ভেনিজুৱেলা।[29]
  6. ২০১৫ চনৰ ২১ ডিচেম্বৰত ইণ্ডোনেছিয়াৰ সামুদ্ৰিক সমন্বয়ক মন্ত্ৰী ৰিজাল ৰামলিয়ে ঘোষণা কৰে যে ২০১৫ চনৰ শেষৰ ফালে ভিছা ৰেহাই নীতি অতিৰিক্ত ৮৪খন দেশলৈ সম্প্ৰসাৰিত কৰা হ’ব। বাংলাদেশ, বাৰ্বাডোছ, বেলিজ, বেনিন, ভূটান, বলিভিয়া, বছনিয়া আৰু হাৰ্জেগোভিনা, বটছৱানা, ব্ৰাজিল, বুৰ্কিনা ফাচো, বুৰুণ্ডি, কেমেৰুণ, কেপ ভাৰ্ডে, চাড, কোমোৰোছ, কোষ্টা ৰিকা, কোট ডি আইভৰি, কিউবা, ডমিনিকান ৰিপাব্লিক, এল ছালভাডৰ, গাবন, গাম্বিয়া, জৰ্জিয়া, গ্ৰেনাডা, গুৱেটামালা, গিনি, গিয়ানা, হাইটি, হণ্ডুৰাছ, জামাইকা, কেনিয়া, কিৰিবাটি, লেচোথো, মাদাগাস্কাৰ, মালাউই, মালি, মাৰ্শ্বেল দ্বীপপুঞ্জ, মৰিটানিয়া, মৰিচাছ, মলদোভা, মংগোলিয়া, মণ্টেনেগ্ৰো, মোজাম্বিক, নামিবিয়া, নাউৰু, নেপাল, নিকাৰাগুয়া, উত্তৰ কোৰিয়া, উত্তৰ মেচিডোনিয়া, পাকিস্তান, পালাউ, পেলেষ্টাইন, পেৰাগুৱে, ৰুৱাণ্ডা, চামোয়া, চাও টমে আৰু প্ৰিন্সিপ, চেনেগাল, ছাৰ্বিয়া, ছলমন দ্বীপ, ছোমালিয়া, শ্ৰীলংকা, ছেইণ্ট কিটছ এণ্ড নেভিছ, ছেইণ্ট লুচিয়া, ছেইণ্ট ভিনচেণ্ট এণ্ড গ্ৰেনাডিনছ, চুডান, তাজিকিস্তান, ট’গ’, টংগা, ট্ৰিনিদাদ এণ্ড ট’বাগো, তুৰ্কমেনিস্তান, টুভালু, উগাণ্ডা, ইউক্ৰেইন, উৰুগুৱে, উজবেকিস্তান, ভানুআটু, জাম্বিয়া আৰু জিম্বাবুৱে ইণ্ডোনেছিয়ালৈ ভিছা ৰেহাই নীতি দ্বাৰা যাতায়াত কৰিব পৰা মুঠ ১৭৪খন দেশ।[30][31][32][33]
  7. ৰাষ্ট্ৰপতি জোকো উইডোডোৱে ২০১৬ চনৰ ২ মাৰ্চত হ্ৰস্বম্যাদী ভ্ৰমণ ভিছামুক্ত সুবিধা প্ৰদান কৰা দেশসমূহৰ তালিকা পুনৰীক্ষণৰ সন্দৰ্ভত ৰাষ্ট্ৰপতীয় ডিক্ৰীত স্বাক্ষৰ কৰে। প্ৰথমতে যোগ কৰাৰ পৰিকল্পনা কৰা অতিৰিক্ত ৮৪খন দেশৰ ভিতৰত মাত্ৰ ৭৮খনহে গৃহীত হয়। কেমেৰুণ, গিনি, মণ্টেনেগ্ৰো, উত্তৰ কোৰিয়া, পাকিস্তান আৰু ছোমালিয়াৰ নাগৰিকসকলক ইণ্ডোনেছিয়া ভ্ৰমণৰ পূৰ্বে ভিছাৰ প্ৰয়োজন হৈ থাকিব।[34]
  8. ২০২০ চনৰ ৫ আগষ্টত ইণ্ডোনেছিয়াৰ বৈদেশিক মন্ত্ৰী ৰেটনো মাৰ্ছুডিয়ে কলম্বিয়াৰ বৈদেশিক মন্ত্ৰী ক্লাউডিয়া ব্লামৰ সৈতে ভিছা ৰেহাই চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে য’ত কলম্বিয়াৰ পৰা অহা সাধাৰণ পাছপ’ৰ্টধাৰীসকলে ইণ্ডোনেছিয়াত ভিছামুক্তভাৱে ৩০ দিনলৈকে প্ৰৱেশ কৰিব পাৰিব। ২০২০ চনৰ ১৫ ছেপ্টেম্বৰৰ পৰা কাৰ্যকৰী হয়।[35]
  9. কোভিড-১৯ মহামাৰীৰ সময়ত ভিছা ৰেহাই ব্যৱস্থা বন্ধ কৰি দিয়া হৈছিল। ২০২৩ চনত কেৱল ASEAN আৰু টিমৰ লেষ্টে নাগৰিকৰ বাবে ভিছা বিনামূলীয়া প্ৰৱেশ পুনৰ প্ৰৱৰ্তন কৰা হৈছিল। ৯২খন দেশৰ নাগৰিকে আহি পোৱাৰ লগে লগে ই-ভিঅ’এ বা ভিছা লাভ কৰিব পাৰে, মূলতঃ ২০১৫ চনৰ পূৰ্বৰ ব্যৱস্থালৈ ঘূৰি আহিব পাৰে।[36]

তথ্য সূত্ৰ

[সম্পাদনা কৰক]
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 "Bebas Visa Kunjungan" (en ভাষাত). Directorate General of ImmigrationDirektorat Jenderal Imigrasi. 4 September 2024. https://www.imigrasi.go.id/wna/daftar-negara-voa-bvk-calling-visa/daftar-negara-bebas-visa-kunjungan?golden_visa=0। আহৰণ কৰা হৈছে: 28 February 2023. 
