| খাময়াং | |
|---|---|
| থলুৱা অঞ্চল | ভাৰত |
| অঞ্চল | অসম |
| জাতীয়তা | খাময়াং জনগোষ্ঠী |
ভাষা পৰিয়াল |
Tai–Kadai
|
| লিখন প্ৰণালী | খাময়াং লিপি[1] |
| ভাষা সংকেত | |
| ISO 639-3 | Either: ksu – খাময়াং nrr – নৰা |
ভাষাতাত্বিক |
nrr |
| গ্লোটোলগ | kham1291[2] |
খাময়াং ভাষা অসমৰ এক সংকটজনক টাই ভাষা, যিটো খাময়াং জনগোষ্ঠীয়ে কয় ৷ প্ৰায় পঞ্চাশজন লোকে এই ভাষা কয়; তিনিচুকীয়া জিলাৰ মাৰ্ঘেৰিটাৰ পৰা সাত মাইল দূৰৈত অৱস্থিত পোৱাইমুখ গাঁৱত তেওঁলোকে বাস কৰে।[3]
১৯৮১ চনত মুহি চন্দ্ৰ শ্যাম পাঞ্জোকে খাময়াংসকলৰ ইতিহাসৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিছিল।[4] পাঞ্জোকৰ বিৱৰণী অনুসৰি এটা টাইৰ দলক টাই ৰজা চুখানফাই অসমলৈ পঠিয়াই দিয়ে। তেওঁলোকৰ লক্ষ্য আছিল ১২২৮ চনত ব্ৰহ্মপুত্ৰ উপত্যকাত আহোম ৰাজ্যৰ প্ৰতিষ্ঠাপক ৰজাৰ ভাতৃ চুকাফাক বিচাৰি উলিওৱা। চুকাফাক বিচাৰি পাই ৰজা চুখানফালৈ উভতি অহাৰ পিছত খাময়াংসকলে নাৱং ইয়াং হ্ৰদত বসতি স্থাপন কৰি প্ৰায় ৫০০ বছৰ তাতেই বাস কৰে। লিচে টিৰাপ নদীৰ দক্ষিণে থকা হ্ৰদটোক "খাময়াং" নাম দিয়ে।[5] ১৭৮০ চনত খাময়াংসকলে অসমত পুনৰ বসতি স্থাপন কৰি আহোম ৰাজ্যৰ অন্তিম বছৰবোৰৰ বিপদত বিভাজিত হৈ আহোমৰ "সহ আৰু বিপক্ষে" যুদ্ধ কৰে।[4]
১৭৯৮ চনত খাময়াঙৰ এটা দলে ধালীত বসতি স্থাপন কৰে, আৰু বৰ্তমান যোৰহাট আৰু গোলাঘাট জিলাত বাস কৰা জনগোষ্ঠীয় খাময়াংসকলৰ পূৰ্বপুৰুষ বুলি ভবা হয়।[4] বৰুৱাই যোৰহাট আৰু গোলাঘাট জিলাৰ কেইবাখনো খাময়াং গাঁৱৰ তালিকা প্ৰস্তুত কৰিছে: ন-শ্যাম গাওঁ, বালিজান শ্যাম গাঁও, যোৰহাটৰ বেতবাৰু শ্যাম গাঁও; গোলাঘাটৰ ১ নং ৰজাপুখুৰী শ্যাম গাওঁ।[6]
বিভক্ত গোটবোৰৰ আন এটা দলে ডিব্ৰুগড় জিলাত বসতি স্থাপন কৰে, তাৰ পিছত ১৯২২ চনত পাৱৈমুখ গাঁৱত বসতি স্থাপন কৰে।[7] পাঞ্জোকৰ বিৱৰণীৰ শেষৰ অংশটো ১৯২০ চনৰ আশে-পাশে জন্মগ্ৰহণ কৰা চাউ ছা ম্যাত চৌলিকে নিশ্চিত কৰিছিল আৰু মৰেক তেওঁৰ পিতৃ-মাতৃয়ে তেওঁক নতুনকৈ প্ৰতিষ্ঠা কৰা গাঁওখনলৈ অনাৰ কাহিনী কয়।[7] পাৱৈমুখ বুৰহী দিহিং নদীৰ পাৰৰ এখন গাঁও। মাৰ্ঘেৰিটাৰ পৰা প্ৰায় সাত মাইল নিলগত এটা পথৰ কাষত প্ৰায় ৪০টা ঘৰ এই সম্প্ৰদায়টোৰ। গাঁওখনৰ মাজত এটা বৌদ্ধ মন্দিৰ আছে, আৰু ইয়াৰ সন্মুখত এটা সৰু বালিৰ পেগোডা আছে।[7]
খাময়াং ভাষাটো কেইবাটাও ভাষিক সমীক্ষাত দেখা যায়। অসম অঞ্চলৰ প্ৰাচীন ভাষিক জৰীপসমূহৰ ভিতৰত অন্যতম গ্ৰীৰচনে কৰিছিল, ১৯০৪ চনত ভাৰতীয় ভাষিক জৰীপ (Linguistic Survey of India) নামেৰে প্ৰকাশিত। যদিও গ্ৰিয়াৰছনে তেওঁৰ সমীক্ষাত খাময়াঙৰ কথা উল্লেখ কৰা নাছিল, তথাপিও তেওঁ নোৰা নামৰ এটা ভাষা অন্তৰ্ভুক্ত কৰিছিল যিটো আন সমীক্ষাত দেখা পোৱা নাই। পিছলৈ ষ্টিফেন মৰে (২০০১-২),[3] Anthony Diller (1992),[7] এণ্টনি ডিলাৰ (১৯৯২),[7] আদিৰ দ্বাৰা অসমৰ টাই ভাষাৰ ওপৰত অধ্যয়ন কৰা হয় আৰু তাত খাময়াঙৰ টোকা সন্নিবিষ্ট কৰা হয়। যদিও খাময়াঙৰ বাবে বিশেষভাৱে ব্যাকৰণ নাই, তথাপিও মৰেই ভাষাসমূহৰ বিষয়ে কিছু গভীৰতালৈ গৈ The Tai Languages of Assam: A Grammar and Texts (Morey, 2005)ত[3] Anthony Diller (1992),[7] আৰু টাই ফাকেৰ সৈতে ইয়াৰ সাদৃশ্যৰ বিষয়ে ছয় নং অধ্যায়ত আলোচনা কৰিছে।[7]
লিখিত খাময়াং ভাষাত পৰিৱৰ্তিত টাই লিপি ব্যৱহাৰ কৰা হয়, আন সুৰযুক্ত অসমীয়া টাই ভাষাৰ পৰা পৃথক কৰিবলৈ চিহ্নিত সুৰ থাকে। খাময়াং সুৰ ব্যৱস্থাত ছটা সুৰ থাকে যাৰ বিতৰণ ফাকে ছটা সুৰৰ পৰা পৃথক।[7] খাময়াং ভাষাৰ কেইবাটাও ৰেকৰ্ডিং ইণ্টাৰনেটত আপলোড কৰা হৈছে, আৰু ইয়াত খাময়াং ভাষাৰ কাহিনী আৰু কথোপকথন অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে।[8]