শ্বাহ আব্দুল কৰিম
| বাউল শ্বাহ আব্দুল কৰিম | |
|---|---|
 | |
| স্থানীয় নাম | শ্বাহ আব্দুল কৰিম |
| জন্ম | ১৫ ফেব্ৰুৱাৰী, ১৯১৬ দেৰাই, অসম, ব্ৰিটিছ ভাৰত (এতিয়া সুনামগঞ্জ জিলা, বাংলাদেশ) |
| মৃত্যু | ১২ ছেপ্টেম্বৰ, ২০০৯ (৯৩ বছৰ) সুনামগঞ্জ, ছিলেট, বাংলাদেশ |
| পেচা |
|
| সাংগীতিক কেৰিয়াৰ | |
| সংগীতৰ প্ৰকাৰ | বাউল, লোক সংগীত |
| বাদ্যযন্ত্ৰ | কণ্ঠসংগীত, একতাৰা |
| ৱেবছাইট | |
| shahabdulkarim | |
শ্বাহ আব্দুল কৰিম বা বাউল শ্বাহ আব্দুল কৰিম (ইংৰাজী: Shah Abdul Karim; ১৫ ফেব্ৰুৱাৰী ১৯১৬ - ১২ ছেপ্টেম্বৰ ২০০৯)[1][2] [3] হ'ল এজন বাংলাদেশী বাউল সংগীতজ্ঞ আৰু দাৰ্শনিক। সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ বাউল সংগীতজ্ঞসকলৰ ভিতৰৰ এজন হিচাপে পৰিচিত তেওঁক 'বাউল সম্ৰাট' (বাউলৰ ৰজা) বুলি কোৱা হয়।[4] বাংলাদেশ চৰকাৰ ২০০১ চনত তেওঁক দেশৰ সৰ্বোচ্চ অসামৰিক সন্মান একুশে পদক প্ৰদান কৰা হৈছিল।[5] বাউল সংগীতৰ বিশাল ডিস্কোগ্ৰাফীৰ সমান্তৰালভাৱে কৰিমে বাউল দৰ্শনৰ বিকাশত যথেষ্ট অৰিহণা যোগাইছিল; তেওঁৰ কামক সাধাৰণতে ফকীৰ লালন শ্বাহৰ দৰেই ক্লাছিক বাউলৰ সংশোধিত ধাৰাবাহিকতা হিচাপে দেখা যায়।[3] বাউল দৰ্শনৰ বাহিৰেও, শৰীৰ তত্ত্ব, চুফিবাদ, মাৰিফা, আৰু বিপ্লৱী সংগীতকে[6] ধৰি কেইবাটাও দিশত কৰিমৰ বহুবিষয়ক অৱদানে বাংলাদেশী ধৰ্মনিৰপেক্ষ বহুত্ববাদৰ এক স্থায়ী উদাহৰণ হিচাপে তেওঁক গঢ়ি তুলিছে।
প্ৰাৰম্ভিক জীৱন
[সম্পাদনা কৰক]কৰিমৰ জন্ম হৈছিল ১৯১১ চনৰ ১৫ ফেব্ৰুৱাৰীত ছিলেটৰ সুনামগঞ্জ দেৰাইত।[3] তেওঁ বাউল সংগীত আৰু দৰ্শনৰ প্ৰাৰম্ভিক পাঠ বাউল ৰছিদ উদ্দিন আৰু বাউল শ্বাহ ইব্ৰাহিম মস্তান বখশ্বৰৰ পৰা লৈছিল।[3] ১৯৫৭ চনৰ পৰা কৰিমে তেওঁৰ ঘৰৰ ওচৰৰ এখন গাঁও উজান ঢোলত তেওঁৰ পত্নী আফতাবুন্নেছা বিবিৰ সৈতে বাস কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে; আফতাবুন্নেছা বিবিক তেওঁ মৰমতে সৰলা (এজনী সৰল ছোৱালী) বুলি মাতিছিল।[3]
ব্যক্তিগত জীৱন
[সম্পাদনা কৰক]আজীৱন ব্ৰাহ্মণত্বৰ বাউল পৰম্পৰাৰ বিপৰীতে শ্বাহ আব্দুল কৰিম আছিল বিবাহিত। তেওঁৰ পুত্ৰ শ্বাহ নুৰ জালালে দেউতাকৰ পদাঙ্ক অনুসৰণ কৰি নিজেই বাউল হৈছিল।[1]
সংগীতজ্ঞ হিচাপে খ্যাতি লাভ কৰাৰ পিছতো কৰিমে কৃষি-কৰ্মকে তেওঁৰ প্ৰাথমিক বৃত্তি হিচাপে বাচি লৈছিল আৰু বৃদ্ধ বয়সলৈকে এজন কৃষক হিচাপেই জীৱন অতিবাহিত কৰিছিল।
শ্বাস-প্ৰশ্বাসজনিত সমস্যাত আক্ৰান্ত হৈ ২০০৯ চনৰ ১২ ছেপ্টেম্বৰত ছিলেটত কৰিমৰ মৃত্যু হয়।[2]
কাম-কাজ
[সম্পাদনা কৰক]কৰিমে ১৬০০তকৈও অধিক গীত ৰচনা আৰু সুৰ কৰিছিল।[3] বাংলা অকাডেমীয়ে তেওঁৰ দহটা গীত ইংৰাজী ভাষালৈ অনুবাদ কৰিছে।[7]
