ম্হ পূজা

ম্হা পূজা
ম্হা পূজা
নেপালী ম্হা পুজাৰ মণ্ডলৰ স্কেছ
পালন কৰে হিন্দু নেপালী আৰু বৌদ্ধধৰ্মী লোক
প্ৰকাৰ ধৰ্মীয়
মহত্ব নৱবৰ্ষত আত্মাক শুদ্ধ কৰা
উদযাপন মণ্ডলপূজা উপহাৰ দিয়া, ভোজ

ম্হা পূজা(দেৱনাগৰী: म्हপুজা) নৱবৰ্ষ উদযাপনৰ অংশ হিচাপে আত্মাক শুদ্ধ আৰু সবলীকৰণৰ বাবে নেপালৰ নেৱাৰসকলে কৰা বাৰ্ষিক অনুষ্ঠান। স্বন্তি (উৎসৱ)ৰ সময়ত হোৱা নেপালৰ ৰাষ্ট্ৰীয় চান্দ্ৰ কেলেণ্ডাৰ নেপাল সংবতৰ নৱবৰ্ষৰ দিনা ইয়াক অনুষ্ঠিত কৰা হয়।[1]

ম্হা পূজাৰ অৰ্থ নেৱাৰী ভাষাত "আত্মাৰ পূজা", আৰু ই নিজৰ ভিতৰত থকা আত্মাক উদযাপিত কৰে। এই অনুষ্ঠানে নৱবৰ্ষৰ শুভ আৰম্ভণিৰ ইংগিত দিয়ে আৰু অংশগ্ৰহণকাৰীৰ বাবে সমৃদ্ধি আৰু দীৰ্ঘায়ুৰ প্ৰাৰ্থনা জনায়।[2][3] নেপালীসকলে বসতি স্থাপন কৰা বিদেশৰ মাটিতো ম্হা পূজা আৰু নেপাল সংবত উদযাপন কৰা হয়।[4]

পৰম্পৰা

[সম্পাদনা কৰক]

ম্হা পূজাত পৰিয়ালৰ প্ৰতিজন সদস্যৰ বাবে মজিয়াত মণ্ডলৰ এটা শাৰী অংকন কৰা হয়। শাৰীৰ শেষত মৃত্যুৰ দূত দুজনৰ বাবে অতিৰিক্ত মণ্ডল একোটা অংকন কৰা হয়। পানীৰ কলহ, চালনী আৰু ঝাড়ুৰ দৰে ঘৰুৱা অত্যাৱশ্যকীয় সামগ্ৰীৰ বাবেও মণ্ডল অংকন কৰা হয়। আচাৰ-ব্যৱহাৰ, পবিত্ৰ সূতা, ৰঙীন লেপন, ধূপ, জ্বলোৱা ধূপ আৰু ফুলৰ প্ৰসাদ দি মণ্ডল পূজা কৰা হয়। তাৰ পিছত পৰিয়ালৰ লোকসকলে নিজৰ নিজৰ মণ্ডলৰ সন্মুখত ভৰি দুখন কোঁচাই ভকতীয়া ধৰণে বহি থাকে আৰু ঘৰৰ মহিলাগৰাকীয়ে তেওঁলোকক তিলক পিন্ধাই শাৰীটোৰ শেষলৈ গুচি যায়।

অনুষ্ঠানৰ পৰৱৰ্তী অংশ হ'ল চাগান অনুষ্ঠান)। এগৰাকী মহিলাই ধৌ (দৈ) থকা মাটিৰ পাত্ৰ এটা লৈ শাৰীটোৰ শেষলৈ খোজ কাঢ়ি যায়, য’ৰ পৰা সকলোৱে ডাব এটা লৈ নিজৰ মন্দিৰত ৰাখে। তাৰ পিছত অংশগ্ৰহণকাৰীসকলক সিজোৱা কণী, ধোঁৱা দিয়া মাছ আৰু চাউলৰ মদেৰে গঠিত শুভ-পৰম্পৰাৰ এটা টোপোলা উপহাৰ দিয়া হয়। চাউলৰ মদখিনি সৰু বাটিত তিনিবাৰ ঢালি তিনিবাৰকৈ ভৰাই দিয়া হয়, তেতিয়ালৈকে বাটিটো হাতত ধৰি ৰাখিব লাগে, তলত থৈ দিব নালাগে।

