Un aeroxenerador ye un xenerador llétricu que funciona convirtiendo la enerxía cinética del vientu en enerxía mecánica al traviés d'una héliz y en enerxía llétrica gracies a un alternador. Los sos precedentes direutos son los molinos de vientu que s'emplegaben pa la molienda y llogru de farina. Nesti casu, la enerxía eólica (en realidá la enerxía cinética del aire en movimientu), apurre enerxía mecánica a un rotor héliz que, al traviés d'un sistema de tresmisión mecánicu, fai xirar el rotor d'un xenerador, de normal un alternador trifásicu, que convierte la enerxía mecánica rotacional en enerxía llétrica.
Esisten distintos tipos d'aeroxeneradores, dependiendo de la so potencia, la disposición de la so exa de rotación, el tipu de xenerador, etc.
Los aeroxeneradores pueden trabayar de manera aisllada o arrexuntaos en parques eólicos o plantes de xeneración eólica, alloñaos unos d'otros, en función del impautu ambiental y de les turbulencias xeneraes pol movimientu de les palas.
P'apurrir enerxía a la rede llétrica, los aeroxeneradores tienen de tar dotaos d'un sistema de sincronización por que la frecuencia de la corriente xenerada calténgase perfeutamente sincronizada cola frecuencia de la rede.
Yá na primer metá del sieglu XX, la xeneración d'enerxía llétrica con rotores eólicos foi abondo popular en cases aisllaes asitiaes en zones rurales.
La enerxía eólica ta volviéndose más popular anguaño, al demostrar la viabilidá industrial, y nació como busca d'una diversificación nel abanicu de xeneración llétrica ante una crecedera de la demanda y una situación xeopolítica cada vez más complicada nel ámbitu de los combustibles tradicionales.
La enerxía eólica ye aquella que se xenera gracies a la enerxía cinética producida poles mases d'aire en movimientu. Esta enerxía, que sigue en procesu de desarrollu, naz como respuesta a una mayor demanda del consumu enerxéticu, la necesidá de garantizar la continuidá del suministru en zones importadores netes de recursos enerxéticos y de la busca de la sostenibilidá nel usu de los recursos.
Polo xeneral les meyores zones de vientos atópase na mariña , por cuenta de les corrientes térmiques ente'l mar y la tierra; les grandes llanures continentales, por razones asemeyaes; y les zones montascoses, onde se producen efeutos d'aceleración local.
Son aquellos nos que la exa de rotación del equipu atopa paralelu al suelu. Esta ye la teunoloxía que s'impunxo, pola so eficiencia y confiabilidad y la capacidá d'afaese a distintes potencies.
Les partes principales d'un aeroxenerador d'exa horizontal son:
Tolos aeroxeneradores d'exa horizontal tienen la so exa de rotación principal na parte cimera de la torre, que tien qu'empobinase escontra'l vientu de dalguna manera. Los aeroxeneradores pequeños empobinar por aciu una veleta, ente que los más grandes utilicen un sensor de direición y empobínense por servomotores o motorreductores.
Esisten 2 tipoloxíes principales de xeneradores llétricos: con y ensin caxa multiplicadora. Los primeros funcionen a velocidaes del orde de 1000 - 2000 rpm. Puesto que la velocidá de rotación de les aspes ye baxa (ente 8 y 30 rpm), riquen l'usu d'una caxa multiplicadora pa consiguir una velocidá de rotación fayadiza. Los aeroxeneradores que nun riquir multiplicadora conócense como "direct-drive" y los sos xeneradores llámense davezu multipolo, yá que pa consiguir una frecuencia elevada con una baxa velocidá de xiru tienen más d'una decena de polos.
Na mayoría de los casos la velocidá de xiru del xenerador ta rellacionada cola frecuencia de la rede llétrica a la que s'arrama la enerxía xenerada (50 o 60 Hz).
Polo xeneral, les palas tán emplazada de tal manera que'l vientu, na so direición de fluxu, atopar primero qu'a la torre (rotor a barloventu). Esto mengua les cargues adicionales que xenera la turbulencia de la torre nel casu en que'l rotor allúguese detrás de la mesma (rotor a sotaventu). Les palas montar a una distancia razonable de la torre y tienen alta rixidez, de tal manera qu'al rotar y cimblar naturalmente nun topeten cola torre en casu de vientos fuertes. El rotor suel tar inclináu ente 4 y 6 graos pa evitar l'impautu de les palas cola torre.
A pesar de la desventaxa na medría de la turbulencia, construyéronse aeroxeneradores col rotor alcontráu na parte posterior de la torre, por cuenta de qu'empobínense en contra del vientu de manera natural, ensin necesidá d'usar un mecanismu de control. Sicasí, la esperiencia demostró la necesidá d'un sistema d'orientación pa la orientación de la máquina escontra'l vientu. Esti tipu de montaxe xustifícase por cuenta de la gran influyencia que tien la turbulencia na gastadura de les aspes por fatiga. La mayoría de los aeroxeneradores actuales son d'esti últimu modelu.
