নেচনেল ডায়েট

নেচনেল ডায়েট (ইংৰাজী: The National Diet; জাপানীজ: 国会; হেপবাৰ্ণ: কোক্কাই) হৈছে জাপানৰ ৰাষ্ট্ৰীয় আইনসভা। জাপানৰ আইনসভা নিম্ন সদন হাউচ অফ ৰিপ্ৰেজেণ্টেটিভচ (衆議院, Shūgiin) আৰু উচ্চ সদন, হাউচ অফ কাউঞ্চিল(参議院, চাংগিন) লৈ গঠিত। সমান্তৰাল ভোটদান প্ৰণালীৰ অধীনত দুয়োখন সদন পোনপটীয়াকৈ নিৰ্বাচিত হয়।

গঠন

নেচনেল ডায়েটৰ দুয়োটা সদন সমান্তৰাল ভোটদান প্ৰণালীৰ অধীনত নিৰ্বাচিত কৰা হয়। ইয়াৰ অৰ্থ হৈছে যে যিকোনো নিৰ্বাচনত পূৰণ কৰিব লগা আসনবোৰ দুটা গোটত বিভক্ত কৰা হয়। পৃথক পদ্ধতিৰে নিৰ্বাচিত হয়; দুয়োটা সদনৰ মাজৰ মুখ্য পাৰ্থক্য হৈছে দুয়োটা গোটৰ আকাৰ আৰু সদনৰ সদস্য কেনেদৰে নিৰ্বাচিত হয় তাৰ ওপৰত। ভোটাৰসকলক দুটা ভোট দিবলৈ কোৱা হয়। এটা সমষ্টিত ব্যক্তিগত প্ৰাৰ্থীৰ বাবে আৰু আনটো দলৰ তালিকাৰ বাবে। জাপানৰ যিকোনো নাগৰিকে কমেও ১৮ বছৰ বয়সৰ এই নিৰ্বাচনত ভোট দিব পাৰে। আগতে ভোটাধিকাৰ সাব্যস্ত কৰিবলৈ ২০ বছৰ বয়স হ'ব লাগিছিল।^[1][2] জাপানৰ সমান্তৰাল ভোটদান প্ৰণালী (মিশ্ৰিত-সদস্য সংখ্যাগৰিষ্ঠতাবাদী) আন বহুতো দেশত ব্যৱহৃত মিশ্ৰিত-সদস্যসমানুপাতিক প্ৰণালীৰ সৈতে বিভ্ৰান্ত হ'ব নালাগে। জাপানৰ সংবিধানত ডায়েটৰ প্ৰতিটো সদনৰ সদস্যৰ সংখ্যা, ভোটদান প্ৰণালী, বা সংসদীয় নিৰ্বাচনত ভোট দিব পৰা বা ঘূৰাই দিয়া লোকসকলৰ প্ৰয়োজনীয় অৰ্হতা নিৰ্ধাৰণ কৰা হোৱা নাই, এনেদৰে এই সকলোবোৰ বিষয় আইনৰ দ্বাৰা নিৰ্ধাৰণ কৰিবলৈ অনুমতি দিয়া হৈছে। অৱশ্যে ইয়াৰ দ্বাৰা সৰ্বজনীন প্ৰাপ্তবয়স্ক ভোটাধিকাৰ আৰু এটা গোপন ভোটাধিকাৰৰ নিশ্চয়তা দিছে। ই লগতে নিৰ্ধাৰণ কৰে যে নিৰ্বাচনী আইনে "জাতি, ধৰ্ম, লিংগ, সামাজিক স্থিতি, পাৰিবাৰিক উৎপত্তি, শিক্ষা, সম্পত্তি বা উপাৰ্জন"ৰ ক্ষেত্ৰত বৈষম্য কৰিব নালাগে।^[3] ডায়েটৰ, গ্ৰাম্য এলেকাবোৰত সাধাৰণতে নগৰ অঞ্চলতকৈ অধিক প্ৰতিনিধিত্ব থাকে।^[4]গ্ৰাম্য স্বাৰ্থৰ ভিতৰত, জাপানী ধান খেতিয়কসকলে ঐতিহাসিকভাৱে অভ্যন্তৰীণ এলডিপি ৰাজনীতি আৰু বাণিজ্য আৰু কৃষি ৰাজসাহায্যৰ ওপৰত ৰাষ্ট্ৰীয় নীতিত বিশেষ প্ৰভাৱ পেলাইছিল।^[5]নিম্ন সদনৰ প্ৰাৰ্থীসকলৰ বয়স ২৫ বছৰ বা অধিক হ'ব লাগিব আৰু উচ্চ সদনৰ বাবে ৩০ বছৰ বা অধিক বয়সৰ হ'ব লাগিব। সকলো প্ৰাৰ্থী জাপানী নাগৰিক হ'ব লাগিব। জাপানৰ সংবিধানৰ অনুচ্ছেদ ৪৯ ৰ অধীনত, ডায়েট সদস্যসকলক মাহে প্ৰায় ¥ ১.৩ নিযুত দৰমহা দিয়া হয়। প্ৰতিজন আইন প্ৰণেতাই কৰদাতাৰ পুঁজি, বিনামূলীয়া শিনকানসেন টিকট, আৰু মাহে চাৰিটা ৰাউণ্ড-ট্ৰিপ এয়াৰপ্লেন টিকটৰ সৈতে তিনিজন সচিবক নিযুক্তি দিয়াৰ অধিকাৰ আছে যাতে তেওঁলোকে তেওঁলোকৰ গৃহ জিলালৈ সেৱা আগবঢ়াই যাব পাৰে।

