Bollywood ye l'alies usáu pa la industria cinematográfica n'idioma hindi, allugada en Bombay, Maharastra, India, la ciudá más poblada de la India. El términu ye utilizáu incorreutamente pa referise a tola industria cinematográfica na India; sicasí, ye solo una parte de la mesma, qu'inclúi otros munchos epicentros n'otros idiomes. Esti términu, acuñáu na década de 1970, provién d'un xuegu de pallabres ente Bombay y Hollywood, el centru de la industria cinematográfica de los Estaos Xuníos.[1]
Anque a dellos puristes nun yos presta l'usu d'esta pallabra por considerar que'l términu alude a una parodia de Hollywood, esta pallabra fíxose conocida y apaez reconocida nel Oxford English Dictionary. Foi usáu per primer vegada nos años 1970 pol historiador del cine Amit Khanna y la periodista Bevinda Collaco.[2][3]
El conxuntu formáu por Bollywood y les filmaciones en llingües como maratí, tamil, telugu, bengalí, canarés (kannada) y malayalam, constitúin el nucleu de la industria fílmica de la India. Bollywood ye una pieza fundamental de la cultura popular de la India y el restu del subcontinente Indiu.
La carauterística más representativa de les películes de Bollywood son les sos escenes musicales. Polo xeneral, en cada película inclúyense cantares y dances típiques del país, entemecíes con interesaes coreografíes del pop occidental. Estes escenes apaecen siempres doblaes. Esto ye propiu de la tradición d'esta industria fílmica, na que primero se graben les escenes y depués dóblense tolos diálogos (ye una práutica que facilita, coles mesmes, la posterior traducción a otres llingües), lo que na India (país plurilingüístico, onde se falen 16 idiomes distintos llargamente estendíos) resulta esencial. Les pistes musicales de les películes de Bollywood son producíes munches vegaes por conocíos artistes. Hai ente ellos dalgunos famosos asiáticos como Nusrat Fateh Ali Khan, o occidentales como Andrew Lloyd Weber. Ye costume que la música d'una película se llance al mercáu meses antes del espardimientu del filme. Ye una forma de promocionar el llargumetraxe, yá que, d'esta miente, ye esperáu con mayor interés pol públicu.
En 1913 estrenóse Raxa Harishchandra de Dadasaheb Phalke la primer película india muda. Nos años 1930 la industria produció 200 películes al añu. La primer película sonora Alam Ara (1931) resultó tou un ésitu de taquilla. Dempués siguió la primer película en color Kisan Kanya (1937).
Nes décades de los 80s y 90s llegó la máxima rellumanza de Bollywood con producciones inolvidables y cola puxanza de los más renombraos y reconocíos actores y actrices del cine indiu. El xéneru de comedia romántica musical engloba a la mayoría de les producciones d'esta dómina. Shah Rukh Khan y Kajol son seique la pareya d'actores más conocida en Bollywood y les películes onde apaecen xuntos son de les más recordaes: Kuch Kuch Hota Hai, Kabhi Khushi Kabhie Gham y Dilwale Dulhania -y Jayengue son una gran muestra de la calidá de Bollywood y de los sos meyores actores.
Ye tamién esta dómina la de la puxanza de los grandes Khan: el yá nomáu Shah Rukh, el reconocíu Aamir y les nueves estrelles Saif Ali y Salman. Ye precisamente Salman Khan la otra gran estrella nel firmamentu Bollywood. Con una innumberable llista de películes na so haber, destaca na so actuación la diversidá de los sos papeles como les co-estrelles coles que participa, siendo destacable la so participación al pie d'Aishwarya Rai (Miss Mundu 1994) en Hum Dil De Chuke Sanam y xunto a Sushmita Sen (Miss Universu 1994) en Maine Pyaar Kyun Kiya.
