Les especies d'aves con nome común en llingua asturiana márquense como NOA. En casu contrariu, conséñase'l nome científicu.
Acridotheres tristis mainá | ||
---|---|---|
Estáu de caltenimientu | ||
Esmolición menor (IUCN 3.1)[1] | ||
Clasificación científica | ||
Reinu: | Animalia | |
Filu: | Chordata | |
Clas: | Aves | |
Orde: | Passeriformes | |
Familia: | Sturnidae | |
Xéneru: | Acridotheres | |
Especie: |
A. tristis (Linneo, 1766) | |
Distribución | ||
Subespecies | ||
A. tristis melanosternus A. tristis tristis | ||
Consultes | ||
[editar datos en Wikidata] |
El mainá[2] (Acridotheres tristis) ye una especie d'ave paseriforme de la familia Sturnidae procedente d'Asia. Ye un páxaru omnívoru con un fuerte instintu territorial que vive nos montes abiertos, y que s'afixo perbién a los medios urbanos. Foi introducíu n'otres partes del mundu y el so área de distribución ta amontándose.[3] Ye una especie invasora que supón una seria amenaza pa los ecosistemes d'Australia. Ye una figura importante na cultura india y apaez tanto na lliteratura en sánscritu como en prácritu.
El mainá identifícase rápido por ser un páxaru de tamañu mediu col cuerpu pardu, capiellu negru na tiesta y una zona esnuda tres los sos güeyos de color mariellu intensu. El so picu y pates tamién son de color mariellu brillante. Tien una mancha blanca nes primaries esteriores, amás la punta de la cola y el recubrimientu de la parte inferior de les ales y la base de la cola tamién son blancos. Los dos sexos tienen un aspeutu asemeyáu y estes aves xeneralmente vense por pareyes.[4]
El mainá sigue la regla de Gloger según la que les aves del noroeste de la India encaminen a ser más pálides que los sos conxéneres del sur de la India.[5][6]
El mainá mide de llargu unos 23 cm y el restu de midíes corporales según Ali y Ripley (2001) son:[5]
Parámetru/sexu | Machu | Fema |
---|---|---|
Peso mediu (g) | ||
Midida de l'ala (mm) | ||
Picu (mm) | ||
Tarsu (mm) | ||
Cola (mm) |
Ye una especie d'ave nativa d'Asia que'l so área de distribución inicial estiéndese dende Irán, toa Asia del Sur (Paquistán, India, Nepal, Bután, Bangladex y Sri Lanka) amás de Turkmenistán, Afganistán, Kazakstán, Uzbequistán, Malasia, Indochina y el sur de China.[5][7]
El mainá introdúxose n'otres partes del mundu como Canadá, Australia, Nueva Zelanda, Nueva Caledonia, Ḥawai, Sudáfrica, delles islles del océanu Índicu (Seixeles, Mauriciu, Maldives, Andamán y Nicobar y l'archipiélagu de les Laquedivas) y tamién en delles islles del Atlánticu y el Pacíficu.[5] El so área de distribución ta amontándose tantu qu'en 2000 la comisión pa la sobrevivencia de les especies de la UICN inclúilu ente les 100 especies invasores más dañibles.[3]
Anque ye una especie adautable y globalmente n'espansión, les sos poblaciones baxaron en Singapur y Malasia (onde llocalmente llámase-y gembala kerbau, lliteralmente «pregueru de búfalos») por cuenta de la competencia col so pariente introducíu l'Acridotheres javanicus.[8]
Esti abondosu páxaru alcuéntrase xeneralmente nos montes abiertos y zones estenes, nos campos de cultivu y na redoma de les poblaciones.
El mainá espolleta nos medios urbanos y suburbanos. Por exemplu, en Canberra lliberáronse 110 exemplares ente 1968 y 1971. En 1991 la densidá media de la población de mainás en Canberra yera de 15 aves per quilómetru cuadráu.[9] Solo tres años más tarde, nun segundu estudiu afayóse que la densidá media de la población xubiera a 75 per quilómetru cuadráu nel mesmu área.[10] L'ésitu d'esta ave nos medios urbanos y suburbanos probablemente débese al so orixe evolutivu. Al evolucionar nos montes abiertos de la India, preadautóse pa hábitats con estructures verticales altes y con poca o nenguna vexetación cubriendo'l suelu,[11] que son les carauterístiques principales de les cais de les ciudaes y los parques urbanos.