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 সাঁচ:Timatic Visa Policy
  3. "Singapore PRs to get visa-free entry to Indonesia’s Batam and Bintan". The Straitstimes. https://www.straitstimes.com/asia/se-asia/singapore-prs-get-visa-free-entry-to-indonesia-s-batam-bintan#:~:text=Indonesia%20will%20give%20visa%2Dfree,in%20the%20regional%20economic%20zones.. 
  4. "ABTC Economy Entry Information". https://www.apec.org/docs/default-source/groups/abtc/0-abtc-economy-entry-information-table-(as-of-18-oct-2022)852440b8682b4b84b94ccbe4745b0dbc.pdf?sfvrsn=260f0b80_2. 
  5. 5.0 5.1 "VoA, Free Visa & Calling Visa Country List". Direktorat Jenderal Imigrasi. https://www.imigrasi.go.id/wna/daftar-negara-voa-bvk-calling-visa/daftar-negara-subjek-visa-on-arrival। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 October 2024. 
  6. "The Official eVisa website for Indonesia". https://evisa.imigrasi.go.id/। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 October 2024. 
  7. "Visitor Stay Permit (ITK) extension". Direktorat Jenderal Imigrasi. https://www.imigrasi.go.id/wna/izin-tinggal-keimigrasian। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 October 2024. 
  8. "Electronic Visa on Arrival (e-VOA) for foreign travellers". https://indonesia.nl/en/visa/electronic-visa-on-arrival-e-voa-for-foreign-travellers। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 October 2024. 
  9. "List of Countries having Mutual Agreement with GOI on Visa Exemption for Diplomatic and Service / Official Passport". https://docs.google.com/document/d/1bWbp_OePzlpEzL2ojS_QncAlWWlID7s1kEvlEN0c5lI/edit. 
  10. "INTERNATIONAL TREATY, Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Indonesia". http://treaty.kemlu.go.id/search. 
  11. "x.com". https://x.com/Menlu_RI/status/1787098949704466645. 
  12. Diamantopoulos, George (June 9, 2024). "Indonesia and Rwanda sign visa exemption agreement". https://www.traveldailynews.asia/asia-pacific/indonesia-and-rwanda-sign-visa-exemption-agreement/. 
  13. "x.com". https://x.com/Menlu_RI/status/1737460754163601635. 
  14. Bhwana, Petir Garda (September 8, 2024). "Indonesia and Eswatini Ink Visa-Free Agreement at the IAF". Tempo. https://en.tempo.co/read/1913648/indonesia-and-eswatini-ink-visa-free-agreement-at-the-iaf. 
  15. Strengthening Bilateral Cooperation, Indonesia and Nepal Agree on Diplomatic and Service Visa-Free Agreement and Establishment of RI-Nepal Bilateral Consultation
  16. Iraq, Indonesia sign visa exemption agreement
  17. Strengthening Bilateral Cooperation, Indonesia and Azerbaijan Agree on Diplomatic and Service Visa Free Agreement
  18. Syria, Indonesia sign a visa-free agreement for diplomatic and service passport holders
  19. "Negara Calling Visa - Direktorat Jenderal Imigrasi" (en ভাষাত). Directorate General of Immigration. 29 July 2022. https://www.imigrasi.go.id/wna/daftar-negara-voa-bvk-calling-visa/daftar-negara-calling-visa?golden_visa=0। আহৰণ কৰা হৈছে: 4 September 2024. 