ম্হা পূজাৰ সময়ত মণ্ডলৰ পূজা প্ৰধান অনুষ্ঠান। মণ্ডলে বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে আৰু অনুষ্ঠানৰ সময়ত জ্বলোৱা চাকিৰ শিখা আৰু ধূপৰ লাঠিৰ অৰ্থ হ’ল অংশগ্ৰহণকাৰীয়ে আনৰ বাবে উজ্জ্বলতা আৰু সুগন্ধি বিয়পাই দিব লাগে।[5] ম্হা পূজা নেৱাৰসকলৰ মাজত এক সন্মানীয় প্ৰথা আৰু নেপালৰ বাহিৰতো ইয়াক পালন কৰা হয়।[6][7]

মণ্ডল

[সম্পাদনা কৰক]

মণ্ডল চূণশিলেৰ গুড়িৰে তৈয়াৰী বালিৰ অংকন। ম্হা পূজা মণ্ডলটো পানীৰে চিহ্নিত বৃত্তৰ ভিতৰত আঠটা পাহিৰ পদুমৰ আকৃতিত অংকন কৰা হয়। ইয়াক মুক্ত হাতেৰে বা ষ্টেনচিল বা চুপি বা সাঁচ ব্যৱহাৰ কৰি আঁকিব পাৰি। মণ্ডলৰ মাজত সৰিয়হৰ তেলেৰে এটা সৰু বৃত্ত অংকন কৰা হয়। ইয়াৰ চাৰিওফালে পৰিয়ালৰ পৰম্পৰা অনুসৰি ৰঙা চাউল, ক'লা মচুৰ দাইল, ক'লা সৰিয়হ, খোলা নোহোৱা চাউল আৰু ফুলি উঠা চাউলৰ দ্বাৰা চিহ্নিত সমকেন্দ্ৰিক আঙুঠি অঁকা হয়।[8]


মণ্ডলৰ শোভা বঢ়াবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা বস্তুবোৰ সৌভাগ্য, দীৰ্ঘায়ু আৰু বিপদৰ পৰা মুক্তি পোৱাৰ প্ৰতীক। মণ্ডলক আত্মাৰ অণুব্ৰহ্মাণ্ড আৰু বৃহৎ মহাজাগতিক উপস্থাপন হিচাপে ব্যাখ্যা কৰা হৈছে।[9][10] জাতি-গোষ্ঠী আৰু পাৰিবাৰিক পৰম্পৰা অনুসৰি ম্হা পূজাৰ মণ্ডল নিৰ্মাণৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা সামগ্ৰীৰ ভিন্নতা থাকিব পাৰে, কিন্তু অনুষ্ঠানৰ আঁৰৰ দৰ্শন একেই।

ভোজ

[সম্পাদনা কৰক]
ব্ৰঞ্জৰ থালত ৰাতিৰ আহাৰ পৰিৱেশন

অনুষ্ঠানৰ শেষত পৰিয়ালৰ লোকে ভোজ খায়। শুভ খাদ্য সামগ্ৰী থকা ব্ৰঞ্জৰ প্লেটখন কোনো এটা মণ্ডলত ৰাখি, নিখুঁত নোহোৱাৰ ফলত লৌকিক অস্থায়িত্বৰ ইংগিত দিবলৈ সক্ষম নোহোৱা মণ্ডলাটো ধ্বংস কৰা হয়।

