মুত্তিয়া মুৰালিধৰণ

মুত্তিয়া মুৰালিধৰণ
{{{imagealt}}}
২০১৩ চনৰ ফেব্ৰুৱাৰী মাহত CEAT ক্ৰিকেট ৰেটিংছ বঁটা প্ৰদান অনুষ্ঠানত মুৰলীথাৰণ
ব্যক্তিগত তথ্য
সম্পূৰ্ণ নাম Muttiah Muralitharan
জন্ম ১৭ এপ্ৰিল, ১৯৭২ (৫২ বছৰ)
কেণ্ডি, চিলন
উপনাম মুৰালি
উচ্চতা 5 ফুট 7 ইঞ্চি (1.7 মিটাৰ)
বেটিং শৈলী সোঁ-হাত
বলিং শৈলী সোঁ-বাহু অফ ব্ৰেক
ভূমিকা বলাৰ
আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় তথ্য
জাতীয় দল শ্ৰীলংকা
টেষ্ট অভিষেক (কেপ ৫৪) ২৮ আগষ্ট ১৯৯২ বনাম অষ্ট্ৰেলিয়া
অন্তিম টেষ্ট ১৮ জুলাই ২০১০ বনাম ভাৰত
অ'ডিআই অভিষেক (কেপ ৭০) ১২ আগষ্ট ১৯৯৩ বনাম ভাৰত
অন্তিম অ'ডিআই ২ এপ্ৰিল ২০১১ v ভাৰত
অ'ডিআই চোলা নং. ৮
টি২০ অভিষেক (কেপ ১৩) ২২ ডিচেম্বৰ ২০০৬ বনাম নেউ জেলেণ্ড
অন্তিম আন্তৰ্জাতিক টি২০ ৩১ অক্টোবৰ ২০১০ বনাম অষ্ট্ৰেলিয়া
ঘৰুৱা দলৰ তথ্য
বছৰ দল
1991/92–2009/10 তামিল ইউনিয়ন
১৯৯৯, ২০০১, ২০০৫, ২০০৭ লেংকাশ্বাৰ
২০০৩ কেণ্ট
২০০৮–২০১০ চেন্নাই ছুপাৰ কিংছ
২০১১ কোচি টাস্কাৰছ কেৰালা
২০১১–২০১২ গ্ল'চেষ্টাৰশ্বাৰ
২০১১/১২ ৱেলিংটন ফায়াৰবাৰ্ডছ
২০১১/১২ চট্টগ্ৰাম কিংছ
২০১২–২০১৪ ৰয়েল চেলেঞ্জাৰছ বাংগালুৰু
২০১২/১৩–২০১৩/১৪ মেলবৰ্ণ ৰেনেগেডছ
২০১৩ জামাইকা টালাৱাহছ
কেৰিয়াৰ পৰিসংখ্যা
প্ৰতিযোগিতা টেষ্ট অ'ডিআই এফচি এলএ
মুঠ খেল ১৩৩[1] ৩৫০[2] ২৩২ ৪৫৩
ৰাণ ১,২৫৬ ৬৭৪ ২,১৯২ ৯৪৫
বেটিং গড় ১১.৬৭ ৬.৮০ ১১.৩৫ ৭.৩২
শতক/অৰ্ধশতক ০/১ ০/০ ০/১ ০/০
সৰ্বোচ্চ ৰাণ ৬৭ ৩৩* ৬৭ ৩৩*
বল ৪৪,০৩৯ ১৮,৮১১ ৬৬,৯৩৩ ২৩,৭৩৪
উইকেট ৮০০ ৫৩৪ ১,৩৭৪ ৬৮২
বলিং গড় ২২.৭২ ২৩.০৮ ১৯.৬৪ ২২.৩৯
এক ইনিংছত ৫টা উইকেট ৬৭ ১০ ১১৯ ১২
এখন খেলত ১০টা উইকেট ২২ ০ ৩৪ ০
শ্ৰেষ্ঠ বলিং ৯/৫১ ৭/৩০ ৯/৫১ ৭/৩০
কেচ্চ/ষ্টাম্পিং ৭২/– ১৩০/– ১২৩/– ১৫৯/–
উৎস: http://www.espncricinfo.com/srilanka/content/player/49636.html ESPNcricinfo, ৮ জানুৱাৰী ২০১৪
এই প্ৰবন্ধটোত কিছু বিশেষ আখৰ আছে। কোনো সঠিক সহায়ৰ অভাৱত, আপুনি সেইবোৰৰ সলনি প্ৰশ্নবোধক চিন, বাকচ বা আন চিহ্ন দেখা পাব পাৰে।

