লক্ষ্মী নাৰায়ণ ত্ৰিপাঠী | |
---|---|
জন্ম | ১৩ ডিচেম্বৰ, ১৯৭৮ (৪৬ বছৰ) থানে, মহাৰাষ্ট্ৰ, ভাৰত |
ৰাষ্ট্ৰীয়তা | ভাৰতীয় |
পেচা | এলজিবিটি অধিকাৰকৰ্মী, নৃত্যশিল্পী, অভিনেত্ৰী |
ধৰ্ম | হিন্দু ধৰ্ম |
দাম্পত্যসঙ্গী |
|
লক্ষ্মী নাৰায়ণ ত্ৰিপাঠী (ইংৰাজী: Laxmi Narayan Tripathi, জন্ম: ১৩ ডিচেম্বৰ ১৯৭৮) এগৰাকী ভাৰতীয় ট্ৰান্সজেণ্ডাৰ আৰু হিজৰা অধিকাৰ কৰ্মী, বলিউড অভিনেত্ৰী, ভাৰতনাট্যম নৃত্যশিল্পী, কোৰিঅ'গ্ৰাফাৰ আৰু প্ৰেৰণামূলক বক্তা। তেওঁ কিন্নৰ আখাড়াৰ আচাৰ্য মহামণ্ডলেশ্বৰ।[1][2] ১৯৭৮ চনৰ ১৩ ডিচেম্বৰত মহাৰাষ্ট্ৰৰ থানেৰ মালতি বাঈ চিকিৎসালয়ত তেওঁৰ জন্ম হৈছিল। তেওঁ ২০০৮ চনত ৰাষ্ট্ৰসংঘত এছিয়া প্ৰশান্ত মহাসাগৰীয় অঞ্চলক প্ৰতিনিধিত্ব কৰা প্ৰথম গৰাকী ট্ৰান্সজেণ্ডাৰ ব্যক্তি। ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ সাধাৰণ সভাত তেওঁ যৌন সংখ্যালঘুসকলৰ দুৰ্দশাৰ কথা কৈছিল। তেওঁ কৈছিল যে, “মানুহ অধিক মানুহৰ দৰে হোৱা উচিত। তেওঁলোকে আমাক মানুহ হিচাপে সন্মান কৰা উচিত আৰু আমাৰ অধিকাৰক কিণ্ডাৰ হিচাপে বিবেচনা কৰা উচিত।”[3] তেওঁ ২০১১ চনত জনপ্ৰিয় ৰিয়েলিটি শ্ব' 'বিগ বচ'ৰ প্ৰতিযোগী আছিল। তেওঁৰ প্ৰচেষ্টাই প্ৰথম কিন্নৰ দলটোক ২০২০ চনত হিমালয়ৰ শৃংগ ফ্ৰেণ্ডশ্বিপ পিক আৰোহণ কৰাত সহায় কৰিছিল।
১৯৭৮ চনৰ ১৩ ডিচেম্বৰত মহাৰাষ্ট্ৰৰ থানেৰ এটা গোড়া ব্ৰাহ্মণ পৰিয়ালত লক্ষ্মী নাৰায়ণ ত্ৰিপাঠীৰ জন্ম হৈছিল। জন্মতে তেওঁ জৈৱিক ভাবে পুৰুষ লিংগৰ আছিল আৰু পৰিয়ালৰ জেষ্ঠ্য পুত্ৰ আছিল। তেওঁ থানেৰ কোপৰিত অৱস্থিত বিমচ পেৰাডাইছৰ পৰা স্কুলীয়া শিক্ষা সম্পূৰ্ণ কৰাৰ পিছত মুম্বাইৰ মিথিবাঈ মহাবিদ্যালয়ৰ পৰা কলা ডিগ্ৰী আৰু ভাৰতনাট্যমত স্নাতকোত্তৰ ডিগ্ৰী লাভ কৰে।[4] তেওঁক প্ৰায়ে গে আৰু "হ'ম'" বুলি মতা হৈছিল। তেওঁ কেইবাটাও কেন ঘোষৰ নৃত্য ভিডিঅ'ত কাম কৰিছিল আৰু নিজেই এজন কোৰিঅ'গ্ৰাফাৰ হ'বলৈ বিচাৰিছিল।[3]
প্ৰজেক্ট ব'ল'ৰ বাবে এটা ভিডিঅ'ত তেওঁ ভাৰতৰ প্ৰথম পিএইচডি ট্ৰান্সজেণ্ডাৰ শিক্ষাৰ্থী শাবিৰাক লগ পাইছিল।[5] তেওঁ শাবিৰাৰ জৰিয়তে হিজৰা সম্প্ৰদায়ক লগ পাইছিল আৰু তাৰ পিছতেই তেওঁ এগৰাকী বাৰ নৃত্যশিল্পী হৈছিল। তেওঁৰ নৃত্যৰ প্ৰতি আকৃষ্ট হৈ বহুতো লোক ডান্স বাৰলৈ আহিছিল। অৱশ্যে মহাৰাষ্ট্ৰৰ গৃহ মন্ত্ৰী আৰ আৰ পাটিলে চহৰখনৰ ডান্স বাৰ বন্ধ কৰাৰ সিদ্ধান্ত লোৱাৰ বাবে তেওঁ অতি কম সময়ৰ বাবে ইয়াৰ লগত জড়িত আছিল। লক্ষ্মীয়ে এই পদক্ষেপৰ বিৰুদ্ধে প্ৰতিবাদৰ আয়োজন কৰিছিল। ইয়াৰ জৰিয়তে লক্ষ্মীয়ে সক্ৰিতাৰ বাবে তেওঁৰ প্ৰথম অভিজ্ঞতা লাভ কৰিছিল।[3]
