পাশ্বায়ী ভাষা

Pashayi
Pashai
زبان پشه‌ای
Zabân Pašhây

Pashayi in Nastaliq
থলুৱা অঞ্চল Afghanistan
জাতীয়তা Pashayi people
স্থানীয় ভাষিক
 (সাঁচ:Sigfig cited 2000–2011)e18
ভাষা পৰিয়াল
লিখন প্ৰণালী Persian alphabet
ভাষা সংকেত
ISO 639-3 Variously:
aee – Northeastern
glh – Northwestern
psi – Southeastern
psh – Southwestern
গ্লোটোলগ pash1270[1]
লিংগোৱাস্ফেয়াৰ 59-AAA-a
Linguistic map of Afghanistan; Pashayi is spoken in the purple area in the east.

পাশ্বায়ী ভাষা (پشه اې ژبه) এটি দাৰ্দিক ভাৰতীয়-আৰ্য ভাষা যি উত্তৰ-পূব আফগানিস্তানৰ কপীচ, লঘমন, ননগঢ়ৰ, নূৰিস্তান, কুনাৰ আৰু কাবুল অঞ্চলত ব্যৱহাৰ কৰা হয়।[2]

২০০৩ চনৰ আগলৈকে এই ভাষাৰ কোনো লিখিত ৰূপ নাছিল।[3] এই ভাষাৰ উপভাষাসমূহৰ চাৰি মুখ্য প্ৰকাৰ আছে, যি পৰস্পৰৰ মাজত বোধগম্য নহয়। এই প্ৰকাৰসমূহৰ মাজত কেৱল ৩০%হে শাব্দিক সামঞ্জস্য আছে।[4]

  • উত্তৰপূৰ্বী: অৰেত, চলছ, কণ্ডক, কোৰংগাই, কুৰডৰ
  • উত্তৰ্পশ্চিমীয়া: অলচই, বোলঘাইন, গুলবহাৰ, কোহনাদেহ, লাউৰ'ৱান, নাজিল, নংগৰচ, পচগন, পণ্ডউ, পৰঝগন, পাশ্বাগৰ, চঞ্জন, শ্বামাকোট, শ্বুটুল, উজবিন, ৱাডাউ
  • দক্ষিণ-পশ্চিম: ডমেঞ্চ, লঘমানি, চুম, উজনী আৰু নামনি দৰঈ নূৰ, ৱেগালী
  • দক্ষিণ-পশ্চিম: ইশ্পি, ইস্কেন, টগঊ

এই ভাষাৰ ব্যাকৰণ এখন ডক্টৰেল গৱেষণাগ্ৰন্থ হিচাপে ২০১৪ চনত লিখা গৈছিল।[5]

ধ্বনিতত্ত্ব

[সম্পাদনা কৰক]

ব্যঞ্জনধ্বনি

[সম্পাদনা কৰক]
Labial Dental/

Alveolar

Palato-alveolar Retroflex Dorsal Glottal
Nasal m n ɳ ŋ
Plosive voiceless p t̪ ʈ k
voiced b d̪ ɖ ɡ
Affricate voiceless t͡ʃ
voiced d͡ʒ
Fricative voiceless s ʃ (ʂ) x (h)
voiced z ʒ (ʐ) ɣ
lateral ɬ
Rhotic tap ɾ ɽ
trill r
Approximant lateral l
central ʋ ~ w j
  • [h] is only phonemic in the Amla dialect.
  • Sounds [f] and [q] can also occur, but only in loanwords and among Dari speakers.
  • [ʂ] is more commonly heard among older speakers, but is lost among younger speakers, and is heard as a postalveolar [ʃ].
  • [ʐ] is more commonly heard among older speakers, but is lost among younger speakers, and is heard as a postalveolar [ʒ].
  • /ʋ/ is heard before front vowels /i e/. When occurring before or after central or back vowels /a u o/, it is heard as [w].
  • According to Masica (1991) some dialects have a /θ/.

স্বৰধ্বনি

[সম্পাদনা কৰক]
Front Central Back
High i u
Mid e eː o oː
Low a aː
  • Only mid or low vowels have lengthened equivalents.
  • /e/ can be heard as [ɛ] and /a/ can be heard as [ə] or [æ], in certain environments.[5]

তথ্য সংগ্ৰহ

[সম্পাদনা কৰক]
  1. ↑ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds (2017). "Pashayi". Glottolog 3.0. প্ৰকাশক Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History. http://glottolog.org/resource/languoid/id/pash1270. 
  2. ↑ Masica, Colin P. (1991). The Indo-Aryan Languages. প্ৰকাশক Cambridge: Cambridge University Press. পৃষ্ঠা. 440. 
  3. ↑ Yun, Ju-Hong (2003). "Pashai Language Development Project: Promoting Pashai language, literacy and community development". Conference on language development, language revitalization and multilingual education in minority communities in Asia. 6–8 November 2003. Bangkok, Thailand. http://palaso.org/ldc/parallel_papers/ju-hong_yun.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 5 November 2018. 
  4. ↑ উদ্ধৃতি ত্ৰুটি: অবৈধ <ref> টেগ; e18 নামৰ refৰ বাবে কোনো পাঠ্য প্ৰদান কৰা হোৱা নাই
  5. ↑ 5.0 5.1 Lehr, Rachel (2014) (en ভাষাত). A Descriptive Grammar of Pashai: The Language and Speech Community of Darrai Nur. University of Chicago, Division of the Humanities, Department of Linguistics. ISBN 978-1-321-22417-7. https://books.google.com/books?id=9GfwrQEACAAJ.