সুশীলা নায়াৰ

সুশীলা নায়াৰ

সুশীলা নায়াৰ ১৯৪৭ চনত
জন্ম ১৯১৪ চনৰ ২৬ ডিচেম্বৰ
কুঞ্জাহ, ব্ৰিটিছ ভাৰত
মৃত্যু ৩ জানুৱাৰী ২০০১
শিক্ষানুষ্ঠান লেডী হাৰ্ডিং মেডিকেল কলেজ, জনছ হপকিন্স স্কুল অৱ পাব্লিক হেল্থ
পেচা চিকিৎসক, ৰাজনীতিবিদ আৰু মহাত্মা গান্ধীৰ আজীৱন অনুগামী।
আত্মীয়-স্বজন প্যাৰেলাল নায়াৰ (ভাই)

সুশীলা নায়াৰ (ইংৰাজী: :Sushila Nayyar  ; ২৬ ডিচেম্বৰ ১৯১৪ – ৩ জানুৱাৰী ২০০১) আছিল এগৰাকী ভাৰতীয় চিকিৎসক, মহাত্মা গান্ধীৰ আজীৱন অনুগামী আৰু এগৰাকী ৰাজনীতিবিদ। ভাৰতৰ জনস্বাস্থ্য, চিকিৎসা শিক্ষা আৰু সামাজিক আৰু গ্ৰাম্য পুনৰ্গঠনত তেওঁ অগ্ৰণী ভূমিকা পালন কৰিছিল।[1] গান্ধীৰ ব্যক্তিগত চিকিৎসক আৰু তেওঁৰ অন্তৰ্বৃত্তৰ এগৰাকী গুৰুত্বপূৰ্ণ সদস্য হৈ পৰিছিল। পিছলৈ তেওঁ নিজৰ অভিজ্ঞতাৰ আধাৰত কেইবাখনো কিতাপ লিখিছিল।[1] তেওঁৰ ভাতৃ প্যাৰেলাল নায়াৰ গান্ধীৰ ব্যক্তিগত সম্পাদক আছিল। স্বাধীনতাৰ পিছৰ ভাৰতত তেওঁ ৰাজনৈতিক পদৰ বাবে নিৰ্বাচনত প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰিছিল আৰু ভাৰতৰ স্বাস্থ্যমন্ত্ৰী হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল।[2]

প্ৰাৰম্ভিক জীৱন আৰু শিক্ষা

[সম্পাদনা কৰক]

১৯১৪ চনৰ ২৬ ডিচেম্বৰত পঞ্জাৱৰ গুজৰাট জিলাৰ (বৰ্তমান পাকিস্তানত) এখন সৰু চহৰ কুঞ্জাহত জন্মগ্ৰহণ কৰিছিল।[3] ভাতৃৰ জৰিয়তে গান্ধীবাদী আদৰ্শৰ প্ৰতি তেওঁৰ আৰম্ভণিতে আকৰ্ষণ গঢ় লৈ উঠিছিল আৰু আনকি সৰুতে গান্ধীক লাহোৰত লগ পাইছিল।[1] লেডী হাৰ্ডিং মেডিকেল কলেজত মেডিচিন পঢ়ি দিল্লীলৈ আহিছিল, তাৰ পৰাই এম বি বি এছ আৰু এম ডি লাভ কৰিছিল। কলেজীয়া দিনবোৰত তেওঁ গান্ধীবাদী নেতাসকলৰ সৈতে ঘনিষ্ঠ সংস্পৰ্শত আছিল।[1]

ভাৰতৰ স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ সময়ত গান্ধীজীৰ লগত সংগতি

[সম্পাদনা কৰক]

