Acer rubrum pládanu bermeyu | ||
---|---|---|
Estáu de caltenimientu | ||
Esmolición menor (IUCN) | ||
Clasificación científica | ||
Reinu: | Plantae | |
División: | Magnoliophyta | |
Clas: | Magnoliopsida | |
Orde: | Sapindales | |
Familia: | Sapindaceae | |
Subfamilia: | Hippocastanoideae | |
Tribu: | Acereae | |
Xéneru: | Acer | |
Especie: |
Acer rubrum L. | |
Distribución | ||
Consultes | ||
Royal Botanic Gardens, Kew | Royal Botanic Gardens, Kew | |
World Flora Online | World Flora online | |
[editar datos en Wikidata] |
El pládanu bermeyu[1] (Acer rubrum) ye unu de los árboles caducos más comunes y estendíos del este d'América del Norte. La so distribución va dende'l llagu de los Montes na frontera ente Ontario y Minnesota, al este hasta Terranova, al sur hasta cerca de Miami (Florida), y al suroeste hasta l'este de Texas. Ye llargamente cultiváu en parques y xardinos, onde esiste una gran variedá de cultivares. La so cazumbre tamién s'utiliza pa producir xarabe de pládanu .
Na mayoría de la so estensión, el pládanu coloráu afacer a un ampliu rangu de condiciones nel so allugamientu. Puede atopase creciendo en barraqueres, en tierres grebes, y seya que non ente mediu. Tamién tolera un ampliu rangu de pH, anque la clorosis puede asoceder en tierres más alcalines.
Ye un árbol de tamañu mediu-grande qu'algama altores de 20-30 m (raramente más de 40 m), un diámetru de 0,5 a cerca de 2 m, y puede vivir mientres 100-200 años, dacuando más tiempu.
Anque ye xeneralmente abondo bono d'identificar, el pládanu coloráu ye probablemente'l pládanu más altamente variable nes sos carauterístiques morfolóxiques de tolos de Norteamérica. Les fueyes son la meyor manera d'estremalo d'otros pládanos. Como otros pládanos americanos, son caducifolios y ordenaos en direición contraria a la caña. Les fueyes de los pládanu coloráu tienen típicamente un llargor de 5-10 cm y la mesma amplitú con 3-5 lóbulos dentaos irregulares (sicasí, les fueyes del cercanamente rellacionáu pládanu platiáu (Acer saccharinum) tienen mozquetes muncho más fondes y carauterísticamente tien 5 lóbulos). La parte cimera de la fueya ye verde claru y la parte inferior ye ablancazada. Los tarmos de les fueyes son de normal coloraos, como lo son les cañes. Les fueyes camuden a un colloráu brillosu na seronda.
Les cañes del pládanu coloráu van de colloráu a buxu marrón y son lampiñas. Los biltos nanos tán presentes en munches cañes. Pel iviernu, les cañes lleven grupos de brotos de flores, fácilmente vistos a distancia. Les cañes del pládanu coloráu son cuasi imposible d'estremar d'eses del pládanu plateáu, sacante que'l postreru tienen un desagradable golor cuando s'estropien.
Les flores son d'un únicu sexu, con flores masculines y femenines en grupos separaos, anque de normal nel mesmu árbol. Na femenina (grana), les flores son coloraes con 5 pétalos bien pequeños y sépalos los terminales en grupos, de normal na punta de les cañes. Les flores masculines (polen) nun son más qu'estames mariellos salientes de biltos nanos nes cañes. Dambos tipos de flores atopar nel mesmu árbol, pero los árboles nuevos pueden producir namái un tipu. El floriamientu empieza a primeros d'añu dempués de 1-30 sumes térmiques.
El frutu ye una sámara, variable en color dende colloráu a marrón hasta mariellu. Les sámaras tienen un llargor de 15-25 mm y terminen en pareyes nun ángulu de 50-60 graos. Maurecen a finales de mayu o principios de xunu.
El pládanu coloráu frecuentemente hibrida col pládanu platiáu; l'híbridu, conocíu como Acer x freemanii, ye l'entemediu ente los padres.
Crez llargamente como un árbol ornamental en parques y grandes xardinos, sacante onde les tierres son alcalines o salaes. En partes del noroeste del Pacíficu, ye unu de los más árboles más comúnmente introducíos. Numberosos cultivares fueron escoyíos, de cutiu pola so intensidá de color de cayida, tando 'October Glory' y 'Rede Sunset' ente los más populares. Escontra la so llende del sur, 'Fireburst', 'Florida Flame', y 'Gulf Ember' son los preferíos. Munchos cultivares del Acer x freemanii tamién crecen llargamente.
Ye una bona opción d'árbol pa les árees urbanes cuando hai un ampliu espaciu pa los sos raigaños. Ye escelente aguantando dures condiciones urbanes, incluyendo la tolerancia tanto de tierres seques como húmedes, y una mayor tolerancia a la contaminación que'l pládanu azucreru. Como otros pládanos, el so raigaños pueden ser invasivas, lo que lo convierte nuna mala eleición pa plantíos n'estreches franxes ente la cera y la cai, anque ye probablemente una meyor opción que los pládanos platiaos o azucreros. Como'l Pládanu platiáu, atrai esguiles, que comen los sos biltos a principios de primavera, anque los esguiles prefieren los más grandes biltos del pládanu plateáu.
La so cazumbre puede usase pa producir xarabe de pládanu o azucre, pero ye menos duce que la del pládanu azucreru. Sicasí, produz xeneralmente xarabe de pládanu de sabor más fuerte.
Acer rubrum describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Species Plantarum 2: 1055. 1753.[2]
Acer: nome xenéricu que procede del llatín ǎcěr, -ĕris = (afiláu), referíu a les puntes carauterístiques de les fueyes o a la durez de la madera que, supuestamente, utilizar pa fabricar llances. Yá citáu en, ente otros, Pliniu'l Vieyu, 16, XXVI/XXVII, refiriéndose a unes cuantes especies de Pládanu.[3]
rubrum: epítetu llatín que significa "de color coloráu".[4]
Reference article Radford, A. E., H. E. Ahles & C. R. Bell. 1968. Man. Vasc. Fl. Carolinas i–lxi, 1–1183. University of North Carolina Press, Chapel Hill.
Wikispecies tien un artículu sobre Acer rubrum. |