La especie describióse científicamente por Linneo en 1766. L'exemplar tipu foi recoyíu en Pondicherry, India.[12] El nome del so xéneru vien de los términos griegos akrodos «llagosta» y theres «cazador».[12] Ente que'l so nome específicu ye la pallabra llatina tristis «murniu», en referencia a los so colores apagaos.[12]
Reconócense dos subespecies d'Acridotheres tristis:[5]
La subespecie A. t. melanosternus ye más escura que la subespecie nominal, la metá de les coberteres primaries negres y la otra metá blanques y tien la mancha mariella de la cara más grande.[5][6]
Créese que los mainás empareyen pa tola vida. Críen mientres tol añu y dependiendo d'allugamientu constrúin los sos niales en buecos d'árboles o nos murios. Críen dende'l nivel del mar hasta los 3000 m d'altitú nel Himalaya.[5]
La puesta normal consta de 4 a 6 güevos. Los güevos miden de media 30,8 x 21,99 mm. El periodu d'incubación ye de 17 o 18 díes y los pollos tarden n'abandonar el nial ente 22 a 24 díes.[5] El Eudynamys scolopaceus dacuando parasita les puestes d'esta especie.[13] Los materiales qu'usa pa construyir el so nial inclúi ramines, raigaños, cuerdes y tou tipu de borrafes. Rexistráronse mainás qu'usaron papel hixénicu, papel d'aluminiu y pieles de la muda de les culiebres.[5]
Mientres la estación de cría, d'abril a xunu, l'actividá diurna de los exemplares en Pune en 1978 diben de la siguientes forma: actividaes d'añeramientu (42%), esplorar la redolada (28%), desplazamientos (12%), alimentación (4%), emisión de soníos (7%) y actividaes rellacionaes col acicalamientu, interacción y otres actividaes (7%).[14]
El mainá usa los niales de los picatueros, cotorres, etc. y apodérase fácilmente nos niales disponibles.Rexistróse cómo desalluga garrando col picu a los pollos de les aves qu'añeraron enantes, inclusive cuando darréu nun usa'l nial sacupáu. Esti comportamientu agresivu considérase que contribúi al so ésitu como especie invasora.[15]
Como la mayoría de los sos parientes ye omnívoru. Aliméntase d'inseutos, arácnidos, crustáceos, reptiles, pequeños mamíferos, granes, granu y frutos, tamién s'alimenta de les basures na redoma de los humanos. Busca alimentu nel suelu, ente la yerba, en busca d'inseutos, especialmente saltapraos, d'onde-y vien el nome del so xéneru Acridotheres «cazador de llagostes». Sicasí aliméntase d'un ampliu espectru d'inseutos, principalmente atrapaos nel suelu.[5][16] Ye un polinizador de flores como les Salmalia y Erythrina. Anda pel suelu con dalgún saltu ocasional, y de cutiu aprovecha'l pasu del ganáu qu'axoriza a los inseutos amás d'atrapar a los que fuxen de los yerbazales amburaos.[5]
Les llamaes d'esta especie inclúin gazníos, xiblíos, gorxeos y chasquíos, amás de cutiu estes aves acovanen les sos plumes y alcen la cabeza pa cantar. Los berros que fai avisen al so compañeru o a otres aves cuando s'averen depredadores o nel casu de que tea a puntu d'empecipiar el vuelu.[17] Los mainás son populares mascotes polos sos cantares y la so capacidá pa repitir pallabres. Enantes de durmir nos sos abellugos comuñales, canten al unísonu, lo que se conoz como ruiu comunal.[18]
Los mainás pasen la nueche en posaderos comunales mientres tol añu, tantu en bandaes con namái los de la so especie como con Acridotheres_fuscus, Sturnus_roseus, CCorvus_splendensu, Corvus_macrorhynchos, BBubulcus_ibis, Psittacula_krameri y otres aves. La cantidá d'aves na percha puede variar de delles menos de cien a miles.[19][20] El momentu d'allegar al durmideru pa los Acridotheres ye xustu enantes del aséu del sol, y déxenlu enantes de l'alborada. Los tiempos de llegada y permanencia na percha según el tamañu de les bandaes varien estacionalmente.[18][21][22]
Les funciones de los durmideros comunales son sincronizar les distintes actividaes sociales, evitar a los depredadores ya intercambiar información sobre les fontes d'alimentos.[23]
Enantes y dempués de posase faen exhibiciones comuñales que consisten en maniobres aérees onde s'esiben na estación prenupcial (de payares a marzu). Créese qu'esti comportamientu ta rellacionáu cola formación de pareyes.[24]
La UICN incluyó al mainá na Llista de les especies invasores más dañibles del mundu.[25] Namái hai tres especies d'aves nesta llista, les otres dos son el Pycnonotus_cafer y l'Sturnus_vulgaris. Foi introducíu llargamente en zones fuera del so área de distribución natural, incluyíes les zones axacentes al Sureste asiáticu, Madagascar,[26] Oriente mediu, Sudáfrica, Israel, América del Norte, Europa, Australia, Nueva Zelanda y delles islles oceániques, ente les que destaca l'abondosa población de Ḥawai.[7]
El mainá ta consideráu una plaga en Sudáfrica, Norteamérica, Oriente mediu, Australia, Nueva Zelanda y munches islles del Pacíficu. Ye particularmente problemáticu n'Australia, onde s'intentaron dellos métodos pa controlar el tamañu de les sos poblaciones y protexer a les sos especies natives.
