মুকুট

বজ্ৰচাৰ্য্যৰ মুকুট, প্ৰাচীন নেপাল

মুকুট (ইংৰাজী: Crown) হৈছে ৰজাসকলে নিজৰ ক্ষমতা আৰু মৰ্যাদাৰ প্ৰতীক হিচাপে পিন্ধা এক পৰম্পৰাগত মূৰৰ অলংকাৰ বা টুপী। মুকুট সাধাৰণতে সম্প্ৰসাৰণৰ দ্বাৰা, ৰাজতন্ত্ৰ বা ইয়াৰ দ্বাৰা সমৰ্থিত বস্তুৰ প্ৰতীক। বিশেষকৈ কমনৱেলথ দেশসমূহত এই শব্দটো নিজেই ৰাজতন্ত্ৰৰ বিমূৰ্ত নাম হিচাপে ব্যৱহাত হয়। কঠোৰ নিয়মৰ অধীনত হেৰাল্ড্ৰিত এটা নিৰ্দিষ্ট ধৰণৰ মুকুট (বা নিম্ন পদবীৰ বাবে মুকুট) ব্যৱহাৰ কৰা হয়। কিছুমান ৰাজতন্ত্ৰত কেতিয়াও কোনোধৰণৰ ভৌতিক মুকুট ব্যৱহাৰ হোৱা নাছিল, বেলজিয়ামৰ সাংবিধানিক ৰাজ্যৰ দৰে কেৱল হেৰাল্ডিক প্ৰতিনিধিত্ব আছিল।

ভাৰতত এই শিৰোধানক মুকুট বুলি জনা যায। ভাৰতত প্ৰাচীন কালৰ পৰাই মুকুট ব্যৱহাৰ কৰা হয়। মুকুটেৰে সাধাৰণতে হিন্দু দেৱতা বা ৰজাৰ শোভা বৰ্ধনক গুৰুত্ব দিয়া হয়। তাৰ পিছত ভাৰতীয়কৃত ৰাজ্যসমূহে মুকুট শৈলীৰ প্ৰতিলিপি কৰিছিল, যিবোৰ দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ হিন্দু-বৌদ্ধ ৰজাৰ ধাৰণাৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত হৈছিল, যেনে ইণ্ডোনেছিয়া, কম্বোডিয়া, বাৰ্মা আৰু থাইলেণ্ডৰ জাভা আৰু বালিত।

তথ্য সংগ্ৰহ

[সম্পাদনা কৰক]