La llende de potencia que puede ser estrayíu ta dau pola llende qu'estableció'l físicu Albert Betz. Esta llende que lleva'l so nome derivar del caltenimientu de la masa y del momentu de la inercia del fluxu d'aire. La llende de Betz indica qu'una turbina nun puede aprovechar más d'un 59.3% de la enerxía cinética del vientu. El númberu (0.593) conózse-y como'l coeficiente de Betz. Los aeroxeneradores modernos llogren ente un 75% a un 80% de la llende de Betz.[2]
La potencia a la que ta espuestu'l rotor en Watts=(1/2)X(densidá d'aire)X(Swept area)X(Velocidá)3. La enerxía eólica a la que va tar espuesta una turbina eólica ta en parte determinada pola swept area o área de barríu. La swept área determinar por aciu la fórmula del área del círculu.[3] Por casu la swept area d'una turbina con un rotor de 82 metros de diámetru va ser de 5281 m².
Polo xeneral, los aeroxeneradores modernos d'exa horizontal diseñar pa trabayar con velocidaes del vientu que varien ente 3 y 25 m/s de permediu. La primera ye la llamada velocidá de conexón y la segunda la velocidá de corte. Básicamente, el aeroxenerador empieza produciendo enerxía llétrica cuando la velocidá del vientu supera la velocidá de conexón y, a midida que la velocidá del vientu aumenta, la potencia xenerada ye mayor, siguiendo la llamada curva de potencia.
Les aspes disponen d'un sistema de control de forma que'l so ángulu d'ataque varia en función de la velocidá del vientu. Esto dexa controlar la velocidá de rotación pa consiguir una velocidá de rotación fixa con distintes condiciones de vientu.
Coles mesmes, ye necesariu un sistema de control de les velocidaes de rotación por que, en casu de vientos descomanadamente fuertes, que podríen poner en peligru la instalación, faiga xirar el rotor de tala forma que les palas presenten la mínima oposición al vientu, colo que la máquina detendríase.
Pa aeroxeneradores de gran potencia, dellos tipos de sistemes pasivos, utilicen carauterístiques aerodinámiques de les aspes que faen qu'entá en condiciones de vientos bien fuertes el rotor deténgase. Esto debe a qu'él mesmu entra nun réxime llamáu "perda aerodinámica".
Esti tipu de xeneradores popularizóse rápido al ser consideraos una fonte llimpia d'enerxía anovable, yá que nun riquir, pa la producción d'enerxía, una combustión que produza residuos contaminantes o gases implicaos nel efeutu ivernaderu. Sicasí, el so usu nun ta exentu d'impautu ambiental. La so llocalización —frecuentemente llugares estremaos d'eleváu valor ecolóxicu, como los cumes montascosos, que por non atopase habitaes caltienen la so riqueza paisaxístico y faunístico— puede provocar efeutos gafíos, como l'impautu visual na llinia del horizonte, la gran superficie qu'ocupen por cuenta de la separación necesaria ente ellos —ente trés[4] y diez[5] diámetros de rotor— o l'intensu ruiu xeneráu poles palas, amás de los efeutos causaos poles infraestructures que ye necesariu construyir pal tresporte de la enerxía llétrica hasta los puntos de consumu. Magar que investígase pa embrivilos, siguen produciéndose muertes d'aves pola so causa,[6] amás de que se ven afeutaes les poblaciones de quirópteros.[7] En delles centrales eóliques muerren cada añu cerca de 14 aves y 40 esperteyos por cada MW instaláu.[8] Más apocayá, propúnxose la posibilidá de que'l so usu xeneralizáu podría inclusive contribuyir al calentamientu global al bloquiar les corrientes d'aire.[9]
Per otru llau, teniendo en cuenta los gases d'efeutu ivernaderu que sí se producen poles xeres derivaes de construcción, tresporte y caltenimientu del aeroxenerador, la enerxía eólica terrestre (onshore) ye la segunda enerxía menos contaminante[10] tres la enerxía hidroeléctrica, con 12 g de CO2 por cada kWh, frente a los 4 de la enerxía hidroeléctrica, los 16 de la enerxía nuclear o los 22 de la enerxía solar térmica.
Son aquellos nos que la exa de rotación atópase perpendicular al suelu. Tamién se denominen VAWT (del inglés, Vertical Axis Wind Turbine), en contraposición a los d'exa horizontal o HAWT.[11] Un exemplu ye'l rotor Savonius.
Polo xeneral, les ventayes de los VAWT son:[12]
Les sos desventaxes son:
Esisten distintos tipos de xeneradores eólicos. La parte llétrica puede diseñase tantu con xeneradores síncronos como asíncronos, y con delles formes de conexón del xenerador, direuta o indireuta, a la rede. La conexón direuta a rede significa que'l xenerador ta conectáu direutamente a la rede de corriente alterna (xeneralmente trifásica). La conexón indireuta a rede significa que la corriente que vien del alternador pasa al traviés d'una serie de dispositivos qu'afaen la corriente pa igualala a la de la rede (en xeneradores asíncronos esto asocede de forma automática).
