ট’এটি হেৰাটি | |
---|---|
![]() ২০১৬ চনত হেৰাটি | |
জন্ম | ২৭ নৱেম্বৰ, ১৯৩৩ বান্দুং,প্ৰেংগাৰৰ আৱাস, ডাচ ইষ্ট ইণ্ডিজ |
মৃত্যু | ১৩ জুন, ২০২১ (৮৭ বছৰ) জাকাৰ্টা, ইণ্ডোনেছিয়া |
পেচা | The Rector of the Jakarta Institute of the Arts |
ভাষা | ইণ্ডোনেছীয়ান ভাষা |
ৰাষ্ট্ৰীয়তা | ইণ্ডোনেছিয়া |
নাগৰিকত্ব | ইণ্ডোনেছিয়া |
ধৰণ | কবিতা |
বিষয় | সাহিত্য |
উল্লেখনীয় কৰ্মৰাজি | "চাজাক-চাজাক ৩৩ (১৯৭৩), "Nostalgi=Transcendensi" (1995) |
দাম্পত্যসংগী | এডী ন’ৰহেদী |
ট'এটি হেৰাটি (ইংৰাজী: Toeti Heraty, ২৭ নৱেম্বৰ ১৯৩৩ – ১৩ জুন ২০২১) এগৰাকী ইণ্ডোনেছিয়ান কবি আছিল। তেওঁক "সমসাময়িক ইণ্ডোনেছিয়াৰ আগশাৰীৰ কবিসকলৰ ভিতৰত একমাত্ৰ মহিলা কবি" হিচাপে বিশেষভাৱে উল্লেখ কৰা হয়।
১৯৩৩ চনৰ ২৭ নৱেম্বৰত জাভাৰ বাণ্ডুঙত জন্মগ্ৰহণ কৰা ট'এটি হেৰাটিৰ পিতৃ আছিল এজন সুপৰিচিত অভিযান্ত্ৰিক বিশেষজ্ঞ ৰুচেনো ছ'ৰজোহাডিকোইছ'মো আৰু তেওঁৰ ভাই-ভনীসকলে সকলোৱে কঠিন বিজ্ঞানত কাম কৰে।[1] পাৰিবাৰিক পৰম্পৰা অনুসৰণ কৰি ১৯৫১ চনৰ পৰা ১৯৫৫ চনলৈকে ইণ্ডোনেছিয়া বিশ্ববিদ্যালয়ত (UI) চিকিৎসা বিজ্ঞানৰ শিক্ষা গ্ৰহণ কৰে।[2] তাৰ পিছত ১৯৬২ চনত মনোবিজ্ঞানত উচ্চ ডিগ্ৰী লাভ কৰি ছিমন ডি ব’ভ’য়াৰৰ ওপৰত থিছিছ লিখিছিল। নেদাৰলেণ্ডৰ লেইডেন বিশ্ববিদ্যালয়ত তেওঁ দৰ্শনত ডিগ্ৰী লাভ কৰে আৰু "সংস্কৃতিৰ আই/ইগো" বা "আকু ডালাম বুদায়া"ৰ ওপৰত এখন গৱেষণা পত্ৰ প্ৰস্তুত কৰে।[2] নেদাৰলেণ্ডত বাস কৰি থাকোঁতে তেওঁৰ ভৱিষ্যত স্বামী ইণ্ডোনেছিয়াৰ জীৱবিজ্ঞানী এডি ন’ৰহাডীক লগ পায়। ১৯৫৮ চনত তেওঁলোকৰ বিবাহ হয়।[2] ১৯৭৯ চনত ইণ্ডোনেছিয়া বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা দৰ্শনত ডক্টৰেট ডিগ্ৰী লাভ কৰে হেৰাটিয়ে "আত্মা আৰু সংস্কৃতি" শীৰ্ষক থিছিছৰ জৰিয়তে।[2]
তুলনামূলকভাৱে কঠিন বুলি পৰিচিত বিজ্ঞান বিষয় পঢ়া সত্ত্বেও তেওঁ কলা-সাহিত্যৰ প্ৰতি আকৰ্ষণ বিচাৰি পাইছিল। কবি হোৱাৰ উপৰিও তেওঁ এগৰাকী দাৰ্শনিক, এগৰাকী কলা ইতিহাসবিদ আৰু এগৰাকী মানৱ অধিকাৰ কৰ্মী আছিল।[3] প্ৰথমে কলেজীয়া ছাত্ৰী হিচাপে লিখিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল আৰু ১৯৬৬ চনৰ পৰা ইণ্ডোনেছিয়াৰ আগশাৰীৰ সাংস্কৃতিক আৰু সাহিত্যিক আলোচনীসমূহত সঘনাই অৱদান আগবঢ়াই আহিছিল। তেতিয়াৰ পৰাই তেওঁ নিজকে শৈক্ষিক জগতখনত সক্ৰিয়ভাৱে ব্যস্ত কৰি ৰাখিছে। পদজাজৰাণ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ মনোবিজ্ঞান অনুষদত অধ্যাপনা কৰিছিল। তেওঁ [UI] ৰ কলা অনুষদৰ দৰ্শন বিভাগৰ সহ-প্ৰতিষ্ঠাপক (ছ'ৰজাণ্টো প'স্পৱাৰ্ডোজোৰ সৈতে) আৰু প্ৰবক্তা হিচাপে কাম কৰিছিল। দৰ্শন বিভাগ আৰু দৰ্শন অধ্যয়নৰ স্নাতকোত্তৰ কাৰ্যসূচী দুয়োটাৰে অধ্যক্ষও হৈয়েই থাকিল। হেৰাটিয়ে জাকাৰ্টা ইনষ্টিটিউট অৱ দ্য আৰ্টছৰ লেম্বাগা পেণ্ডিডিকান কেচেনিয়ানৰ ডীন হিচাপেও কাম কৰিছিল আৰু ১৯৯৪ চনত ইউ আইৰ কলা অনুষদৰ ভাৰপ্ৰাপ্ত অধ্যাপক হিচাপেও কাম কৰিছিল।[4]