১৯৩৯ চনত তেওঁ নিজৰ ভাতৃৰ লগত গান্ধীজীৰ সৈতে যোগ দিবলৈ সেৱাগ্ৰামলৈ আহে, আৰু কমসময়ৰ ভিতৰতে গান্ধীজীৰ ঘনিষ্ঠ সহযোগী হৈ পৰে। তেওঁ অহাৰ কিছু দিনৰ পিছতে ৱৰ্ধাত কলেৰা মহামাৰী হয় আৰু চিকিৎসা বিজ্ঞানৰ স্নাতক যুৱতীগৰাকীয়ে প্ৰায় এককভাৱে এই প্ৰাদুৰ্ভাৱৰ সৈতে মোকাবিলা কৰে। গান্ধীজীয়ে তেওঁৰ দৃঢ়তা আৰু সেৱাৰ প্ৰতি আত্মসমৰ্পণৰ প্ৰশংসা কৰিছিল আৰু বি.চি. ৰয়ে তেওঁক নিজৰ ব্যক্তিগত চিকিৎসক হিচাপে নিযুক্তি দিয়ে। ১৯৪২ চনত ভাৰত ত্যাগ আন্দোলনত অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ তেওঁ গান্ধীৰ পক্ষলৈ উভতি আহে। সেই বছৰ পুনাৰ আগা খান প্ৰাসাদত আন বিশিষ্ট গান্ধীবাদী নেতাসকলৰ সৈতে কাৰাগাৰত বন্দী হৈছিল। ১৯৪৪ চনত তেওঁ সেৱাগ্ৰামত এখন সৰু ঔষধৰ দোকান স্থাপন কৰে যি খন ১৯৪৫ চনত আনুষ্ঠানিকভাৱে কস্তুৰবা হাস্পতাল (বৰ্তমান মহাত্মা গান্ধী চিকিৎসা বিজ্ঞান প্ৰতিষ্ঠান)লৈ পৰিণত হয়। এই সময়চোৱা গান্ধীৰ জীৱনৰ ওপৰত কেইবাবাৰো চেষ্টা কৰা হৈছিল, য'ত শেষত তেওঁক হত্যা কৰা ব্যক্তি নাথুৰাম গডছে আৰু সুশীলা নায়াৰে কেইবাবাৰো এই আক্ৰমণৰ সাক্ষ্য দিছিল। ১৯৪৮ চনত পাঞ্চগণিত নাথুৰাম গডছে গান্ধীক ডেগাৰেৰে আক্ৰমণ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰা বুলি অভিযোগ উত্থাপন হোৱা ঘটনা সন্দৰ্ভত কাপুৰ আয়োগৰ সন্মুখত হাজিৰ হৈছিল।

মহাত্মা গান্ধীৰ ঘনিষ্ঠ সহযোগী হোৱাৰ বাবে সুশীলা নায়াৰ তেওঁৰ ব্রহ্মচৰ্য পৰীক্ষাসমূহত অংশগ্ৰহণ কৰিছিল। [4]

অধিক শিক্ষা আৰু জনসেৱা

[সম্পাদনা কৰক]

১৯৪৮ চনত দিল্লীত গান্ধীৰ হত্যাৰ পিছত সুশীলা নায়াৰে আমেৰিকালৈ যায়, য’ত তেওঁ জনছ হপকিন্স স্কুল অৱ পাব্লিক হেল্থৰ পৰা জনস্বাস্থ্য বিষয়ত দুটা ডিগ্ৰী লাভ কৰে। ১৯৫০ চনত উভতি আহি তেওঁ সহযোগী গান্ধী কমলাদেৱী চট্টোপাধ্যায়ে সমবায় লাইনত স্থাপন কৰা দিল্লীৰ বাহিৰৰ আদৰ্শ চহৰ ফৰিদাবাদত যক্ষ্মা ৰোগৰ চেনেটৰিয়াম স্থাপন কৰে। নায়াৰে গান্ধী মেম'ৰিয়েল লেপ্ৰচি ফাউণ্ডেশ্যনৰ মুৰব্বীও আছিল।[5]

ৰাজনৈতিক কেৰিয়াৰ

[সম্পাদনা কৰক]