  20. "Cameroon Withdrawn from Calling Visa Country List". https://www.imigrasi.go.id/id/2023/11/29/siaran-pers-kamerun-dicabut-dari-daftar-calling-visa-dirjen-imigrasi-ada-pertimbangan-ekonomi-dan-keamanan/. 
  21. "Indonesia Scraps Calling Visa Requirement for Pakistanis" (en ভাষাত). Tempo. 8 August 2017. https://en.tempo.co/read/897980/indonesia-scraps-calling-visa-requirement-for-pakistanis। আহৰণ কৰা হৈছে: 26 November 2023. 
  22. "Cameroon Withdrawn from Calling Visa Country List, Director General of Immigration: There are Economic and Security Considerations" (id ভাষাত). Directorate General of ImmigrationImmigration of the Republic of Indonesia. 29 November 2023. https://www.imigrasi.go.id/siaran_pers/2023/11/29/siaran-pers-kamerun-dicabut-dari-daftar-calling-visa-dirjen-imigrasi-ada-pertimbangan-ekonomi-dan-keamanan। আহৰণ কৰা হৈছে: 1 June 2024. 
  23. "Tambah Devisa, Indonesia Bebaskan Visa untuk 45 Negara". Pos-kupang.com. http://kupang.tribunnews.com/2015/03/16/tambah-devisa-indonesia-bebaskan-visa-untuk-45-negara. 
  24. Sambijantoro, Satria (March 17, 2015). "New visa policy to aid rupiah". The Jakarta Post. http://www.thejakartapost.com/news/2015/03/17/new-visa-policy-aid-rupiah.html. 
  25. Natahadibrata, Nadya (March 23, 2015). "Free visas for 30 nations violates law, may not fly". Thu Jakarta Post. http://www.thejakartapost.com/news/2015/03/23/free-visas-30-nations-violates-law-may-not-fly.html. 
  26. "Indonesia aims to reap $1.3 billion from visa policy". Archived from the original on May 18, 2015. https://web.archive.org/web/20150518123715/http://news.asiaone.com/news/asia/indonesia-aims-reap-13-billion-visa-policy। আহৰণ কৰা হৈছে: December 11, 2024. 
  27. "More countries to be included on RI's visa waiver recipient list: Kalla". The Jakarta Post. http://www.thejakartapost.com/news/2015/05/31/more-countries-be-included-ri-s-visa-waiver-recipient-list-kalla.html. 
  28. Lumanauw, Novy (June 2, 2015). "Indonesia Formally Waives Visa Requirements for 45 Countries". The Indonesian Globe. http://thejakartaglobe.beritasatu.com/news/indonesia-waives-visa-requirements-for-45-countries/. 
  29. "Ini Daftar 45 Negara Diusulkan Bebas Visa Tahap Dua". Archived from the original on 2017-09-02. https://web.archive.org/web/20170902181744/http://industri.bisnis.com/read/20150918/12/474017/ini-daftar-45-negara-diusulkan-bebas-visa-tahap-dua। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-09-19. 
  30. Hasniawati, Amailia Putri (25 November 2015). "Pemerintah akan tambah 20 negara bebas visa". In Cicilia, Sanny. Kontan. http://nasional.kontan.co.id/news/pemerintah-akan-tambah-20-negara-bebas-visa. 
  31. Jefriando, Maikel (21 December 2015). "Ralat Rizal Ramli: Ada yang Usul Israel Dapat Fasilitas Bebas Visa, Namun Kami Coret". Detik. http://finance.detik.com/read/2015/12/21/231201/3101769/4/rizal-ramli-ada-yang-usul-israel-dapat-fasilitas-bebas-visa-namun-kami-coret. 
  32. developer, metrotvnews. "Pemerintah Tambah 84 Negara Bebas Visa". Archived from the original on 2017-12-04. https://web.archive.org/web/20171204062900/http://ekonomi.metrotvnews.com/read/2015/12/21/203618/pemerintah-tambah-84-negara-bebas-visa। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-12-21. 
  33. Ariyanti, Fiki (22 December 2015). "Ini Daftar Sementara 84 Negara Bebas Visa ke RI". Liputan6.com. http://bisnis.liputan6.com/read/2395995/ini-daftar-sementara-84-negara-bebas-visa-ke-ri. 
  34. Prodjo, Wahyu Adityo (18 March 2016). "Inilah 84 Negara Bebas Visa ke Indonesia". TribunNews. http://wartakota.tribunnews.com/2016/03/18/inilah-84-negara-bebas-visa-ke-indonesia. 
  35. "Foreign Ministers of Indonesia and Colombia Signed Two Agreements Virtually". Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Indonesia. https://kemlu.go.id/portal/en/read/1536/berita/foreign-ministers-of-indonesia-and-colombia-signed-two-agreements-virtually. 
  36. "Indonesia Ends Visa-Free Facility for 159 Countries". Tempo. 21 June 2023. https://en.tempo.co/read/1739806/indonesia-ends-visa-free-facility-for-159-countries.