ট’এটি হেৰাটিক "সমসাময়িক ইণ্ডোনেছিয়াৰ আগশাৰীৰ কবিসকলৰ ভিতৰত একমাত্ৰ মহিলা কবি" হিচাপে বিশেষভাৱে উল্লেখ কৰা হৈছে।[5] তেওঁৰ কবিতা বুজিবলৈ কঠিন বুলি বৰ্ণনা কৰা হৈছে, ইয়াত "ইচ্ছাকৃতভাৱে সৃষ্টি কৰা অস্পষ্টতা" আৰু "সততে অপ্ৰত্যাশিত, বিশুদ্ধভাৱে সংগতিশীল ধৰণৰ চিত্ৰকল্প"ৰ সংমিশ্ৰণ ঘটিছে।[5] কিন্তু সম্ভৱতঃ তেওঁৰ বিদ্ৰূপৰ ফলপ্ৰসূ ব্যৱহাৰেই পিতৃতান্ত্ৰিক সমাজত নাৰীৰ প্ৰতিকূল অৱস্থানক উজ্জ্বল কৰি তুলিছে যিয়ে ট’এটিৰ কবিতাক সেই সময়ৰ অন্যান্য কবিৰ কবিতাৰ পৰা পৃথক কৰি তোলে।[5] ১৯৭৪ চনত "দুয়া ৱানীতা" (দুগৰাকী মহিলা), "চিক্লাছ" (চাইকেল) আৰু "জেনেভা বুলান জুলি" (জুলাই মাহত জেনেভা)কে ধৰি ১৯৭৪ চনত "সাজাক-সাজাক ৩৩" (৩৩ বছৰ বয়সত কবিতা) প্ৰকাশ কৰে। ১৯৮২ চনত তেওঁৰ দ্বিতীয় খণ্ড সংকলিত কবিতা "মিম্পি ডান প্ৰেটেন্সি" (সপোন আৰু অভিনয়) মুকলি কৰে। ডাচ আৰু ইণ্ডোনেছিয়ান কবিতাৰ এটা খণ্ড, আৰু মহিলাৰ কবিতা সংকলনও সম্পাদনা কৰিছে।[6] তেওঁৰ কবিতা "কেলন আৰাং: পেট্ৰিয়াৰ্কিৰ দ্বাৰা বলি হোৱা এগৰাকী মহিলাৰ কাহিনী", কিতাপৰ দৈৰ্ঘ্যৰ গীতিকাই ইণ্ডোনেছিয়াৰ মহান আৰ্কিটাইপাল ব্যক্তি কেলন আৰাঙৰ মানক ধাৰণাটোৰ সমালোচনাত্মক অন্তৰ্দৃষ্টি প্ৰদান কৰে। কবিতাটোত এগৰাকী নাৰীৰ ত্ৰিমাত্ৰিক ছবি উপস্থাপন কৰা হৈছে যিয়ে দমনমূলক, পিতৃতান্ত্ৰিক সমাজৰ বিৰুদ্ধে থিয় দিছে, কিন্তু দুৰ্ভাগ্যজনকভাৱে তেওঁক এগৰাকী কিংবদন্তি ডাইনী হিচাপে ধৰা হৈছে।[2]
হেৰাটিক ইণ্ডোনেছিয়াৰ নাৰীবাদী চিন্তাবিদৰ প্ৰথম প্ৰজন্মৰ বুলি গণ্য কৰা হয় আৰু তেওঁ নাৰীৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ বিষয়সমূহৰ ওপৰত বিস্তৃতভাৱে লিখিছে।[2] হেৰাটিৰ কবিতাত কেৱল তেওঁৰ নাৰীবাদী স্থিতি নহয়, কলাৰ প্ৰতি থকা প্ৰেমো প্ৰতিফলিত হৈছে। জাকাৰ্টাৰ মেণ্টেঙত থকা তেওঁৰ ঘৰটোৱে গেলেৰী হিচাপে কাম কৰে, য’ত বিশিষ্ট চিত্ৰশিল্পীৰ কেইবাখনো চিত্ৰ আছে, য’ত আফাণ্ডি, এছ চুডজোজোনো, শ্ৰীহাদি ছ’ইডাৰছ’নো আদি অন্যতম। ১৯৯৮ চনত তেওঁ ইয়ায়াছান মিত্ৰ বুদায়া ইণ্ডোনেছিয়া, (ৱাইএমবিআই, ফাউণ্ডেশ্যন ফৰ লভাৰ্ছ অৱ ইণ্ডোনেছিয়ান কালচাৰ)ৰ নেতৃত্বও লয়।[7] নাৰী সম্পৰ্কীয় বিষয় উত্থাপন কৰা নাৰীবাদী আলোচনী জুৰ্নাল পেৰেম্পুয়ানৰ প্ৰতিষ্ঠাপক আছিল।[8] হেৰাটিয়ে মহিলা সবলীকৰণৰ বাবে কাম কৰা এটা বেচৰকাৰী সংস্থা ছুৱাৰা ইবু পেডুলিকো তেওঁৰ সেৱা আগবঢ়াইছিল।[9]
২০২১ চনৰ ১৩ জুনত জাকাৰ্টাৰ মেট্ৰ'পলিটান মেডিকেল চেণ্টাৰ হাস্পতালত হেৰাটিৰ মৃত্যু হয়।[8]