১৯৫২ চনত ৰাজনীতিত প্ৰৱেশ কৰি দিল্লীৰ বিধানসভালৈ নিৰ্বাচিত হয়। ১৯৫২ চনৰ পৰা ১৯৫৫ চনলৈ নেহৰুৰ কেবিনেটত স্বাস্থ্য মন্ত্ৰী হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল। ১৯৫৫ চনৰ পৰা ১৯৫৬ চনলৈ দিল্লী বিধানসভাৰ (ৰাজ্য বিধানসভাৰ নাম সলনি কৰা হৈছিল) অধ্যক্ষ আছিল।১৯৫৭ চনত ঝান্সী সমষ্টিৰ পৰা লোকসভালৈ নিৰ্বাচিত হৈছিল আৰু ১৯৭১ চনলৈকে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল।১৯৬২ চনৰ পৰা ১৯৬৭ চনলৈকে পুনৰ কেন্দ্ৰীয় স্বাস্থ্যমন্ত্ৰী হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল।কংগ্ৰেছৰ শাসনৰ সময়ত ইন্দিৰা গান্ধীক বাদ দি আৰু জনতা পাৰ্টিত যোগদান কৰে । ১৯৭৭ চনত ইন্দিৰা গান্ধীৰ চৰকাৰ উফৰাই ইতিহাসৰ সৃষ্টি কৰি ক্ষমতালৈ আহা নতুন দলটোত তেওঁ ঝান্সীৰ পৰা লোকসভালৈ নিৰ্বাচিত হৈছিল। ইয়াৰ পিছত গান্ধীবাদী আদৰ্শৰ প্ৰতি নিজকে উৎসৰ্গা কৰিবলৈ ৰাজনীতিৰ পৰা অৱসৰ গ্ৰহণ কৰে। ১৯৬৯ চনত মহাত্মা গান্ধী চিকিৎসা বিজ্ঞান প্ৰতিষ্ঠান স্থাপন কৰিছিল, আৰু ইয়াৰ বিকাশ আৰু সম্প্ৰসাৰণত নিজৰ শক্তিক সীমাবদ্ধ কৰি ৰাখিবলৈ প্ৰতিশ্ৰুতিবদ্ধ হৈ আছিল।

ব্যক্তিগত জীৱন আৰু মৃত্যু

[সম্পাদনা কৰক]

গোটেই জীৱন তেওঁ অবিবাহিত হৈ আছিল।[6] ২০০১ চনৰ ৩ জানুৱাৰীত হৃদযন্ত্ৰৰ ক্ৰিয়া বন্ধ হোৱাৰ বাবে তেওঁৰ মৃত্যু হয়।[7]

উত্তৰাধিকাৰ

[সম্পাদনা কৰক]

কঠোৰ পৰিশ্ৰম আৰু সংযমৰ গান্ধী দৰ্শনৰ দ্বাৰা সুশিলা নায়াৰ গভীৰভাৱে প্ৰভাৱিত হৈছিল। গান্ধীবাদী চিন্তাধাৰাৰ অনুগামী আছিল তেওঁ। মদ্য নিষেধাজ্ঞাৰ প্ৰয়োজনীয়তাক তেওঁ তীব্ৰভাৱে অনুভৱ কৰিছিল আৰু ইয়াক দৰিদ্ৰ মহিলাসকলৰ ঘৰুৱা চিন্তাৰ সৈতে জড়িত কৰিছিল, যিসকলৰ জীৱন প্ৰায়ে স্বামীৰ মদ্যপানৰ ফলত ক্ষতিগ্ৰস্ত হৈছিল। পৰিয়াল পৰিকল্পনাৰ ক্ষেত্ৰতো দৃঢ় সমৰ্থক আছিল। ব্যক্তিগত জীৱনত তেওঁ কঠোৰ অনুশাসন অভ্যাস কৰিছিল আৰু সেই অনুসৰি তেওঁৰ অনুগামী আৰু ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ পৰাও একেই আশা কৰিছিল। গান্ধীক অনুসৰণ কৰা আৰু তেওঁৰ ব্যক্তিত্বৰ প্ৰতি গভীৰভাৱে প্ৰভাৱিত হোৱা যুৱতীসকলৰ অন্যতম বৃত্তৰ ভিতৰত তেওঁ আছিল, আৰু তেওঁলোকৰ জীৱনৰ কেন্দ্ৰবিন্দু হৈ পৰিছিল। তেওঁ কেতিয়াও বিয়া কৰা নাছিল। যি সময়ত অবিবাহিত যুৱ মহিলাসকলৰ বাবে জীৱন জীৱিকাৰ অত্যন্ত কঠিন আছিল, তেওঁ নিজৰ দৃঢ় সংকল্প আৰু উৎসৰ্গৰ দ্বাৰা নিজৰ বাবে জীৱন গঢ়ি তুলিবলৈ সক্ষম হৈছিল, লিংগ বা স্থিতিৰ ক্ষেত্ৰত কোনো আপোচ নকৰাকৈ। গান্ধীৰ দৰেই তেওঁও বিশ্বাস কৰিছিল যে লেতেৰা কাম বুলি কোনো কথা নাই, আৰু চিকিৎসাৰ ক্ষেত্ৰত ৰোগী আৰু তেওঁলোকৰ ৰোগৰ সৈতে হাতে কামে জড়িত হোৱাৰ প্ৰয়োজন। তেওঁ কেতিয়াবা কৰ্তৃত্ববাদী আৰু আনৰ ত্ৰুটিবোৰৰ প্ৰতি ক্ষমাহীন আছিল, আৰু তেওঁৰ চাৰিওফালৰ লোকৰ পৰা একেই পৰিমাণৰ ত্যাগ আৰু কঠোৰতা আশা কৰিছিল।​

