Actor
 | Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. |
| Actor | |
|---|---|
profesión, ocupación y grupo de ocupaciones de la CIUO (es)  | |
|
performer y creative and performing artist (en) | |
 | |
 |
Un actor (femenín: actriz) ye una persona qu'interpreta a un personaxe nuna obra de cine, televisión, radio, o teatru. El primer actor del que se tien conocencia escrita foi'l griegu Tespo, qu'actuó nel Teatru de Dionisiu nel añu 534 enantes de Cristo. Na escena, Tespo faló en primer persona, colo qu'asumía por primer vegada a un personax estremáu de la so personalidá nun espectáculu. Hasta entós, les hestories narrábense énte'l públicu, pero siempres cantando y en tercera persona.
La profesionalización de la actuación aniciose n'Europa nel sieglu XVI; n'Italia, coles primeres compañíes profesionales de la Commedia dell'Arte; n'Inglaterra, coles compañíes sofitaes pola nobleza nos tiempos de la reina Sabela (como la "Lord Chamberlain's Men," la compañía de William Shakespeare, que llueu pasó a nomase "King's Men"); o en Francia, cola "Comédie Française."
Hasta'l sieglu XVII namás los homes podíen ser actores al nun considerase decoroso qu'una muyer actuara nun escenariu. Poro, na época de Shakespeare los papeles femeninos yeren interpretaos por homes o por mozos. Foi nos teatros de Venecia onde entamó un cambéu que permitió a les muyeres trabayar como actrices.