Coles estrelles de la dómina dorada entá en cartelera dan películes como Bunty Aur Babli (2005), amás Bollywood ve nacer nueves revelaciones cola consagración de Hrithik Roshan y nueves lluminaries como les nueves actrices Katrina Kaif en Partner y Deepika Padukone en Om Shanti Om (2007). Sicasí'l nuevu sieglu tráinos tamién la incursión de Bollywood en mercaos estranxeros[7] con películes como Lagaan (2001), Devdas (2002), Historia d'una Cortesana (2002), Kal Ho Naa Ho (2003), Veer-Zaara (2004), Mangal Pandey (2005) y Kabhi Alvida Naa Kehna (2006). Destaquen equí les películes Kites, Life of Pi y El mio nome ye Khan col que'l cine indiu espera llegar inclusive hasta'l mercáu llatinoamericanu, especialmente en Méxicu.
↑ (2004) Indian Popular Cinema: A Narrative of Cultural Change. Trentham Books, páx. 17. ISBN 1858563291.
↑Jenny Sharpe (2005). «Gender, Nation, and Globalization in Monsoon Wedding and Dilwale Dulhania -y Jayenge». Meridians: feminism, race, transnationalism6 (1): páxs. 58–81 60 & 75.
↑Sharmistha Gooptu (Julio de 2002). «Reviewed work(s): The Cinemas of India (1896-2000) by Yves Thoraval». Economic and Political Weekly37 (29): páxs. 3023–4.
↑Economic warfare on the silver screen- Interview of Violaine Hacker, «Copia archivada». Archiváu dende l'orixinal, el 19 de xineru de 2012. Consultáu'l 23 de mayu de 2015.
↑ 8,08,1Gokulsing, K. Moti; Dissanayake, Wimal (2004). Indian Popular Cinema: A Narrative of Cultural Change. Trentham Books, páx. 98–99. ISBN 1858563291.
↑Doniger, Wendy (2005). «Chapter 6: Reincarnation», The woman who pretendéi to be who she was: myths of self-imitation. Oxford University Press, páx. 112–136 [135]. ISBN 0195160169.
Alter, Stephen. Fantasies of a Bollywood Love-Thief: Inside the World of Indian Moviemaking. (ISBN 0-15-603084-5)
Begum-Hossain, Momtaz. Bollywood Crafts: 20 Projects Inspired by Popular Indian Cinema, 2006. The Guild of Mastercraftsman Publications. (ISBN 1-86108-418-8)
Bose, Mihir, Bollywood. A History, New Delhi, Roli Books, 2008. (ISBN 978-81-7436-653-5)
Ganti, Tejaswini. Bollywood, Routledge, New York and London, 2004.
Bernard 'Bollywood' Gibson. Passing the Envelope, 1994.
Jolly, Gurbir, Zenia Wadhwani, and Deborah Barretto, eds. Once Upon a Time in Bollywood: The Global Swing in Hindi Cinema, TSAR Publications. 2007. (ISBN 978-1-894770-40-8)
Joshi, Lalit Mohan. Bollywood: Popular Indian Cinema. (ISBN 0-9537032-2-3)
Mishra, Vijay. Bollywood Cinema: Temples of Desire. (ISBN 0-415-93015-4)
Pendakur, Manjunath. Indian Popular Cinema: Industry, Ideology, and Consciousness. (ISBN 1-57273-500-5)
Prasad, Madhava. Ideology of the Hindi Film: A Historical Construction, Oxford University Press, 2000. (ISBN 0-19-565295-9)
Raheja, Dinesh and Kothari, Jitendra. Indian Cinema: The Bollywood Saga. (ISBN 81-7436-285-1)
Raj, Aditya (2007) "Bollywood Cinema and Indian Diaspora" in Media Literacy: A Reader edited by Donaldo Macedo and Shirley Steinberg New York: Peter Lang
Rajadhyaksa, Ashish (1996), "India: Filming the Nation", The Oxford History of World Cinema, Oxford University Press, ISBN 0-19-811257-2.
Rajadhyaksha, Ashish and Willemen, Paul. Encyclopedia of Indian Cinema, Oxford University Press, revised and expanded, 1999.