মূল মেনুত আঠটা বস্তুৰ গোট থাকে, যিয়ে অষ্ট মাত্ৰিকাক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে, যি আঠগৰাকী আইতাক দেৱীক ৰক্ষক হিচাপে পূজা কৰা হয়। নেপালী ভাষাত এওঁলোকক আজিমা বুলি জনা যায়। প্লেটত সজ্জিত খাদ্যয়ো এটা মণ্ডলৰ আকৃতি লয় আন আঠটা চাউলৰ গুড়িৰে তৈয়াৰী উপকৰণেৰে আগুৰি থকা বাবে। ইয়াৰ উপৰিও আন খাদ্য সামগ্ৰীও পৰিৱেশন কৰি আড়ম্বৰপূৰ্ণ ভোজৰ আয়োজন কৰা হয়। ৰাতিৰ আহাৰ খোৱাৰ পিছত প্লেট আৰু বাকী থকা খাদ্যবোৰ ৰাতিটোৰ বাবে তেনেদৰেই থৈ দিয়া হয়। পিছদিনা মজিয়াখন ঝাড়ু দি পৰিষ্কাৰ কৰা হয়।[11]

তথ্য সূত্ৰ

[সম্পাদনা কৰক]
  1. ↑ Dhaubhadel, Manoranjan N. (17 November 2012). "Mha Puja -- A Unique Newah Tradition". NOA-FL Newsletter (NOA Florida Chapter). Archived from the original on 14 October 2013. https://web.archive.org/web/20131014134302/http://www.noa-fl.org/resources/NOA-FL_Newsletter_Vol1_Year1.pdf. 
  2. ↑ Maharjan, Ujjwala (5 November 2010). "Cultural symbolisms in Mha Puja". Republica. Archived from the original on 26 September 2013. https://web.archive.org/web/20130926204918/http://archives.myrepublica.com/portal/index.php?action=news_details&news_id=24968. 
  3. ↑ "Mha Puja today, Nepal Sambat 1132 being observed". Ekantipur. 27 October 2011. http://www.ekantipur.com/2011/10/27/top-story/mha-puja-today-nepal-sambat-1132-being-observed/342845.html. 
  4. ↑ "Mha Puja 2012 & New Year Nepal Samvat 1133 Celebration". Pasa Puchah Guthi UK. 2012. Archived from the original on 20 July 2013. https://archive.is/20130720024545/http://www.ppguk.org/Activities-/-Events/ppguk-recent-activites.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 15 October 2013. 
  5. ↑ Maharjan, Ujjwala (5 November 2010). "Cultural symbolisms in Mha Puja". Republica. Archived from the original on 26 September 2013. https://web.archive.org/web/20130926204918/http://archives.myrepublica.com/portal/index.php?action=news_details&news_id=24968. 
  6. ↑ "NOALC Celebrate Mha Puja 2012". Newah Organization of America. 2012. http://www.newah.org/index.php?option=com_content&view=article&id=165:noalc-celebrate-mha-puja-2012&catid=28:press-releases&Itemid=43। আহৰণ কৰা হৈছে: 10 June 2013. 
  7. ↑ "Mha Puja 2012 & New Year Nepal Samvat 1133 Celebration". Pasa Puchah Guthi UK. 18 November 2012. Archived from the original on 20 July 2013. https://archive.is/20130720024545/http://www.ppguk.org/Activities-/-Events/ppguk-recent-activites.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 27 February 2024. 
  8. ↑ Bajracharya, Chunda (2000). Newah Tajilajii Nakhah Chakhah. প্ৰকাশক Kathmandu: Nepal Bhasa Academy. পৃষ্ঠা. 145. 
  9. ↑ van den Hoek, A. W. (2004). Caturmāsa: Celebrations of Death in Kathmandu, Nepal. CNWS Publications. পৃষ্ঠা. 127. ISBN 9789057890987. 
  10. ↑ Löwdin, Per (1985). Food ritual and society among the Newars. Uppsala University. পৃষ্ঠা. 66. ISBN 9789150605938. 
  11. ↑ Bajracharya, Chunda (2000). Newah Tajilajii Nakhah Chakhah. প্ৰকাশক Kathmandu: Nepal Bhasa Academy. পৃষ্ঠা. 148.