দেশবন্দু মুত্তিয়া মুৰালিধৰণ (তামিল: முத்தையா முரளிதரன், সিংহল: මුත්තයියා මුරලිදරන්), প্ৰায়ে মুৰালি বুলি কোৱা হয় (জন্ম ১৭ এপ্ৰিল ১৯৭২) এগৰাকী শ্ৰীলংকাৰ ক্ৰিকেট প্ৰশিক্ষক, প্ৰাক্তন পেছাদাৰী ক্ৰিকেটাৰ, ব্যৱসায়ী আৰু আই চি চি ক্ৰিকেট হল অৱ ফেমৰ সদস্য। প্ৰতিখন টেষ্ট মেচতে গড়ে ছটা উইকেটৰ ওপৰত লাভ কৰা তেওঁক এই খেলবিধৰ ইতিহাসৰ অন্যতম শ্ৰেষ্ঠ বলাৰ হিচাপে বহুলভাৱে গণ্য কৰা হয়। তেওঁ ৮০০ টেষ্ট উইকেট আৰু ৫৩০ তকৈ অধিক ৱান ডে ইণ্টাৰনেচনেল (এদিনীয়া) উইকেট দখল কৰা একমাত্ৰ বলাৰ। ২০২৩ চনৰ ছেপ্টেম্বৰ মাহলৈকে তেওঁ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় ক্ৰিকেটত আন যিকোনো বলাৰতকৈ অধিক উইকেট দখল কৰিছে।[3] ১৯৯৬ চনৰ ক্ৰিকেট বিশ্বকাপত জয়ী হোৱা শ্ৰীলংকাৰ দলটোৰ এটা অংশ আছিল মুৰলিধৰণ।

মুৰালিধৰণ আন্তৰ্জাতিক কেৰিয়াৰত বলিং একচনক লৈ বিতৰ্কৰ সৃষ্টি হৈছিল। ডেলিভাৰীৰ সময়ত জন্মগতভাৱে বেঁকা হোৱা বাহুটোৰ অস্বাভাৱিক হাইপাৰএক্সটেনচনৰ বাবে তেওঁৰ বলিং ক্ৰিয়াৰ ওপৰত কেইবাবাৰো আম্পায়াৰ আৰু ক্ৰিকেট সম্প্ৰদায়ৰ কিছু অংশই প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰিছিল।[4] চিমুলেটেড খেলৰ পৰিস্থিতিত জৈৱযান্ত্ৰিক বিশ্লেষণৰ পিছত মুৰালিধৰণ এই কাৰ্য্যক আন্তৰ্জাতিক ক্ৰিকেট পৰিষদে প্ৰথমে ১৯৯৬ চনত আৰু পুনৰ ১৯৯৯ চনত ক্লিয়াৰ কৰে।[5]

