সেন্দূৰ

এই প্ৰবন্ধটো হিন্দু, জৈন আৰু বৌদ্ধসকলে পবিত্ৰ বুলি বিশ্বাস কৰা ৰঞ্জক পদাৰ্থবিধৰ বিষয়ে। একে নামৰ পুলক গগৈ পৰিচালিত অসমীয়া চলচ্চিত্ৰখনৰ বাবে সেন্দূৰ (চলচ্চিত্ৰ) চাওক।
সেন্দূৰ
কাঠৰ সেন্দুৰ বাকচ

সেন্দূৰ একপ্ৰকাৰ ৰঞ্জক পদাৰ্থ। হিন্দু, জৈন আৰু বৌদ্ধ ধৰ্মৰ মতে সেন্দূৰক পৱিত্ৰ বুলি গণ্য কৰা হয়। হিন্দুধৰ্মত সেন্দূৰ বিবাহিতা নাৰীৰ প্ৰতীক। অবিবাহিত নাৰীয়ে শিৰত সেন্দূৰ দিব নোৱাৰে, কপালত সেন্দূৰৰ ফোঁট লব পাৰে। বিধৱাসকলৰ সেন্দূৰ ব্যৱহাৰ শাস্ত্ৰমতে নিষিদ্ধ। হিন্দু আৰু জৈন পূজানুষ্ঠানৰ সময়তো সেন্দূৰ ব্যৱহৃত হয়।

সেন্দূৰৰ ইতিহাস অতি প্ৰাচীন বুলি ধাৰণা কৰা হয়। হিন্দু ধৰ্মমতে স্বামীৰ দীৰ্ঘজীৱনৰ বাবে বিবাহিত হিন্দু নাৰীয়ে সেন্দূৰ ব্যৱহাৰ কৰে। ইয়াৰ ৰং ৰঙা, কাৰণ ই শক্তি আৰু প্ৰেমৰ প্ৰতীক। সাধাৰণতে উজ্জ্বল ৰঙা সেন্দূৰ বেছি জনপ্ৰিয় যদিও ঠাই বিশেষে পাতল ৰঙাৰ পৰা কমলা ৰঙৰ সেন্দূৰ ব্যৱহাৰ কৰা দেখা যায়। হিন্দু বিবাহৰ সময়ত এজনী নাৰীৰ প্ৰথম শিৰৰ সেউতাত সেন্দূৰ দি চিহ্ন অঁকা হয়।[1][2]

বৈবাহিক আচাৰ

[সম্পাদনা কৰক]

হিন্দুৰ মতে বিবাহৰ সৰ্বশেষ শাস্ত্ৰীয় ৰীতি হল দৰায়ে (স্বামী) কন্যাৰ (নৱবধূ) কপালত সেন্দূৰ লেপন। হিন্দু নাৰীয়ে স্বামীৰ মঙ্গল কামনাত গোটেই বৈবাহিক জীৱনতে সেন্দূৰ লৈ থাকে।

কইনাৰ সেউতাত সেন্দূৰ

সেন্দূৰ খেলা

[সম্পাদনা কৰক]
দুৰ্গা পূজাত পশ্চিমবংগৰ হাওড়াত সেন্দূৰ খেলা

সেন্দূৰ খেলা পূজা সংশ্লিষ্ট এটি হিন্দু সংস্কাৰ। পূজাৰ প্ৰতিমাক সেন্দূৰ দিয়া বৰণ কৰাৰ পিছত এই খেলা আৰম্ভ হয়। ভুৰিভোজনৰ মাজৰ ফালে এই অনুষ্ঠানৰ সমাপ্তি ঘটে।

গণগৌৰ ব্ৰত

[সম্পাদনা কৰক]
ভাৰতৰ ৰাজস্থানত সেন্দূৰৰ দোকান

গণগৌৰ ব্ৰত সাধাৰণতে ৰাজস্থানৰ মহিলা সকলে পালন কৰে। এই ব্ৰতত সেন্দূৰ পিন্ধোৱা নিয়ম চলি আহিছে। পূৰাৰণৰ মতে সাধাৰণ মহিলাসকলৰ ওপৰত পাৰ্বতী দেৱীয়ে সেন্দূৰ এৰি দিছিল। ইয়াৰ পিছত কুলীন স্ত্ৰীসকলে পূজাৰ বাবে আহোঁতে পাৰ্বতীয়ে নিজৰ আঙুলি কাটি তেজেৰে সিহঁতৰ সেঁউতাত সেন্দূৰ পিন্ধাইছিল।[3]

ৰাসায়নিক গঠন

[সম্পাদনা কৰক]

ৰাসায়নিক দৃষ্টিকোণৰ পৰা চালে সেন্দূৰ সাধাৰণতে পাৰা বা সীহৰ যৌগৰে গঠিত। সেয়ে ইয়াক বিষাক্ত বুলি গণ্য কৰা হয় আৰু সাৱধানে ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ কোৱা হয়।[4]

তথ্য সংগ্ৰহ

[সম্পাদনা কৰক]
  1. ↑ Ahearn, Laura M (2001). Invitation to love: Literacy, Love Letters, & Social Change in Nepal. University of Michigan : Michigan. পৃষ্ঠা. 95. 
  2. ↑ Selwyn, Tom (December 1979). "Images of Reproduction: An Analysis of a Hindu Marriage Ceremony". JSTOR খণ্ড 14 (4): 684–698. 
  3. ↑ "Bengali Webdunia". Archived from the original on 2008-12-25. https://web.archive.org/web/20081225210028/http://bengali.webdunia.com/religion/hinduism/abouthinduism/0804/06/1080406023_1.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-12-15. 
  4. ↑ Indian Academy of Pediatrics (1973). Indian pediatrics, Volume 10. Indian Academy of Pediatrics, 1973. ... Sindoor (vermilion), a red powder applied to the scalp, is often used by married Indian women, especially of an orthodox Hindu background. It may consist of red sulphide of mercury, or of red lead mixed with red synthetic dye ...

বহিঃসংযোগ

[সম্পাদনা কৰক]