প্ৰকাশিত ৰচনা

[সম্পাদনা কৰক]
  • বাপুৰ কাৰাবাসৰ কাহিনী (১৯৪৪)
  • গান্ধীৰ পত্নী কস্তুৰবা (১৯৪৮)
  • কস্তুৰবা গান্ধী: ব্যক্তিগত স্মৃতি (১৯৬০)
  • পৰিয়াল পৰিকল্পনা (১৯৬৩)
  • নিষেধাজ্ঞাত মহিলাৰ ভূমিকা (১৯৭৭)
  • মহাত্মা গান্ধী: সত্যগ্ৰহ এট ৱৰ্ক (চতুৰ্থ খণ্ড) (১৯৫১)
  • মহাত্মা গান্ধী: ভাৰত জাগ্ৰত, (পঞ্চম খণ্ড)
  • মহাত্মা গান্ধী: নিমখ সত্যগ্ৰহ – জলভাগ, (ষষ্ঠ খণ্ড)
  • মহাত্মা গান্ধী: স্বৰাজৰ বাবে প্ৰস্তুতি, (সপ্তম খণ্ড)
  • মহাত্মা গান্ধী: স্বাধীনতাৰ বাবে চূড়ান্ত যুঁজ, (অষ্টম খণ্ড) (প্ৰায় ১৯৯০)
  • মহাত্মা গান্ধী: শেষ পৰ্যায় (নৱজীৱন প্ৰকাশন ঘৰৰ দ্বাৰা প্ৰকাশিত তেওঁৰ গান্ধীৰ জীৱনীখনৰ দশম খণ্ড তেওঁৰ ভাতৃ প্যাৰেলালৰ বাবে সম্পূৰ্ণ।)

তথ্যসূত্ৰ

[সম্পাদনা কৰক]
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 Thakkar, Usha; Mehta, Jayshree (2011). Understanding Gandhi: Gandhians in Conversation with Fred J Blum. প্ৰকাশক New Delhi. doi:10.4135/9788132106838. ISBN 9788132105572. 
  2. Greer, Spencer; Health, JH Bloomberg School of Public. "Sushila Nayar" (en ভাষাত). Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health. https://www.jhsph.edu/about/history/heroes-of-public-health/sushila-nayar.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2019-03-30. 
  3. Ganapati, R. (2004). "Epidemiology of Leprosy". International Journal of Leprosy and Other Mycobacterial Diseases খণ্ড 72 (4): 491. doi:10.1489/1544-581x(2004)72<491b:eol>2.0.co;2. ISSN 0148-916X. PMID 15755207. 
  4. Adams, Jad (2010). Gandhi: Naked Ambition. Quercus. ISBN 9781849162104. 
  5. "Sushila Nayar, Gandhi's Doctor Who Spent Her Life Giving Medical Care to the Poor" (en-US ভাষাত). The Better India. 2019-07-01. https://www.thebetterindia.com/187641/sushila-nayar-doctor-mahatma-gandhi-woman-health-minister-india/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2021-02-05. 
  6. Sahgal, Kanav Narayan (2020-03-16). "Sushila Nayar: The Public Health Hero We All Should Know About | #IndianWomenInHistory" (en-GB ভাষাত). Feminism In India. https://feminisminindia.com/2020/03/16/sushila-nayar-the-public-health-hero-we-all-should-know-about-indianwomeninhistory/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2021-02-05. 
  7. "Sushila Nayyar dead". The Hindu. 2001-01-04. https://www.thehindu.com/thehindu/2001/01/04/stories/0204000c.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 2019-03-30. [সংযোগবিহীন উৎস]