আন্তৰ্জাতিক ক্ৰিকেট পৰিষদৰ টেষ্ট বলাৰৰ খেলুৱৈ ৰেংকিঙত ২১৪খন টেষ্ট মেচত ১৭১১ দিনৰ অভিলেখ সৃষ্টি কৰি এক নম্বৰ স্থান দখল কৰে মুৰলীধৰণে।[6] ২০০৭ চনৰ ৩ ডিচেম্বৰত পূৰ্বৰ অভিলেখধাৰী শ্বেন ৱাৰ্ণক অতিক্ৰম কৰি তেওঁ টেষ্ট ক্ৰিকেটৰ সৰ্বাধিক উইকেট দখলকাৰী হিচাপে পৰিগণিত হয়।[7][8] ইয়াৰ পূৰ্বে ২০০৪ চনত কৰ্টনী ৱালছৰ ৫১৯টা উইকেট অতিক্ৰম কৰি এই অভিলেখ গঢ়িছিল যদিও সেই বছৰৰ শেষৰ ফালে কান্ধত আঘাত পাই ৱাৰ্নে তেওঁক অভাৰটেক কৰিছিল।[9] ২০০৯ চনৰ ৫ ফেব্ৰুৱাৰীত কলম্বোত গৌতম গম্ভীৰৰ উইকেট দখল কৰি ৱাছিম আক্ৰামৰ ৫০২ উইকেটৰ এদিনীয়া অভিলেখ অতিক্ৰম কৰে।[10] ২০১০ চনত টেষ্ট ক্ৰিকেটৰ পৰা অৱসৰ গ্ৰহণ কৰি শেষৰখন টেষ্ট মেচত অন্তিম বলৰ পৰা ২০১০ চনৰ ২২ জুলাইত ৮০০তম আৰু অন্তিম উইকেট পঞ্জীয়ন কৰে।[11]

২০০২ চনত উইজডেনৰ ক্ৰিকেটাৰ্ছৰ আলমানাকে টেষ্ট মেচৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ বলাৰ হিচাপে ৰেটিং দিছিল মুৰলীধৰণক, আৰু ২০১৭ চনত আইচিচি ক্ৰিকেট হল অৱ ফেমত অন্তৰ্ভুক্ত হোৱা প্ৰথমজন শ্ৰীলংকাৰ ক্ৰিকেটাৰ।[12] ২০১৭ চনত তেওঁ আডা ডেৰানা শ্ৰীলংকাৰ বঁটা লাভ কৰিছিল।[13]

প্ৰাথমিক আৰু ব্যক্তিগত জীৱন

[সম্পাদনা কৰক]

১৯৭২ চনৰ ১৭ এপ্ৰিলত শ্ৰীলংকাৰ কাণ্ডীৰ এটা হিল কাণ্ট্ৰী তামিল হিন্দু পৰিয়াল চিন্নাছামী মুত্তিয়া আৰু লক্ষ্মীৰ ঘৰত জন্মগ্ৰহণ কৰে মুৰালিধৰণে। চাৰিজন ভাই-ককাইৰ ভিতৰত তেখেত জ্যেষ্ঠ। মুৰালিধৰণ পিতৃ চিন্নাছামী মুত্তিয়াই বিস্কুট নিৰ্মাণৰ এক সফল ব্যৱসায় চলাই আছে।[14] মুৰালিধৰণ পৈতৃক ককাদেউতা পেৰিয়াছামী চিন্নাছামীয়ে ১৯২০ চনত দক্ষিণ ভাৰতৰ পৰা মধ্য শ্ৰীলংকাৰ চাহ বাগিচাত কাম কৰিবলৈ আহিছিল।[15] পিছত চিন্নাছামীয়ে কন্যা সন্তানৰ সৈতে জন্ম দেশলৈ উভতি আহি ভাৰতৰ তামিলনাডুৰ তিৰুচিৰাপল্লীত বসতি স্থাপন কৰে। কিন্তু মুৰলিধৰণৰ পিতৃ মুত্তিয়াকে ধৰি তেওঁৰ পুত্ৰসকল শ্ৰীলংকাত থাকি গ’ল।[16]

