ইটানগৰ | |||||
— চহৰ — | |||||
স্থানাঙ্ক | 27°06′00″N 93°37′12″E / 27.1°N 93.62°E | ||||
দেশ | ভাৰত | ||||
ৰাজ্য | অৰুণাচল প্ৰদেশ | ||||
জিলা | পাপুমপাৰে | ||||
উপায়ুক্ত | |||||
সময় অঞ্চল | ভা.মা.স. (গ্ৰী.মা.স.+০৫:৩০) | ||||
মাটিকালি • উচ্চতা |
• 750 m (2,461 ft) | ||||
ক'ড
|
ইটানগৰ (ইংৰাজী: Itanagar শুনক (সহায়·তথ্য)) হৈছে ভাৰতবৰ্ষৰ ৰাজ্য অৰুণাচল প্ৰদেশৰ ৰাজধানী। ই হিমালয়ৰ নামনি অংশত অৱস্থিত।
অৰুণাচলৰ ৰাজধানী হিচাপে সমগ্ৰ ভাৰতৰ লগত বিমান আৰু পথৰ দ্বাৰা ইটানগৰলৈ পৰিবহণৰ সু-ব্যৱস্থা আছে। গুৱাহাটীৰপৰা নাহৰলগুন (ইটানগৰ)লৈ নিয়মীয়াকৈ হেলিকপ্তাৰ চলাচল কৰে। গুৱাহাটীৰপৰা ইয়ালৈ নিয়মিতভাৱে বাছ চলাচল কৰে। ইটানগৰৰ নিকটতম ৰেল ষ্টেচন নাহৰলগুনত অৱস্থিত।
১৪ শ অথবা ১৫শ শতিকাত ইটাৰ দ্বাৰা এটা দুৰ্গ নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল। এই দুৰ্গটোৰ নামৰপৰাই চহৰখনৰ নাম "ইটানগৰ" হ'ল বুলি জনা যায়।
অৰুণাচল প্ৰদেশৰ দক্ষিণ অংশত "ইটানগৰ" অৱস্থিত। ইটানগৰৰ ভৌগোলিক অৱস্থান হৈছে 27°06′N 93°37′E / 27.1°N 93.62°E।[1] সমুদ্ৰপৃষ্ঠৰপৰা ইয়াৰ গড় উচ্চতা প্ৰায় ৪৪০ মিটাৰ (১৪৪৩ ফুট)।
"ইটা দুৰ্গ" হৈছে অৰুণাচল প্ৰদেশৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ঐতিহাসিক স্থান। "ইটা দুৰ্গ"ৰ অৰ্থ হৈছে "ইটাৰে নিৰ্মিত দুৰ্গ" (আহোম ভাষাৰপৰা আহিছে)। এই দুৰ্গটো ১৪শ অথবা ১৫শ শতিকাৰ আগভাগতেই নিৰ্মিত কৰা হৈছিল[2]। এটুকুৰা ওপৰত আন এটুকুৰা ইটা জাপি দি এই দুৰ্গটো নিৰ্মাণ কৰা হৈছে। ১৬,২০০ ঘন মিটাৰৰ এই বিশাল দুৰ্গটোক কিছু বিদ্বান লোকে "জিতাৰী বংশ"ৰ ৰামচন্দ্ৰৰ মায়াপুৰ বুলি চিহ্নিত কৰিছে[3]। এই দুৰ্গটোত তিনিটা দিশ - পশ্চিম দিশ, পূব দিশ আৰু দক্ষিণ দিশত তিনিখন দুৱাৰ আছে।
ইটানগৰৰ প্ৰায় মাজ-মজিয়াতে অৱস্থিত এই সংগ্ৰাহলয়টোত ৰাজ্যখনৰ বিভিন্ন জনজাতিৰ সংস্কৃতিৰ লগত জড়িত বিভিন্ন বস্তুৰ প্ৰদৰ্শন কৰা আছে।