লক্ষ্মীয়ে এলজিবিটি কৰ্মী কাম কৰা কেইবাটাও বেচৰকাৰী সংগঠনৰ বোৰ্ডত কাম কৰিছে।[6] ২০০২ চনত তেওঁ দক্ষিণ এছিয়াৰ নপুংসকসকলৰ বাবে প্ৰথম পঞ্জীভুক্ত আৰু কৰ্মী সংগঠন এনজিঅ' ডিএআই ৱেলফেয়াৰ ছচাইটিৰ সভাপতি হৈছিল। ২০০৭ চনত তেওঁ নিজৰ সংগঠন 'অস্তিত্ব' আৰম্ভ কৰিছিল।[3] এই সংগঠনটোৱে যৌন সংখ্যালঘুসকলৰ কল্যাণ, তেওঁলোকৰ সমৰ্থন আৰু বিকাশৰ প্ৰচাৰৰ বাবে কাম কৰে।[7][8]
তেওঁ এছিয়া প্ৰশান্ত মহাসাগৰীয় যৌন কৰ্মী নেটৱৰ্কৰ বাবে কানাডাৰ টৰণ্টোলৈ গৈছিল। প্ৰথমবাৰৰ বাবে ভাৰতৰ বাহিৰলৈ যোৱা লক্ষ্মীৰ পাছপোৰ্টত তেওঁক এগৰাকী মহিলা, ট্ৰান্সজেণ্ডাৰ আৰু নপুংসক হিচাপে উল্লেখ কৰে।[5]
কাভিয়ে ভাৰতীয় দণ্ড বিধি আইনৰ ধাৰা ৩৭৭ আবেদন কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল। এই আইনে সমকামীতাক অপৰাধ বুলি গণ্য কৰিছিল। লক্ষ্মীয়ে তেওঁৰ দলত যোগদান কৰিছিল। সংবাদ মাধ্যম আৰু জি টিভিৰ সৈতে এক সংবাদমেলৰ সময়ত তেওঁ সম্পূৰ্ণ মেকআপ আৰু মহিলাৰ কাপোৰত দেখা গৈছিল। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁৰ মাক-দেউতাকে হিজৰা সম্প্ৰদায়ৰ সৈতে তেওঁৰ সম্পৰ্কৰ বিষয়ে গম পাইছিল। তেওঁৰ মাক-দেউতাকে বিবাহৰ প্ৰস্তাৱবোৰ চাই থকাৰ বাবে এইটো আশ্চৰ্যজনক খবৰ আছিল। বি বি চিৰ সৈতে হোৱা এক সাক্ষাৎকাৰত তেওঁৰ দেউতাকক তেওঁৰ সন্তানৰ যৌনতাৰ বিষয়ে তেওঁৰ চিন্তাৰ বিষয়ে সোধা হৈছিল, "যদি মোৰ সন্তান বিকলাঙ্গ হয় তেন্তে আপুনি মোক সুধিব নেকি যে মই তেওঁক ঘৰ এৰি যাবলৈ ক'ম নেকি? আৰু কেৱল তেওঁৰ যৌন অভিমুখীতা বেলেগ হোৱাৰ বাবে?"[3]
২০১৪ চনৰ এপ্ৰিল মাহত ভাৰতৰ উচ্চতম ন্যায়ালয়ে ট্ৰান্সজেণ্ডাৰৰ অধিকাৰক স্বীকৃতি দিয়ে। ইয়াৰ লগতে ন্যায়ালয়ে আনুষ্ঠানিকভাৱে তেওঁলোকক তৃতীয় লিঙ্গ হিচাপে স্বীকৃতি দিয়ে। ইয়াৰ ফলত ভাৰতৰ আনুমানিক ৩ নিযুত তৃতীয় লিংগৰ ব্যক্তিয়ে সকাহ লাভ কৰে।[9] লক্ষ্মীয়ে এক আইনী সংস্থাৰ সৈতে সকলো নথিপত্ৰত তৃতীয় শ্ৰেণী হিচাপে চিনাক্ত কৰিবলৈ আদালতত আবেদন কৰিছিল। এই স্বীকৃতিৰ সৈতে আদালতে চৰকাৰক চাকৰি আৰু শিক্ষাত কোটা প্ৰদান কৰিবলৈ নিৰ্দেশ দিছিল। ইয়াৰ লগতে ভাৰতৰ অন্যান্য সংখ্যালঘু গোটৰ বাবে একে ব্যৱস্থা লবলৈ নিৰ্দেশ দিছিল।