ক্ষমতা

সংবিধানৰ অনুচ্ছেদ ৪১-ত ৰাষ্ট্ৰীয় ডায়েটক "ৰাষ্ট্ৰৰ শক্তিৰ সৰ্বোচ্চ অঙ্গ" আৰু "ৰাষ্ট্ৰৰ একমাত্ৰ আইন প্ৰণয়নকাৰী অঙ্গ" বুলি বৰ্ণনা কৰা হৈছে। এই বিবৃতিটো মেইজি সংবিধানৰ বলপূৰ্বক বিপৰীত। সম্ৰাটক ডায়েটৰ সন্মতিত আইনী ক্ষমতা প্ৰয়োগ কৰা বুলি বৰ্ণনা কৰিছিল। ডায়েটৰ দায়িত্ববোৰৰ ভিতৰত আছে কেৱল আইন প্ৰস্তুত কৰাই নহয়, চৰকাৰে দাখিল কৰা বাৰ্ষিক ৰাষ্ট্ৰীয় বাজেটৰ অনুমোদন আৰু চুক্তিৰ অনুমোদনো অন্তৰ্ভুক্ত আছে। নেচনেল ডায়েটে খচৰা সাংবিধানিক সংশোধনীও আৰম্ভ কৰিব পাৰে, যিবোৰ অনুমোদিত হ'লে গণভোটত জনসাধাৰণৰ ওচৰত উপস্থাপন কৰিব লাগে। ডায়েটে "চৰকাৰৰ সম্পৰ্কত অনুসন্ধান" কৰিব পাৰে (অনুচ্ছেদ ৬২)। প্ৰধানমন্ত্ৰীক সংসদত এক প্ৰস্তাৱৰ দ্বাৰা নিযুক্ত কৰা হয়, কাৰ্যবাহী চৰকাৰী সংস্থাসমূহৰ ওপৰত আইনী আধিপত্য স্থাপন কৰে (অনুচ্ছেদ ৬৭)। প্ৰতিনিধি সভাৰ ৫০ জন সদস্যৰ দ্বাৰা উত্থাপিত অনাস্থা প্ৰস্তাৱ গৃহীত হ'লে সংসদই চৰকাৰ ভংগ কৰিব পাৰে। চৰকাৰী বিষয়াসকলে প্ৰধানমন্ত্ৰী আৰু অন্যান্য কেন্দ্ৰীয় মন্ত্ৰীকে ধৰি সংসদীয় তদন্ত সমিতিৰ সন্মুখত হাজিৰ হ'ব লাগিব। সংসদে দোষী সাব্যস্ত হোৱা বিচাৰকসকলকো মহাভিযোগ প্ৰস্তাৱ উত্থাপন কৰিব পাৰে।   বেছিভাগ পৰিস্থিতিত, আইনত পৰিণত হোৱাৰ বাবে, ইয়াক দুয়োখন সদনে গৃহীত কৰিব লাগিব আৰু তাৰ পিছত ৰাজতন্ত্ৰৰ দ্বাৰা প্ৰচাৰ কৰিব লাগিব। এই ভূমিকা আন দেশৰ ৰাজকীয় সন্মতিৰ দৰে; কিন্তু ৰাজতন্ত্ৰই আইন প্ৰণয়ন কৰিবলৈ অস্বীকাৰ কৰিব নোৱাৰে, সেয়েহে তেওঁৰ আইনী ভূমিকা কেৱল এক আনুষ্ঠানিকতা। ^[6] প্ৰতিনিধি সভা সংসদৰ অধিক শক্তিশালী সদন হয়।^[7] যদিও প্ৰতিনিধি সভাই এটা প্ৰস্তাৱৰ ওপৰত প্ৰতিনিধি সভাক খাৰিজ কৰিব নোৱাৰে, প্ৰতিনিধি সভাই কেৱল প্ৰতিনিধি সভাত গৃহীত বাজেট বা চুক্তি গ্ৰহণত পলম কৰিব পাৰে, আৰু প্ৰতিনিধি সভাই কাকো প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে নিযুক্তি দিয়াত বাধা দিব নোৱাৰে। লগতে, নিযুক্ত হোৱাৰ পিছত, প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে কেৱল প্ৰতিনিধি সভাৰ আস্থা বজাই ৰাখিব লাগিব। প্ৰতিনিধি সভাই নিম্নলিখিত পৰিস্থিতিত উচ্চ সদনক বৰ্খাস্ত কৰিব পাৰে: ^[8]

