চৰাইৰ ডেউকাৰ পখিলা

চৰাইৰ ডেউকাৰ পখিলা (Common Birdwing)
	Male
সংৰক্ষণ স্থিতি
	CITES Appendix II (CITES)
জীৱবৈজ্ঞানিক শ্ৰেণীবিভাজন
ৰাজ্য:	Animalia;
পৰ্ব:	Arthropoda;
শ্ৰেণী:	Insecta;
বৰ্গ:	Lepidoptera;
পৰিয়াল:	Papilionidae;
গণ:	Troides;
প্ৰজাতি:	T. helena;
বৈজ্ঞানিক নাম
	Troides helena; (Linnaeus, 1758)

চৰাইৰ ডেউকাৰ পখিলা (ইংৰাজী: Common Birdwing, বৈজ্ঞানিক নাম-Troides helena)এটা ডাঙৰ আকাৰৰ চাতকনেজীয়া পখিলা (Swallowtail butterfly)ৰ প্ৰজাতি৷ এই পখিলাবিধৰ কমেও সোতৰটা উপ-প্ৰজাতি আছে বুলি জনা যায়৷ ^[1]

বিৱৰণ

মতা চৰাইৰ ডেউকাৰ পখিলাৰ আগফালৰ পাখিৰ বৰণ গাঢ় বেঙুনীয়া৷ পিছফালৰ পাখিৰ কাষবোৰ ক'লা আৰু বাকী অংশ হালধীয়া৷ ^[2].ইয়াৰ মূৰ, এন্টেনা আৰু থ'ৰাক্সৰ বৰণ ক'লা৷ পেট অংশ হালধীয়া৷ ইয়াৰ থ'ৰাক্স অংশত গাঢ় ৰঙা (crimson) বৰণীয়া এটা দীঘলীয়া দাগ থাকে৷

মাইকী চৰাইৰ ডেউকাৰ পখিলাৰ পাখিদুখন মতা পখিলাটোৰ সৈতে প্ৰায় একেই৷ কেৱল ইয়াৰ আগফালৰ পাখিৰ দাগবোৰ বহল আৰু বেছি স্পষ্ট হোৱা দেখা যায়৷ তদুপৰি ইয়াৰ পিছফালৰ পাখিৰ দুকাষে থকা ক'লা বৰণ বেছি বহল৷

ইয়াৰ মূৰ, এন্টেনা আৰু থ'ৰাক্স অংশ মতা পখিলাটোৰ সৈতে প্ৰায় একে৷ মাইকী পখিলাৰ পেট অংশ মুগা-ক'লা বৰণীয়া৷

টেক্স'নমি

চৰাইৰ ডেউকাৰ পখিলাৰ প্ৰধান উপ-প্ৰজাতিসমূহ হ'ল-

T. h. antileuca Rothschild, 1908
T. h. bunguranensis Ohya, 1982
T. h. cerberus (C. & R. Felder, 1865)
T. h. demeter Rumbucher & Schäffler, 2005
T. h. dempoensis Deslisle, 1993
T. h. euthycrates Fruhstorfer, 1913
T. h. ferrari Tytler, 1926
T. h. hahneli Rumbucher & Schäffler, 2005
T. h. heliconoides (Moore, 1877)
T. h. hephaestus (Felder, 1865)
T. h. hermes Hayami, 1991
T. h. hypnos Rumbucher & Schäffler, 2005
T. h. isara Rothschild, 1908
T. h. mopa Rothschild, 1908
T. h. mosychlus Fruhstorfer, 1913
T. h. neoris Rothschild, 1908
T. h. nereides Fruhstorfer, 1906
T. h. nereis (Doherty, 1891)
T. h. orientis Parrott, 1991
T. h. propinquus Rothschild, 1895
T. h. rayae Deslisle, 1991
T. h. sagittatus Fruhstorfer, 1896
T. h. spilotia Rothschild, 1908
T. h. sugimotoi Hanafusa, 1992
T. h. typhaon Rothschild, 1908
T. h. venus Hayami, 1991

বিতৰণ

সমগ্ৰ বিশ্বৰ নেপাল, ভাৰত, বাংলাদেশ, ম্যানমাৰ, মালয়েছিয়া, ছিংগাপুৰ, ইন্দোনেছিয়া, লাওছ, থাইলেণ্ড, ভিয়েটনাম, দক্ষিণ চীন আৰু হংকং আদি দেশত চৰাইৰ ডেউকাৰ পখিলা দেখিবলৈ পোৱা যায়৷ ^[1] ভাৰতবৰ্ষত এই পখিলাবিধ মূলতঃ ছিক্কিমকে আদি কৰি উত্তৰ-পূব ভাৰত, পশ্চিমবংগ আৰু উৰিষ্যা আদি ৰাজ্যত বিস্তৃত হৈ আছে৷ তদুপৰি ইয়াক আন্দামান আৰু নিকোবৰ দ্বীপপুঞ্জতো দেখা যায়৷ .^[1]

বাসস্থান

এই পখিলাবিধ ভাৰতবৰ্ষত সতকাই দেখা পোৱা যায়৷ ই সাধাৰণতে বনাঞ্চল সমূহত বাস কৰে৷

পলুৰ খাদ্য

চৰাইৰ ডেউকাৰ পখিলাৰ পলুৱে সাধাৰণতে Aristolochia indica, Aristolochia tagala আৰু Bragantia wallichi. আদি উদ্ভিদৰ খাদ্য খাই জীয়াই থাকে৷

তথ্যসূত্ৰ

↑ ^1.0 ^1.1 ^1.2 Collins, N. M. & M. G. Morris. (1985) Threatened Swallowtail Butterflies of the World. IUCN. ISBN 2-88032-603-6
↑ Bingham, C. T. 1907. Fauna of British India. Butterflies. Volume 2

(1985) Threatened Swallowtail Butterflies of the World. IUCN. ISBN 2-88032-603-6
(1932) The Identification of Indian Butterflies. (2nd Ed), Bombay Natural History Society, Mumbai, India
Gay, T., Kehimkar, I. & J. C. Punetha.(1992) Common Butterflies of India. WWF-India and Oxford University Press, Mumbai, India.
Haribal, M. (1994) Butterflies of Sikkim Himalaya and their Natural History.
Kunte, K. (2005) Butterflies of Peninsular India. Universities Press.
Kurt Rumbucher and Oliver Schäffler, 2005 Part 21, Papilionidae XI. Troides IV. helena-group. in Erich Bauer and Thomas Frankenbach Eds. Butterflies of the World. Keltern : Goecke & Evers ISBN 978-3-937783-09-3
Wynter-Blyth, M. A.(1957) Butterflies of the Indian Region, Bombay Natural History Society, Mumbai, India.

বাহ্যিক সংযোগ

ButterflyCorner.net
Specimen images
ARKive Archived 2008-02-15 at the Wayback Machine Photos, Video and More Information

[Red_Book-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 Collins, N. M. & M. G. Morris. (1985) Threatened Swallowtail Butterflies of the World. IUCN. ISBN 2-88032-603-6

[bingham-2] Bingham, C. T. 1907. Fauna of British India. Butterflies. Volume 2

[1]

[2]