কৰিমৰ গীতসমূহ ছখন কিতাপত সন্নিৱিষ্ট হৈছেঃ
- আফতাব সংগীত (1948)
- গণ সংগীত (1957)
- কালনিৰ ধেউ (1981)
- ঢোলমেলা (1990)
- ভাটিৰ চিথী (1998)
- কালনিৰ কুলে (2001) [3]
উল্লেখযোগ্য গীতসমূহ
[সম্পাদনা কৰক]
|
|
|
উত্তৰাধিকাৰ
[সম্পাদনা কৰক]২০০০ চনৰ আৰম্ভণিলৈকে কৰিমৰ কাম মূলসুঁতিৰ পৰা আঁতৰত আছিল। হাবিব ৱাহিদে তেওঁৰ প্ৰথম এলবাম কৃষ্ণ মুকলি কৰিছিল। এলবামটো ছিলেটি মূলৰ বাংলাদেশী ব্ৰিটিছ সংগীতজ্ঞসকলৰ দ্বাৰা যথেষ্ট প্ৰভাৱিত হৈছিল, যেনে কায়া, যি কৰিমৰ সংগীতৰ সৈতে পৰিচিত আছিল।[8] কৃষ্ণ ই বাংলাদেশী শ্ৰোতাসকলক ফ'ক ফিউজনৰ সোৱাদৰ সৈতে প্ৰথমবাৰ পৰিচয় কৰাইছিল আৰু তাৎক্ষণিকভাৱে হিট হৈছিল।
পৰৱৰ্তী সময়ত, ডলচুট আৰু মুজা সহ কেইবাজনো বিখ্যাত বাংলাদেশী শিল্পীয়ে কৰিমৰ গীত নিজ নিজ উপস্থাপন শৈলীত পৰিৱেশন কৰিছে।
তথ্যসূত্ৰ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ 1.0 1.1 "Shah Abdul Karim's 97th birth anniversary celebrated" (en ভাষাত). The Daily Star. 2013-02-17. https://www.thedailystar.net/news-detail-269346.
- ↑ 2.0 2.1 . 13 September 2009. http://www.thedailystar.net/newDesign/latest_news.php?nid=19279.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 (en ভাষাত). 2019-09-12. https://www.thedailystar.net/arts-entertainment/news/10th-death-anniversary-shah-abdul-karim-1798765.
- ↑ "বাউল সম্ৰাটকে ছাড়া ১১ বছৰ" (bn ভাষাত). চ্যানেল আই অনলাইন. 2020-09-12. https://www.channelionline.com/amp/বাউল-সম্ৰাটকে-ছাড়া-১১-বছৰ/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2021-07-23.
- ↑ (bn ভাষাত). Government of Bangladesh. http://www.moca.gov.bd/site/page/c706da0c-29ee-4f0f-95d9-fa6705e19001/.
- ↑ "গানেৰ গুৰু প্ৰাণেৰ গুৰু শাহ আব্দুল কৰিম". 2015-11-14. Archived from the original on 2015-11-14. https://web.archive.org/web/20151114201613/http://www.banglanews24.com/fullnews/bn/424677.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-11-04.
- ↑ "Musical tribute to a living legend -- Shah Abdul Karim". The Daily Star. 2006-05-18. http://www.thedailystar.net/2006/05/18/d605181401121.htm.
- ↑ "তাঁৰ চোখেৰ দিকে তাকিয়ে ৰইলাম" (en ভাষাত). www.ajkerpatrika.com. https://www.ajkerpatrika.com/entertainment/music/ajpn8mBsT3V4b। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-11-04.