• যদি প্ৰতিনিধি সভাত এটা প্ৰস্তাৱ গৃহীত হয়, তাৰ পিছত 60 দিনৰ ভিতৰত হাউচ অৱ কাউন্সিলৰ দ্বাৰা বাতিল, সংশোধন বা গৃহীত নহয়, তেন্তে প্ৰস্তাৱটো আইনত পৰিণত হয় যদি প্ৰতিনিধি সভাপুনৰ সংখ্যাগৰিষ্ঠ ভোটৰ দ্বাৰা গৃহীত হয় আৰু দুই-তৃতীয়াংশ সদস্য উপস্থিত থাকে।  ^[9]

• যদি দুয়োখন সদনে সংসদৰ যুটীয়া সমিতি নিযুক্তি দিয়া স্বত্বেও বাজেট বা চুক্তিৰ ওপৰত সন্মত হ'বলৈ অক্ষম হয়, বা যদি প্ৰতিনিধি সভাত গ্ৰহণ কৰাৰ 30 দিনৰ ভিতৰত বাজেট বা চুক্তিয়ে ইয়াৰ ওপৰত কাম নকৰে, তেন্তে নিম্ন সদনৰ সিদ্ধান্ত‌ই সদনৰ সিদ্ধান্ত বুলি গণ্য কৰা হয়।
• যদি দুয়োখন সদনে সংসদৰ যুটীয়া সমিতি নিযুক্তি দিয়া স্বত্বেও প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ প্ৰাৰ্থীৰ ওপৰত একমত নহয়, বা যদি প্ৰতিনিধি সভাৰ সিদ্ধান্তৰ ১০ দিনৰ ভিতৰত কাউন্সিলাৰে ইয়াৰ মনোনীত ব্যক্তি ঘোষণা নকৰে, তেন্তে নিম্ন সদনৰ মনোনীত ব্যক্তিক সংসদৰ মনোনীত ব্যক্তি হিচাপে গণ্য কৰা হয়।