ন বছৰ বয়সত মুৰলীধৰণক বেনেডিক্টাইন সন্ন্যাসীৰ দ্বাৰা পৰিচালিত ব্যক্তিগত বিদ্যালয় কেণ্ডিৰ ছেইণ্ট এন্থনী কলেজলৈ পঠিওৱা হয়। তেওঁ ক্ৰিকেট কেৰিয়াৰ আৰম্ভ কৰিছিল মধ্যম গতিৰ বলাৰ হিচাপে যদিও তেওঁৰ স্কুলৰ প্ৰশিক্ষক সুনীল ফাৰ্নাণ্ডোৰ পৰামৰ্শত তেওঁ চৈধ্য বছৰ বয়সত অফ স্পিন গ্ৰহণ কৰিছিল। অতি সোনকালেই তেওঁ আপ্লুত হৈ চাৰি বছৰ স্কুলৰ প্ৰথম একাদশত খেলিবলৈ লয়। সেই সময়ত তেওঁ অল ৰাউণ্ডাৰ হিচাপে খেলিছিল আৰু মিডল অৰ্ডাৰত বেটিং কৰিছিল। ছেইণ্ট এণ্টনি কলেজত অন্তিম দুটা ছিজনত তেওঁ এশটা উইকেট দখল কৰিছিল আৰু ১৯৯০–৯১ চনত ‘বাটা স্কুলবয় ক্ৰিকেটাৰ অৱ দ্য ইয়েৰ’ হিচাপে নিৰ্বাচিত হৈছিল।[17]

স্কুল এৰি যোৱাৰ পিছত তেওঁ তামিল ইউনিয়ন ক্ৰিকেট এণ্ড এথলেটিক ক্লাবত যোগদান কৰে আৰু ১৯৯১ চনত ইংলেণ্ডৰ শ্ৰীলংকা এ ভ্ৰমণৰ বাবে নিৰ্বাচিত হয়। তেখেত পাঁচখন খেল খেলিলেও এটাও উইকেট দখল কৰিব নোৱাৰিলে। শ্ৰীলংকালৈ উভতি অহাৰ সময়ত তেওঁ এলান বৰ্ডাৰৰ অষ্ট্ৰেলিয়ান দলৰ বিৰুদ্ধে অনুশীলন খেলত আকৰ্ষণ কৰিছিল আৰু তাৰ পিছত শৃংখলাৰ দ্বিতীয় টেষ্ট মেচত আৰ প্ৰেমাদাছা ষ্টেডিয়ামত টেষ্ট অভিষেক ঘটায়।[18]

২০০৪ চনৰ জুলাই মাহত যেতিয়া ১০৪ বছৰ বয়সত তেওঁৰ ককাদেউতাক মৃত্যু হয়, তেতিয়া মুৰলীধৰণে তেওঁৰ অন্ত্যেষ্টিক্ৰিয়াত অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ এছিয়া কাপৰ পৰা ঘৰলৈ উভতি আহে। মুৰলীধৰণে সৰ্বাধিক টেষ্ট উইকেটৰ বিশ্ব অভিলেখ দখল কৰা দেখাৰ পেৰিয়াছামি চিন্নাছামীৰ প্ৰথম ইচ্ছা বাস্তৱায়িত হ’ল (কৰ্টনী ৱালছে স্থাপন কৰা অভিলেখটো ভংগ কৰি), কিন্তু নাতিৰ বিয়া দেখাৰ ইচ্ছা পূৰণ নহয়। ইয়াৰ পূৰ্বে ৯৭ বছৰ বয়সত মৃত্যু হৈছিল মুৰলীধৰণৰ আইতাকৰ। মুৰালিধৰণৰ মেনেজাৰ কুশিল গুনাচেকেৰাই কয় যে "মুৰালিৰ পৰিয়ালটো ঘনিষ্ঠ আৰু একত্ৰিত।" তেওঁলোকে পৰম্পৰাগত মূল্যবোধক সন্মান কৰে। প্ৰয়াত ককাদেউতাই মুৰালীৰ সৈতে এক সুন্দৰ সম্পৰ্ক উপভোগ কৰিছিল।"[19]

