কহিমা ইংৰাজী: Kohima হৈছে ভাৰতৰ উত্তৰ-পূব ৰাজ্য নাগালেণ্ডৰ ৰাজধানী। [1] প্ৰায় ১,০০,০০০ জনসংখ্যাৰ সৈতে ই ৰাজ্যখনৰ দ্বিতীয় বৃহত্তম চহৰ। মূলতঃ কেভিৰা নামেৰে জনাজাত কহিমা ১৮৭৮ চনত প্ৰতিষ্ঠা হৈছিল যেতিয়া ব্ৰিটিছ সাম্ৰাজ্যই ইয়াত পূৰ্বৰ নাগা পাহাৰত মুখ্য কাৰ্যালয় স্থাপন কৰিছিল। ১৯৬৩ চনত নাগালেণ্ড ৰাজ্যৰ গঠন হোৱাৰ পিছৰে পৰা চহৰখন আনুষ্ঠানিকভাৱে ৰাজ্যখনৰ ৰাজধানী হৈ পৰে। দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধৰ সময়ত কোহিমাত এখন ডাঙৰ ৰক্তক্ষয়ী যুদ্ধ সংঘটিত হৈছিল। এই যুদ্ধক প্ৰায়ে 'পূবৰ ষ্টেলিনগ্ৰাড' বুলি কোৱা হয়।[2][3] ২০১৩ চনত ব্ৰিটিছ নেচনেল আৰ্মি মিউজিয়ামে কোহিমাৰ যুদ্ধক 'ব্ৰিটেইনৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ যুদ্ধ' বুলি বৰ্ণনা কৰিছিল।[4] কহিমা পৌৰসভাৰ এলেকা হ'ল ২০ কিমি2 (৭.৭ বৰ্গ মাইল)। কহিমা চহৰ কহিমা জিলাৰ অন্তৰ্গত আৰু জিলাখনৰ দক্ষিণে জাপফু ৰেঞ্জৰ পাদদেশত অৱস্থিত। (২৫.৬৭°উত্তৰৰ পৰা ৯৪.১২°পূবলৈ)[5] আৰু ইয়াৰ গড় উচ্চতা ১,২৬১ মিটাৰ (৪১৭৩ ফুট)।[6]
কহিমা এখন ধুনীয়া চহৰ। কহিমাত সৰহসংখ্যক নাগা সম্প্ৰদায়ৰ লোকেই বাস কৰে। সাংস্কৃতিক দৃশ্যৰ লগতে পৰ্যটকসকলে ইয়াত বহুতো উৎকৃষ্ট আৰু ঐতিহাসিক পৰ্যটন স্থান ভ্ৰমণ কৰিব পাৰে। সেইবোৰৰ ভিতৰত মুখ্য হৈছে ৰাজ্যিক সংগ্ৰহালয়, এম্পোৰিয়াম, নাগা হেৰিটেজ কমপ্লেক্স, কোহিমা ভিলেজ, জুকৌ ভেলী, জেপফু পিক, চেমিনিউ, খোনোমা ভিলেজ, ডিঝুলেকি আৰু টিওফেমা টুৰিষ্ট ভিলেজ। সকলো পৰ্যটকে ভাল পাবলগীয়া স্থান।
কহিমা নাগালেণ্ডৰ দক্ষিণ অংশত ২৫°৬৭'ৰ উত্তৰ, ৯৪°১০' পূবত অৱস্থিত। কহিমা জাপফু-বাৰাইল চাৰিআলিৰ উত্তৰে পুলি বেডজেৰ সৈতে দক্ষিণ-পশ্চিমে চহৰখন দেখা যায়। কহিমা থকা পাহাৰবোৰৰ উচ্চতা ১,৩৪৫ ৰ পৰা ১,৫৬০ মিটাৰ (৪,৪১৩ ৰ পৰা ৫,১১৮ ফুট)।[7]
চহৰখনত এক উপ-ক্ৰান্তীয় উচ্চভূমি জলবায়ু দেখা যায়। যাৰ ফলত গ্ৰীষ্ম আৰু শীতকালৰ মাজত বাৰিষাৰ বাবে আৰু অক্ষাংশ আৰু উচ্চতাৰ বাবেও মৃদু তাপমাত্ৰা চহৰখনত থাকে। জুনৰ পৰা ছেপ্টেম্বৰ মাহবোৰে বৰষুণৰ পৰিমাণ বেছি হয়।[8]
দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধৰ সময়ত জাপানীসকলে নাগালেণ্ড আক্ৰমণ কৰিছিল। এই আক্ৰমণত বহু সংখ্যক সৈনিক আৰু বিষয়া নিহত হৈছিল। আক্ৰমণত নিহত সৈনিকসকলক গেৰিচন পাহাৰত সমাধিস্থ কৰা হৈছিল। সৈনিকসকলৰ বাবে উৎসৰ্গিত ১৪২১টা সমাধিক্ষেত্ৰ আছে। স্থানীয় বাসিন্দাসকলে শ্বহীদসকলক শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জনাবলৈ নিয়মীয়াকৈ ইয়ালৈ যায়। এই সমাধিসমূহ স্থানীয় বাসিন্দাসকলৰ মাজত অতি জনপ্ৰিয় হোৱাৰ লগতে কহিমালৈ অহা পৰ্যটকসকলেও এই সমাধিসমূহ দৰ্শন কৰে।