কাৰ্যকলাপ

সংবিধানৰ অধীনত সংসদে এবছৰত কমেও এখন অধিৱেশন আহ্বান কৰিব লাগে। সাধাৰণতে নিৰ্বাচনৰ আগতে কেৱল প্ৰতিনিধি সভা ভংগ কৰা হয়। কিন্তু এই সময়ছোৱাত কাউঞ্চিলৰসকল সাধাৰণতে "বন্ধ" হৈ থাকে। এয়া হৈছে ৰাজতন্ত্ৰ যিয়ে সংসদ আহ্বান কৰে আৰু প্ৰতিনিধি সভা ভংগ কৰে, কিন্তু তেওঁ কেৱল কেবিনেটৰ পৰামৰ্শ অনুসৰিহে এনে কৰিব পাৰে। জৰুৰীকালীন অৱস্থাত, কেবিনেটে সংসদৰ অস্বাভাৱিক অধিৱেশন আহ্বান কৰিব পাৰে আৰু যিকোনো সদনৰ এক-চতুৰ্থাংশ সদস্যৰ দ্বাৰা এক অস্বাভাৱিক অধিৱেশন প্ৰয়োগ কৰিব পাৰি। ^[10]  অধিৱেশনৰ আৰম্ভণিতে, সম্ৰাটে কাউঞ্চিলাৰ এচেম্বলীত তেওঁৰ সিংহাসনৰ পৰা এক বিশেষ ভাষণ দিয়ে।^[11] যিকোনো সদনৰ এক-তৃতীয়াংশ সদস্যৰ উপস্থিতিৰ দ্বাৰা এক কোৰাম গঠন কৰা হয় আৰু আলোচনাসমূহ ৰাজহুৱা হয়, যদিহে উপস্থিত দুই-তৃতীয়াংশ সদস্যই ইয়াক ৰাজহুৱা কৰিবলৈ সন্মত নহয়। প্ৰতিটো সদনৰ নিজা অধ্যক্ষ আছে যিয়ে ড্ৰ হ'লে নিৰ্ণায়ক ভোট দিয়ে। সদনৰ সদস্যসকলে সংসদৰ অধিৱেশন চলি থকাৰ সময়ত গ্ৰেপ্তাৰৰ পৰা মুক্তি লাভ কৰে, আৰু সংসদত বিবৃতি আৰু ভোটবোৰে সংসদীয় বিশেষাধিকাৰ উপভোগ কৰে। সংসদৰ দুয়োখন সদনৰ নিজা স্থায়ী আদেশ আছে আৰু তেওঁলোকৰ সদস্যসকলৰ অনুশাসন তেওঁলোকৰ দায়িত্ব।সদস্য এজনক দুই-তৃতীয়াংশ সন্মতিৰে বহিষ্কাৰ কৰিব পাৰি। কেবিনেটৰ সদস্যসকলৰ দুয়োটা সদনত প্ৰস্তাৱটোৰ ওপৰত বিবৃতি দিয়াৰ অধিকাৰ আছে আৰু দুয়োখন সদনৰ মন্ত্ৰীসকলক মাতি অনাৰ অধিকাৰ আছে।

ইতিহাস

জাপানৰ প্ৰথম আধুনিক আইনসভা আছিল সাম্ৰাজ্যিক সংসদ (帝国議会 টেইকোকু-গিকাই?) যি মেইজি সংবিধান অনুসৰি স্থাপিত হৈছিল। ১৮৮৯ চনৰ ১১ ফেব্ৰুৱাৰীত মেইজি সংবিধান গৃহীত হয় আৰু ১৮৯০ চনৰ ২৯ নৱেম্বৰত প্ৰথমবাৰৰ বাবে ইম্পেৰিয়েল সংসদ আহ্বান কৰা হয়। তাৰ পিছত সংসদত হাউচ অফ ৰিপ্ৰেজেণ্টেটিভছ আৰু এলিট হাউচ (貴族院 কিজোকু-ইন) আছিল। হাউচ অফ ৰিপ্ৰেজেণ্টেটিভছৰ পোনপটীয়া নিৰ্বাচন হৈছিল, কিন্তু সীমিত ভোটাধিকাৰৰ ওপৰত, ১৯২৫ চনত সাৰ্বজনীন পুৰুষ ভোটাধিকাৰ গ্ৰহণ কৰা হৈছিল। ব্ৰিটিছ হাউচ অৱ লৰ্ডছৰ দৰে এই সম্ভ্ৰান্ত সভাতো উচ্চ পদস্থ অভিজাত লোকসকল আছিল। ^[12]

তথ্যৰ উৎস

1. "Diet enacts law lowering voting age to 18 from 20". The Japan Times. http://www.japantimes.co.jp/news/2015/06/17/national/politics-diplomacy/diet-enacts-law-lowering-voting-age-18-20/. 
2. Japan Guide Coming of Age (seijin no hi) Archived March 2, 2012, at the Wayback Machine Retrieved June 8, 2007.
3. https://www.ndl.go.jp/constitution/e/etc/c01.html
4. U.S. Library of Congress Country Studies Japan – Electoral System Archived October 12, 2011, at the Wayback Machine. Retrieved June 8, 2007.
5. https://spice.fsi.stanford.edu/docs/rice_its_more_than_food_in_japan
6. House of Councillors. Legislative Procedure. Published 2001. Retrieved July 15, 2007.
7. Asia Times Online Japan: A political tsunami approaches Archived 2015-09-23 at the Wayback Machine. By Hisane Masaki. Published July 6, 2007. Retrieved July 15, 2007.
8. "Diet | Japanese government" (en ভাষাত). Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/topic/Diet-Japanese-government. 
9. House of Representatives of Japan Disagreement between the Two Houses. Retrieved July 14, 2007.
10. House of Representatives of Japan Sessions of the Diet. Retrieved July 14, 2007.
11. House of Representatives of Japan Opening Ceremony and Speeches on Government Policy. Retrieved July 14, 2007.
12. House of Representatives of Japan From Imperial Diet to National Diet. Retrieved July 15, 2007.