সেউতী ফুল

Stub icon এই ফুলৰ বিষয়ে লিখা প্ৰবন্ধটো এটা পোখালি, প্ৰবন্ধটো বিস্তাৰ কৰি আপুনিও ৱিকিপিডিয়াক সহায় কৰিব পাৰে।


সেউতী ফুল
জীৱবৈজ্ঞানিক শ্ৰেণীবিভাজন
ৰাজ্য: Plantae
(অশ্ৰেণীকৃত): Angiosperms
(অশ্ৰেণীকৃত): Eudicots
(অশ্ৰেণীকৃত): Rosids
বৰ্গ: Rosales
পৰিয়াল: Rosaceae
গণ: Rosa
প্ৰজাতি: R. moschata
বৈজ্ঞানিক নাম
Rosa moschata
Herrm.
সমাৰ্থক

Rosa brunonii Lindl.

সেউতী (বৈজ্ঞানিক নাম: Rosa moschata) হৈছে গোলাপৰ এটা প্ৰজাতি। ইয়াক ইংৰাজীত মাস্ক ৰ’জ (musk rose),[1] বুলি কয়। হিমালয়ৰ বনাঞ্চলত ইয়াৰ আদি প্ৰজাতি পোৱা গৈছিল বুলি অনুমান কৰা হয়। নেপালী ভাষাত ইয়াক কস্তুৰী গুলাব বুলি কোৱা হয়।

১৯০২ চনৰ চিত্ৰ

সেউতী ফুল (ৰোজা মস্কাটা) প্ৰায় ৩ মিটাৰ (১০ ফুট) পৰ্যন্ত ওখ হোৱা এবিধ জোপোহা গছ। ইয়াৰ ঠাৰিৰ কাঁইটবোৰ পোন বা অলপ বেঁকা আৰু বহল আধাৰত অৱস্থিত। পাতবোৰ ধূসৰ সেউজীয়া আৰু ৫ ৰ পৰা ৭ টা ডিম্বাকৃতিৰ পাতৰ গোট থাকে, যাৰ দাঁতৰ দৰে কিনাৰা থাকে। কেতবোৰ পাতৰ শিৰা লোমশ হ’ব পাৰে আৰু পাতৰ দণ্ডত কাঁইট দেখা যায়। ষ্টাইপুল (stipule) বা পাতৰ মূৰৰ অংশবোৰ সুকীয়া, সংকীৰ্ণ আৰু বিস্তৃত টিপযুক্ত। গছজোপাই নিতম্ব (hip) নামৰ সৰু ডিম্বাকৃতিৰ ফল ধৰে, যি শৰৎকালত কমলাৰঙৰ ৰঙা হৈ পৰে।

ফুলবোৰ একক, শুভ্ৰ আৰু প্ৰায় ৫ চেন্টিমিটাৰ (২ ইঞ্চি) ব্যাসযুক্ত। এইবোৰ ঢিলা চাইম (cyme) বা ক’ৰিম্ব (corymb) আকৃতিৰ গাঠিত গঠন হয়। উষ্ণ অঞ্চলত গছজোপাই বসন্তৰ শেষৰ পৰা শৰতলৈকে নতুন ডালত ফুল দিয়ে; আৰু ঠাণ্ডা গ্ৰীষ্মৰ অঞ্চলত গ্ৰীষ্মৰ শেষৰ পৰা ফুল ফুটি থাকে। চেপালবোৰ প্ৰায় ২ চে.মি. দীঘল আৰু চিকুণ আগবিশিষ্ট। ফুলৰ পুংকেশৰৰ পৰা এক বিশেষ কস্তুৰী গোন্ধ ওলাই আহে, যি ইয়াৰ কিছু প্ৰজাতিসন্তানতও পোৱা যায়।[2]

সদৃশ প্ৰজাতি

[সম্পাদনা কৰক]

এই প্ৰজাতিটোক আগতে Rosa brunoniiৰ সৈতে বিভ্ৰান্ত কৰা হৈছিল। R. brunonii হিমালয়ৰ ওপৰভাগত পোৱা এটা দীঘল লতা-আকাৰৰ প্ৰজাতি, যি বসন্তত ফুলেৰে ভৰি পৰে আৰু একেই গোন্ধ থাকে। যদিও ইহঁত ফুল ফোৱাৰ সময় আৰু গঠনগত বৈশিষ্ট্যৰ আধাৰত বাগিচাত চিনাক্ত কৰিব পাৰি।[3]