La máquina doblemente alimentada (DFIM poles sos sigles n'inglés), tamién conocida xenerador doblemente alimentáu (DFIG), ye un tipu de xenerador llétricu nel que los terminales de los bobinados del rotor son accesibles. Caracterízase tamién porque la velocidá de xiru del rotor ye llixeramente distintu de la velocidá de sincronismu. Ye importante destacar la gran utilidá de los xeneradores asíncronos doblemente alimentaos en configuraciones de xeneración eólica.
El so principal carauterística ye la incorporación d'un convertidor de frecuencia conectáu al rotor que dexa'l control de les tensiones ya intensidaes del mesmu. Gracies al control sobre estos parámetros, consiguimos que la máquina permaneza constantemente sincronizada cola rede anque varien les velocidaes de revolución.
Esta carauterística ye desaxeradamente útil en configuraciones de velocidá variable como ye la xeneración eólica. El control que nos da'l convertidor de frecuencia dexa a la máquina una mayor estabilidá, según capacidá de reacción frente a posibles faltes. Per otru llau, en comparanza con otres configuraciones, les máquines doblemente alimentaes nun son desaxeradamente cares, yá que la so componente más costosa, la electrónica, esto ye, el convertidor de frecuencia, nun va trabayar a una potencia elevada (el 20% de la nominal del xenerador aproximao).
El principiu básicu de funcionamientu puede definise como la conversión de la potencia prindada pola turbina en potencia llétrica, gracies al xenerador d'inducción y la so posterior tresmisión a la rede por aciu el estator y los enduvellaos del rotor.
El sistema de conversión ta compuestu por dos convertidores trifásicos, el primeru, denomináu convertíu lado máquina, va ser el que tea conectáu al rotor. Ente que el convertidor lado red, va ser el conectáu a la rede. Con éses esti sistema interconecta'l rotor y la rede dexando'l fluxu de potencia ente dambos.
Son aeroxeneradores que s'utilicen pa usu personal. Hai que producen dende 50 W hasta unos pocos kW.
La configuración ideal d'un aeroxenerador ye sobre un mástil ensin necesidá de cables d'anclaje y nun llugar espuestu al vientu. Munchos de los diseños convencionales de turbinas eóliques nun s'encamienten pal so montaxe n'edificios. Sicasí, si l'únicu sitiu disponible ye'l teyáu d'un edificiu, instalar un pequeñu sistema eólicu pue ser facederu si ta lo suficientemente alto como pa embrivir la turbulencia, o si'l réxime del vientu nesi allugamientu en particular ye favorable.[13]
La mayoría de los sistemes d'enerxía eólica[14] disponibles precisen la intervención del dueñu mientres el funcionamientu. Munchos fabricantes ufierten serviciu de caltenimientu pa les turbinas eóliques qu'ellos instalen. El fabricante debe, seya que non, apurrir información detallada alrodiu de los procedimientos de caltenimientu.
Xunto colos costos d'inversión, tien de llevase a cabu una evaluación económica qu'incluya los siguientes aspeutos:
Amás de les ventayes propies de la enerxía eólica, la microeólica ye más eficiente si xenérase la lletricidá cerca del llugar onde se consume, yá que s'embriven les perdes nel tresporte. Tamién ye posible, nestos casos, almacenar la enerxía en bateríes pal so usu n'ausencia de vientu.
N'España, hai fabricantes de microeólica, como Bornay Aeroxeneradores.[15]
Nun esiste una frontera definida ente la microeólica y la minieólica. Xeneralmente, puede considerase que la microeólica entiende un únicu aeroxenerador, ente que la frontera cimera de la minieólica definir por potencia, y nun tien de superar los 100 kW.[16] Denominar tamién aeroxeneradores domésticos o de pequeña potencia.[17][18]
Aplicaciones:[19]
Ónde asitiar un aeroxenerador de pequeña potencia:[20] hai que conocer los vientos dominantes qu'esisten na zona y la forma en que pueden variar a lo llargo del añu. Polo xeneral el puntu más eleváu del terrén ye'l que recibe más vientu, anque esta regla puede trate alteriada pola presencia de ríos, valles o zones montiegues, según les torgues qu'esistan alredor como edificios o árboles. Estos pueden variar tantu la velocidá, como la direición del vientu.
Encamiéntase instalar el aeroxenerador de pequeña potencia siquier 10 metros percima de cualquier torga y al doble d'altor qu'esta.
L'Asociación Mundial de la Enerxía Eólica (n'inglés: World Wind Energy Association[21][22]), nel del Informe Mundial sobre Minieólica,[23] publicó qu'a finales de 2011 la minieólica algamó los 576 MW, lo que supón un 27% más de potencia instalada que l'añu anterior. Más de 330 fabricantes de pequeñes turbinas eóliques operen en 40 países de tol mundu.[24]