২০০৫ চনৰ ২১ মাৰ্চত চেন্নাইৰ বাসিন্দা মধিমলাৰ ৰামমূৰ্তিৰ[20] সৈতে মুৰালিধৰণ বিবাহ হয়।[21][22] মধিমালাৰ মালাৰ হাস্পতালৰ প্ৰয়াত ডাঃ এছ ৰামমূৰ্তি, আৰু তেওঁৰ পত্নী ডাঃ নিথ্যা ৰামমূৰ্তিৰ কন্যা।[23] ২০০৬ চনৰ জানুৱাৰী মাহত তেওঁলোকৰ প্ৰথম সন্তান নৰেনৰ জন্ম হয়।[24]

মুত্তিয়া মুৰালিধৰণৰ অভাৰচিজ চিটিজেনশ্বিপ অৱ ইণ্ডিয়া (OCI) আছে[25] আৰু তেওঁক ভাৰত ভ্ৰমণৰ বাবে ভিছাৰ প্ৰয়োজন নহয়। কাৰণ তেওঁৰ পৰিয়াল মূলতঃ ভাৰতীয়।[26] মুত্তিয়াই ২০১১ চনৰ ৩ এপ্ৰিলত ঘোষণা কৰে যে তেওঁ সকলো খেলৰ পৰা অৱসৰ গ্ৰহণ কৰিব।