উপ-প্ৰকাৰ

[সম্পাদনা কৰক]

Plena নামৰ এটা জাতত আধা-ডাবল (semi-double) ফুল পোৱা যায়। আনহাতে, আমেৰিকাত পোৱা "Temple Musk" নামৰ এখন অধ্যয়নত উল্লেখ কৰা এক ৰূপত সম্পূৰ্ণ দ্বৈত ফুল দেখা যায়।

এই প্ৰজাতিৰ কোনো খাঁটি বন্য ৰূপ পোৱা হোৱা নাই বুলি কোৱা হয়, যদিও ইয়াৰ খেতিৰ তথ্য ১৬ শতিকালৈ পুৰণি। A Midsummer Night's Dream নাটকত (১৫৯৬) ইয়াৰ উল্লেখ পোৱা যায়।[4] এই গছজোপাক বহু গোলাপ জাত—বিশেষকৈ ডামাস্ক গোলাপ আৰু ন'ইচেট গোট—উৎপন্ন কৰাত ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল।[5] ইয়াৰ দীঘলীয়া ফুল ফোৱাৰ সময় আৰু কস্তুৰী গোন্ধৰ বাবে ইয়াক অতি মূল্যবান বুলি গণ্য কৰা হয়।

ব্যৱহাৰ

[সম্পাদনা কৰক]

সেউতী ফুলৰ গুটি প্ৰস্তুত কৰি জনপ্ৰিয় গোলাপ নিতম্ব বীজ তেল (rose hip seed oil) তৈয়াৰ কৰা হয়।[6]

ঔষধি গুণ

[সম্পাদনা কৰক]

সেউতী ফুলৰ ফল ঐতিহ্যগতভাৱে পেট কামোৰণি, ডায়েৰিয়া আদিৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। আধুনিক গৱেষণাত দেখা গৈছে যে ইয়াৰ হাইড্ৰো-মেথানলিক এক্সট্ৰাক্টে কেলচিয়াম চেনেল ব্লকৰ হিচাপে কাম কৰে আৰু অন্ত্ৰৰ সংকোচন হ্ৰাস কৰে।[7]

মানসিক চাপ হ্ৰাস

[সম্পাদনা কৰক]

সেউতী ফলৰ এক্সট্ৰাক্টে মানসিক চাপ হ্ৰাস কৰাৰ সম্ভাৱনা আছে। এটা প্ৰাণী-ভিত্তিক অধ্যয়নত এন্দুৰৰ ওপৰত কৰা পৰীক্ষাত দেখা গৈছে যে এই গছৰ এক্সট্ৰাক্টে উদ্বিগ্নতা আৰু মানসিক চাপৰ লক্ষণ হ্ৰাস কৰে।[8]

  1. "Rosa moschata". Natural Resources Conservation Service PLANTS Database. USDA. https://plants.usda.gov/core/profile?symbol=ROMO। আহৰণ কৰা হৈছে: ২৫ এপ্ৰিল, ২০১৯. 
  2. Quest-Ritson, Brigid; Quest-Ritson, Charles. Encyclopedia of Roses. DK Publishing, 2011.
  3. Beales, Peter. Classic Roses. Harvill Press, 1997.
  4. Quest-Ritson, Brigid; Quest-Ritson, Charles. Encyclopedia of Roses. DK Publishing, 2011.
  5. Beales, Peter. Classic Roses. Harvill Press, 1997.
  6. Quest-Ritson, Brigid; Quest-Ritson, Charles. Encyclopedia of Roses. DK Publishing, 2011.
  7. Janbaz, K. H.; Latif, M. F.; Saqib, F.; Imran, I. (2014). "Spasmolytic and bronchodilator activities of hydro-methanolic extract of Rosa moschata fruit". BMC Complementary and Alternative Medicine খণ্ড 14 (1): 485. doi:10.1186/1472-6882-14-485. PMID 25518845. 
  8. Shah, F. A.; Badshah, H.; Andleeb, S.; Kim, M. O. (2018). "Protective effect of Rosa moschata-based polyherbal formulation against stress-induced neurobehavioral alterations and oxidative damage in mice". Frontiers in Pharmacology খণ্ড 9: 1302. doi:10.3389/fphar.2018.01302. PMID 30581458.