নাগালেণ্ডৰ ৰাজধানী কহিমাত পৰ্যটকসকলে এছিয়াৰ সৰ্ববৃহৎ গীৰ্জাটো চাব পাৰে। এই গীৰ্জাটো যথেষ্ট ডাঙৰ আৰু কহিমাৰ পৰিচয় হৈ পৰিছে। গীৰ্জাটোত প্ৰায় ৩,০০০ লোকৰ বহাৰ ক্ষমতা আছে আৰু ই প্ৰায় ২৫,০০০ বৰ্গফুট এলেকাত বিয়পি আছে। গীৰ্জাত জলফাই কাঠেৰে তৈয়াৰ কৰা বেথেলহেম বুলি এটা সুন্দৰ শব্দ দেখা যায়। এই শব্দই গীৰ্জাৰ সৌন্দৰ্য বহুগুণে বৃদ্ধি কৰিছে। পৰ্যটকসকলে ইয়ালৈ আহি ভাল পায় কাৰণ তেওঁলোকে ইয়াত প্ৰাৰ্থনা কৰাৰ পিছত শান্তি অনুভৱ কৰে।
নগা জনজাতীয় লোকসকলৰ সংস্কৃতিৰ সৈতে সম্পৰ্কিত কোনো নিৰ্দিষ্ট নথি নাই যদিও তেওঁলোকৰ সংস্কৃতি আৰু ইতিহাস যথেষ্ট আকৰ্ষণীয়। নাগালেণ্ড চৰকাৰে বেয়াৱী পাহাৰত সংগ্ৰহালয়টো নিৰ্মাণ কৰিছে। নাগালেণ্ডৰ সংস্কৃতি আৰু ইতিহাসৰ সৈতে সম্পৰ্কিত বহুতো বস্তু এই সংগ্ৰহালয়ত দেখা পোৱা যায়। এই সামগ্ৰীবোৰৰ ভিতৰত আছে মূল্যৱান শিল, হাতীদাঁত আৰু মুক্তাৰে তৈয়াৰ কৰা নেকলেস, কাঠ আৰু ম'হৰ শিংৰে নিৰ্মিত বাদ্যযন্ত্ৰ আৰু অন্যান্য সামগ্ৰী। কলা প্ৰেমীসকলৰ বাবে এই সংগ্ৰহালয়ত আৰ্ট গেলেৰীও নিৰ্মাণ কৰা হৈছে। স্থানীয় শিল্পীসকলৰ দ্বাৰা নিৰ্মিত সুন্দৰ চিত্ৰসমূহ চাব আৰু ক্ৰয় কৰিব পাৰি।
নাগালেণ্ড চৰকাৰে ২০০৩ চনৰ ১ ডিচেম্বৰত কমপ্লেক্সটো উদ্বোধন কৰিছিল। হৰ্ণবিল উৎসৱ ইয়াত প্ৰতি বছৰে পালন কৰা হয়। উৎসৱৰ উপৰিও ইয়াত নাগালেণ্ডৰ এটা সৰু প্ৰতিকৃতি দেখা যায়। কমপ্লেক্সটোত দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধৰ ঘটনা, বজাৰৰ দোকান, খাদ্য আৰু পানীয়ৰ বাবে ৰেষ্টুৰেণ্ট আৰু সাংস্কৃতিক অনুষ্ঠানৰ বাবে এম্ফিথিয়েটাৰৰ সৈতে সম্পৰ্কিত সংগ্ৰহালয় আছে। এই সকলোবোৰৰ উপৰিও, ফুলৰ বাগিচাৰ মনোৰম দৃশ্যও ইয়াত দেখা যায়। এই কমপ্লেক্সটো বৰ ধুনীয়া আৰু বহুতো পৰ্যটকক আকৰ্ষিত কৰে।
কহিমা গাওঁখন এছিয়াৰ আটাইতকৈ ঘন বসতিপূৰ্ণ গাওঁ বুলি গণ্য কৰা হয়। এইটো ভিনুও নামৰ এজন ব্যক্তিয়ে প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল। এই গাওঁখনক অতীত আৰু ভৱিষ্যতৰ সঙ্গম বুলি গণ্য কৰা হয়। কোৱা হয় যে প্ৰাচীন কালত সাতটা হ্ৰদ আৰু সাতখন দুৱাৰ আছিল। কিন্তু তেওঁলোক সকলোবোৰ এটা গেটৰ বাহিৰে অদৃশ্য হৈ গৈছে। এই গেটখন বৰ ধুনীয়া আৰু ইয়াত ম'হৰ শিং আৰু বিভিন্ন আকাৰৰ শিলেৰে সজাই ইয়াৰ সৌন্দৰ্য বৃদ্ধি কৰা হৈছে। পৰ্যটকসকলৰ বাবে আকৰ্ষণীয় স্থান।
কহিমাৰ পৰা ৩০ কিলোমিটাৰ দক্ষিণে অৱস্থিত ডিজুকৌ উপত্যকা অতি সুন্দৰ। ইয়াৰ সৌন্দৰ্যই পৰ্যটকসকলৰ মাজত এক বিশেষ পৰিচয় গঢ়ি তুলিছে। ইয়াত পৰ্যটকসকলে বিভিন্ন ৰং আৰু আকৃতিৰ ধুনীয়া ফুলৰ দৃশ্য চাব পাৰে। এই ফুলবোৰৰ ভিতৰত একনিটাম আৰু এনফোবিয়াছ মুখ্য। ডিজুকৌ উপত্যকাৰ সুন্দৰ দৃশ্যবোৰ চোৱাৰ পিছত জাপফু শৃংগৰ মনোৰম দৃশ্য চাব পাৰে। এই শিখৰটো চিৰসেউজ অৰণ্যৰে ভৰি আছে। এই অৰণ্যবোৰত আটাইতকৈ ওখ গছ দেখা যায়। এই বিশেষত্বৰ বাবে, এই গছবোৰ গিনিজ বুক অফ ৱৰ্ল্ড ৰেকৰ্ডছত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে।