জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা

এটা ভ্ৰাম্যমাণ জৰুৰীকালীন অভিযান কেন্দ্ৰ, এই ক্ষেত্ৰত এয়াৰ নেচনেল গাৰ্ডৰ দ্বাৰা পৰিচালিত

জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা বা দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনা হৈছে এনে এক বিজ্ঞান আৰু ব্যৱস্থা যাৰ ভিতৰত সম্প্ৰদায়সমূহে বিপদৰ প্ৰতি থকা দুৰ্বলতা হ্ৰাস কৰে আৰু দুৰ্যোগৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিব পাৰে।^[1] জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা, ইয়াৰ নাম থকাৰ পিছতো, প্ৰকৃততে জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনাৰ ওপৰত গুৰুত্ব নিদিয়ে, যিবোৰক সীমিত প্ৰভাৱ থকা সৰু সৰু পৰিঘটনা বুলি বুজিব পাৰি আৰু এটা সম্প্ৰদায়ৰ দৈনন্দিন কাম-কাজৰ জৰিয়তে পৰিচালনা কৰা হয়। বৰঞ্চ জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনাই দুৰ্যোগ পৰিচালনাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে, যিবোৰ এনেকুৱা পৰিঘটনা যিয়ে এটা সম্প্ৰদায়ে নিজাববীয়াকৈ চম্ভালিব পৰাতকৈ অধিক প্ৰভাৱ পেলায়।^[2] দুৰ্যোগ পৰিচালনাৰ বাবে ব্যক্তি আৰু পৰিয়াল, সংস্থা, স্থানীয়, বা উচ্চ পৰ্যায়ৰ চৰকাৰৰ পৰা কিছু পৰিমাণে কাৰ্য্যকলাপৰ সংমিশ্ৰণৰ প্ৰয়োজন হোৱাৰ প্ৰৱণতা থাকে। যদিও বিশ্বজুৰি বহুতো ভিন্ন পৰিভাষা আছে, জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনাৰ কাৰ্য্যকলাপক সাধাৰণতে প্ৰস্তুতি, সঁহাৰি, প্ৰশমন আৰু পুনৰুদ্ধাৰ হিচাপে ভাগ কৰিব পাৰি, যদিও দুৰ্যোগৰ আশংকা হ্ৰাস আৰু প্ৰতিৰোধৰ দৰে অন্যান্য শব্দও সাধাৰণ। জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনাৰ ফলাফল হ’ল দুৰ্যোগ প্ৰতিৰোধ কৰা আৰু য’ত সেয়া সম্ভৱ নহয়, তাত ইয়াৰ ক্ষতিকাৰক প্ৰভাৱ হ্ৰাস কৰা।

জৰুৰীকালীন পৰিকল্পনাৰ আদৰ্শ

জৰুৰীকালীন পৰিকল্পনাৰ লক্ষ্য হৈছে জৰুৰীকালীন পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হোৱাত বাধা দিয়া, আৰু সেয়া ব্যৰ্থ হ’লে যিকোনো জৰুৰীকালীন পৰিস্থিতিৰ ফলাফল আৰু প্ৰভাৱ কমোৱাৰ বাবে এক কাৰ্যক্ষম কাৰ্য্য পৰিকল্পনা আৰম্ভ কৰা হয়। জৰুৰীকালীন পৰিকল্পনা প্ৰস্তুত কৰাটো এটা চক্ৰীয় প্ৰক্ৰিয়া, যিটো বহুতো বিপদ ব্যৱস্থাপনা শাখাৰ বাবে সাধাৰণ, যেনে ব্যৱসায়িক ধাৰাবাহিকতা আৰু সুৰক্ষা বিপদ ব্যৱস্থাপনা, য'ত বিপদৰ স্বীকৃতি বা চিনাক্তকৰণৰ^[3] লগতে বিপদৰ ৰেংকিং বা মূল্যায়ন প্ৰস্তুত কৰাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ।^[4] জৰুৰীকালীন পৰিকল্পনা সম্পৰ্কে কেইবাটাও নিৰ্দেশনা আৰু প্ৰকাশন আছে, যিবোৰ পেছাদাৰী সংস্থা যেনে এএছআইএছ, নেচনেল ফায়াৰ প্ৰটেকচন এছ’চিয়েশ্যন (এনএফপিএ), আৰু ইণ্টাৰনেশ্যনেল এছ’চিয়েশ্যন অৱ ইমাৰ্জেন্সি মেনেজাৰছ (আইএইএম) আদিয়ে প্ৰকাশ কৰিছে।^[5]

জৰুৰীকালীন সঁহাৰিদাতাৰ এটা দলে এন্থ্ৰেক্সৰ সৈতে জড়িত এটা প্ৰশিক্ষণৰ দৃশ্যপট সম্পন্ন কৰে।

জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা পৰিকল্পনা আৰু পদ্ধতিত জৰুৰীকালীন অৱস্থাৰ সময়ত সিদ্ধান্ত গ্ৰহণৰ বাবে দায়বদ্ধ উপযুক্তভাৱে প্ৰশিক্ষিত কৰ্মচাৰীক চিনাক্ত কৰাটো অন্তৰ্ভুক্ত কৰিব লাগে। প্ৰশিক্ষণ পৰিকল্পনাত আভ্যন্তৰীণ লোক, ঠিকাদাৰ আৰু নাগৰিক সুৰক্ষা অংশীদাৰ অন্তৰ্ভুক্ত হ’ব লাগে, আৰু প্ৰশিক্ষণ আৰু পৰীক্ষাৰ প্ৰকৃতি আৰু কম্পাঙ্ক উল্লেখ কৰিব লাগে। পৰিকল্পনাৰ ফলপ্ৰসূতা পৰীক্ষা কৰাটো নিয়মিতভাৱে হ’ব লাগে; য'ত কেইবাটাও ব্যৱসায় বা সংস্থাই একে ঠাই দখল কৰে, তেনে ক্ষেত্ৰত সকলো পক্ষই আনুষ্ঠানিকভাৱে সন্মতি দিয়া যৌথ জৰুৰীকালীন পৰিকল্পনা স্থাপন কৰিব লাগে। পূৰ্বানুমানিক বিপদৰ প্ৰস্তুতিৰ বাবে ড্ৰিল আৰু অনুশীলন প্ৰায়ে অনুষ্ঠিত কৰা হয়, য’ত জৰুৰীকালীন অৱস্থা চম্ভালিব পৰা সেৱাসমূহৰ অংশগ্ৰহণ, আৰু যিসকল লোক আক্ৰান্ত হ’ব, তেওঁলোকৰ অংশগ্ৰহণ। জুই, টৰ্নেডো, সুৰক্ষাৰ বাবে লকডাউন, ভূমিকম্প আদিৰ বিপদৰ বাবে প্ৰস্তুতিৰ বাবে অনুশীলন অনুষ্ঠিত কৰা হয়। আমেৰিকাত চৰকাৰী জৰুৰীকালীন দূৰসংযোগ সেৱাই ৰাজহুৱা চুইচ কৰা টেলিফোন নেটৱৰ্কৰ জৰিয়তে স্থানীয় আৰু দীৰ্ঘ দূৰত্বৰ কলৰ বাবে জৰুৰীকালীন প্ৰৱেশ আৰু অগ্ৰাধিকাৰ নিয়ন্ত্ৰণ প্ৰদান কৰি সংকট বা জৰুৰীকালীন অৱস্থাত ফেডাৰেল, ৰাজ্যিক, স্থানীয় আৰু জনজাতীয় চৰকাৰী কৰ্মী, উদ্যোগ আৰু বেচৰকাৰী সংস্থাসমূহক সহায় কৰে।^[6]

অতিৰিক্ত তথ্য: ইউনিভাৰ্চেল লজিষ্টিকছ ষ্টেণ্ডাৰ্ড

শ্ৰমিকৰ স্বাস্থ্য আৰু নিৰাপত্তা

দুৰ্যোগৰ পৰা উদ্ধাৰৰ সময়ত পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ লগত বহুতো বৃত্তিগত বিপদ জড়িত হৈ থাকে। প্ৰায়ে প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ ফলত স্থানীয় পৰিৱেশৰ অৱস্থাৰ বাবে এই বিপদসমূহ আৰু অধিক ভয়াৱহ হৈ পৰে।^[7] নিয়োগকৰ্তাসকলে এই বিপদসমূহৰ সংস্পৰ্শ কম কৰা আৰু সম্ভৱ হ’লে শ্ৰমিকসকলক সুৰক্ষা দিয়াৰ বাবে দায়বদ্ধ, য’ত সম্ভাৱ্য বিপদসমূহৰ চিনাক্তকৰণ আৰু সম্যক মূল্যায়ন, উপযুক্ত ব্যক্তিগত সুৰক্ষা সঁজুলি (পিপিই) প্ৰয়োগ কৰা, আৰু কামৰ নিৰাপদ পৰিৱেশন সক্ষম কৰিবলৈ অন্যান্য প্ৰাসংগিক তথ্য বিতৰণ কৰা আদি অন্তৰ্ভুক্ত।^[8]

শাৰীৰিক সংস্পৰ্শ

বানপানীৰ দুৰ্যোগে প্ৰায়ে শ্ৰমিকসকলক ম্লান পানীৰ তলত লুকাই থকা চোকা আৰু মূক বস্তুৰ পৰা আঘাতৰ সন্মুখীন কৰে যিয়ে ছিদ্ৰ আৰু মুকলি আৰু বন্ধ ভাঙনৰ সৃষ্টি কৰে। সততে দূষিত পানীৰ সংস্পৰ্শলৈ আহিলে এই আঘাত আৰু অধিক তীব্ৰতৰ হৈ পৰে, যাৰ ফলত সংক্ৰমণৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি পায়।^[9] ৭৫ ডিগ্ৰী ফাৰেনহাইট (২৪ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছ)তকৈ কম পানীৰ উষ্ণতাত দীৰ্ঘদিন ধৰি থাকিলে হাইপ’থাৰ্মিয়াৰ আশংকা যথেষ্ট বৃদ্ধি পায়।^[10] ছালৰ অসংক্ৰামক অৱস্থাও হ’ব পাৰে, য’ত ঘামচি, ইমাৰ্চন ফুট চিনড্ৰম (ট্ৰেঞ্চ ফুটকে ধৰি), আৰু কন্টাক্ট ডাৰ্মাটাইটিছ আদিও অন্তৰ্ভুক্ত।^[9]

ভূমিকম্পৰ লগত জড়িত আঘাতসমূহ নিৰ্মাণৰ গাঁথনিগত উপাদানসমূহৰ সৈতে জড়িত, য'ত সম্ভাৱ্য ক্ৰুচ আঘাতৰ সৈতে পতিত ধ্বংসাৱশেষ, জ্বলা-পোৰা, বিদ্যুৎস্পৃষ্ট, আৰু ধ্বংসাৱশেষৰ তলত আবদ্ধ হোৱা আদি অন্তৰ্ভুক্ত।^[11]

ৰাসায়নিক পদাৰ্থৰ সংস্পৰ্শ

ৰাসায়নিক পদাৰ্থ মানুহৰ সংস্পৰ্শলৈ আহিলে মানুহৰ স্বাস্থ্যৰ প্ৰতি বিপদৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে। প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ পিছত কিছুমান বিশেষ ৰাসায়নিক পদাৰ্থ পৰিৱেশত অধিক প্ৰধান হ’ব পাৰে। এই বিপজ্জনক সামগ্ৰীসমূহ প্ৰত্যক্ষ বা পৰোক্ষভাৱে মুক্ত হ’ব পাৰে। প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ পিছত প্ৰত্যক্ষভাৱে মুক্ত হোৱা ৰাসায়নিক বিপদসমূহ প্ৰায়ে সেই পৰিঘটনাৰ সৈতে একে সময়তে ঘটে, যাৰ ফলত প্ৰশমনৰ বাবে পৰিকল্পিত ব্যৱস্থা গ্ৰহণত বাধাৰ সৃষ্টি হয়। বিপজ্জনক ৰাসায়নিক পদাৰ্থৰ পৰোক্ষ মুক্তি ইচ্ছাকৃতভাৱে বা অনিচ্ছাকৃতভাৱে মুক্ত হ’ব পাৰে। ইচ্ছাকৃতভাৱে মুক্ত হোৱাৰ উদাহৰণ হ’ল বানপানীৰ পিছত ব্যৱহাৰ কৰা কীটনাশক বা বানপানীৰ পিছত পানীত ক্ল’ৰিন শোধন কৰা। এই ৰাসায়নিক পদাৰ্থবোৰ অভিযান্ত্ৰিকতাৰ জৰিয়তে নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব পাৰি যাতে প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ সময়ত ইয়াৰ মুক্তি কম হয়; উদাহৰণস্বৰূপে, প্লাৱিত ষ্ট'ৰহাউচ বা উৎপাদন কেন্দ্ৰৰ পৰা অহা কৃষি ৰাসায়নিক পদাৰ্থই বানপানীৰ পানীত বিষক্ৰিয়া কৰা বা হাৰিকেনৰ সময়ত অট্টালিকা ভাঙি পৰা এছবেষ্টছৰ আঁহ।^[12] সোঁফালে থকা ফ্ল’চাৰ্টটো ষ্টেচি ইয়ং আৰু অন্যান্যই কৰা গৱেষণাৰ পৰা গ্ৰহণ কৰা হৈছে।^[12]

জৈৱিক সংস্পৰ্শ

সাধাৰণতে বানপানী, হাৰিকেন, টৰ্নেডো বা চুনামীৰ দৰে প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ পিছত ছাইৰ সংস্পৰ্শলৈ অহা দেখা যায়। আৱাসিক বা বাণিজ্যিক অট্টালিকাৰ বাহিৰৰ আৰু ভিতৰৰ দুয়োটা অংশতে ছাইৰ বৃদ্ধি হ’ব পাৰে। উষ্ণ আৰু আৰ্দ্ৰ পৰিস্থিতিয়ে ছাইৰ বৃদ্ধিত উৎসাহিত কৰে।^[13] ছাইৰ প্ৰজাতিৰ সঠিক সংখ্যা জনা নাযায় যদিও ঘৰৰ ভিতৰত সাধাৰণতে পোৱা ছাইৰ কিছুমান উদাহৰণ হ’ল এছপাৰজিলাছ, ক্লাড’স্প’ৰিয়াম, অলটাৰনেৰিয়া আৰু পেনিচিলিয়াম। ছাইৰ প্ৰতিক্ৰিয়া ব্যক্তিৰ মাজত বেলেগ বেলেগ আৰু চকুৰ বিষ, কাহ আদি মৃদু লক্ষণৰ পৰা আৰম্ভ কৰি গুৰুতৰ জীৱন সংকটজনক হাঁপানী বা এলাৰ্জিৰ প্ৰতিক্ৰিয়ালৈকে হ’ব পাৰে। দীৰ্ঘদিনীয়া হাওঁফাওঁৰ ৰোগ, হাঁপানী, এলাৰ্জী, অন্যান্য শ্বাস-প্ৰশ্বাসজনিত সমস্যা বা ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা হ্ৰাস পোৱা লোকসকল ছাইৰ প্ৰতি অধিক সংবেদনশীল হ’ব পাৰে আৰু ভেঁকুৰৰ নিউমোনিয়া হ’ব পাৰে। প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ পিছত ছাইৰ বৃদ্ধি ৰোধ কৰাৰ কিছুমান পদ্ধতি হ’ল সকলো দুৱাৰ আৰু খিৰিকী খোলা, অট্টালিকাটো শুকুৱাবলৈ ফেন ব্যৱহাৰ কৰা, খিৰিকীৰ পৰা বায়ু উৰুৱাবলৈ ফেন স্থাপন কৰা, প্ৰথম ২৪–৪৮ ঘণ্টাৰ ভিতৰত অট্টালিকাটো পৰিষ্কাৰ কৰা, আৰ্দ্ৰতা নিয়ন্ত্ৰণ কৰা।^[14] ছাঁচ আঁতৰোৱাৰ সময়ত এন-৯৫ মাস্ক বা অধিক সুৰক্ষা স্তৰৰ শ্বাস-প্ৰশ্বাসৰ যন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰি শ্বাস-প্ৰশ্বাসতন্ত্ৰত ছাই উশাহ-নিশাহ লোৱাত বাধা দিব লাগে।^[15] কঠিন পৃষ্ঠৰ পৰা চাবোন আৰু পানী, পাতল ব্লিচ দ্ৰৱ^[16] বা বাণিজ্যিক সামগ্ৰীৰ দ্বাৰা ছাঁচ আঁতৰাব পাৰি।

মানুহৰ অৱশিষ্টৰ সৈতে প্ৰত্যক্ষ সংস্পৰ্শত থকা শ্ৰমিকসকলৰ বাবে তেজজনিত ভাইৰাছ আৰু বেক্টেৰিয়াৰ অপ্ৰয়োজনীয় সংস্পৰ্শলৈ অহাৰ পৰা ৰক্ষা কৰিবলৈ সাৰ্বজনীন সাৱধানতা অৱলম্বন কৰিব লাগে। প্ৰাসংগিক পিপিইৰ ভিতৰত চকুৰ সুৰক্ষা, মুখৰ মাস্ক বা ঢাল, আৰু গ্লভছ অন্তৰ্ভুক্ত। স্বাস্থ্যৰ প্ৰধান বিপদ হ’ল মল-মুখৰ দূষণৰ জৰিয়তে গেষ্ট্ৰাইটিছৰ সংক্ৰমণ, গতিকে প্ৰতিৰোধৰ বাবে হাতৰ পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা সৰ্বোচ্চ। আৰোগ্য লাভৰ সময়ত আৰু পিছত মানসিক চাপ সহ্য কৰা শ্ৰমিকসকলৰ বাবেও মানসিক স্বাস্থ্যৰ সহায় উপলব্ধ হ’ব লাগে।^[17]

বানপানীৰ পানী প্ৰায়ে বেক্টেৰিয়া আৰু আৱৰ্জনা আৰু ৰাসায়নিক পদাৰ্থৰে দূষিত হয়। এই পানীৰ সৈতে দীৰ্ঘদিন ধৰি প্ৰত্যক্ষ সংস্পৰ্শলৈ আহিলে বিশেষকৈ ছালৰ মুকলি ঘাঁ বা পূৰ্বৰ ছালৰ অৱস্থা যেনে এট’পিক ডাৰ্মাটাইটিছ বা চ’ৰিয়াচিছৰ ইতিহাস থাকিলে ছালৰ সংক্ৰমণৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি পায়। ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা আপোচ কৰা বা বয়সীয়াল জনসংখ্যাৰ ফলত এই সংক্ৰমণবোৰ আৰু বেছি বেয়া হয়।^[9] বেক্টেৰিয়াৰ দ্বাৰা হোৱা ছালৰ সংক্ৰমণ সাধাৰণতে ষ্টেফাইলোক’কাছ আৰু ষ্ট্ৰেপ্ট’ক’কাছৰ দ্বাৰা হয়। আটাইতকৈ অস্বাভাৱিক, কিন্তু সুপৰিচিত বেক্টেৰিয়াৰ সংক্ৰমণৰ ভিতৰত এটা হৈছে ভাইব্ৰিয়া ভলনিফিকাছৰ পৰা, যিয়ে নেক্ৰ’টাইজিং ফেচিয়াটিছ নামৰ বিৰল, কিন্তু প্ৰায়ে মাৰাত্মক সংক্ৰমণৰ সৃষ্টি কৰে।^[18]

বাওঁ ভৰিৰ নেক্ৰ’টাইজিং ফেচিয়াটিছৰ চাৰ্জিকেল ডিব্ৰাইডমেণ্ট

লোণৰ পানীৰ মাইকোবেক্টেৰিয়ামৰ আন সংক্ৰমণৰ ভিতৰত লাহে লাহে বৃদ্ধি পোৱা এম.মেৰিনাম আৰু দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা এম.ফৰ্টুইটাম, এম.চেলোনে আৰু এম. মিঠা পানীৰ বেক্টেৰিয়াৰ সংক্ৰমণৰ ভিতৰত এৰ’ম’নাছ হাইড্ৰ’ফিলা, মেলিঅ’ইড’ছিছৰ কাৰণ হোৱা বাৰ্কহল্ডেৰিয়া ছ্যুড’মেলেই, লেপ্ট’স্পাইৰ’ছিছৰ কাৰণ হোৱা লেপ্ট’স্পাইৰা ইন্টাৰ’গেন্স আৰু ক্ৰ’ম’বেক্টেৰিয়াম ভায়’লেচিয়াম আদি উল্লেখযোগ্য। ভেঁকুৰৰ সংক্ৰমণৰ ফলত ক্ৰ’ম’ব্লাষ্ট’মাইক’ছিছ, ব্লাষ্ট’মাইক’ছিছ, ম্যুক’ৰমাইক’ছিছ, আৰু ডাৰ্মাট’ফাইট’ছিছ হ’ব পাৰে। আন আন অসংখ্য আৰ্থ্ৰ’পড, প্ৰ’ট’জ’য়াল আৰু পৰজীৱীৰ সংক্ৰমণৰ বিষয়ে বৰ্ণনা কৰা হৈছে।^[9] এজন শ্ৰমিকে মুকলি ঘা থাকিলে পানী এৰাই চলি বা নূন্যতমভাৱে মুকলি ঘাঁটো পানী নোসোমাব পৰা বেণ্ডেজেৰে ঢাকি ৰাখি বানপানীৰ লগত জড়িত ছালৰ সংক্ৰমণৰ সম্ভাৱনা হ্ৰাস কৰিব পাৰে। বানপানীৰ পানীৰ সংস্পৰ্শ হ’লে মুকলি ঘাঁটো চাবোন আৰু পৰিষ্কাৰ পানীৰে ভালদৰে ধুব লাগে।^[19]

মনোসামাজিক সংস্পৰ্শ

চিডিচিৰ মতে, "জৰুৰীকালীন সঁহাৰিদাতাসকলৰ বাবে মানসিক চাপৰ উৎস হ'ব পাৰে মানুহৰ দুখ-কষ্টৰ সাক্ষী হোৱা, ব্যক্তিগত ক্ষতিৰ আশংকা, তীব্ৰ কৰ্মবোজা, জীৱন-মৃত্যুৰ সিদ্ধান্ত লোৱা আৰু পৰিয়ালৰ পৰা পৃথক হোৱা।"^[20] দ্ৰব্যৰ অপব্যৱহাৰ আৰু মানসিক স্বাস্থ্য সেৱা প্ৰশাসনে (সমহ্সা) দুৰ্যোগ পুনৰুদ্ধাৰৰ সঁহাৰিদাতাসকলৰ বাবে মানসিক চাপ প্ৰতিৰোধ আৰু ব্যৱস্থাপনা সম্পদ প্ৰদান কৰে।^[21]

নিয়োগকৰ্তাৰ দায়িত্ব

যেতিয়া কোনো জৰুৰীকালীন পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়, তেতিয়া নিয়োগকৰ্তাসকলে শ্ৰমিকসকলক শাৰীৰিক, ৰাসায়নিক আৰু জৈৱিক সংস্পৰ্শকে ধৰি যিকোনো সম্ভাৱ্য বিপদৰ পৰা হোৱা সকলো ক্ষতিৰ পৰা ৰক্ষা কৰিব বুলি আশা কৰিব পাৰি। এজন নিয়োগকৰ্তাই জৰুৰীকালীনতাৰ পূৰ্বে প্ৰশিক্ষণ দিব লাগে আৰু জৰুৰীকালীন কাৰ্য্য পৰিকল্পনা (ইএপি) গঢ়ি তুলিব লাগে।^[22][23]

নিয়োগকৰ্তাসকলে জৰুৰীকালীন কাৰ্য্য পৰিকল্পনা ৰূপায়ণৰ পূৰ্বে বছৰি তেওঁলোকৰ কৰ্মচাৰীসকলক প্ৰশিক্ষণ দিব লাগে যাতে জৰুৰীকালীন পৰিস্থিতিৰ সময়ত কৰ্মচাৰীসকলক তেওঁলোকৰ দায়িত্ব আৰু কাৰ্য্য পৰিকল্পনাৰ বিষয়ে অৱগত কৰিব পাৰি।^[24] প্ৰশিক্ষণ কাৰ্যসূচীত হ’ব পৰা জৰুৰীকালীন অৱস্থাৰ প্ৰকাৰ, উপযুক্ত সঁহাৰি, খালী কৰাৰ পদ্ধতি, সতৰ্কবাণী/ৰিপ’ৰ্ট দিয়া পদ্ধতি, আৰু বন্ধ কৰাৰ পদ্ধতি অন্তৰ্ভুক্ত হ’ব লাগে। কৰ্মক্ষেত্ৰ আৰু কৰ্মশক্তিৰ আকাৰ, ব্যৱহৃত প্ৰক্ৰিয়া, চম্ভালি লোৱা সামগ্ৰী, উপলব্ধ সম্পদ আৰু জৰুৰীকালীন অৱস্থাত কোনে দায়িত্ব ল’ব তাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি প্ৰশিক্ষণৰ প্ৰয়োজনীয়তা বেলেগ বেলেগ।^[25]

জৰুৰীকালীন কাৰ্য্য পৰিকল্পনা সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ পিছত নিয়োগকৰ্তা আৰু কৰ্মচাৰীয়ে পৰিকল্পনাটো ভালদৰে পৰ্যালোচনা কৰি সকলোৰে বাবে সুলভ ৰাজহুৱা স্থানত পোষ্ট কৰিব লাগে।^[26]

পৰ্যায় আৰু ব্যক্তিগত কাৰ্য্যকলাপ

জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা পাঁচটা পৰ্যায়ত গঠিত: প্ৰতিৰোধ, প্ৰশমন, প্ৰস্তুতি, সঁহাৰি আৰু আৰোগ্য।^[27]

প্ৰতিৰোধ

অতিৰিক্ত তথ্য: মহামাৰী প্ৰতিৰোধ

ঘৰুৱা আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত প্ৰতিৰোধমূলক ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰা হয় আৰু দুৰ্যোগৰ পৰা স্থায়ী সুৰক্ষা প্ৰদানৰ বাবে ডিজাইন কৰা হয়। ভাল নিষ্কাশন কৰাৰ পৰিকল্পনা, পৰিৱেশ পৰিকল্পনা, আৰু ডিজাইনৰ মানদণ্ডৰ দ্বাৰা জীৱন হেৰুৱা আৰু আঘাতৰ আশংকা কম কৰিব পাৰি।

১০০ বছৰৰ বানপানীৰ স্তৰৰ ওপৰত নূন্যতম দুফুটৰ পৰা পাঁচ ফুট ওপৰত নিৰ্মাণ কৰক, বা ৫০০ বছৰৰ বানপানীৰ উচ্চতালৈকে নিৰ্মাণ কৰক।^[28][29]

২০০৫ চনৰ জানুৱাৰী মাহত জাপানৰ হ্যোগোৰ কোবেত অনুষ্ঠিত হোৱা দুৰ্যোগ হ্ৰাসৰ বিশ্ব সন্মিলনত ১৬৮খন চৰকাৰে বিশ্বক প্ৰাকৃতিক বিপদৰ পৰা সুৰক্ষিত কৰাৰ বাবে ১০ বছৰীয়া পৰিকল্পনা গ্ৰহণ কৰে, যাৰ ফলাফলসমূহ হ্যোগো ফ্ৰেমৱৰ্ক ফৰ একচন নামৰ কাঠামোত খাপ খুৱাই লোৱা হৈছিল।^[30]

প্ৰশমন কৌশল

অতিৰিক্ত তথ্য: দুৰ্যোগৰ আশংকা হ্ৰাস

দুৰ্যোগ প্ৰশমনৰ ব্যৱস্থা হ’ল যিবোৰে জৰুৰীকালীন বা দুৰ্যোগৰ পূৰ্বে গ্ৰহণ কৰা সক্ৰিয় ব্যৱস্থাৰ জৰিয়তে বিপদৰ প্ৰভাৱ আৰু বিপদ দূৰ কৰে বা হ্ৰাস কৰে।

বিভিন্ন ধৰণৰ দুৰ্যোগৰ বাবে প্ৰতিৰোধমূলক বা প্ৰশমনৰ ব্যৱস্থা বেলেগ বেলেগ। ভূমিকম্পৰ প্ৰৱণ অঞ্চলত এই প্ৰতিৰোধমূলক ব্যৱস্থাসমূহৰ ভিতৰত গাঁথনিগত পৰিৱৰ্তন যেনে প্ৰাকৃতিক গেছৰ যোগান তৎক্ষণাত বন্ধ কৰিবলৈ ভূমিকম্পৰ ভালভ স্থাপন, সম্পত্তিৰ ভূমিকম্পীয় ৰেট্ৰ’ফিট, আৰু অট্টালিকাৰ ভিতৰত বস্তু সুৰক্ষিত কৰা আদি অন্তৰ্ভুক্ত হ’ব পাৰে। পিছৰবোৰৰ ভিতৰত আচবাব, ফ্ৰীজ, ৱাটাৰ হিটাৰ আৰু ব্ৰেকেবল বেৰত মাউণ্ট কৰা, আৰু কেবিনেটৰ লেচ সংযোজন কৰা আদি থাকিব পাৰে। বান প্ৰৱণ অঞ্চলত ষ্টিল্টৰ ওপৰত ঘৰ নিৰ্মাণ কৰিব পাৰি। দীৰ্ঘদিন ধৰি বিদ্যুৎ বন্ধ হোৱাৰ প্ৰৱণতা থকা অঞ্চলত জেনেৰেটৰ স্থাপন কৰিলে বিদ্যুৎ সেৱা অব্যাহত ৰখাটো নিশ্চিত হয়। ধুমুহাৰ চেলাৰ আৰু ফ’লআউট আশ্ৰয় শিবিৰ নিৰ্মাণ ব্যক্তিগত প্ৰশমনমূলক কাৰ্য্যৰ আৰু উদাহৰণ।

টৰ্নেডো আৰু হাৰিকেনৰ দৰে চৰম বতাহৰ পৰিঘটনাত প্ৰায় নিৰপেক্ষ সুৰক্ষা প্ৰদান কৰিবলৈ নিৰাপদ কোঠাটো এটা শক্তিশালী গঠন।^[31]

যদি এখন খিৰিকী বা দুৱাৰ ভাঙি যায়, তেন্তে ঘৰৰ ভিতৰলৈ অহা চাপৰ বতাহৰ বাবে চালখন উৰি যোৱাৰ সম্ভাৱনা বেছি।^[32] সকলো ভিতৰৰ দুৱাৰ বন্ধ কৰিলে, ছাদৰ ওপৰত থকা বল হ্ৰাস পায়।^[33] হাৰিকেন, আমফান আৰু টৰ্নেডোৰ সময়ত ঘণ্টাত ১৯৫ মাইল (ঘণ্টাত ৩১৪ কিলোমিটাৰ) বেগেৰে বতাহৰ ৰেটিং পোৱা দুৱাৰ, খিৰিকী আৰু চাল অধিক প্ৰবল হয়। হাৰিকেন ৰেটিং পোৱা গেৰেজৰ দুৱাৰ আৰু খিৰিকীত ৰোলিং আৰু একৰ্ডিয়ন শ্বাটাৰে ক্ষতি হ্ৰাস কৰিব পাৰে।^[34]

প্ৰস্তুতি

অতিৰিক্ত তথ্য: প্ৰস্তুতি

বিমানবন্দৰৰ জৰুৰীকালীন প্ৰস্তুতিৰ অনুশীলন

প্ৰস্তুতিয়ে দুৰ্যোগৰ সময়ত ব্যৱহাৰৰ বাবে সঁজুলি আৰু পদ্ধতি প্ৰস্তুত কৰাত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে। সঁজুলি আৰু পদ্ধতিসমূহ দুৰ্যোগৰ প্ৰতি দুৰ্বলতা হ্ৰাস কৰিবলৈ, দুৰ্যোগৰ প্ৰভাৱ কম কৰিবলৈ বা জৰুৰীকালীন অৱস্থাত অধিক কাৰ্যক্ষমভাৱে সঁহাৰি জনাবলৈ ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি। আমেৰিকাৰ ফেডাৰেল জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা সংস্থাই (ফেমা) এটা বৃত্তাকাৰ পৰিকল্পনা প্ৰক্ৰিয়াত প্ৰশমনৰ পৰা প্ৰস্তুতিৰ পৰা আৰোগ্যৰ প্ৰতি সঁহাৰি আৰু প্ৰশমনৰ দিশলৈ ঘূৰি অহা প্ৰস্তুতিৰ এক মৌলিক চাৰি পৰ্যায়ৰ দৃষ্টিভংগী প্ৰস্তাৱ কৰিছিল।^[35] এই বৃত্তাকাৰ, ওপৰত ওপৰত ওপৰ সোমাই থকা আৰ্হিটো অন্যান্য সংস্থাসমূহে সংশোধন কৰিছে, জৰুৰীকালীন শ্ৰেণীত পঢ়োৱা হৈছে, আৰু শৈক্ষিক গৱেষণা পত্ৰত আলোচনা কৰা হৈছে।^[36]

ফেমাই এটা বিল্ডিং বিজ্ঞান শাখাও চলায় যিয়ে বহু-বিপদ প্ৰশমনৰ নিৰ্দেশনা বিকশিত আৰু উৎপাদন কৰে যিয়ে জীৱন আৰু সম্পত্তিৰ ক্ষতি হ্ৰাস কৰিবলৈ দুৰ্যোগ-প্ৰতিৰোধী সম্প্ৰদায় সৃষ্টি কৰাত মনোনিৱেশ কৰে।^[37] খাদ্য বিতৰণ লাইনত বাধা আহিলে কিছুমান জৰুৰীকালীন প্ৰয়োজনীয় সামগ্ৰীৰে ঘৰ সাজু কৰিবলৈ ফেমাই পৰামৰ্শ দিয়ে। পৰৱৰ্তী সময়ত ফেমাই এই আকস্মিক পৰিস্থিতিৰ বাবে প্ৰস্তুতি চলাইছে, য’ত জৰুৰীকালীন আশ্ৰয় আৰু খালী কৰাটো কাৰ্যকৰী কৰা সম্প্ৰদায়সমূহক প্ৰদান কৰিবলৈ লাখ লাখ ফ্ৰীজত শুকুৱাই লোৱা খাদ্য জৰুৰীকালীন খাদ্য ৰেডি টু ইট (এম আৰ ই) ক্ৰয় কৰিছে। ঘৰুৱা প্ৰস্তুতিৰ বাবে কিছুমান নিৰ্দেশনা ক’লৰাডো ৰাজ্যই পানী, খাদ্য, সঁজুলি আদি বিষয়ৰ ওপৰত অনলাইনত প্ৰকাশ কৰিছিল।^[38]

জৰুৰীকালীন প্ৰস্তুতি জুখিব পৰাটো কঠিন হ’ব পাৰে।^[39] চিডিচিয়ে বিভিন্ন জোখ-মাখ আৰু মূল্যায়ন কাৰ্যসূচীৰ জৰিয়তে ইয়াৰ জনস্বাস্থ্য প্ৰচেষ্টাৰ ফলপ্ৰসূতা মূল্যায়ন কৰাত মনোনিৱেশ কৰে।^[40]

প্ৰস্তুতিৰ বিৰোধ

প্ৰধান প্ৰবন্ধ: প্ৰস্তুতিৰ বিৰোধ

প্ৰস্তুতিৰ বিৰোধ হ’ল এই ধাৰণা যে কোনো ব্যক্তি বা সমাজে যিমানেই দুৰ্যোগ, মহামাৰী বা বিপৰ্যয়ৰ বাবে প্ৰস্তুতি চলায়; কিন্তু যদি সেই পৰিঘটনাটোত ক্ষতিৰ পৰিমাণ কম হয়। ক্ষতিৰ পৰিমাণ কম হ'লে, ৰাইজ নিশ্চিত নাথাকে যে প্ৰস্তুতিটো প্ৰয়োজনীয় নে অপ্ৰয়োজনীয়।^[41]

দুৰ্যোগৰ প্ৰস্তুতিত কেইবাটাও বোধগত পক্ষপাতিতা আৰু কিছুমান বিশেষ ধৰণৰ দুৰ্যোগৰ বৈশিষ্ট্যই বাধাৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে:^[42]

প্ৰস্তুতিৰ ব্যৱস্থা

প্ৰস্তুতিৰ ব্যৱস্থাসমূহে ব্যক্তিগত ব্যক্তি, স্থান বা পৰিঘটনাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়াৰ পৰা আৰম্ভ কৰি বহল, চৰকাৰী ভিত্তিক "সকলো বিপদ" পৰিকল্পনালৈকে বহুতো ৰূপ ল'ব পাৰে।^[43] "সকলো বিপদ" আৰু ব্যক্তিগত পৰিকল্পনাৰ মাজত কেইবাটাও প্ৰস্তুতিৰ পৰ্যায় আছে, সাধাৰণতে প্ৰশমন আৰু সঁহাৰি পৰিকল্পনা দুয়োটাৰে কিছু সংমিশ্ৰণ জড়িত হৈ থাকে। ব্যৱসায়িক ধাৰাবাহিকতা পৰিকল্পনাই ব্যৱসায়ীসকলক দুৰ্যোগ পুনৰুদ্ধাৰ পৰিকল্পনা কৰিবলৈ উৎসাহিত কৰে। সম্প্ৰদায় আৰু বিশ্বাস ভিত্তিক সংস্থাসমূহৰ প্ৰশমন প্ৰচেষ্টাই ক্ষেত্ৰ সঁহাৰি দল আৰু আন্তঃসংস্থা পৰিকল্পনাক প্ৰসাৰিত কৰে।^[44]

সঁজুলি: শ্ৰেণীকোঠাৰ প্ৰতিক্ৰিয়া কিট

স্কুলভিত্তিক সঁহাৰি দলে লাইভ শ্বুটাৰৰ পৰা আৰম্ভ কৰি গেছ লিক আৰু ওচৰৰ বেংক ডকাইতিলৈকে সকলো সামৰি লয়।^[45] শিক্ষানুষ্ঠানসমূহে চাইবাৰ আক্ৰমণ আৰু বতাহৰ ধুমুহাৰ পৰিকল্পনা কৰে।^[46] ঘোঁৰাৰ পাম,^[47] নাওৰ মালিক^[48] আৰু বহুতোৰ বাবে উদ্যোগ নিৰ্দিষ্ট নিৰ্দেশনা আছে। ২০১৩ চনৰ এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে আমেৰিকাৰ মাত্ৰ ১৯% পৰিয়ালেহে দুৰ্যোগৰ বাবে "অতি প্ৰস্তুত" বুলি অনুভৱ কৰিছিল।^[49]

প্ৰস্তুতিৰ আঁৰৰ মূল বিষয়বস্তু হ’ল জৰুৰীকালীন অৱস্থাৰ বাবে সাজু হোৱা আৰু কেনেধৰণৰ ভাবুকি আছে তাৰ মূল্যায়নৰ ভিত্তিত সাজু হোৱাৰ কেইবাটাও ভিন্ন ভিন্নতা আছে। তথাপিও প্ৰস্তুতিৰ বাবে মৌলিক নিৰ্দেশনা আছে যিটো এটা অঞ্চলৰ নিৰ্দিষ্ট বিপদৰ মাজতো সাধাৰণ। ফেমাই পৰামৰ্শ দিয়ে যে সকলোৰে ঘৰৰ বাবে তিনিদিনীয়া ছাৰ্ভাইভেল কিট থাকিব লাগে।^[50] এটা উপযুক্ত দুৰ্যোগ যোগান কিটৰ বাবে চিডিচিৰ নিজা তালিকা আছে।^[51]

শিশুৰ দৰেই বিশেষভাৱে সক্ষম আৰু অন্যান্য বিশেষভাৱে সক্ষম লোকসকলৰো জৰুৰীকালীন প্ৰস্তুতিৰ বিশেষ প্ৰয়োজনীয়তা আছে। অক্ষমতাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি নিৰ্দিষ্ট জৰুৰীকালীন প্ৰস্তুতিৰ প্ৰয়োজন হ’ব পাৰে। বিশেষভাৱে সক্ষম লোকসকলৰ বাবে ফেমাৰ পৰামৰ্শসমূহৰ ভিতৰত আছে প্ৰেছক্ৰিপচনৰ কপি, মটৰচালিত হুইলচেয়াৰৰ দৰে চিকিৎসা সঁজুলিৰ বাবে চাৰ্জিং ডিভাইচ আৰু সহজে উপলব্ধ বা "গ' ষ্টে কিট"ত এসপ্তাহৰ বাবে ঔষধৰ যোগান।^[52] কিছুমান ক্ষেত্ৰত ইংৰাজী ভাষাত দক্ষতাৰ অভাৱৰ বাবে ব্যক্তি আৰু সঁহাৰিদাতা উভয়ৰে বাবে বিশেষ প্ৰস্তুতিৰ প্ৰয়োজনীয়তা আৰু যোগাযোগৰ প্ৰচেষ্টাৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে।^[53]

আমেৰিকাৰ শক্তি বিভাগে কয় যে "গৃহস্বত্বাধিকাৰী, ব্যৱসায়ৰ মালিক আৰু স্থানীয় নেতাসকলে শক্তিৰ বিঘিনিৰ সৈতে মোকাবিলা কৰাত নিজাববীয়াকৈ সক্ৰিয় ভূমিকা ল'বলগীয়া হ'ব পাৰে।"^[54] এই সক্ৰিয় ভূমিকাত জেনেৰেটৰ স্থাপন বা অন্যান্য ক্ৰয় কৰাটো অন্তৰ্ভুক্ত হ'ব পাৰে যিবোৰ হয় পৰ্টেবল বা স্থায়ীভাৱে মাউণ্ট কৰা হয় আৰু প্ৰপেন বা প্ৰাকৃতিক গেছ^[55] বা গেছলিনৰ দৰে ইন্ধনত চলি থাকে।^[56]

আমেৰিকাৰ স্বাস্থ্য আৰু মানৱ সেৱা বিভাগে চিকিৎসালয়সমূহে সঁহাৰি দিবলগীয়া হ’ব পৰা নিৰ্দিষ্ট জৰুৰীকালীন প্ৰস্তুতিৰ সমস্যাসমূহৰ সমাধান কৰে, য’ত নিৰাপদ উষ্ণতা বজাই ৰখা, জীৱন সহায়ক ব্যৱস্থাৰ বাবে পৰ্যাপ্ত বিদ্যুৎ প্ৰদান কৰা আৰু আনকি চৰম পৰিস্থিতিত খালী কৰা আদিও অন্তৰ্ভুক্ত।^[57] ফেমাই সকলো ব্যৱসায়িক জৰুৰীকালীন সঁহাৰি পৰিকল্পনা কৰিবলৈ উৎসাহিত কৰে^[58] আৰু ক্ষুদ্ৰ ব্যৱসায় প্ৰশাসনে বিশেষভাৱে ক্ষুদ্ৰ ব্যৱসায়ৰ মালিকসকলক জৰুৰীকালীন প্ৰস্তুতিৰ ওপৰতো গুৰুত্ব দিবলৈ পৰামৰ্শ দিয়ে আৰু বিভিন্ন ধৰণৰ বিভিন্ন কাৰ্য্যপত্ৰিকা আৰু সম্পদ প্ৰদান কৰে।^[59]

বিভিন্ন পৰিস্থিতিৰ বাবে জৰুৰীকালীন যোগান আৰু প্ৰশিক্ষণৰ উপৰিও ফেমাই দুৰ্যোগ কেনেকৈ দূৰ কৰিব পাৰি তাৰ পৰামৰ্শ আগবঢ়ায়। সংস্থাটোৱে বানপানীৰ পৰা হোৱা বিপদ কম কৰিবলৈ ঘৰ এটা কেনেকৈ ৰেট্ৰ’ফিট কৰিব পাৰি তাৰ নিৰ্দেশনা দিয়ে, য’ত বেকফ্ল’ প্ৰতিৰোধক যন্ত্ৰ স্থাপন কৰা, ইন্ধনৰ টেংক লংঘন কৰা আৰু বৈদ্যুতিক পেনেল স্থানান্তৰ কৰা আদি অন্তৰ্ভুক্ত।^[60]

চিহ্নিত গেছ বন্ধ

প্ৰাকৃতিক গেছ লিক হোৱাৰ ফলত সৃষ্টি হোৱা বিস্ফোৰক বিপদৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি ৰেডি ডটগভে নিৰ্দ্বিধায় কয় যে "ঘৰৰ সকলো সদস্যই প্ৰাকৃতিক গেছ কেনেকৈ বন্ধ কৰিব লাগে সেই কথা জনাটো অতি প্ৰয়োজনীয়" আৰু সম্পত্তিৰ মালিকসকলে নিশ্চিত কৰিব লাগিব যে তেওঁলোকৰ বিশেষ গেছ হুকআপৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় যিকোনো বিশেষ সঁজুলি আছে। ৰেডি.গভ এ এইটোও লক্ষ্য কৰিছে যে "পৰিয়ালৰ সকলো দায়িত্বশীল সদস্যক বিদ্যুৎ ক'ত আৰু কেনেকৈ বন্ধ কৰিব লাগে সেই বিষয়ে শিকোৱাটো বুদ্ধিমানৰ কাম," মূল বৰ্তনীৰ আগতে ব্যক্তিগত চাৰ্কিট বন্ধ কৰিব লাগে বুলি সতৰ্ক কৰি দিছে। ৰেডি.গভ এ আৰু কয় যে "ঘৰৰ সকলো সদস্যই মূল ঘৰৰ ভালভত পানী কেনেকৈ বন্ধ কৰিব লাগে শিকিব লাগে" আৰু সতৰ্ক কৰি দিয়ে যে মৰিছা পৰা ভালভ সলনি কৰাৰ প্ৰয়োজন হ'ব পাৰে।^[61]

সঁহাৰি

প্ৰধান প্ৰবন্ধ: দুৰ্যোগৰ প্ৰতি সঁহাৰি

২০০১ চনৰ গুজৰাট ভূমিকম্পৰ পিছত ভূজস্থিত সাহায্য শিবিৰ

জৰুৰীকালীন অৱস্থাৰ সঁহাৰিৰ পৰ্যায় অনুসন্ধান আৰু উদ্ধাৰৰ পৰা আৰম্ভ হ’ব পাৰে কিন্তু সকলো ক্ষেত্ৰতে ক্ষতিগ্ৰস্ত জনসাধাৰণৰ মৌলিক মানৱীয় প্ৰয়োজনীয়তা পূৰণৰ দিশত গুৰুত্ব দিয়া হ’ব। এই সাহায্য ৰাষ্ট্ৰীয় বা আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সংস্থা আৰু সংস্থাসমূহে আগবঢ়াব পাৰে। দুৰ্যোগ সাহায্যৰ ফলপ্ৰসূ সমন্বয় প্ৰায়ে গুৰুত্বপূৰ্ণ, বিশেষকৈ যেতিয়া বহু সংস্থাই সঁহাৰি জনায় আৰু স্থানীয় জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা সংস্থা (লেমা)ৰ ক্ষমতা চাহিদাৰ দ্বাৰা অতিক্ৰম কৰা হয় বা দুৰ্যোগৰ দ্বাৰা নিজেই হ্ৰাস কৰা হয়। নেচনেল ৰেচপন্স ফ্ৰেমৱৰ্ক হৈছে আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰ চৰকাৰী প্ৰকাশন যিয়ে স্থানীয়, ৰাজ্যিক, ফেডাৰেল আৰু জনজাতীয় পৰ্যায়ৰ চৰকাৰী বিষয়াসকলৰ দায়িত্ব আৰু আশাৰ বিষয়ে ব্যাখ্যা কৰে। ই জৰুৰীকালীন সহায়ক কাৰ্য্যসমূহৰ ওপৰত নিৰ্দেশনা প্ৰদান কৰে যিবোৰ সঁহাৰি আৰু পুনৰুদ্ধাৰ প্ৰক্ৰিয়াত সহায় কৰিবলৈ সম্পূৰ্ণ বা অংশত সংহত হ'ব পাৰে।^[62]

সঁহাৰিৰ পৰ্যায়টো হ’ল যেতিয়া প্ৰস্তুতিৰ কামক দেখা দিয়া পৰিস্থিতিৰ লগত খাপ খুৱাই লোৱা হয়। দুৰ্যোগ পৰিকল্পনা অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ যদিও পৰিকল্পনাসমূহ পৰিস্থিতিৰ সৈতে সঠিকভাৱে মিল থকাটো খুব কমেইহে দেখা যায়, গতিকে পৰিকল্পনাসমূহ খাপ খুৱাই লোৱাৰ প্ৰয়োজন। উদাহৰণস্বৰূপে, যদিও বহু বিমান সংস্থাৰ দুৰ্যোগৰ পৰিকল্পনা আছে, সেই পৰিকল্পনাসমূহৰ বেছিভাগেই এইটোও ধৰি লৈছে যে তেওঁলোকে সঘনাই ব্যৱহাৰ কৰা বিমানবন্দৰত দুৰ্যোগ হ’ব।^[63] যদি তেওঁলোকে পাহাৰ বা সাগৰত বিমান দুৰ্ঘটনাৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিবলগীয়া হয়, তেন্তে পৰিকল্পনাটো খাপ খুৱাই লোৱা হয়।^[64]

ব্যক্তিগত পৰ্যায়ত সঁহাৰিয়ে হয় আশ্ৰয়-স্থান বা খালী কৰাৰ আকৃতি ল’ব পাৰে।

নিষ্কাশন চিহ্ন

ঠাইত আশ্ৰয় লোৱাৰ পৰিস্থিতিত এটা পৰিয়ালে বাহিৰৰ কোনো ধৰণৰ সহায় নোহোৱাকৈ বহু দিন নিজৰ ঘৰতে নিজৰ যত্ন ল’বলৈ সাজু হ’ব। নিষ্কাশন কৰাৰ সময়ত এটা পৰিয়ালে অটোম’বাইল বা অন্যান্য পৰিবহণৰ মাধ্যমেৰে সেই অঞ্চল এৰি যায়, নিজৰ লগত লৈ যায় সৰ্বাধিক পৰিমাণৰ সামগ্ৰী, সম্ভৱতঃ আশ্ৰয়ৰ বাবে তম্বুও অন্তৰ্ভুক্ত। যদি যান্ত্ৰিক পৰিবহণ উপলব্ধ নহয়, তেন্তে খোজকাঢ়ি খালী কৰাৰ ক্ষেত্ৰত আদৰ্শগতভাৱে কমেও তিনিদিনৰ বাবে সামগ্ৰী আৰু বৰষুণৰ পৰা নোসোমাব পৰা বিচনা, টাৰ্পলিন আৰু কম্বলৰ বেড্ৰল এটা কঢ়িয়াই নিয়াটো অন্তৰ্ভুক্ত হ’ব।

সংগঠিত সঁহাৰিৰ ভিতৰত খালী কৰাৰ ব্যৱস্থা, অনুসন্ধান আৰু উদ্ধাৰ অভিযান, অন্যান্য জৰুৰীকালীন সেৱাৰ ব্যৱস্থা, মৌলিক প্ৰয়োজনীয়তাৰ ব্যৱস্থা, আৰু জটিল আন্তঃগাঁথনিৰ উদ্ধাৰ বা তদৰ্থ প্ৰতিস্থাপন আদি অন্তৰ্ভুক্ত। এই কামবোৰৰ বাবে একাধিক প্ৰযুক্তি ব্যৱহাৰ কৰা হয়।

এই সময়ছোৱাত বিশেষকৈ স্থানীয় ক্ষমতাক আগুৰি ধৰা বৃহৎ দুৰ্যোগৰ বাবে প্ৰায়ে অনুদান বিচৰা হয়। স্কেলৰ কাৰ্যক্ষমতাৰ বাবে প্ৰৱঞ্চনা এৰাই চলিলে প্ৰায়ে ধনেই আটাইতকৈ খৰচী অনুদান। টকাও আটাইতকৈ নমনীয়, আৰু যদি সামগ্ৰী স্থানীয়ভাৱে আহৰণ কৰা হয় তেন্তে পৰিবহণ কম হয় আৰু স্থানীয় অৰ্থনীতি বৃদ্ধি পায়। কিছুমান দাতাই বস্তুগতভাৱে উপহাৰ পঠিয়াবলৈ পছন্দ কৰে, অৱশ্যে এই বস্তুবোৰে সহায় কৰাতকৈ শেষত সমস্যাৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে। অক্যুপাই ছেণ্ডীৰ স্বেচ্ছাসেৱকসকলৰ এটা উদ্ভাৱন হৈছে অনুদান পঞ্জীয়ন ব্যৱহাৰ কৰা, য’ত দুৰ্যোগৰ ফলত প্ৰভাৱিত পৰিয়াল আৰু ব্যৱসায়ীসকলে নিৰ্দিষ্ট অনুৰোধ কৰিব পাৰে, যিবোৰ দূৰৱৰ্তী দাতাসকলে ৱেব চাইটৰ জৰিয়তে পোনপটীয়াকৈ ক্ৰয় কৰিব পাৰে।^[65]

দুৰ্যোগৰ প্ৰকাৰ আৰু গৌণ প্ৰভাৱৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি চিকিৎসাৰ বিবেচনা বহু পৰিমাণে ভিন্ন হ’ব। জীৱিতসকলে বহুতো আঘাত পাব পাৰে, য'ত ছিদ্ৰ, জ্বলা-পোৰা, ডুব যোৱাৰ ওচৰত বা ক্ৰাছ চিনড্ৰম আদিও অন্তৰ্ভুক্ত।^[66]

আমাণ্ডা ৰিপলীয়ে আঙুলিয়াই দিয়ে যে জুই আৰু বৃহৎ পৰিসৰৰ দুৰ্যোগত সাধাৰণ জনতাৰ মাজত আতংকৰ অভাৱ আৰু কেতিয়াবা বিপজ্জনকভাৱে অস্বীকাৰ কৰা, প্ৰতিক্ৰিয়াৰ অভাৱ বা যুক্তিসংগতকৰণৰ অভাৱ দেখা যায় যিবোৰ স্পষ্ট হ’ব লাগে। তাই কয় যে ইয়াৰ কাৰণ প্ৰায়ে স্থানীয় বা জাতীয় চৰিত্ৰ বুলি কোৱা হয়, কিন্তু ইয়াক সাৰ্বজনীন যেন লাগে, আৰু সাধাৰণতে ইয়াৰ পিছত ওচৰৰ মানুহৰ সৈতে পৰামৰ্শ লোৱা হয় যেতিয়া অৱশেষত সংকেতবোৰে যথেষ্ট মনোযোগ পায়। দুৰ্যোগৰ পৰা ৰক্ষা পোৱা লোকসকলে সকলোকে সতৰ্কবাণী চিন চিনাক্ত কৰিবলৈ আৰু সঁহাৰি জনোৱাৰ অভ্যাস কৰিবলৈ প্ৰশিক্ষণ দিয়াৰ পোষকতা কৰে।^[67]

পুনৰুদ্ধাৰ

মানৱ জীৱনৰ প্ৰতি তাৎক্ষণিক ভাবুকি কমি যোৱাৰ পিছত আৰোগ্যৰ পৰ্যায় আৰম্ভ হয়। আৰোগ্য পৰ্যায়ৰ তাৎক্ষণিক লক্ষ্য হ’ল আক্ৰান্ত অংশটোক যিমান পাৰি সোনকালে স্বাভাৱিক অৱস্থালৈ ঘূৰাই অনা। পুনৰ্গঠনৰ সময়ত সম্পত্তিৰ স্থান বা নিৰ্মাণ সামগ্ৰী বিবেচনা কৰাটো বাঞ্ছনীয়।^[68]

ঘৰতে আৱদ্ধ হৈ থকাৰ আটাইতকৈ চৰম পৰিস্থিতিসমূহৰ ভিতৰত যুদ্ধ, দুৰ্ভিক্ষ, আৰু ভয়াৱহ মহামাৰী আদি অন্তৰ্ভুক্ত আৰু ই এবছৰ বা তাতোকৈ অধিক সময়ৰ বাবে থাকিব পাৰে। তাৰ পিছত ঘৰৰ ভিতৰতে আৰোগ্য লাভ কৰিব। এই অনুষ্ঠানসমূহৰ পৰিকল্পনাকাৰীসকলে সাধাৰণতে বৃহৎ পৰিমাণৰ খাদ্য আৰু উপযুক্ত সংৰক্ষণ আৰু প্ৰস্তুতিৰ সঁজুলি কিনে, আৰু স্বাভাৱিক জীৱনৰ অংশ হিচাপে খাদ্যখিনি খায়। ভিটামিনৰ বড়ি, গোটা শস্যৰ ঘেঁহু, বীন, শুকান গাখীৰ, কুঁহিয়াৰ, ৰন্ধন তেলৰ পৰা এটা সৰল সুষম খাদ্য গঢ়ি তুলিব পাৰি।^[69] শাক-পাচলি, ফল-মূল, মছলা আৰু মাংস, প্ৰিপেইড আৰু সতেজ-বাগিচাৰ দুয়োটা সম্ভৱ হ’লে অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হয়।^[70]

মনোবিজ্ঞানসন্মত প্ৰাথমিক চিকিৎসা

দুৰ্যোগৰ লগে লগে দুৰ্যোগৰ ফলত ক্ষতিগ্ৰস্ত জনসাধাৰণক মোকাবিলা আৰু আৰোগ্য লাভ কৰাত সহায় কৰিবলৈ প্ৰশিক্ষিত সাধাৰণ লোকে মানসিক প্ৰাথমিক চিকিৎসা প্ৰদান কৰে।^[71] প্ৰশিক্ষিত শ্ৰমিকসকলে ব্যৱহাৰিক সহায়, খাদ্য আৰু পানীৰ দৰে মৌলিক প্ৰয়োজনীয়তাসমূহ সুৰক্ষিত কৰাত সহায়, আৰু প্ৰয়োজনীয় তথ্য আৰু সেৱাসমূহলৈ প্ৰেৰণ কৰে। মানসিক প্ৰাথমিক চিকিৎসা চিকিৎসা প্ৰাথমিক চিকিৎসাৰ সৈতে একে কাৰণ প্ৰদানকাৰীসকল অনুজ্ঞাপত্ৰপ্ৰাপ্ত চিকিৎসক হোৱাৰ প্ৰয়োজন নাই। ই মনোচিকিৎসা, পৰামৰ্শ বা ডিব্ৰিফিং নহয়। মানসিক প্ৰাথমিক চিকিৎসাৰ লক্ষ্য হৈছে সামাজিক, শাৰীৰিক আৰু আৱেগিক সহায় আগবঢ়াই, আশাবাদী, শান্ত আৰু নিৰাপদ পৰিৱেশত অৰিহণা যোগাই, আৰু নিজকে আৰু নিজৰ সম্প্ৰদায়ক সহায় কৰিবলৈ সক্ষম কৰি মানুহক দীৰ্ঘম্যাদী আৰোগ্যৰ ক্ষেত্ৰত সহায় কৰা।^[71]

গৱেষণাৰ মতে প্ৰথম সঁহাৰিদাতাই মানসিক স্বাস্থ্যক প্ৰায়ে অৱহেলা কৰে। দুৰ্যোগে ক্ষতিগ্ৰস্তসকলৰ ওপৰত স্থায়ী মানসিক প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে। যেতিয়া ব্যক্তিসকলক দুৰ্যোগৰ প্ৰতি তেওঁলোকৰ আৱেগিক অভিজ্ঞতাসমূহ প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰাত সহায় কৰা হয় তেতিয়া ইয়াৰ ফলত স্থিতিস্থাপকতা বৃদ্ধি পায়, সংকটৰ মাজেৰে আনক সহায় কৰাৰ ক্ষমতা বৃদ্ধি পায়, আৰু সম্প্ৰদায়ৰ সংযোগ বৃদ্ধি পায়। যেতিয়া আৱেগিক অভিজ্ঞতাৰ প্ৰক্ৰিয়াকৰণ সামূহিকভাৱে কৰা হয়, তেতিয়া ইয়াৰ ফলত দুৰ্যোগৰ পিছত অধিক সংহতিৰ সৃষ্টি হয়। সেইবাবেই আৱেগিক অভিজ্ঞতাৰ ভিতৰত এক অন্তৰ্নিহিত অভিযোজন ক্ষমতা থাকে, অৱশ্যে এই বৃদ্ধিৰ বাবে এইবোৰৰ ওপৰত চিন্তা আৰু প্ৰক্ৰিয়াকৰণৰ সুযোগ প্ৰয়োজনীয়।^[72]

মানসিক প্ৰস্তুতি হৈছে এক প্ৰকাৰৰ জৰুৰীকালীন প্ৰস্তুতি আৰু ৰেড ক্ৰছৰ দৰে সংস্থাই মানসিক স্বাস্থ্যৰ পেছাদাৰীসকলৰ বাবে নিৰ্দিষ্ট মানসিক স্বাস্থ্য প্ৰস্তুতিৰ সম্পদ আগবঢ়ায়।^[73] এই মানসিক স্বাস্থ্য প্ৰস্তুতিৰ সম্পদসমূহ কোনো দুৰ্যোগৰ ফলত ক্ষতিগ্ৰস্ত সম্প্ৰদায়ৰ সদস্য আৰু তেওঁলোকক সেৱা আগবঢ়োৱা দুৰ্যোগ কৰ্মী দুয়োকে সহায় কৰিবলৈ ডিজাইন কৰা হৈছে। দুৰ্যোগ বা আঘাতজনক পৰিঘটনাৰ সৈতে মোকাবিলা কৰাৰ বাবে চিডিচিৰ এটা ৱেবছাইট আছে।^[74] এনে এটা পৰিঘটনাৰ পিছত চিডিচিয়ে দ্ৰব্য অপব্যৱহাৰ আৰু মানসিক স্বাস্থ্য সেৱা প্ৰশাসন (SAMHSA)ৰ জৰিয়তে পৰামৰ্শ দিয়ে যে যেতিয়া মানুহে অত্যধিক চিন্তা, সঘনাই কান্দোন, খিংখিঙীয়াতা বৃদ্ধি, খং, আৰু সঘনাই তৰ্ক কৰা আদি লক্ষণ দেখা দিয়ে তেতিয়া মানসিক সহায় ল’ব লাগে, বেছিভাগ সময়তে অকলে থাকিব বিচৰা, উদ্বিগ্ন বা ভয় অনুভৱ কৰা, দুখৰ দ্বাৰা আপ্লুত হোৱা, বিভ্ৰান্তি হোৱা, স্পষ্টভাৱে চিন্তা আৰু মনোনিৱেশ কৰাত অসুবিধা হোৱা, আৰু সিদ্ধান্ত লোৱাত অসুবিধা হোৱা, মদ্যপান আৰু/বা দ্ৰব্যৰ ব্যৱহাৰ বৃদ্ধি, শাৰীৰিক (বিষ) অভিযোগ বৃদ্ধি যেনে মূৰৰ বিষ আৰু "স্নায়ু"ৰ সমস্যা।^[75]

পেছা হিচাপে

পেছাদাৰী জৰুৰীকালীন পৰিচালকে চৰকাৰী আৰু সম্প্ৰদায়ৰ প্ৰস্তুতি, বা ব্যক্তিগত ব্যৱসায়ৰ প্ৰস্তুতিৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিব পাৰে। স্থানীয়, ৰাজ্যিক, ফেডাৰেল আৰু ব্যক্তিগত সংস্থাসমূহে প্ৰশিক্ষণ প্ৰদান কৰে আৰু ৰাজহুৱা তথ্য আৰু সংবাদ মাধ্যমৰ সম্পৰ্কৰ পৰা আৰম্ভ কৰি উচ্চ পৰ্যায়ৰ ইঞ্চিডেণ্ট কমাণ্ড আৰু কৌশলগত দক্ষতালৈকে।

বিগত সময়ত জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনাৰ ক্ষেত্ৰখনত বেছিভাগেই সামৰিক বা প্ৰথম সঁহাৰিদাতাৰ পটভূমিৰ লোকে বসবাস কৰি আহিছে। এই ক্ষেত্ৰখনৰ বৈচিত্ৰ্যতা বৃদ্ধি পাইছে, বহু পৰিচালক বিভিন্ন পটভূমিৰ পৰা আহিছে। জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা বা আনুষংগিক ক্ষেত্ৰত স্নাতক আৰু স্নাতক ডিগ্ৰী বিচৰাসকলৰ বাবে শৈক্ষিক সুযোগ বৃদ্ধি পাইছে। আমেৰিকাত ১৮০খনতকৈও অধিক বিদ্যালয়ত জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা সম্পৰ্কীয় কাৰ্যসূচী আছে যদিও বিশেষভাৱে জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনাত মাত্ৰ এটা ডক্টৰেট ডিগ্ৰীৰ কাৰ্যসূচীহে আছে।^[76]

বিশেষকৈ আমেৰিকাত সমগ্ৰ ক্ষেত্ৰখনতে পেছাদাৰী মানদণ্ড উত্থাপন হোৱাৰ লগে লগে চাৰ্টিফাইড ইমাৰ্জেন্সি মেনেজাৰ (চিইএম)^[77] আৰু চাৰ্টিফাইড বিজনেছ কন্টিনিউটি প্ৰফেচনেল (চিবিচিপি)ৰ^[78][79] দৰে পেছাদাৰী প্ৰমাণপত্ৰ অধিক সাধাৰণ হৈ পৰিছে। জৰুৰীকালীন পৰিচালকৰ বাবে পেছাদাৰী সংস্থাও আছে, যেনে নেচনেল ইমাৰ্জেন্সি মেনেজমেণ্ট এছ’চিয়েচন আৰু ইণ্টাৰনেশ্যনেল এছ’চিয়েশ্যন অৱ ইমাৰ্জেন্সি মেনেজাৰ।

স্মৃতি প্ৰতিষ্ঠান আৰু সাংস্কৃতিক সম্পত্তি

অতিৰিক্ত তথ্য: দুৰ্যোগৰ প্ৰস্তুতি (সাংস্কৃতিক সম্পত্তি)

জৈৱ ৰসায়ন বিজ্ঞানৰ গৱেষণাগাৰত ৰকফেলাৰ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ এখন দুৰ্যোগ পৰিকল্পনাৰ কিতাপ

স্মৃতি প্ৰতিষ্ঠান (যেনে, সংগ্ৰহালয়, ঐতিহাসিক সমাজ আদি)ৰ পেছাদাৰীসকলে সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য—বস্তু আৰু অভিলেখ সংৰক্ষণৰ বাবে উৎসৰ্গিত।^[80] ২০০১ চনৰ ১১ ছেপ্টেম্বৰৰ আক্ৰমণ, ২০০৫ চনত হাৰিকেন আৰু কলন আৰ্কাইভৰ পতনৰ পিছত সজাগতা বৃদ্ধি পোৱাৰ ফলত জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা ক্ষেত্ৰখনৰ ভিতৰত এইটো এটা ক্ৰমান্বয়ে ডাঙৰ উপাদান হৈ পৰিছে।^[81]

আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সংস্থাসমূহ

ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ ব্যৱস্থাটো আক্ৰান্ত দেশখনৰ ভিতৰতে আৱাসী সমন্বয়কৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল। কিন্তু কাৰ্যক্ষেত্ৰত ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ সঁহাৰি ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ মানৱীয় পৰিক্ৰমা সমন্বয়ৰ কাৰ্যালয়ে (ইউএন-অ’চিএইচএ) সমন্বয় কৰিব, ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ দুৰ্যোগ মূল্যায়ন আৰু সমন্বয় (ইউএনডিএচি) দল নিয়োগ কৰি, ক্ষতিগ্ৰস্ত দেশ চৰকাৰৰ অনুৰোধৰ প্ৰতি সঁহাৰি জনাই। শেষত ইউএন-স্পাইডাৰ এ উপগ্ৰহ প্ৰযুক্তিৰ প্ৰয়োগৰ দ্বাৰা দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনা সমৰ্থন কৰিবলৈ নেটৱৰ্কিং হাব হিচাপে ডিজাইন কৰা হয়।^[82]

আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় পুনৰুদ্ধাৰ মঞ্চ

আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় পুনৰুদ্ধাৰ মঞ্চ (আই আৰ পি) হৈছে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সংস্থা, ৰাষ্ট্ৰীয় আৰু স্থানীয় চৰকাৰ, আৰু দুৰ্যোগ পুনৰুদ্ধাৰৰ কামত জড়িত বেচৰকাৰী সংস্থাসমূহৰ যৌথ পদক্ষেপ, আৰু দুৰ্যোগক বহনক্ষম উন্নয়নৰ সুযোগলৈ ৰূপান্তৰিত কৰিব বিচৰা।^[83]

২০০৫ চনত জাপানৰ কোবেত অনুষ্ঠিত হোৱা দ্বিতীয় ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ দুৰ্যোগ হ্ৰাস সন্মিলনৰ পিছত আই আৰ পি স্থাপন কৰা হৈছিল যাতে দুৰ্যোগৰ পিছৰ পুনৰুদ্ধাৰৰ প্ৰেক্ষাপটত অনুভৱ কৰা ব্যৱধান আৰু বাধাসমূহ দূৰ কৰি হ্যোগো ফ্ৰেমৱৰ্ক ফৰ একচন (এইচ এফ এ) ৰূপায়ণত সহায় কৰে . ভাল পুনৰুদ্ধাৰ পদ্ধতিৰ ওপৰত জ্ঞানৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় উৎস হিচাপে কাম কৰাৰ এটা দশকৰ পিছত, আই আৰ পি এতিয়া অধিক বিশেষ ভূমিকাত মনোনিৱেশ কৰিছে, যিটোক দুৰ্যোগৰ আশংকা হ্ৰাসৰ বাবে চেণ্ডাই কাঠামো ২০১৫–২০৩০ত “বিল্ড বেক বেটাৰৰ সৈতে জড়িত অভিজ্ঞতা আৰু পাঠসমূহ ভাগ-বতৰা কৰাৰ বাবে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় ব্যৱস্থা” হিচাপে উল্লেখ কৰা হৈছে।^[84][85]

আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় ৰেড ক্ৰছ আৰু ৰেড ক্ৰীচেণ্ট আন্দোলন

আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় ৰেড ক্ৰছ আৰু ৰেড ক্ৰীচেণ্ট ছ’চাইটিৰ ফেডাৰেচনে (আই এফ আৰ চি) জৰুৰীকালীন অৱস্থাৰ প্ৰতি সঁহাৰি জনোৱাৰ ক্ষেত্ৰত ৰাষ্ট্ৰীয় ৰেড ক্ৰছ আৰু ৰেড ক্ৰীচেণ্ট ছ’চাইটিৰ সৈতে ঘনিষ্ঠভাৱে কাম কৰে, বহু সময়ত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে। ইয়াৰ উপৰিও আই এফ আৰ চিয়ে মূল্যায়ন দল নিয়োগ কৰিব পাৰে, যেনে- ক্ষেত্ৰ মূল্যায়ন আৰু সমন্বয় দল (ফেক্ট),^[86] ৰাষ্ট্ৰীয় সমাজে অনুৰোধ কৰিলে আক্ৰান্ত দেশলৈ। প্ৰয়োজনীয়তাসমূহ মূল্যায়ন কৰাৰ পিছত আক্ৰান্ত দেশ বা অঞ্চলত জৰুৰীকালীন সঁহাৰি ইউনিট (ই আৰ ইউ)^[87] নিয়োগ কৰিব পাৰি। জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা কাঠামোৰ সঁহাৰি উপাদানত তেওঁলোক বিশেষজ্ঞ।^[88]

বিশ্ব বেংক

১৯৮০ চনৰ পৰা বিশ্ব বেংকে দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনাৰ সৈতে জড়িত ৫০০ৰো অধিক প্ৰকল্পত অনুমোদন জনাইছে, যিয়ে দুৰ্যোগ প্ৰশমনৰ লগতে পুনৰ্গঠন প্ৰকল্প দুয়োটাৰে সৈতে জড়িত, যাৰ মূল্য ৪০ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰতকৈ অধিক। এই প্ৰকল্পসমূহ সমগ্ৰ বিশ্বতে, আৰ্জেণ্টিনা, বাংলাদেশ, কলম্বিয়া, হাইটি, ভাৰত, মেক্সিকো, তুৰস্ক, ভিয়েটনাম আৰু ছিৰিয়া আদি দেশত সংঘটিত হৈছে।^[89][90]

প্ৰতিৰোধ আৰু প্ৰশমন প্ৰকল্পসমূহৰ ভিতৰত বনজুই প্ৰতিৰোধৰ ব্যৱস্থা, যেনে আগতীয়া সতৰ্কবাণী আৰু শিক্ষা অভিযান; হাৰিকেনৰ বাবে আগতীয়া সতৰ্কবাণী ব্যৱস্থা; বান প্ৰতিৰোধৰ ব্যৱস্থা (যেনে তীৰ সুৰক্ষা, টেৰেচিং আদি); আৰু ভূমিকম্প প্ৰৱণ নিৰ্মাণ।^[89] প্ৰ’ভেনচন কনচৰ্টিয়াম প্ৰকল্পৰ ছাঁত কলম্বিয়া বিশ্ববিদ্যালয়ৰ সৈতে যৌথ উদ্যোগত বিশ্ব বেংকে প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগ হটস্পটৰ গ্ল’বেল ৰিস্ক এনালাইছিছ স্থাপন কৰিছে।^[91]

২০০৬ চনৰ জুন মাহত এইচ এফ এৰ প্ৰতিক্ৰিয়া স্বৰূপে বিশ্ব বেংকে দুৰ্যোগৰ ফলত হোৱা লোকচান হ্ৰাস কৰাৰ বাবে অন্যান্য সাহায্য দাতাৰ সৈতে অংশীদাৰিত্ব গ্ল’বেল ফেচিলিটি ফৰ ডিজাষ্টাৰ ৰিডাকচন এণ্ড ৰিকাভাৰী (জি এফ ডি আৰ আৰ) স্থাপন কৰে। জিএফডিআৰআৰে উন্নয়নশীল দেশসমূহক উন্নয়নমূলক প্ৰকল্প আৰু কাৰ্যসূচীসমূহৰ বাবে পুঁজিৰ সহায় কৰে যিয়ে দুৰ্যোগ প্ৰতিৰোধ আৰু জৰুৰীকালীন প্ৰস্তুতিৰ বাবে স্থানীয় সামৰ্থ্য বৃদ্ধি কৰে।^[92]

ইউৰোপীয় সংঘ

প্ৰধান প্ৰবন্ধ: ইউৰোপীয় নাগৰিক সুৰক্ষা আৰু মানৱীয় সাহায্য অভিযানৰ সঞ্চালকালয় প্ৰধান

মানৱীয় সাহায্যৰ বাবে পুঁজি প্ৰদান কৰাৰ উপৰিও ইউৰোপীয় আয়োগৰ ইউৰোপীয় নাগৰিক সুৰক্ষা আৰু মানৱীয় সাহায্য অভিযানৰ সঞ্চালকালয় (ডিজি-ইচিএইচঅ’) ইউৰোপ আৰু ইয়াৰ বাহিৰৰ দুৰ্যোগৰ প্ৰতি সঁহাৰি জনোৱাৰ সমন্বয়ৰ বাবে ইউৰোপীয় ইউনিয়নৰ নাগৰিক সুৰক্ষা ব্যৱস্থাৰ ^[93] দায়িত্বত আছে আৰু ইয়াত অৰিহণা যোগায় নিয়োগৰ পৰিবহণ আৰু/বা কাৰ্য্যকৰী খৰচৰ অন্ততঃ ৭৫%। ২০০১ চনত স্থাপিত এই ব্যৱস্থাই সমগ্ৰ ইউৰোপৰ ৰাষ্ট্ৰীয় নাগৰিক সুৰক্ষা কৰ্তৃপক্ষৰ মাজত সহযোগিতাক লাভান্বিত কৰে। বৰ্তমান ৩৪খন দেশ এই ব্যৱস্থাৰ সদস্য; আইচলেণ্ড, নৰৱে, ছাৰ্বিয়া, উত্তৰ মেচিডোনিয়া, মণ্টেনেগ্ৰো, তুৰস্ক আৰু বছনিয়া আৰু হাৰ্জেগোভিনাৰ উপৰিও ইউৰোপীয় ইউনিয়নৰ ২৭খন সদস্য ৰাষ্ট্ৰ। ইউৰোপ আৰু অন্যান্য ঠাইত প্ৰাকৃতিক আৰু মানৱসৃষ্ট দুৰ্যোগৰ বলি হোৱা লোকসকলক অংশগ্ৰহণকাৰী ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ পৰা সমন্বিত সহায় আগবঢ়াব পৰাকৈ এই ব্যৱস্থাটো স্থাপন কৰা হৈছিল।^[94]

আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় জৰুৰীকালীন পৰিচালক সংস্থা

আন্তৰ্জাতিক জৰুৰীকালীন পৰিচালক সংস্থা (আই এ ই এম) হৈছে জৰুৰীকালীন অৱস্থাত জীৱন ৰক্ষা আৰু সম্পত্তি সুৰক্ষাৰ লক্ষ্যক প্ৰসাৰিত কৰাৰ লক্ষ্যৰে অলাভজনক শিক্ষা সংস্থা। আই এ ই এমৰ লক্ষ্য হৈছে তথ্য, নেটৱৰ্কিং আৰু পেছাদাৰী সুযোগ প্ৰদান কৰি ইয়াৰ সদস্যসকলক সেৱা আগবঢ়োৱা, আৰু জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা বৃত্তিটোক আগুৱাই নিয়া।^[88] ইয়াৰ বিশ্বজুৰি সাতখন পৰিষদ আছে: এছিয়া,^[95] কানাডা,^[96] ইউৰোপা,^[97] ইণ্টাৰনেশ্যনেল,^[98] অ’চেনিয়া,^[99] ষ্টুডেণ্ট^[100] আৰু আমেৰিকা।^[101]

ৰাষ্ট্ৰীয় সংগঠন

অষ্ট্ৰেলিয়া

প্ৰধান প্ৰবন্ধ: অষ্ট্ৰেলিয়াত জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা

অষ্ট্ৰেলিয়াত প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগ জীৱনৰ অংশ। ২০ শতিকাৰ আন যিকোনো ধৰণৰ প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগতকৈ তাপপ্ৰবাহে অষ্ট্ৰেলিয়াৰ লোকৰ মৃত্যুৰ সংখ্যা অধিক।^[102] অষ্ট্ৰেলিয়াৰ জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা প্ৰক্ৰিয়াসমূহে প্ৰস্তুত সম্প্ৰদায়ৰ ধাৰণাটোক আকোৱালি লৈছে। ইয়াক লাভ কৰাৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰধান চৰকাৰী সংস্থা হৈছে জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা অষ্ট্ৰেলিয়া।^[103]

আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰ

প্ৰধান প্ৰবন্ধ: ফেডাৰেল ইমাৰ্জেন্সি মেনেজমেণ্ট এজেন্সী

অতিৰিক্ত তথ্য: জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা প্ৰতিষ্ঠান

আমেৰিকাত সকলো দুৰ্যোগ প্ৰথম অৱস্থাত স্থানীয় হয়, স্থানীয় কৰ্তৃপক্ষই, সাধাৰণতে আৰক্ষী, অগ্নিনিৰ্বাপক বা ইএমএছ সংস্থাই দায়িত্ব লয়। বহুতো স্থানীয় পৌৰসভাৰ জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা (অ'ইএম)ৰ এটা সুকীয়া নিবেদিত কাৰ্যালয়ো থাকিব পাৰে, লগতে কৰ্মী আৰু সঁজুলিও থাকিব পাৰে। যদিহে এই অনুষ্ঠানটো স্থানীয় চৰকাৰৰ বাবে আপ্লুত হৈ পৰে, তেন্তে ৰাজ্যিক জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা (আমেৰিকাৰ প্ৰাথমিক চৰকাৰী গাঁথনি) সমন্বয়ক জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা সংস্থা হৈ পৰে। চৰকাৰৰ নিম্নস্তৰসকলে সাধাৰণতে দুৰ্যোগৰ প্ৰতি সঁহাৰি জনোৱা আৰু দুৰ্যোগৰ পৰা উদ্ধাৰৰ ক্ষেত্ৰত নেতৃত্বৰ ভূমিকা বজাই ৰাখে। গৃহ নিৰাপত্তা বিভাগৰ (ডি এইচ এছ) অংশ ফেডাৰেল ইমাৰ্জেন্সি মেনেজমেণ্ট এজেন্সী (ফেমা) হৈছে জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনাৰ বাবে আগশাৰীৰ ফেডাৰেল এজেন্সী। ফেমাৰ জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনাৰ উদ্দেশ্যে আমেৰিকা আৰু ইয়াৰ ভূখণ্ড দহটা অঞ্চলত বিভক্ত কৰা হৈছে। ফেমাই সমৰ্থন কৰে, কিন্তু ৰাজ্যিক কৰ্তৃত্বক অগ্ৰাহ্য নকৰে।

চিটিজেন কৰ্পছ হৈছে স্বেচ্ছাসেৱী সেৱা কাৰ্যসূচীৰ এটা সংস্থা, স্থানীয়ভাৱে পৰিচালিত আৰু ডি এইচ এছৰ দ্বাৰা ৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত সমন্বয় কৰা, যিয়ে দুৰ্যোগ প্ৰশমন কৰিব বিচাৰে আৰু জনশিক্ষা, প্ৰশিক্ষণ আৰু প্ৰচাৰৰ জৰিয়তে জনসাধাৰণক জৰুৰীকালীন সঁহাৰিৰ বাবে প্ৰস্তুত কৰে। দুৰ্যোগৰ প্ৰতি সঁহাৰিৰ বেছিভাগেই স্বেচ্ছাসেৱী সংস্থাই কৰে। আমেৰিকাত দুৰ্যোগ সঁহাৰি সেৱাৰ সমন্বয়ৰ বাবে কংগ্ৰেছে ৰেড ক্ৰছৰ চাৰ্টাৰ কৰে। সাধাৰণতে ইয়েই হৈছে খালী কৰা লোকসকলক আশ্ৰয় আৰু খাদ্য প্ৰদান কৰা নেতৃত্ব দিয়া সংস্থা। স্বেচ্ছাসেৱক দ্ৰুতভাৱে প্ৰদান কৰাৰ ক্ষমতা থকা ধৰ্মীয় সংগঠনসমূহ সাধাৰণতে সঁহাৰি প্ৰক্ৰিয়াৰ সময়ত অবিচ্ছেদ্য অংগ। আটাইতকৈ ডাঙৰটো হ’ল চেলভেচন আৰ্মি,^[104] যিয়ে প্ৰধানকৈ চেপলেন্সি আৰু পুনৰ নিৰ্মাণৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে, আৰু দক্ষিণ বেপ্টিষ্ট যিয়ে খাদ্য প্ৰস্তুত আৰু বিতৰণৰ^[105] লগতে বানপানী আৰু জুইৰ পিছত চাফাই কৰা, চেপলেন্সি, মোবাইল শ্বাৱাৰ ইউনিট, চেইনচ’ ক্ৰু আৰু বহুতো কামত গুৰুত্ব দিয়ে। ৬৫,০০০ৰো অধিক প্ৰশিক্ষিত স্বেচ্ছাসেৱকৰ সৈতে চাউদাৰ্ণ বেপ্টিষ্ট ডিজাষ্টাৰ ৰিলিফ আমেৰিকাৰ অন্যতম বৃহৎ দুৰ্যোগ সাহায্য সংস্থা।^[106] মেথডিষ্ট ৰিলিফ চাৰ্ভিচেছ, লুথাৰিয়ান আৰু চেমাৰিটান পাৰ্ছেও একেধৰণৰ সেৱা আগবঢ়ায়। অসংলগ্ন স্বেচ্ছাসেৱকসকলে বেছিভাগ বৃহৎ দুৰ্যোগতে দেখা দিয়ে। অপৰাধীৰ দ্বাৰা নিৰ্যাতন ৰোধ কৰিবলৈ, আৰু স্বেচ্ছাসেৱকসকলৰ সুৰক্ষাৰ বাবে, এই ‘এছ ইউ ভি’সমূহ (স্বতঃস্ফূৰ্ত অসংলগ্ন স্বেচ্ছাসেৱক) পৰিচালনা আৰু ফলপ্ৰসূভাৱে ব্যৱহাৰ কৰাৰ বাবে বেছিভাগ সঁহাৰি সংস্থাৰ ভিতৰত পদ্ধতি ৰূপায়ণ কৰা হৈছে।^[107]

এছিয়া-পেচিফিক অঞ্চলত দুৰ্যোগৰ বাবে প্ৰস্তুতি চলোৱাৰ বাবে আমেৰিকাৰ কংগ্ৰেছে চেণ্টাৰ ফৰ এক্সেলেন্স ইন ডিজাষ্টাৰ মেনেজমেণ্ট এণ্ড হিউমেনিটেৰিয়ান এচিষ্টেন্স (চিঅ’ই)ক প্ৰধান সংস্থা হিচাপে স্থাপন কৰে।

ৰাষ্ট্ৰীয় জনজাতি জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা পৰিষদ (এন ই এম চি) হৈছে জনজাতীয় সংস্থাসমূহৰ বাবে তথ্য আৰু উত্তম পদ্ধতিসমূহ ভাগ-বতৰা কৰাৰ লগতে জনস্বাস্থ্য আৰু সুৰক্ষা, জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা, আৰু গৃহ নিৰাপত্তাৰ সম্পৰ্কীয় বিষয়সমূহ আলোচনা কৰিবলৈ বিকশিত কৰা এক অলাভজনক শিক্ষামূলক সংস্থা, যিয়ে ফাৰ্ষ্টৰ অধীনত থকাসকলক প্ৰভাৱিত কৰে জাতিসমূহৰ সাৰ্বভৌমত্ব। এন টি এম চিক অঞ্চলত সংগঠিত কৰা হৈছে, ফেমা ১০-অঞ্চল ব্যৱস্থাৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি। এন টি এম চি প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল ৱাশ্বিংটন, আইডাহ’, অৰেগন আৰু আলাস্কাৰ ২৯টা জনজাতীয় ৰাষ্ট্ৰ আৰু গাঁৱৰ কনচৰ্টিয়াম নৰ্থৱেষ্ট ট্ৰাইবেল ইমাৰ্জেন্সি মেনেজমেণ্ট কাউন্সিল (এন ডব্লিউ টি ই এম চি)।

ৰাষ্ট্ৰীয় জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা সংস্থা (নেমা) হৈছে এটা দলবিহীন, অলাভজনক ৫০১(গ)(৩) পেছাদাৰী সংস্থা যিয়ে প্ৰস্তুতি, প্ৰশমন, সঁহাৰি আৰু পুনৰুদ্ধাৰৰ স্থানত প্ৰশিক্ষণ, সন্মিলন, সঁজুলি, আৰু প্ৰকাশন আগবঢ়ায়।

যদি কোনো দুৰ্যোগ বা জৰুৰীকালীন অৱস্থা সন্ত্ৰাস সম্পৰ্কীয় বা "ৰাষ্ট্ৰীয় তাৎপৰ্য্যপূৰ্ণ কাণ্ড" বুলি ঘোষণা কৰা হয়, তেন্তে গৃহ নিৰাপত্তা সচিবে ৰাষ্ট্ৰীয় সঁহাৰি কাঠামো (এন আৰ এফ) আৰম্ভ কৰিব। এন আৰ এফে স্থানীয়, কাউন্টি, ৰাজ্যিক বা জনজাতীয় সত্তাৰ সৈতে ফেডাৰেল সম্পদসমূহক একত্ৰিত কৰাৰ অনুমতি দিয়ে, সেই সম্পদসমূহৰ পৰিচালনাক ৰাষ্ট্ৰীয় কাণ্ড ব্যৱস্থাপনা ব্যৱস্থা (এন আই এম এছ) ব্যৱহাৰ কৰি সম্ভৱপৰ নিম্নতম পৰ্যায়ত চম্ভালিব পৰা যায়।

ৰোগ নিয়ন্ত্ৰণ আৰু প্ৰতিৰোধ কেন্দ্ৰই নিৰ্দিষ্ট ধৰণৰ জৰুৰীকালীন অৱস্থাৰ বাবে তথ্য আগবঢ়ায়, যেনে ৰোগৰ প্ৰাদুৰ্ভাৱ, প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগ, আৰু ভয়াৱহ বতৰ, ৰাসায়নিক আৰু বিকিৰণৰ দুৰ্ঘটনা আদি ৰেচপণ্ডাৰ আৰু ৰিকুৱেৰি অপাৰেচনৰ সময়ত ৰেচপণ্ডাৰৰ সুৰক্ষা আৰু স্বাস্থ্যৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিবলৈ সম্পদ।

কানাডা

জনসাধাৰণৰ সুৰক্ষা কানাডা হৈছে কানাডাৰ ৰাষ্ট্ৰীয় জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা সংস্থা। জনসাধাৰণৰ সুৰক্ষা কানাডাই ফেডাৰেল সংস্থাসমূহৰ প্ৰচেষ্টাক সমন্বয় কৰে আৰু সমৰ্থন কৰে আৰু ফেডাৰেল অধিকাৰক্ষেত্ৰৰ অধীনত থকা কেইটামান ভৌগোলিক অঞ্চলত (যেনে ফেডাৰেল ভূমি) জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা তদাৰক কৰে। কিছুমান চৰ্তত, যেনে প্ৰাদেশিক বা ভূখণ্ডীয় চৰকাৰৰ অনুৰোধত, পিএছচিয়ে দুৰ্যোগৰ সমন্বয় আৰু ব্যৱস্থাপনাত সহায় কৰিব পাৰে। কানাডাৰ প্ৰায় সকলো জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা স্থানীয়, প্ৰাদেশিক আৰু ভূখণ্ডীয় পৰ্যায়ত চম্ভালি লোৱা হয়। এইটো কানাডাৰ সংবিধানৰ ফল যিয়ে প্ৰদেশসমূহক বেছিভাগ কাৰ্য্যকলাপৰ বাবে পৌৰসভাৰ ওপৰত একচেটিয়া অধিকাৰ প্ৰদান কৰে, যাৰ ফলত জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা উপ-ৰাষ্ট্ৰীয় চৰকাৰৰ প্ৰাথমিক দায়িত্ব হৈ পৰে। জনসাধাৰণৰ সুৰক্ষা আৰু জৰুৰীকালীন প্ৰস্তুতি আইন (এছ চি ২০০৫, চি.১০) য়ে পিএছচিৰ ক্ষমতা, কৰ্তব্য আৰু কাৰ্য্যসমূহৰ সংজ্ঞা দিয়ে।^[108]

চীন

চীন গণৰাজ্যৰ ৰাজ্যিক পৰিষদ দ্বিতীয় স্তৰৰ প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ বাহিৰে প্ৰথম আৰু দ্বিতীয় স্তৰৰ ৰাজহুৱা জৰুৰীকালীন কাণ্ডৰ বাবে দায়বদ্ধ যিবোৰ জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা মন্ত্ৰালয়ে গ্ৰহণ কৰে। তৃতীয় আৰু চতুৰ্থ স্তৰৰ অপ্ৰাকৃতিক-দুৰ্যোগ ৰাজহুৱা জৰুৰীকালীন কাণ্ড প্ৰাদেশিক আৰু প্ৰাদেশিক চৰকাৰে গ্ৰহণ কৰে। প্ৰথম আৰু চতুৰ্থ স্তৰৰ প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগসমূহ ৰাষ্ট্ৰীয় দুৰ্যোগ হ্ৰাস সমিতিৰ দ্বাৰা পৰিচালিত হ’ব আনহাতে দ্বিতীয় আৰু তৃতীয় স্তৰৰ প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ বাবে ই জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা মন্ত্ৰালয়।

ছোমালিয়া

ছোমালিয়াত ফেডাৰেল চৰকাৰে ২০১৩ চনৰ মে’ মাহত ঘোষণা কৰিছিল যে কেবিনেটে নতুন ছোমালি দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনা সংস্থা (এছডিএমএ)ৰ ওপৰত আইন খচৰাত অনুমোদন জনাইছে, যিটো প্ৰথমে স্বৰাজ মন্ত্ৰালয়ে প্ৰস্তাৱ কৰিছিল। প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ সংবাদ মাধ্যমৰ কাৰ্যালয়ৰ মতে, এছডিএমএই বিভিন্ন প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ প্ৰতি চৰকাৰৰ সঁহাৰিৰ নেতৃত্ব আৰু সমন্বয় কৰে, আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় প্ৰতিষ্ঠানসমূহ পুনৰ প্ৰতিষ্ঠা কৰাৰ বাবে ফেডাৰেল কৰ্তৃপক্ষৰ বহল প্ৰচেষ্টাৰ অংশ। এতিয়া ফেডাৰেল সংসদে যিকোনো সংশোধনীৰ পিছত সমৰ্থনৰ বাবে প্ৰস্তাৱিত বিধেয়কখনৰ ওপৰত আলোচনা কৰাৰ সম্ভাৱনা আছে।^[109]

জাপান

জাপানত জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা কেন্দ্ৰীয় দুৰ্যোগ প্ৰতিৰোধ পৰিষদৰ নেতৃত্বত আছে।^[110] অতি কেন্দ্ৰীভূত ব্যৱস্থা হোৱাৰ বাবে জাপানৰ কেন্দ্ৰীয় দুৰ্যোগ প্ৰতিৰোধ পৰিষদৰ নিম্ন পৰ্যায়ৰ চৰকাৰৰ জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা কাৰ্য্যকলাপ পৰিচালনা কৰাত যথেষ্ট ভূমিকা আছে। ইয়াৰ উপৰিও অগ্নি আৰু দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনা সংস্থা (এফ ডি এম এ) হৈছে জাপানৰ আভ্যন্তৰীণ পৰিক্ৰমা আৰু যোগাযোগ মন্ত্ৰালয়ৰ সৈতে জড়িত ৰাষ্ট্ৰীয় জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা সংস্থা।

জাৰ্মানী

জাৰ্মানীত ফেডাৰেল চৰকাৰে জাৰ্মান কাটাষ্ট্ৰফেনশ্বুট্জ (দুৰ্যোগ সাহায্য), টেকনিচেছ হিলফছৱাৰ্ক (ফেডাৰেল এজেন্সী ফৰ টেকনিকেল ৰিলিফ, টি এইচ ডব্লিউ), আৰু ফেডাৰেল অফিচ অৱ চিভিল প্ৰটেকচন এণ্ড ডিজাষ্টাৰ এচিষ্টেন্সৰ দ্বাৰা সমন্বিত জিভিলশ্বুটজ (চিভিল প্ৰটেকচন) কাৰ্যসূচী নিয়ন্ত্ৰণ কৰে। দুৰ্যোগ সাহায্য অভিযানৰ সময়ত স্থানীয় অগ্নিনিৰ্বাপক বাহিনীৰ ইউনিট, জাৰ্মান সশস্ত্ৰ বাহিনী (বুণ্ডেছৱেৰ), জাৰ্মান ফেডাৰেল আৰক্ষী আৰু ১৬টা ৰাজ্যিক আৰক্ষী বাহিনী (লেণ্ডাৰপলিজেই)কো নিয়োজিত কৰা হয়।^[111]

জাৰ্মানীত কেইবাটাও ব্যক্তিগত সংস্থা আছে যিয়ে জৰুৰীকালীন সাহায্যৰ সৈতেও মোকাবিলা কৰে। ইয়াৰ ভিতৰত জাৰ্মান ৰেড ক্ৰছ, জোহানিটাৰ-আনফল-হিলফ (চেণ্ট জন এম্বুলেন্সৰ জাৰ্মান সমতুল্য), মাল্টেজাৰ-হিলফছডিয়েনষ্ট আৰু আৰ্বাইটাৰ-ছামাৰিটৰ-বাণ্ড আদি অন্যতম। ২০০৬ চনৰ পৰা বন বিশ্ববিদ্যালয়ত অধ্যয়নৰ কাৰ্যসূচী আছে যাৰ ফলত "দুৰ্যোগ প্ৰতিৰোধ আৰু বিপদ শাসনত স্নাতকোত্তৰ" ডিগ্ৰী লাভ কৰা হৈছে।^[112] সহায়ক কাৰ্য্য হিচাপে ৰেডিঅ' অপেশাদাৰসকলে সঘনাই প্ৰশিক্ষণৰ সৈতে অতিৰিক্ত জৰুৰীকালীন যোগাযোগ নেটৱৰ্ক প্ৰদান কৰে।

তুৰস্ক

দেশৰ জৰুৰীকালীন অৱস্থা পৰিচালনাৰ উদ্দেশ্যে দুৰ্যোগ আৰু জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা প্ৰেচিডেন্সি স্থাপন কৰা হৈছিল।

সকলো ধৰণৰ দুৰ্যোগ আৰু জৰুৰীকালীন গোচৰৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিবলৈ ২০০৯ চনত দুৰ্যোগ আৰু জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা প্ৰেচিডেন্সি প্ৰতিষ্ঠা কৰা হয়। সংগঠনসমূহৰ মুখ্য কাৰ্যালয় আংকাৰাত অৱস্থিত। তুৰস্কত দেশজুৰি ফলপ্ৰসূ জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা আৰু নাগৰিক সুৰক্ষাৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় ব্যৱস্থা গ্ৰহণৰ উদ্দেশ্যে এই সংস্থাটো প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছে। ৰাষ্ট্ৰপতিৰ কাৰ্যালয়ে কাণ্ডৰ পূৰ্বৰ কাম, যেনে প্ৰস্তুতি, প্ৰশমন আৰু বিপদ ব্যৱস্থাপনা, কাণ্ডৰ সময়ত কাম যেনে সঁহাৰি, আৰু কাণ্ডৰ পিছৰ কাম যেনে পুনৰুদ্ধাৰ আৰু পুনৰ্গঠন আদি কাম কৰে। তুৰ্কীৰ স্বৰাজ মন্ত্ৰালয়ক প্ৰতিবেদন প্ৰদান কৰে আএফএডিয়ে। দুৰ্যোগ আৰু জৰুৰীকালীন অৱস্থাত আফেড একমাত্ৰ দায়বদ্ধ সংস্থা।

নিউজিলেণ্ড

নিউজিলেণ্ডত জৰুৰীকালীন/দুৰ্যোগৰ পৰিসৰৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি স্থানীয় বা ৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত দায়িত্ব চম্ভালিব পাৰি। প্ৰতিটো অঞ্চলৰ ভিতৰত স্থানীয় চৰকাৰসমূহক ১৬টা নাগৰিক প্ৰতিৰক্ষা জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা গোট (চিএমজি)ত সংগঠিত কৰা হয়। যদি স্থানীয় ব্যৱস্থাসমূহ আৱৰি ধৰে, তেন্তে পূৰ্বতে থকা পাৰস্পৰিক-সহায় ব্যৱস্থাসমূহ সক্ৰিয় কৰা হয়। কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ অসামৰিক প্ৰতিৰক্ষা আৰু জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা মন্ত্ৰালয়ে (এমচিডিইএম) পৰিচালিত ৰাষ্ট্ৰীয় সংকট ব্যৱস্থাপনা কেন্দ্ৰ (এনচিএমচি)ৰ জৰিয়তে সঁহাৰিৰ সমন্বয়ৰ কৰ্তৃত্ব আছে। এই গাঁথনিসমূহ নিয়ন্ত্ৰণৰ দ্বাৰা সংজ্ঞায়িত কৰা হৈছে,^[113] আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় নাগৰিক প্ৰতিৰক্ষা জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা পৰিকল্পনা ২০০৬ৰ গাইডত ব্যাখ্যা কৰা হৈছে, যিটো আমেৰিকাৰ ফেডাৰেল জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা সংস্থাৰ ৰাষ্ট্ৰীয় সঁহাৰি কাঠামোৰ প্ৰায় সমতুল্য।

নিউজিলেণ্ডে জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনাৰ বাবে অনন্য পৰিভাষা ব্যৱহাৰ কৰে। জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা খুব কমেইহে ব্যৱহাৰ কৰা হয়, বহু চৰকাৰী প্ৰকাশনে নাগৰিক প্ৰতিৰক্ষা শব্দটোৰ ব্যৱহাৰ ধৰি ৰাখিছে।^{[114][115][116]} উদাহৰণস্বৰূপে, এমচিডিইএমৰ দায়িত্ব অসামৰিক প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰীৰ। অসামৰিক প্ৰতিৰক্ষা জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা নিজস্বভাৱে এটা শব্দ, বিধিৰ দ্বাৰা সংজ্ঞায়িত।^[117] চৰকাৰী প্ৰকাশনত "দুৰ্যোগ" শব্দটো খুব কমেইহে দেখা যায়; "জৰুৰীকালীন" আৰু "ঘটনা" হৈছে পছন্দৰ শব্দ,^[118] ইয়াৰ সৈতে পৰিঘটনা শব্দটোও ব্যৱহাৰ কৰা হয়। উদাহৰণস্বৰূপে, প্ৰকাশনসমূহে কেণ্টাৰবেৰী স্নো ইভেণ্ট ২০০২ৰ কথা উল্লেখ কৰে।^[119]

"ফৌৰ আৰ নীতি" হৈছে নিউজিলেণ্ডত ব্যৱহৃত জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা চক্ৰ, ইয়াৰ চাৰিটা পৰ্যায়ক হ্ৰাস, প্ৰস্তুতি, সঁহাৰি, আৰোগ্য বুলি জনা যায়।^[120]

নেদাৰলেণ্ড

নেদাৰলেণ্ডত ন্যায় আৰু নিৰাপত্তা মন্ত্ৰালয়ে ৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত জৰুৰীকালীন প্ৰস্তুতি আৰু জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনাৰ দায়িত্ব লয় আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় সংকট কেন্দ্ৰ (এনচিচি) পৰিচালনা কৰে। দেশখনক ২৫টা সুৰক্ষা অঞ্চলত ভাগ কৰা হৈছে (ওলন্দাজ: veiligheidsregio's)। নিৰাপত্তা অঞ্চলত চাৰিটা উপাদান থাকে: আঞ্চলিক অগ্নিনিৰ্বাপক বিভাগ, চিকিৎসা সেৱাৰ বাবে আঞ্চলিক বিভাগ (এম্বুলেন্স আৰু মনো-সমাজগত যত্ন আদি), আঞ্চলিক প্ৰেৰণ আৰু বিপদ- আৰু সংকট ব্যৱস্থাপনাৰ বাবে এটা অংশ। আঞ্চলিক ডিচপেচখনে আৰক্ষী, অগ্নিনিৰ্বাপক বাহিনী আৰু আঞ্চলিক চিকিৎসা সেৱাৰ বাবে কাম কৰে। কোনো কাণ্ড বা জৰুৰীকালীন অৱস্থাৰ প্ৰতি সৰ্বোত্তম বহু-সমন্বিত সঁহাৰিৰ বাবে ডিচপেচত এই তিনিওটা সেৱা একত্ৰিত কৰি এটা ডিচপেচত ৰখা হয়। আৰু লগতে তথ্য ব্যৱস্থাপনা, জৰুৰীকালীন যোগাযোগ আৰু নাগৰিকৰ যত্নৰ ক্ষেত্ৰতো সুবিধা প্ৰদান কৰে। এই সেৱাসমূহেই হৈছে জৰুৰীকালীন অৱস্থাৰ প্ৰতি সঁহাৰি জনোৱাৰ মূল গাঁথনি। এনেকুৱা হ’ব পাৰে যে, কোনো নিৰ্দিষ্ট জৰুৰীকালীন অৱস্থাৰ বাবে, আন এটা সেৱাৰ সৈতে সহযোগিতাৰ প্ৰয়োজন হয়, যেনে প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰালয়, জল ব’ৰ্ড(সমূহ) বা ৰাইক্সৱাটাৰষ্টেট। সুৰক্ষা অঞ্চলে এই অন্যান্য সেৱাসমূহক কাৰ্য্যকৰী বা প্ৰশাসনিক পৰ্যায়ত নিৰ্দিষ্ট সন্মিলনত যোগ কৰি তেওঁলোকৰ গাঁথনিত একত্ৰিত কৰিব পাৰে।

সকলো অঞ্চলেই সমন্বিত আঞ্চলিক পৰিঘটনা ব্যৱস্থাপনা ব্যৱস্থা অনুসৰি কাম কৰে।

নেপাল

নেপাল ৰিস্ক ৰিডাকচন কনচৰ্টিয়াম (এন আৰ আৰ চি) হ্যোগোৰ কাঠামো আৰু নেপালৰ দুৰ্যোগৰ বিপদ ব্যৱস্থাপনাৰ ৰাষ্ট্ৰীয় কৌশলৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি গঢ় লৈ উঠিছে। এই ব্যৱস্থাই নেপাল চৰকাৰৰ সৈতে মানৱীয় আৰু উন্নয়নমূলক অংশীদাৰসকলক একত্ৰিত কৰে আৰু বহনক্ষম দুৰ্যোগৰ বিপদ ব্যৱস্থাপনাৰ বাবে পাঁচটা ফ্লেগশ্বিপ অগ্ৰাধিকাৰ চিনাক্ত কৰিছিল।^[121]

পাকিস্তান

পাকিস্তানত দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনা বান দুৰ্যোগৰ আশে-পাশে ঘূৰি থাকে আৰু উদ্ধাৰ আৰু সাহায্যৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে।

১৯৭৭ চনত জল আৰু শক্তি মন্ত্ৰালয়ৰ অধীনত দেশজুৰি বান ব্যৱস্থাপনাৰ বিষয়সমূহ পৰিচালনা কৰিবলৈ ফেডাৰেল বান আয়োগ গঠন কৰা হৈছিল।^[122]

২০০৫ চনৰ কাশ্মীৰৰ ভূমিকম্প আৰু ২০১০ চনৰ পাকিস্তানৰ বানপানীৰ পিছত ক্ৰমে ৰাষ্ট্ৰীয় দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনা অধ্যাদেশ, ২০০৬ আৰু ২০১০ চনৰ ৰাষ্ট্ৰীয় দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনা আইন প্ৰণয়ন কৰা হয়। দেশত দুৰ্যোগ আৰু ইয়াৰ পৰিচালনাৰ সমগ্ৰ বৰ্ণালীৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিবলৈ নিৰ্দেশ দিয়া প্ৰাথমিক কেন্দ্ৰীয় কৰ্তৃপক্ষ হৈছে ৰাষ্ট্ৰীয় দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনা কৰ্তৃপক্ষ।^[123]

ইয়াৰ উপৰিও ফাটা, গিলগিট বাল্টিস্তান আৰু পাকিস্তানী প্ৰশাসিত কাশ্মীৰৰ লগতে প্ৰতিখন প্ৰদেশৰ নিজা প্ৰাদেশিক দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনা কৰ্তৃপক্ষ আছে যিয়ে প্ৰদেশখনত দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনাৰ নীতি আৰু পৰিকল্পনা ৰূপায়ণৰ বাবে দায়বদ্ধ।^[124]

দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনাৰ পৰিকল্পনা, সমন্বয় আৰু কাৰ্যকৰীকৰণৰ বাবে প্ৰতিখন জিলাৰ নিজস্ব জিলা দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনা কৰ্তৃপক্ষ থাকে আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় কৰ্তৃপক্ষ আৰু প্ৰাদেশিক কৰ্তৃপক্ষই নিৰ্ধাৰণ কৰা নিৰ্দেশনা অনুসৰি জিলাসমূহত দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনাৰ উদ্দেশ্যে সকলো ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰে।^[125]

ফিলিপাইনছ

ফিলিপাইনছত দুৰ্যোগ বা জৰুৰীকালীন অৱস্থাত মানুহৰ সুৰক্ষা আৰু কল্যাণৰ বাবে ৰাষ্ট্ৰীয় দুৰ্যোগৰ আশংকা হ্ৰাস আৰু ব্যৱস্থাপনা পৰিষদৰ দায়িত্ব থাকে। ফিলিপাইনছ ৰিপাব্লিক চৰকাৰৰ বিভিন্ন চৰকাৰী, বেচৰকাৰী, অসামৰিক খণ্ড আৰু ব্যক্তিগত খণ্ডৰ সংস্থাৰে গঠিত এটা কৰ্মগোট। ৰাষ্ট্ৰীয় প্ৰতিৰক্ষা সচিবৰ নেতৃত্বত (অসামৰিক প্ৰতিৰক্ষাৰ কাৰ্যালয়, এনডিআৰআৰএমচিসমূহ কাৰ্যকৰী সংস্থাৰ অধীনত) ই চৰকাৰৰ সকলো কাৰ্যবাহী শাখা, সমগ্ৰ দেশৰ স্থানীয় চৰকাৰী ইউনিটৰ লীগৰ সভাপতি, ফিলিপাইনছৰ সশস্ত্ৰ বাহিনীসমূহৰ সমন্বয় সাধন কৰে ৰাষ্ট্ৰীয় আৰক্ষী, অগ্নিনিৰ্বাপক ব্যুৰো (যিটো অভ্যন্তৰীণ আৰু স্থানীয় চৰকাৰ বিভাগৰ অধীনত থকা এটা সংস্থা), আৰু প্ৰাকৃতিক আৰু মানৱসৃষ্ট দুৰ্যোগৰ প্ৰতি সঁহাৰি জনোৱাৰ লগতে ৰাজহুৱা আৰু ব্যক্তিগত চিকিৎসা সেৱাসমূহৰ লগতে এই দায়বদ্ধসকলৰ পৰিকল্পনা, সমন্বয় আৰু প্ৰশিক্ষণ ইউনিট। ফিলিপাইনছ ৰেড ক্ৰছৰ দৰে বেচৰকাৰী সংস্থাসমূহেও এনডিআৰআৰএমচিৰ বাবে জনশক্তি আৰু বস্তুগত সহায় আগবঢ়ায়।

ভাৰত

২০০৪ চনৰ ভাৰত মহাসাগৰীয় ভূমিকম্পৰ পিছত, উপকূলীয় চহৰ কল্পকম চহৰৰ পাৰত নিৰ্মাণ কৰা এখন সুৰক্ষামূলক দেৱাল

ৰাষ্ট্ৰীয় দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনা কৰ্তৃপক্ষ হৈছে দুৰ্যোগ সাহায্যৰ বাবে পৰিকল্পনা আৰু সামৰ্থ্য বিকাশৰ বাবে দায়বদ্ধ প্ৰাথমিক চৰকাৰী সংস্থা। ইয়াৰ গুৰুত্ব মূলতঃ কৌশলগত বিপদ ব্যৱস্থাপনা আৰু প্ৰশমনৰ লগতে নীতি আৰু পৰিকল্পনা প্ৰস্তুত কৰাত।^[126] ৰাষ্ট্ৰীয় দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনা প্ৰতিষ্ঠান হৈছে দুৰ্যোগ প্ৰশমন আৰু সংকটৰ প্ৰতিক্ৰিয়া পৰিচালনাৰ বাবে নিৰ্দেশনা আৰু প্ৰশিক্ষণ কাৰ্যসূচী প্ৰস্তুত কৰাৰ বাবে নীতিগত চিন্তা-চৰ্চা আৰু প্ৰশিক্ষণ প্ৰতিষ্ঠান।^[127]

ৰাষ্ট্ৰীয় দুৰ্যোগ সঁহাৰি বাহিনী হৈছে প্ৰাকৃতিক আৰু মানৱসৃষ্ট দুৰ্যোগৰ সময়ত জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনাৰ বাবে মূলতঃ দায়বদ্ধ চৰকাৰী সংস্থা, যাৰ সন্ধান, উদ্ধাৰ আৰু পুনৰ্বাসনৰ বিশেষ দক্ষতা আছে।^[128] বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তি মন্ত্ৰালয়ত এটা সংস্থাও আছে যিয়ে পৃথিৱী বিজ্ঞানী আৰু বতৰ বিজ্ঞানীসকলৰ বিশেষজ্ঞতাক জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনালৈ আনে। দুৰ্যোগৰ পিছত উদ্ধাৰ অভিযানতো ভাৰতীয় সশস্ত্ৰ বাহিনীয়ে গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।^[129]

অনিৰুদ্ধৰ একাডেমী অৱ ডিজাষ্টাৰ মেনেজমেণ্ট (এ এ ডি এম) হৈছে ভাৰতৰ মুম্বাইৰ এটা অলাভজনক সংস্থা, যাৰ মূল উদ্দেশ্য হৈছে "দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনা"।

মালয়েছিয়া

মালয়েছিয়াত দুৰ্যোগ পৰিচালনাৰ কেন্দ্ৰবিন্দু হৈছে ৰাষ্ট্ৰীয় দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনা সংস্থা (নাডমা মালয়েছিয়া)। ২০১৪ চনৰ বানপানীৰ পিছত ২০১৫ চনৰ ২ অক্টোবৰত প্ৰধানমন্ত্ৰী বিভাগৰ অধীনত প্ৰতিষ্ঠা কৰি ৰাষ্ট্ৰীয় নিৰাপত্তা পৰিষদৰ পৰা দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰে। গৃহ পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয়, স্বাস্থ্য মন্ত্ৰালয় আৰু গৃহ নিৰ্মাণ, নগৰ কল্যাণ আৰু স্থানীয় চৰকাৰ মন্ত্ৰালয়েও জৰুৰীকালীন অৱস্থা পৰিচালনাৰ দায়িত্ব লয়। জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনাৰ সৈতে জড়িত কেইবাটাও সংস্থা হ’ল ৰয়েল মালয়েছিয়ান পুলিচ, মালয়েছিয়ান অগ্নিনিৰ্বাপক আৰু উদ্ধাৰ বিভাগ, মালয়েছিয়ান অসামৰিক প্ৰতিৰক্ষা বাহিনী, স্বাস্থ্য মন্ত্ৰালয় মালয়েছিয়া আৰু মালয়েছিয়ান সামুদ্ৰিক বলবৎকাৰী সংস্থা। ইয়াৰ উপৰিও জৰুৰীকালীন/দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনাৰ লগত জড়িত কিছুমান স্বেচ্ছাসেৱী সংগঠন যেনে মালয়েছিয়াৰ ছেইণ্ট জন এম্বুলেন্স আৰু মালয়েছিয়ান ৰেড ক্ৰেচেণ্ট ছ’চাইটি।^[130]

যুক্তৰাজ্য

২০০০ চনত ইন্ধনৰ প্ৰতিবাদ আৰু সেই একে বছৰতে ভয়াৱহ বানপানীৰ লগতে ২০০১ চনত ভৰিৰ মুখৰ সংকটৰ পিছত যুক্তৰাজ্যই নাগৰিক আকস্মিক আইন ২০০৪ (চিচিএ) গৃহীত কৰে। চিচিএই কিছুমান সংস্থাক ১ আৰু ২ শ্ৰেণীৰ সঁহাৰিদাতা হিচাপে সংজ্ঞায়িত কৰিছিল আৰু জৰুৰীকালীন প্ৰস্তুতি আৰু সঁহাৰিৰ সন্দৰ্ভত দায়িত্ব নিৰ্ধাৰণ কৰিছিল। ইয়াক আঞ্চলিক স্থিতিস্থাপকতা মঞ্চ আৰু স্থানীয় কৰ্তৃপক্ষৰ জৰিয়তে অসামৰিক আকস্মিক সচিবালয়ে পৰিচালনা কৰে।

দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনা প্ৰশিক্ষণ সাধাৰণতে স্থানীয় পৰ্যায়ত কৰা হয়, আৰু জৰুৰীকালীন পৰিকল্পনা মহাবিদ্যালয়ত ল’ব পৰা পেছাদাৰী পাঠ্যক্ৰমৰ জৰিয়তে একত্ৰিত কৰা হয়। সমগ্ৰ দেশৰ বিশ্ববিদ্যালয়সমূহত ডিপ্লমা, স্নাতক আৰু স্নাতকোত্তৰ অৰ্হতা লাভ কৰিব পাৰি। ১৯৯৬ চনত স্থাপিত ইনষ্টিটিউট অৱ ইমাৰ্জেন্সি মেনেজমেণ্ট হৈছে চৰকাৰী, সংবাদ মাধ্যম, আৰু বাণিজ্যিক খণ্ডৰ বাবে পৰামৰ্শদাতা সেৱা প্ৰদান কৰা এটা দাতব্য সংস্থা। জৰুৰীকালীন পৰিকল্পনা সমিতি^[131] আৰু নাগৰিক সুৰক্ষা আৰু জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা প্ৰতিষ্ঠান (আইচিপিইএম)কে ধৰি জৰুৰীকালীন পৰিকল্পনাকাৰীৰ বাবে কেইবাখনো পেছাদাৰী সমিতি গঠন কৰা হৈছে।^[132]

ব্ৰিটেইনৰ অন্যতম বৃহৎ জৰুৰীকালীন অনুশীলন ২০০৭ চনৰ ২০ মে’ত উত্তৰ আয়াৰলেণ্ডৰ বেলফাষ্টৰ ওচৰত কৰা হৈছিল: বেলফাষ্ট আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিমানবন্দৰত চিমুলেটেড বিমান দুৰ্ঘটনা-অৱতৰণ। পাঁচখন চিকিৎসালয় আৰু তিনিটা বিমানবন্দৰৰ কৰ্মচাৰীয়ে এই অনুশীলনত অংশগ্ৰহণ কৰে আৰু প্ৰায় ১৫০ জন আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যবেক্ষকে ইয়াৰ ফলপ্ৰসূতা মূল্যায়ন কৰে।^[133]

ৰাছিয়া

ৰাছিয়াত জৰুৰীকালীন পৰিস্থিতি মন্ত্ৰালয়ে (ইমাৰকম) অগ্নিনিৰ্বাপক, নাগৰিক প্ৰতিৰক্ষা, প্ৰাকৃতিক আৰু মানৱসৃষ্ট উভয় দুৰ্যোগৰ পিছত অনুসন্ধান আৰু উদ্ধাৰৰ কামত নিয়োজিত হৈ আছে।

লগতে চাওক

• নাগৰিক প্ৰতিৰক্ষা
• কম্পিউটাৰ জৰুৰীকালীন সঁহাৰি দল
• সংকট ব্যৱস্থাপনা
• ব্যৱসায়ৰ ধাৰাবাহিকতা পৰিকল্পনা
• দুৰ্যোগৰ চিকিৎসা
• দুৰ্যোগৰ প্ৰতি সঁহাৰি
• দুৰ্যোগৰ আশংকা হ্ৰাস
• জৰুৰীকালীন যোগাযোগ ব্যৱস্থা
• জৰুৰীকালীন ব্যৱস্থাপনা তথ্য ব্যৱস্থা
• জৰুৰীকালীন অনাময়
• অগ্নিযুদ্ধ
• মানৱ মূলধনৰ পলায়ন
• স্থানীয় জৰুৰীকালীন পৰিকল্পনা সমিতি
• গণ মৃত্যুৰ কাণ্ড
• সুৰক্ষামূলক কাৰ্য্যৰ মাপকাঠী
• জনস্বাস্থ্য জৰুৰীকালীন অৱস্থা (আমেৰিকা)
• ৰ'ন জৰুৰীকালীন স্কেল
• অন্বেষণ আৰু উদ্ধাৰ
• অসামৰিক প্ৰতিৰক্ষা ৰাজ্যিক পৰিষদ

বেচৰকাৰী সংস্থা:

• কেথলিক সাহায্য সেৱা^[134]
• ব্ৰিটিছ মানৱীয় সংস্থাসমূহৰ কনচৰ্টিয়াম
• দুৰ্যোগৰ জবাবদিহিতা প্ৰকল্প (ডি এ পি)
• গ্ল'বেলমেডিক
• আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় দুৰ্যোগ জৰুৰীকালীন সেৱা (আইডিইএছ)
• সীমাহীন চিকিৎসক
• নেটহোপ

তথ্য উৎস

1. "Emergency Management Definition, Vision, Missions, Principles" (EN-US ভাষাত). training.fema.gov. https://training.fema.gov/hiedu/docs/emprinciples/0907_176%20em%20principles12x18v2f%20johnson%20(w-o%20draft).pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 2022-12-08. 
2. Quarantelli, Enrico (2000). "Emergencies, disasters and catastrophes are different phenomena". https://udspace.udel.edu/server/api/core/bitstreams/7f8df691-a569-4374-bf43-a0c6b36c392c/content. 
3. Zhou, Quan; Huang, Weilai; Zhang, Ying (February 2011). "Identifying critical success factors in emergency management using a fuzzy DEMATEL method". Safety Science (Elsevier) খণ্ড 49 (2): 243–252. doi:10.1016/j.ssci.2010.08.005. 
4. Hämäläinen, R. P.; Lindstedt, M. R.; Sinkko, K. (2000). "Multiattribute risk analysis in nuclear emergency management". Risk Analysis খণ্ড 20 (4): 455–468. doi:10.1111/0272-4332.204044. PMID 11051070. 
5. "IAEM > About > Principles of EM". www.iaem.org. https://www.iaem.org/About/Principles-of-EM। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-10-22. 
6. "Government Emergency Telecommunications Service" (en ভাষাত). www.fcc.gov. https://www.fcc.gov/general/government-emergency-telecommunications-service। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-10-22. 
7. "Fact Sheet on Natural Disaster Recovery: Cleanup Hazard" (EN-US ভাষাত). www.osha.gov. https://www.osha.gov/OshDoc/cleanupHazard.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2017-11-27. 
8. "OSHA Fact Sheet_Keeping Workers Safe During Disaster Cleanup and Recovery". 2017-11-27. https://www.osha.gov/Publications/OSHA3698.pdf. 
9. Bandino, Justin P.; Hang, Anna; Norton, Scott A. (2015). "The Infectious and Noninfectious Dermatological Consequences of Flooding: A Field Manual for the Responding Provider". American Journal of Clinical Dermatology খণ্ড 16 (5): 399–424. doi:10.1007/s40257-015-0138-4. PMID 26159354. 
10. "CDC – Hazard Based Guidelines: Protective Equipment for Workers in Hurricane Flood Response – NIOSH Workplace Safety and Health Topic" (en-us ভাষাত). www.cdc.gov. 2017-09-13. https://www.cdc.gov/niosh/topics/emres/pe-workers.html#2। আহৰণ কৰা হৈছে: 2017-11-26. 
11. "Earthquake Preparedness and Response". United States Department of LaborOccupational Safety and Health Administration. https://www.osha.gov/dts/earthquakes/preparedness.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2017-11-26. 
12. Young, Stacy; Balluz, Lina; Malilay, Josephine (2004-04-25). "Natural and technologic hazardous material releases during and after natural disasters: a review". Science of the Total Environment খণ্ড 322 (1): 3–20. doi:10.1016/S0048-9697(03)00446-7. PMID 15081734. http://digitalcommons.unl.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1089&context=publichealthresources. 
13. "Mold – Natural Disasters and Severe Weather". www.cdc.gov. 8 December 2017. https://www.cdc.gov/disasters/mold/. 
14. "Ten Things You Should Know about Mold – US EPA". US EPA,OAR,ORIA,IEDUS EPA. 2014-10-22. https://www.epa.gov/mold/ten-things-you-should-know-about-mold. 
15. United States Environmental Protection Agency (September 2012). A Brief Guide to Mold, Moisture, and Your Home. প্ৰকাশক Washington, DC. https://www.epa.gov/sites/default/files/2016-10/documents/moldguide12.pdf. 
16. "Mold Removal After a Disaster-PSAs for Disasters". www.cdc.gov. 2019-02-28. https://www.cdc.gov/disasters/psa/moldremoval.html. 
17. "American Psychological Association_Disasters". http://www.apa.org/topics/disasters/index.aspx। আহৰণ কৰা হৈছে: 2017-11-26. 
18. Christensen, Jen (2022-10-22). "What to know about flesh-eating bacteria Vibrio vulnificus, and how to avoid it" (en ভাষাত). CNN. https://www.cnn.com/2022/10/22/health/vibrio-vulnificus-flesh-eating-bacteria-xpn/index.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-10-22. 
19. "Vibrio vulnificus & Wounds". United States Department of Health and Human ServicesCenters for Disease Control and Prevention. 2017-10-11. https://www.cdc.gov/disasters/vibriovulnificus.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2017-11-26. 
20. "Emergency Responders: Tips for taking care of yourself" (en-us ভাষাত). emergency.cdc.gov. 2017-11-07. https://emergency.cdc.gov/coping/responders.asp। আহৰণ কৰা হৈছে: 2017-11-26. 
21. ann.lynsen (2014-06-20). "Disaster Preparedness, Response, and Recovery" (en ভাষাত). www.samhsa.gov. https://www.samhsa.gov/disaster-preparedness। আহৰণ কৰা হৈছে: 2017-11-26. 
22. "OSHA's Hazard Exposure and Risk Assessment Matrix for Hurricane Response and Recovery Work: Employer Responsibilities and Worker Rights" (EN-US ভাষাত). www.osha.gov. https://www.osha.gov/SLTC/etools/hurricane/responsibilities.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2017-11-26. 
23. "Emergency action plans. – 1910.38 | Occupational Safety and Health Administration" (en-us ভাষাত). www.osha.gov. https://www.osha.gov/pls/oshaweb/owadisp.show_document?p_id=9726&p_table=standards। আহৰণ কৰা হৈছে: 2017-11-26. 
24. "Emergency action plans. - 1910.38 | Occupational Safety and Health Administration". 2017-12-01. https://www.osha.gov/pls/oshaweb/owadisp.show_document?p_table=STANDARDS&p_id=9726&p_text_version=FALSE#1910.38(f)(1)। আহৰণ কৰা হৈছে: 2020-05-17. 
25. "Safety and Health Management Systems" (en ভাষাত). Health and Safety Authority. https://www.hsa.ie/eng/topics/managing_health_and_safety/safety_and_health_management_systems/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-10-22. 
26. "Developing an Emergency Action Plan" (en-us ভাষাত). www.thesilverlining.com. https://www.thesilverlining.com/safety-tips/developing-an-emergency-action-plan। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-10-22. 
27. "Mission Areas". United States Department of Homeland SecurityFederal Emergency Management Agency. https://www.fema.gov/mission-areas। আহৰণ কৰা হৈছে: 5 July 2022. 
28. Joint Economic Committee (2017). The Need to Rebuild Smarter (Report). p. 5. https://www.jec.senate.gov/public/_cache/files/d4adec25-a2f1-4417-8f3f-30e3204c1b94/the-need-to-rebuild-smarter.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 5 July 2022. 
29. "13 Tex. Admin. Code § 7.164 - Required Minimum Storage Conditions for Permanent Records". LII / Legal Information Institute. https://www.law.cornell.edu/regulations/texas/13-Tex-Admin-Code-SS-7-164. 
30. "What is the Hyogo Framework for Action?". eird.orgUN office for disaster risk reduction. https://www.eird.org/regional/hyogo-framework.html#:~:text=The%20Hyogo%20Framework%20is%20a%20global%20blueprint%20for,priorities%20for%20action%2C%20and%20practical%20means%20for%20। আহৰণ কৰা হৈছে: 17 May 2021. 
31. "Safe Rooms". United States Department of Homeland SecurityFederal Emergency Management Agency. https://www.fema.gov/emergency-managers/risk-management/safe-rooms। আহৰণ কৰা হৈছে: 5 July 2022. 
32. "Protecting Doors and Windows During a Typhoon is Crucial" (Press release). প্ৰকাশক Saipan, MP: Federal Emergency Management Agency. 23 February 2020. https://www.fema.gov/press-release/20210318/protecting-doors-and-windows-during-typhoon-crucial. 
33. Alcedo, Madison (7 September 2017). "Here's Why You Should Always Close the Interior Doors In Your Home Before a Hurricane". HearstCountry Living. https://www.countryliving.com/home-maintenance/a44682/door-trick-save-your-home-during-hurricane/। আহৰণ কৰা হৈছে: 5 July 2022. 
34. https://www.garagedoorus.com/garage-doors/hurricane-protection Hurricane Protection
35. "Animals in Disasters". Training.fema.gov. http://training.fema.gov/emiweb/downloads/is10_unit3.doc। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-03-06. 
36. Baird, Malcolm E. (2010). "The "Phases" of Emergency Management". Vanderbilt Center for Transportation Research. http://www.memphis.edu/ifti/pdfs/cait_phases_of_emergency_mngt.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-03-08. 
37. "Building Science". fema.gov. https://www.fema.gov/building-science। আহৰণ কৰা হৈছে: 8 March 2015. 
38. "Personal Plan". State of ColoradoREADY Colorado. Archived from the original on March 25, 2015. https://web.archive.org/web/20150325233906/https://www.readycolorado.com/plan/personal-plan। আহৰণ কৰা হৈছে: March 1, 2017. 
39. "Rand Homeland Security". Rand.org. https://www.rand.org/content/dam/rand/pubs/occasional_papers/2008/RAND_OP234.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-03-08. 
40. "Public Health Emergency Preparedness Cooperative Agreement". Cdc.gov. https://www.cdc.gov/phpr/documents/phep_bp1_pm_specifications_and_implementation_guidance_v1_1.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-03-08. 
41. "'The Devil Never Sleeps' makes the case for disaster preparedness in a changing world". Morning Edition (NPR). 2022-03-31. https://www.npr.org/2022/03/31/1089885257/the-devil-never-sleeps-makes-the-case-for-disaster-preparedness-in-a-changing-wo. 
42. Meyer, Robert; Kunreuther, Howard (2017). The Ostrich Paradox: Why We Underprepare for Disasters. Wharton School Press. ISBN 978-1613630808. 
43. "Guide for All-Hazard Emergency Operations Planning September 1996". fema.gov. http://www.fema.gov/pdf/plan/slg101.pdf. 
44. "Community-Based Pre-Disaster Mitigation". Fema.gov. http://www.fema.gov/media-library-data/20130726-1445-20490-8956/cbo_studentguide.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-03-08. 
45. "School-Based Emergency preparedness : A National analysis and recommended Protocol". Agency for Healthcare Research and Quality. January 2009. http://archive.ahrq.gov/prep/schoolprep/schoolprep.pdf. 
46. AHRQ Publication No. 09-0013 January 2009 UMass System Office Hazard Mitigation Plan Draft (December 2013)
47. "Horse Farm Disaster Preparedness". TheHorse.com. 2014-11-26. http://www.thehorse.com/articles/34929/horse-farm-disaster-preparedness। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-03-08. 
48. Lehtola, Carol J.; Jackson, Don, eds (April 2004). "Hurricane Preparedness for Boat Owners". The Disaster Handbook. Institute of Food and Agricultural Sciences, University of Florida. DPR-0718. Archived from the original on 6 July 2022. https://www.flseagrant.org/wp-content/uploads/DPR-0718-web.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 5 July 2022. 
49. "Your family's emergency kit is probably a disaster". CNN. http://www.cnn.com/2013/08/27/living/parents-emergency-preparedness-ad/. 
50. "Basic Preparedness". Fema.gov. http://www.fema.gov/pdf/areyouready/basic_preparedness.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-03-08. 
51. "CDC Emergency preparedness and You | Gather Emergency Supplies | Disaster Supplies Kit". Emergency.cdc.gov. http://emergency.cdc.gov/preparedness/kit/disasters/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-03-08. 
52. "Prepare for Emergencies Now: Information for People with Disabilities". 2012. https://www.ready.gov/sites/default/files/FEMA_Disabilities_R-6_web_june2012.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 5 July 2022. 
53. "Ready New York : Preparing for Emergencies in new York City". Nyc.com. Archived from the original on 2014-07-14. https://web.archive.org/web/20140714034558/http://www.nyc.gov/html/oem/downloads/pdf/household_guide.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-03-08. 
54. "Community Guidelines for Energy Emergencies | Department of Energy". Energy.gov. http://energy.gov/oe/services/energy-assurance/emergency-preparedness/community-guidelines-energy-emergencies। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-03-08. 
55. Generac Power Systems, Inc. "Generac Home Backup Power – Home & Portable Generator – Generac Power Systems". generac.com. http://www.generac.com/for-homeowners/home-backup-power। আহৰণ কৰা হৈছে: 8 March 2015. 
56. "Duromax RV Grade 4,400-Watt 7.0 HP Gasoline Powered Portable Generator with Wheel Kit-XP4400 – The Home Depot". The Home Depot. 15 October 2014. Archived from the original on 13 January 2015. https://web.archive.org/web/20150113125916/http://www.homedepot.com/p/Duromax-RV-Grade-4-400-Watt-7-0-HP-Gasoline-Powered-Portable-Generator-with-Wheel-Kit-XP4400/203729601?cm_mmc=shopping-_-googleads-_-pla-_-203729601&ci_sku=203729601&ci_gpa=pla&ci_src=17588969&gclid=CjwKEAiA1-CjBRDOhIr_-vPDvQYSJAB48SmEB3KwgOovb3JMid9Ekc7UF9NTttvbW3QPl-sVK0UWmBoCaRLw_wcB। আহৰণ কৰা হৈছে: 8 March 2015. 
57. "Hospital Evacuation Decision Guide: Chapter 2. Pre-Disaster Self-Assessment". Archive.ahrq.gov. 2011-06-30. http://archive.ahrq.gov/prep/hospevacguide/hospevac2.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-03-08. 
58. "Emergency Response Plan". Ready.gov. 2012-12-19. http://www.ready.gov/business/implementation/emergency। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-03-08. 
59. "Prepare for emergencies". U.S. Small Business Administration. https://www.sba.gov/business-guide/manage-your-business/prepare-emergencies। আহৰণ কৰা হৈছে: February 1, 2021. 
60. "Homeowner's Guide to Retrofitting". Fema.gov. http://www.fema.gov/media-library-data/1404148604102-f210b5e43aba0fb393443fe7ae9cd953/FEMA_P-312.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-03-08. 
61. "Utility Shut-off & Safety". Ready.gov. Archived from the original on 2015-03-15. https://web.archive.org/web/20150315032954/http://www.ready.gov/utility-shut-safety। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-03-08. 
62. "National Response Framework | FEMA.gov" (en ভাষাত). www.fema.gov. 2021-10-15. https://www.fema.gov/emergency-managers/national-preparedness/frameworks/response। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-10-22. 
63. Campbell, Hayley (2022). All the living and the dead : from embalmers to executioners, an exploration of the people who have made death their life's work (First U.S. সম্পাদনা). প্ৰকাশক New York. পৃষ্ঠা. 70. ISBN 978-1-250-28184-5. OCLC 1263339774. https://www.worldcat.org/oclc/1263339774. 
64. "Plane Crash Reasons: What Factors Cause Airplane Crashes?" (en ভাষাত). WKW. https://www.wkw.com/aviation-accidents/faqs/what-are-the-common-causes-of-aviation-accidents/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-10-22. 
65. Disaster, Masters Of (2018-01-06). "Transforming Disaster Donations" (en ভাষাত). Homeland Security. https://medium.com/homeland-security/transforming-disaster-donations-1159b2e2418f। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-10-22. 
66. Rajagopalan, S (October 2010). "Crush Injuries and the Crush Syndrome". Medical Journal, Armed Forces India খণ্ড 66 (4): 317–320. doi:10.1016/S0377-1237(10)80007-3. ISSN 0377-1237. PMID 27365733. 
67. Amanda Ripley (29 January 2018). "PrepTalks: Amanda Ripley "The Unthinkable: Lessons from Survivors"". https://www.fema.gov/blog/preptalks-amanda-ripley-unthinkable-lessons-survivors. 
68. Akcay, Cemil; Şolt, Ayşen; Korkmaz, Nail Mahir; Sayin, Baris (2020-11-01). "A proposal for the reconstruction of a historical masonry building constructed in Ottoman Era (Istanbul)". Journal of Building Engineering খণ্ড 32: 101493. doi:10.1016/j.jobe.2020.101493. ISSN 2352-7102. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2352710220303478. 
69. "Federal Emergency Management Agency". FEMA.gov. http://www.fema.gov/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2013-08-11. 
70. Galhena, Dilrukshi Hashini; Freed, Russell; Maredia, Karim M. (2013-05-31). "Home gardens: a promising approach to enhance household food security and wellbeing". Agriculture & Food Security খণ্ড 2 (1): 8. doi:10.1186/2048-7010-2-8. ISSN 2048-7010. 
71. Hennebert, Marc-Antonin (2009). "Cross-Border Social Dialogue and Agreements: An Emerging Global Industrial Relations Framework?, Sous la direction de Konstantinos Papadakis, Genève : Institut international d'études sociales, Organisation internationale du travail, 2008, 288 p., ISBN 978-92-9014-862-3 (print) et ISBN 978-92-9014-863-0 (web pdf).". Relations Industrielles খণ্ড 64 (3): 530. doi:10.7202/038555ar. ISSN 0034-379X. 
72. Kieft, J.; Bendell, J (2021). "The responsibility of communicating difficult truths about climate influenced societal disruption and collapse: an introduction to psychological research". Institute for Leadership and Sustainability (IFLAS) Occasional Papers খণ্ড 7: 1–39. https://insight.cumbria.ac.uk/id/eprint/5950. 
73. "Disaster Mental Health : Introduction". a1881.g.akamai.net. Archived from the original on 2015-03-06. https://web.archive.org/web/20150306192852/http://a1881.g.akamai.net/f/1881/26640/1440m/redcross.download.akamai.com/26640/training/dmhovrvw/dmhovrvw/index01.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-03-08. 
74. "Coping with Traumatic Events, SAMHSA.gov". Media.samhsa.gov. 2011-08-25. Archived from the original on 2016-01-10. https://web.archive.org/web/20160110060922/http://media.samhsa.gov/MentalHealth/TraumaticEvent.aspx?from=carousel&position=1&date=3112011। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-03-08. 
75. "Coping with Stress" (en-us ভাষাত). www.cdc.gov. 2023-04-28. https://www.cdc.gov/mentalhealth/cope-with-stress/index.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-10-22. 
76. Jaffin, Bob (September 17, 2008). "Emergency Management Training: How to Find the Right Program". Emergency Management Magazine. Archived from the original on 2009-08-08. https://web.archive.org/web/20090808223825/http://www.emergencymgmt.com/training/Emergency-Management-Training-How.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2008-11-15. 
77. "Certification-General CEM certification Info". Iaem.com. http://www.iaem.com/certification/generalinfo/intro.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 2012-03-07. 
78. Disaster Recovery Institute International. https://drii.org/
79. "Best Business Continuity and Disaster Recovery Certifications". Tom's IT Pro. http://www.tomsitpro.com/articles/business-continuity-disaster-recovery-certifications,2-766-4.html. 
80. Byrne, Alex. "Memory institutions shaping the past, present and future". http://campus.hesge.ch/labodoc/iflapac/00_Byrne_speaking%20version.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: May 28, 2022. 
81. Hollmann, Michael; Bürger, Thomas (October 7, 2015). "National Recommendations for Action for the Preservation of the Written Cultural Heritage 2015 – a summary". The Coordination Office for the Preservation of Written Cultural Heritage (KEK). https://www.kek-spk.de/sites/default/files/2016/11/Zusammenfassung-BW-HE-2015-ENGLISCH.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: May 28, 2022. 
82. UN-SPIDER – United Nations – Space-based information for Disaster Management and Emergency Response – established 2007 – Knowledge Portal – http://www.un-spider.org/
83. "International Recovery Platform (IRP)". PreventionWeb. Archived from the original on August 27, 2019. https://web.archive.org/web/20190827152011/https://www.preventionweb.net/organizations/2780। আহৰণ কৰা হৈছে: December 10, 2019. 
84. "Sendai Framework for Disaster Risk Reduction 2015 – 2030". UNDRR. https://www.unisdr.org/files/43291_sendaiframeworkfordrren.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 10 December 2019. 
85. "About IRP". International Recovery Platform. https://www.recoveryplatform.org/about_irp/। আহৰণ কৰা হৈছে: 10 December 2019. 
86. "Field Assessment Coordination Teams (FACT)". IFRC. 2011-10-15. http://www.ifrc.org/en/what-we-do/disaster-management/responding/disaster-response-system/dr-tools-and-systems/responding-to-disasters-field-assessment-coordination-teams-fact/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2012-03-07. 
87. "Emergency Response Units (ERUs)". IFRC. 2011-10-15. http://www.ifrc.org/what/disasters/responding/drs/tools/eru.asp। আহৰণ কৰা হৈছে: 2012-03-07. 
88. Radović, Vesela (2020), Leal Filho, Walter; Azul, Anabela Marisa; Brandli, Luciana et al., eds., "Emergency Management/Response" (en ভাষাত), Climate Action, Encyclopedia of the UN Sustainable Development Goals (Cham: Springer International Publishing): pp. 391–404, doi:10.1007/978-3-319-95885-9_66, ISBN 978-3-319-95885-9, https://doi.org/10.1007/978-3-319-95885-9_66, আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-10-22 
89. "Disaster Risk Management – Projects". Web.worldbank.org. 2004-04-28. Archived from the original on 2016-04-15. https://web.archive.org/web/20160415035039/http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/TOPICS/EXTURBANDEVELOPMENT/EXTDISMGMT/0,,contentMDK:20196209~menuPK:341042~pagePK:148956~piPK:216618~theSitePK:341015,00.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-03-08. 
90. "Syria". World Bank. https://www.worldbank.org/en/country/syria. 
91. "Core Data Sets". Ldeo.columbia.edu. http://www.ldeo.columbia.edu/chrr/research/hotspots/coredata.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-03-08. 
92. "GFDRR". gfdrr.org. June 2006. Archived from the original on April 14, 2020. https://web.archive.org/web/20200414092424/https://www.gfdrr.org/index.cfm?Page=home&ItemID=200। আহৰণ কৰা হৈছে: March 25, 2008. 
93. "EU Civil Protection Mechanism". European Commission. https://ec.europa.eu/echo/what/civil-protection/mechanism_en। আহৰণ কৰা হৈছে: 2021-07-28. 
94. "Decision No 1313/2013/EU of the European Parliament and of the Council on a Union Civil Protection Mechanism — European Environment Agency" (en ভাষাত). www.eea.europa.eu. https://www.eea.europa.eu/policy-documents/decision-no-1313-2013-eu। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-10-22. 
95. "IAEMAsia". Iaem.com. http://www.iaem.com/about/membership/Regions/IAEMAsia/IAEMAsia.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 2012-03-07. 
96. "Region 13". Iaem.com. http://www.iaem.com/about/membership/regions/Region13.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 2012-03-07. 
97. "IAEM Europa". Iaem.com. http://www.iaem.com/regions/iaemeuropa/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2012-03-07. 
98. "Welcome to IAEM.COM- International Association of Emergency Managers". http://www.iaem.com/about/membership/regions/internationalregion/intregion.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 2005-10-18. 
99. "IAEM Oceania". Iaem.com. http://www.iaem.com/about/membership/regions/IAEMOceania/IAEMOceania.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 2012-03-07. 
100. "Welcome to IAEM.COM- International Association of Emergency Managers". Iaem.com. http://www.iaem.com/about/membership/regions/studentregion/studentregion.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 2012-03-07. 
101. "Iaem-Usa". Iaem.com. http://www.iaem.com/Councils/IAEM-USA.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 2012-03-07. 
102. "Heatwaves" (en ভাষাত). AdaptNSW. https://www.climatechange.environment.nsw.gov.au/heatwaves। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-10-22. 
103. "About Us | National Emergency Management Agency" (en ভাষাত). nema.gov.au. https://nema.gov.au/about-us। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-10-22. 
104. "The Salvation Army Emergency Disaster Services". Disaster.salvationarmyusa.org. Archived from the original on 2015-03-11. https://web.archive.org/web/20150311001529/http://disaster.salvationarmyusa.org/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-03-08. 
105. "2012 Activity Report". Namb.net. Archived from the original on 2015-01-13. https://web.archive.org/web/20150113135407/http://www.namb.net/activity-report/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-03-08. 
106. "Our Work - In the aftermath of a disaster, when sorrow and devastation are everywhere, we're there.". Archived from the original on 2013-06-11. https://web.archive.org/web/20130611221453/http://www.baptistrelief.org/Our_Work/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-08-12. 
107. "Citizen Corps | Ready.gov". Citizencorps.gov. 2013-07-23. Archived from the original on 2013-02-23. https://web.archive.org/web/20130223174827/https://www.citizencorps.gov/downloads/pdf/ManagingSpontaneousVolunteers.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 2013-08-11. 
108. Branch, Legislative Services (2013-02-28). "Consolidated federal laws of canada, Department of Public Safety and Emergency Preparedness Act". laws-lois.justice.gc.ca. https://laws-lois.justice.gc.ca/eng/acts/P-31.55/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-10-22. 
109. Prime Minister's Media Office (30 May 2013). "SOMALIA: Prime Minister calls for parliament to enact legislation as Cabinet moves to establish disaster management agency". Raxanreeb. Archived from the original on 8 June 2013. https://web.archive.org/web/20130608200154/http://www.raxanreeb.com/2013/05/somalia-prime-minister-calls-for-parliament-to-enact-legislation-as-cabinet-moves-to-establish-disaster-management-agency/. 
110. "Central Disaster Prevention Council". japan.kantei.gov. https://japan.kantei.go.jp/policy/index/bousai/index_e.html. 
111. "International Disaster Assistance" (en ভাষাত). www.bundeswehr.de. https://www.bundeswehr.de/en/about-bundeswehr/mission-and-tasks-bundeswehr/international-disaster-assistance-bundeswehr। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-10-22. 
112. Marc Jansen (2010-06-29). "Startseite des Studiengangs Katastrophenvorsorge und -management". Kavoma.de. http://www.kavoma.de। আহৰণ কৰা হৈছে: 2010-07-29. 
113. National Civil Defence Emergency Plan Order 2005. Legislation.govt.nz (2008-10-01). Retrieved on 2011-07-28.
114. "Civil Defence". beehive.govt.nz. Archived from the original on 2009-06-19. https://web.archive.org/web/20090619223734/http://www.beehive.govt.nz/portfolio/civil+defence?page=1। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-03-08. 
115. "Crisis Management". Reserve Bank of New Zealand. http://www.reservebank.govt.nz/crisismgmt/. 
116. "Search Results: civil defence". archive.is. 14 July 2012. Archived from the original on 14 July 2012. https://archive.is/20120714111216/http://search.msd.govt.nz/search?q=civil+defence&output=xml_no_dtd&proxystylesheet=prod_msd&client=prod_msd&site=prod_msd। আহৰণ কৰা হৈছে: 11 March 2024. 
117. "Civil Defence Emergency Management Act 2002 No 33 (as at 01 January 2014), Public Act 4 Interpretation – New Zealand Legislation". Legislation.govt.nz. http://www.legislation.govt.nz/act/public/2002/0033/latest/DLM149796.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-03-08. 
118. For example, disaster is not used in the Civil Defence Emergency Management Act 2002, the enabling legislation for New Zealand's emergency management
119. "Canterbury Snow Event". New Zealand GovernmentNational Emergency Management Agency. http://www.civildefence.govt.nz/memwebsite.nsf/Files/dfpresCantSnow/$file/dfpresCantSnow.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 5 July 2022. 
120. National Civil Defence Emergency Management Strategy 2007 Archived 2008-09-10 at the Wayback Machine, page 5. Department of Internal Affairs, Wellington, New Zealand 2008. Digital edition. Retrieved 3 August 2008. আই.এচ.বি.এন. 0-478-29453-0.
121. "Nepal Disaster Risk Reduction Portal, Kathmandu, Nepal". Government of Nepal. http://drrportal.gov.np/। আহৰণ কৰা হৈছে: 21 March 2017. 
122. "Office of Chief Engineering Adviser/Chairman Federal Flood Commission, Islamabad". www.ffc.gov.pk. Archived from the original on 2017-09-27. https://web.archive.org/web/20170927040852/http://www.ffc.gov.pk/histry.aspx। আহৰণ কৰা হৈছে: 2017-05-20. 
123. "NDMA National Disaster Management Authority Pakistan: About Us". www.ndma.gov.pk. Archived from the original on May 23, 2017. https://web.archive.org/web/20170523093813/http://www.ndma.gov.pk/aboutUs.php। আহৰণ কৰা হৈছে: May 20, 2017. 
124. "NDMA National Disaster Management Authority Pakistan: Provincial Disaster Management Authority". www.ndma.gov.pk. Archived from the original on June 4, 2017. https://web.archive.org/web/20170604225638/http://www.ndma.gov.pk/pdma.php। আহৰণ কৰা হৈছে: May 20, 2017. 
125. "NDMA National Disaster Management Authority Pakistan: District Disaster Management Authority". www.ndma.gov.pk. Archived from the original on June 3, 2017. https://web.archive.org/web/20170603224437/http://www.ndma.gov.pk/ddma.php। আহৰণ কৰা হৈছে: May 20, 2017. 
126. "Functions and Responsibilities". National Disaster Management Authority. http://www.ndma.gov.in/en/about-ndma/roles-responsibilities.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2014-10-28. 
127. "NIDM Annual Report 2015-16 - India | ReliefWeb" (en ভাষাত). reliefweb.int. 2018-04-16. https://reliefweb.int/report/india/nidm-annual-report-2015-16। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-10-22. 
128. "About Us". National Disaster Response Force. Archived from the original on 2014-10-29. https://web.archive.org/web/20141029102440/http://ndrfandcd.gov.in/CMS/AboutUs.aspx। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-01-15. 
129. Upadhyay, Shreya (2018). "India's Response to Disasters and Humanitarian Assistance in South Asia". Indian Foreign Affairs Journal খণ্ড 13 (4): 316–334. ISSN 0973-3248. https://www.jstor.org/stable/48636680. 
130. "Directives National Security Council". www.adrc.asia. Archived from the original on 2024-03-11. https://web.archive.org/web/20240311011134/https://www.adrc.asia/management/MYS/Directives_National_Security_Council.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-10-22. 
131. "Welcome – The Emergency Planning Society". The-eps.org. http://www.the-eps.org/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-03-08. 
132. "welcome - The Institute of Civil Protection and Emergency Management". ICPEM. https://www.theicpem.org/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-12-06. 
133. "UK | Northern Ireland | Mock plane crash tests NI crews". BBC News. 2007-05-20. http://news.bbc.co.uk/1/hi/northern_ireland/6673793.stm. 
134. "Emergency Response | Catholic Relief Services". Crs.org. http://www.crs.org/emergency/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-03-08. 

লগতে পঢ়ক

• Disaster Nursing and Emergency Preparedness, আই.এচ.বি.এন. 978-0-8261-4417-1. Springer Publishing. Fourth Edition 2019
• International Journal of Emergency Management, সাঁচ:ISSN (electronic) সাঁচ:ISSN (paper), Inderscience Publishers
• Journal of Homeland Security and Emergency Management সাঁচ:ISSN, Bepress
• Australian Journal of Emergency Management (electronic) সাঁচ:ISSN (paper), Emergency Management Australia
• Karanasios, S. (2011). New and Emergent ICTs and Climate Change in Developing Countries. In R. Heeks & A. Ospina (Eds.). Manchester: Centre for Development Informatics, University of Manchester
• The ALADDIN Project, a consortium of universities developing automated disaster management tools
• Emergency Management Australia (2003) Community Developments in Recovering from Disaster, Commonwealth of Australia, Canberra

বাহ্যিক সংযোগ

• Emergency Preparedness and Response Office – The National Institute for Occupational Safety and Health
• FAO in emergencies
• Resilient Livelihoods: Disaster Risk Reduction for Food and Nutrition Security – 2013 edition Archived 2023-06-02 at the Wayback Machine (published by FAO)
• Centers for Disease Control and Prevention's Information on Specific Types of Emergencies
• Emergency Preparedness and Response Resources by the National Institute for Occupational Safety and Health
• "FEMA" Community Emergency Response Team (CERT) Training Materials (Program Manager, Trainer, Participant,...)

সাঁচ:Disasters সাঁচ:Management