গংগা হ্ৰদৰ স্থানীয় নাম হৈছে "গেকৰ ছিনয়ি"। নিছি জনজাতিৰ উপভাষাত "গেকৰ ছিনয়ি"ৰ অৰ্থ হৈছে "আৱদ্ধ হৈ থকা পানী"। বহুতো বৃহাদাকাৰ শিলে এই হ্ৰদটো আৱৰি ৰাখিছে। বৰ্তমান এই হ্ৰদটো এটা বনভোজৰ কেন্দ্ৰলৈ পৰিৱৰ্তিত হৈছে। ইয়াত সাঁতোৰা আৰু নৌকাৰ সুবিধাও আছে। আদিম উদ্ভিদ, অৰ্কিড আৰু ঢেঁকীয়া জাতীয় উদ্ভিদ হ্ৰদটোৰ আশে-পাশে পোৱা যায়।
২০১১ চনৰ লোকপিয়ল মতে,[4] ইটানগৰৰ মুঠ জনসংখ্যা ৩৪,৯৭০ জন। ইয়াৰে শতকৰা ৫৩% ভাগ পুৰুষ আৰু ৪৭% মহিলা। মুঠ জনসংখ্যাৰ ১৫% শতাংশই হৈছে ৬ বছৰ বয়সৰ তলৰ শিশু। এই অঞ্চলৰ উল্লেখযোগ্য জনজাতিসমূহ হৈছে "নিছি", "আদি", "গালো", "আপাতানি" আৰু "মিৰি"।
৫২ এ ৰাষ্ট্ৰীয় ঘাইপথে ইটানগৰক অসম আৰু ভাৰতৰ লগত সংযোগ কৰিছে।
ইটানগৰত কোনো বিমান বন্দৰ নাই যদিও নাহৰলগুনত এটা হেলিপেড আছে। ইয়ালৈ গুৱাহাটীৰপৰা নিয়মিয়াকৈ হেলিকপ্তাৰ চলাচল কৰে।
২০১৪ চনত ইটানগৰৰ ওচৰৰ নাহৰলগুনলৈ ব্ৰডগ'জ ৰেলসেৱা সম্প্ৰসাৰণ কৰা হৈছে। ৭ এপ্ৰিল ২০১৪ৰ দিনা ডেকাৰগাঁৱৰ (তেজপুৰ) পৰা নাহৰলগুনলৈ প্ৰথম যাত্ৰীবাহী ৰেল চলে।
গুৱাহাটীৰপৰা নিয়মিত ভাৱে ইটানগৰলৈ বাছত অহা-যোৱা কৰাৰ সুবিধা আছে।
ইটানগৰৰ সাক্ষৰতা হাৰ হৈছে ৬৬.৯৫%। এই পৰিসংখ্যা ৰাষ্ট্ৰীয় সাক্ষৰতা হাৰ (৭৪.৪%) তকৈও কম। ইয়াৰ ভিতৰত পুৰুষৰ সাক্ষৰতা হাৰ ৭৩.৬৯%, আৰু মহিলাৰ সাক্ষৰতা হাৰ ৫৯.৫৭%। ইটানগৰত চৰকাৰী বিদ্যালয়ৰ লগতে বহুতো ব্যক্তিগত খণ্ডৰ বিদ্যালয় আছে। ইটানগৰৰ নাহৰলগুনত এখন হোমিওপেথিক মহাবিদ্যালয় আৰু নিৰজুলিত অভিযান্ত্ৰিক আৰু প্ৰায়োগিক বিজ্ঞান (Applied Science) শিক্ষাৰ বাবে"নৰ্থ ইষ্টাৰ্ণ ৰিজ'নেল ইনষ্টিটিউট অফ চায়েঞ্চ এণ্ড টেকন'লজি" (NERIST) প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছে।
ৱিকিমিডিয়া কমন্সত ইটানগৰ সম্পৰ্কীয় মিডিয়া ফাইল আছে। |
ব'মডিলা | শাক্সী | উত্তৰ লখিমপুৰ | ||
ভূটান | হাৰমতি | |||
ইটানগৰ | ||||
গুৱাহাটী, কলকাতা | গহপুৰ | যোৰহাট |
|