ক্ৰীড়া মনোবিজ্ঞান

ক্ৰীড়া মনোবিজ্ঞানক (ইংৰাজী: Sport Psychology) ১৯৯৬ চনত ইউৰোপীয় ক্ৰীড়া ফেডাৰেচনে ক্ৰীড়াৰ মানসিক ভিত্তি, প্ৰক্ৰিয়া আৰু প্ৰভাৱৰ অধ্যয়ন বুলি সংজ্ঞায়িত কৰিছিল।[1]অন্যথা ক্ৰীড়াক যিকোনো শাৰীৰিক কাৰ্য্যকলাপ হিচাপে গণ্য কৰা হয় য'ত ব্যক্তিসকলে প্ৰতিযোগিতা আৰু স্বাস্থ্যৰ বাবে জড়িত হয়।[2] ক্ৰীড়া মনোবিজ্ঞানক জৈৱ বলবিজ্ঞান, শৰীৰবিজ্ঞান, গতিবিজ্ঞান আৰু মনোবিজ্ঞানকে ধৰি বহুতো আনুষংগিক ক্ষেত্ৰৰ জ্ঞান আহৰণ কৰা আন্তঃশাখা বিজ্ঞান হিচাপে স্বীকৃতি দিয়া হৈছে। ইয়াৰ লগত মানসিক কাৰকে কৰ্মক্ষমতাক কেনেদৰে প্ৰভাৱিত কৰে আৰু ক্ৰীড়া আৰু ব্যায়ামত অংশগ্ৰহণে মানসিক আৰু শাৰীৰিক কাৰকসমূহক কেনেদৰে প্ৰভাৱিত কৰে, সেই বিষয়ে অধ্যয়ন কৰা হয়। ক্ৰীড়া মনোবিজ্ঞানীসকলে খেলুৱৈসকলক ক্ৰীড়াৰ অভিজ্ঞতা আৰু প্ৰদৰ্শন উন্নত কৰাৰ উদ্দেশ্যে জ্ঞানমূলক আৰু আচৰণৰ কৌশল শিকায়। প্ৰদৰ্শন উন্নতিৰ বাবে মানসিক দক্ষতাৰ নিৰ্দেশনা আৰু প্ৰশিক্ষণৰ উপৰিও প্ৰয়োগমূলক ক্ৰীড়া মনোবিজ্ঞানত খেলুৱৈ, প্ৰশিক্ষক আৰু অভিভাৱকৰ সৈতে আঘাত, পুনৰ্বাসন, যোগাযোগ, দল গঠন, আৰু কেৰিয়াৰ পৰিৱৰ্তনৰ সম্পৰ্কে কাম কৰাটো অন্তৰ্ভুক্ত হ'ব পাৰে।

আৰম্ভণিৰ ইতিহাস

[সম্পাদনা কৰক]

ইউৰোপত ক্ৰীড়া মনোবিজ্ঞানৰ জন্ম বহুলাংশে জাৰ্মানীত হৈছিল। প্ৰথমটো ক্ৰীড়া মনোবিজ্ঞান পৰীক্ষাগাৰ বাৰ্লিনত ড° কাৰ্ল ডিয়েমে প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল, ১৯২০ চনৰ আৰম্ভণিতে।[3] ক্ৰীড়া মনোবিজ্ঞানৰ প্ৰথম বছৰবোৰত ডয়চে হচচুলে ফৰ লেইবেছুবুংগেন (কলেজ) গঠন হোৱাৰ ফলতো আলোকপাত কৰা হৈছিল ৰবাৰ্ট ৱাৰ্নাৰ শ্বুল্টৰ দ্বাৰা ১৯২০ চনত বাৰ্লিন জাৰ্মানীত শাৰীৰিক শিক্ষাৰ অৱদান কৰা হয়। ৰাছিয়াত ১৯২৫ চনৰ পৰাই মস্কো আৰু লেনিনগ্ৰাডৰ শাৰীৰিক সংস্কৃতিৰ প্ৰতিষ্ঠানসমূহত ক্ৰীড়া মনোবিজ্ঞানৰ পৰীক্ষা আৰম্ভ হৈছিল আৰু ১৯৩০ চনৰ আশে-পাশে আনুষ্ঠানিক ক্ৰীড়া মনোবিজ্ঞান বিভাগ গঠন কৰা হৈছিল।[4] কিন্তু শীতল যুদ্ধৰ সময়ছোৱাত (১৯৪৬–১৯৮৯) অলপ পিছতে ছোভিয়েট ইউনিয়ন আৰু আমেৰিকাৰ মাজত সামৰিক প্ৰতিযোগিতামূলক ক্ষমতাৰ বাবে আৰু অলিম্পিকৰ পদক বৃদ্ধিৰ প্ৰচেষ্টাৰ ফলত অসংখ্য ক্ৰীড়া বিজ্ঞানৰ কাৰ্যসূচী গঠন হয় সংখ্যা।[5]আমেৰিকানসকলে অনুভৱ কৰিছিল যে তেওঁলোকৰ ক্ৰীড়াৰ প্ৰদৰ্শন ছোভিয়েটৰ তুলনাত অপৰ্যাপ্ত আৰু অতি হতাশাজনক, গতিকে ইয়াৰ ফলত তেওঁলোকে তেওঁলোকৰ খেলুৱৈসকলৰ প্ৰদৰ্শন উন্নত কৰিব পৰা পদ্ধতিসমূহত অধিক বিনিয়োগ কৰিবলৈ বাধ্য হয়, আৰু এই বিষয়টোৰ প্ৰতি তেওঁলোকৰ আগ্ৰহ অধিক হ’ল। ক্ৰীড়া মনোবিজ্ঞানৰ উন্নতি ছোভিয়েট ইউনিয়ন আৰু পূবৰ দেশসমূহত অধিক পৰিকল্পিতভাৱে কৰা হৈছিল, ইয়াৰ কাৰণ আছিল ক্ৰীড়া মনোবিজ্ঞানীসকলে গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰা ক্ৰীড়া প্ৰতিষ্ঠানৰ সৃষ্টি।

তথ্যসূত্ৰ

[সম্পাদনা কৰক]
  1. ↑ "Home" (en-US ভাষাত). FEPSAC. 2016-12-26. https://fepsac.com/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2022-05-30. 
  2. ↑ Jarvis, Matt (2006). Sport psychology : a student's handbook. Routledge. ISBN 1-84169-581-5. OCLC 60971762. http://worldcat.org/oclc/60971762. 
  3. ↑ Cole, Bill. "Sport Psychology: A Short History And Overview Of A Field Whose Time Has Come, And How It Can Help You In Your Sport". Archived from the original on 2023-01-10. https://web.archive.org/web/20230110073402/https://www.mentalgamecoach.com/articles/SportPsychology.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-01-10. 
  4. ↑ Bäumler, G. (2009). The dawn of sport psychology in Europe, 1880–1930: Early pioneers of a new branch of applied science. In C.D. Green & L.T. Benjamin (Eds.), Psychology gets in the game (pp. 20-77). Lincoln, NE: University of Nebraska Press.
  5. ↑ Driska, A. (2011). A brief history of sport psychology.