N'Australia el mainá ye consideráu una plaga invasora qu'amenacia la sobrevivencia de delles especies d'aves natives. Anguaño ye l'ave predominante nes árees urbanes de tola mariña este. Por votación popular en 2008 esta ave foi nomada como la plaga más importante d'Australia.[27]
El mainá foi introducíu primeramente n'Australia en Victoria ente 1863 y 1872, en concretu nos xardinos del mercáu de Melbourne. Los páxaros probablemente estendiéronse escontra Nueva Gales del Sur (onde anguaño ye más abondosu) aproximao nesa dómina, anque nun hai informes seguros al respeutu.[28] Darréu introduciéronse en Queensland por que controlara les llagostes y los escarabayos de la caña, les razones pa introducilos orixinalmente en Victoria nun quedaron rexistraes.[28] Anguaño la población concéntrase na mariña oriental alredor de Sydney y les sos árees suburbanes, con delles poblaciones más apartaes en Victoria y unes poques comunidaes aisllaes en Queensland.[29] Mientres 2009 dellos conceyos de Nueva Gales del Sur empezaron a atrapalos p'amenorgar el so númberu.[30]
Estos páxaros pueden vivir y criar nun ampliu espectru de temperatures, anque espolleta meyor nes rexones más templaes. Sábese qu'hai poblaciones autosostenibles en rexones que la so media de temperatures nel mes más templáu nun seya inferior a 23,2 °C y nel más fríu nun seya inferior a -0,4 °C, lo qu'implica que potencialmente puede estendese dende Sydney escontra'l norte pola mariña oriental hasta Cairns y escontra l'oeste pola mariña sur hasta Adelaide (anque non a Tasmania, Darwin, o travesar el Gran Cordal Divisoriu escontra les rexones grebes del interior).[31]
En Sudáfrica apaeció na natura por escapes d'aves mascota en 1902, convirtiéndose n'aves bien comunes. Les sos poblaciones son mayores nes zones más poblaes polos humanos.[32] Ye consideráu una plaga por cuenta del so fuerte instintu territorial echen a otres aves de los sos niales y maten a los sos pollos. En Sudáfrica considérase-y una de les plagues más importantes y un alteriador de los hábitats naturales, polo que suelen ser disparaos y la xente mátalos tantu nos medios urbanos como rurales.
El mainá añera y cría a los sos pollos en buecos protexíos qu'atopa tantu na natura nos tueros de los árboles como nos buecos de los edificios.[33] Comparáu coles especies natives qu'añeren en buecos ye desaxeradamente agresivu, y los machos reproductores van defender viviegamente árees d'hasta 0,83 hectárees (anque los machos de les zones urbanes dénsamente poblaes tienden solo a defender l'área qu'arrodia darréu a los sos niales).[34] Esta agresividá permite al Acridotheres movese a munches pareyes reproductores natives que tamién añeren en buecos, amenorgando d'esta forma les sos posibilidaes de reproducción. En particular les tases de reproducción de los loros qu'añeren en buecos del bush d'Australia oriental amenorgaron hasta nun 80% pola mor del mainá (a pesar de que foron quien a apoderar a otres especies introducíes agresives como los estorninos pintos).[33]
Les pareyes son conocíes por caltener hasta dos durmideros al empar. Ún temporal pal branu cerca de los llugares d'añeramientu onde la población total de machos duerme mientres la estación templada, el periodu de más agresividá; y unu permanente onde fuelguen les femes y guaren tola nueche. Tanto los machos como les femes protexen fieramente los sos dormideros, provocando más esclusión de les aves natives.[34]
El mainá, que s'alimenta principalmente d'inseutos que verbenen pel suelu y de frutos como les uves, cirueles y otres bagues, y nes árees urbanes de bagazos humanos,[35] supón una seria amenaza pa les colleches d'arándanos d'Australia, amás de para les sos aves natives.[36]
N'Hawaii, onde l'ave s'introduxo pa remanar les plagues de Spodoptera_frugiperda y Viérbene cortador de les colleches de caña d'azucre, esta ave contribuyó a la espansión de los resistentes matos de Lantana_camara nos yerbazales abiertos de les islles.[37] Asitióse-y nel puestu cuartu de la llista d'aves plaga pa la industria frutícola tres una encuesta de 2004 del conseyu agrícola de Hawaii y nel sestu puestu globalmente según el númberu de quexes por plagues aviar.[38]
Los mainás (al igual que los estorninos pintos, los gorriones y les palombes) puen causar desperfeutos nos edificios, al apexar los canalones y los desaguadorios.[39]
El mainá apaez repitíes vegaes col nome de saarika na cultura de la India dende los tiempos védidicos, apaeciendo tantu na lliteratura clásica india (en sánscritu) como nos testos budistes en prácrito. El términu sánscritu shuksarika, qu engloba los nomes de la Psittsittacula_krameri (shuk) y del mainá (saarika), ye usáu pa indicar una pareya, probablemente porque dambes aves son capaces d'asonsañar los soníos humanos.[40]
Na lliteratura en sánscritu, esta ave apaez con dellos nomes, la mayoría d'ellos describen l'apariencia o'l comportamientu del páxaru. Amás de saarika, úsase kalahapriya, que significa «el propensu a les engarradielles» en referencia a la natura agresiva d'esta ave; chitranetra, que significa «güeyos pintorescos»; peetanetra «el de güeyos mariellos» y peetapaad «el de pates marielles».[41]
Wikispecies tien un artículu sobre Acridotheres tristis. |