তথ্যসমূহ

[সম্পাদনা কৰক]
  1. ↑ Including 1 Test for an ICC World XI
  2. ↑ Including 4 ODIs for the Asian XI and 3 for an ICC World XI.
  3. ↑ Gough, Christina (10 September 2020). "Leading wicket-takers in international test match cricket as of June 2023". statistica.com. https://www.statista.com/statistics/1011505/cricket-test-wicket-leaders/. 
  4. ↑ Conn, Malcolm (13 October 2007). "Bending law aided Murali: Gillespie". The Australian. Archived from the original on 20 January 2009. https://web.archive.org/web/20090120012402/http://www.theaustralian.news.com.au/story/0,25197,22577477-5001505,00.html. 
  5. ↑ Austin, Charlie. "Muttiah Muralitharan profile at Cricinfo". http://content-aus.cricinfo.com/srilanka/content/player/49636.html. 
  6. ↑ "Murali retires in third position". The Express Tribune. 24 July 2010. http://tribune.com.pk/story/30545/murali-retires-in-third-position/। আহৰণ কৰা হৈছে: 1 April 2011. 
  7. ↑ "Murali breaks Warne's record". ESPNcricinfo. 3 December 2007. https://www.espncricinfo.com/story/murali-breaks-warne-s-record-323457. 
  8. ↑ "Muralitharan breaks the cricket test wicket record". 3 December 2007. https://www.youtube.com/watch?v=XrniGZnLxZI. 
  9. ↑ "Muralitharan breaks Test record". BBC Sport (London). 3 December 2007. http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/cricket/other_international/sri_lanka/7123499.stm. 
  10. ↑ "Murali breaks ODI wicket record". BBC Sport (London). 5 February 2009. http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/cricket/7872333.stm. 
  11. ↑ "Murali 'best bowler ever'". BBC Sport (London). 13 December 2002. http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/cricket/2572069.stm. 
  12. ↑ "Muralitharan first Sri Lankan in ICC Hall of Fame". ICC Cricket. 27 July 2016. http://www.espncricinfo.com/ci-icc/content/story/1039767.html. 
  13. ↑ "Ada Derana Sri Lankan of the Year 2017 - award winners" (en ভাষাত). www.adaderana.lk. http://www.adaderana.lk/news.php?nid=43262। আহৰণ কৰা হৈছে: 2020-05-24. 
  14. ↑ Dassanayake, M. B. (26 April 1998). "'Murali' – bowling wizard of international fame". Sunday Observer. Archived from the original on 9 March 2008. https://web.archive.org/web/20080309151813/http://www-ieem.ust.hk/dfaculty/ravi/cricket/apr26-98.html. 
  15. ↑ Berry, Scyld (9 December 2007). "Muralitharan toes line in Sri Lanka riven by war". The Daily Telegraph (London). https://www.telegraph.co.uk/sport/main.jhtml?view=DETAILS&grid=A1YourView&xml=/sport/2007/12/09/scberr109.xml. [সংযোগবিহীন উৎস]
  16. ↑ Dinkar, S (16 April 2008). "An honour to play for Super Kings". The Hindu (Chennai, India). Archived from the original on 20 April 2008. https://web.archive.org/web/20080420064903/http://www.hindu.com/2008/04/16/stories/2008041656901900.htm. 
  17. ↑ de Silva, A C (16 March 2008). "Murali won Observer Schoolboy Cricketer of the Year title in 1991". Sunday Observer. http://www.sundayobserver.lk/2008/03/16/spo01.asp. 
  18. ↑ "Heroes Muttiah Muralitharan Profile". http://ganeshyamalabittu.tripod.com/heroes/id19.html. 
  19. ↑ "Murali's grandfather's unfulfilled wish". The Hindu (Chennai, India). 29 July 2004. Archived from the original on 5 September 2004. https://web.archive.org/web/20040905235726/http://www.hindu.com/2004/07/29/stories/2004072902152100.htm. 
  20. ↑ "Archived copy". Archived from the original on 8 January 2011. https://web.archive.org/web/20110108145810/http://tamilweek.com/images/muralibride_Medium_.jpg। আহৰণ কৰা হৈছে: 27 December 2009. 
  21. ↑ Chandra, Anup (3 February 2005). "Murali to tie knot with Chennai girl". The Tribune (Chandigarh, India). http://www.tribuneindia.com/2005/20050203/sports.htm#5. 
  22. ↑ "A significant moment in Murali's life". The Hindu. 22 March 2005. http://www.thehindu.com/2005/03/22/stories/2005032205102200.htm. 
  23. ↑ "Muralitharan ties the knot". The Hindu. 22 March 2005. http://www.thehindu.com/2005/03/22/stories/2005032206630100.htm. [সংযোগবিহীন উৎস]
  24. ↑ Lanka NewspapersWorld Cup to be Murali`s swansong? Archived 27 September 2007 at the Wayback Machine
  25. ↑ Chaturvedi, Vinita (2010-08-01). "I admire Rajinikanth: Muralitharan". The Times of India. http://timesofindia.indiatimes.com/life-style/people/I-admire-Rajinikanth-Muralitharan/articleshow/6240954.cms. 
  26. ↑ "Sri Lankan govt may issue special Murali stamp". The Nation. প্ৰকাশক Pakistan. 7 August 2010. http://nation.com.pk/sports/07-Aug-2010/Sri-Lankan-govt-may-issue-special-Murali-stamp। আহৰণ কৰা হৈছে: 1 April 2011. 

বাহ্যিক সংযোগ

[সম্পাদনা কৰক]
Awards and achievements
পূৰ্বৱৰ্তী
Steve Waugh 		Wisden Leading Cricketer in the World
2000 		পৰৱৰ্তী
Glenn McGrath
পূৰ্বৱৰ্তী
Andrew Flintoff 		Wisden Leading Cricketer in the World
2006 		পৰৱৰ্তী
Jacques Kallis
ৰেকৰ্ডসমূহ
পূৰ্বৱৰ্তী
Shane Warne 		World Record – Most Career Wickets in Test cricket
800 wickets (22.72) in 133 Tests 		Incumbent
পূৰ্বৱৰ্তী
Wasim Akram 		World Record – Most Career Wickets in ODI cricket
534 wickets (23.08) in 350 matches 		Incumbent