[4] চৰকাৰসমূহক উচ্চন্যায়ালয়ে তৃতীয় লিংগৰ বাবে প্ৰসাধন কোঠা নিৰ্মাণ কৰিবলৈ আৰু ৰূপান্তৰকামী চিকিৎসাৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ যত্ন ল'বলৈ স্বাস্থ্য বিভাগ সৃষ্টি কৰিবলৈ নিৰ্দেশ দিছিল। তেওঁলোকে শিশুক তুলি লোৱাৰ অধিকাৰ প্ৰাপ্ত কৰিব আৰু তেওঁলোকৰ নিজৰ পছন্দৰ লিংগৰ সৈতে চিনাক্ত কৰিব পাৰিব। ইয়াৰ বাবে লিংগ সলোৱা অস্ত্ৰোপচাৰ সহায় লব পাৰে।[9]
বিগ বছ ত্ৰিপাঠীয়ে কৈছিল যে তেওঁ দুবছৰ ধৰি এজন ব্যক্তিৰ সৈতে এক সম্পৰ্কত আছিল।[10] তেওঁ বৰ্তমান ভাৰতীয় ট্ৰান্সমেন বডীবিল্ডাৰ আৰ্য়ান পাশাৰ সৈতে জড়িত হৈ আছে আৰু দুয়োজনে তেওঁলোকৰ একত্ৰিততাৰ কাহিনী গোটেই ছচিয়েল মিডিয়াত গৌৰৱেৰে বৰ্ণনা কৰি আহিছে। তেওঁ দুটা সন্তান তুলি লৈছে। তেওঁলোক বৰ্তমান থানেত বাস কৰে।
তেওঁ প্ৰজেক্ট ব'ল'ৰ জৰিয়তে কৈছিল যে তেওঁ স্তন বৃদ্ধি কৰা চিকিৎসা গ্ৰহণ কৰিছিল যদিও কোনো হৰমন চিকিৎসা কৰা নাছিল। তেওঁক ব্ৰেণ্ড একাডেমীৰ 'ইণ্ডিয়ান অ'ফ দা ইয়েৰ ২০১৭' প্ৰদান কৰা হৈছে।[11] ২০১৭ চনত তেওঁ সমাজ সেৱাৰ বাবে শ্ৰী নাৰায়ণ গুৰু বঁটা লাভ কৰিছিল।
লক্ষ্মীয়ে সঘনাই সাক্ষাৎকাৰ দিয়ে আৰু জনপ্ৰিয় মাধ্যমত এলজিবিটিকিউআইএ+ সম্প্ৰদায়ক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে। লক্ষ্মীয়ে কেইবাটাও টিভি অনুষ্ঠানত কাম কৰিছে। তেওঁ ভাৰতীয় টেলিভিছন অনুষ্ঠান 'বিগ বচ ৫'ত অংশগ্ৰহণকাৰী আছিল। তেওঁ ছয় সপ্তাহৰ পিছত ইয়াৰ পৰা বাহিৰ কৰা হৈছিল।[12] তেওঁক ৰাজীৱ খাণ্ডেলৱালৰ সৈতে 'চ'ছ কা চামনা'ত অভিনয় কৰিছিল,[13] 'দছ কা দম'ত চলমান খানৰ সৈতে আৰু 'ৰাজ পিচলে জনম কা'তো দেখা গৈছিল। 'চ'ছ কা চামনা'ত ভাৰতে প্ৰথমবাৰৰ বাবে এজন ট্ৰান্সজেণ্ডাৰ ব্যক্তিক তেওঁলোকৰ পিতৃ-মাতৃৰ সৈতে টিভিত দেখিছিল। যিটো তেওঁলোকৰ চাৰিওফালে হিজৰা আৰু পৌৰাণিক কাহিনীৰ বিষয়ে এটা মুকলি বাৰ্তালাপ হোৱাত সহায় কৰিছিল।[5]
লক্ষ্মীয়ে ২০০৫ চনত এক পুৰস্কাৰ প্ৰাপ্ত তথ্যচিত্ৰত, 'বিটৱিন দি লাইনছ: ইণ্ডিয়াছ থাৰ্ড জেণ্ডাৰ'ত কাম কৰিছিল।[14] ত্ৰিপাঠীক ডিভিডিত মুক্তি দিয়া এলজিবিটি ভাৰতীয়সকলৰ বিষয়ে এক তথ্যচিত্ৰ শৃংখলা প্ৰকল্প ব'ল'ত দেখা গৈছিল। ২০১১ চনত লক্ষ্মীয়ে 'কুইন: ডেষ্টনি অৱ ডান্স' নামৰ হিজৰাৰ বিষয়ে এটা পুৰস্কাৰ প্ৰাপ্ত বলিউড কাম কৰিছিল।
লক্ষ্মীয়ে পূজা পাণ্ডেৰ সৈতে তেওঁৰ জীৱনী ৰেড লিপষ্টিক লিখিছিল। কিতাপখন ২০১৬ চনত পেংগুইনৰ দ্বাৰা প্ৰকাশ কৰা হৈছিল।[15]