Carba

La carba, ye un campu caracterizáu por una vexetación llarada d'arbustos y matos, y que de cutiu inclúi pación, plantes de porte yerbácea y plantes xeófites. La carba tamién puede surdir de resultes de l'actividá humana.^[1] Pue ser la vexetación madura nuna rexón particular y siguir d'una manera estable mientres un periodu, o una comunidá transitoria que se desenvuelva temporalmente como resultáu d'un disturbiu, tal como'l fueu. La carba pue nun ser afayadiza pa el cuartu humano debíu al peligru de catástrofes como les quemes. N'inglés, el términu correspondiente a carba "shrubland" foi impresu per primer vegada en 1903.^[2]

Conceutu

En botánica y ecoloxía, una carba o arbustu ta definíu como una planta más ramificada qu'un árbol, con menos de 8 m d'altor y usualmente con munchos tarmos. Considérase carba alta si tien ente 2 y 8 m, baxu de 1 a 2 m y un subarbustu si ye menor de 1 m.^[3] Per otru llau considérase que si la xamasca ye trupu con una cobertoria mayor al 70%, va ser una carba zarrada, y si ye menor de 70% una carba abierta.^[4]

Carba xerófilo

La carba xerófilo produzse nos semidesiertos o n'árees de rápidu drenaxe de los suelos arenosos en rexones más húmedes. Estes carbes compónense de plantes con adautaciones al clima seco (xerófiles), lo qu'inclúi fueyes pequeñes pa llindar la perda d'agua, escayos pa protexese de los animales de campera, fueyes o tarmos ensundiosos, órganos p'almacenamientu d'agua y raigaños pivotantes llargues pa llegar a les agües soterrañes.

Carbes mediterranees

Les carbes mediterranees atópense d'una manera natural nel bioma del monte mediterraneu, alcontráu nes cinco ecorrexones del mundu de clima mediterraneu. Les carbes son más comunes cerca de les costes, y afixéronse de cutiu al vientu y al aire cargao de sal del océanu. Les carbes baxes, con fueyes nidies que s'atopen alredor de la cuenca mediterránea conócense como:

Maquia n'Italia
Garriga o maquia en Francia
Phrygana en Grecia
Tomillar n'España
Batha n'Israel
Chaparral en California
Fynbos en Sudáfrica
Carba en Chile
Kwongan nel suroeste d'Australia.

Pandorial

El pandorial ye un ecosistema tropical de monte de carba baxa que se desenvuelve percima del monte y tien la so llende nes nieves perpetues. Nos Andes, los pandoriales atópense dende la cordal de Mérida (Venezuela), travesando les cadenes montascoses de Colombia y Ecuador, hasta los pandoriales del Cordal Central (Perú).

Tamién s'atopen en Costa Rica, África, Asia y Nueva Guinea.

Carbes d'interior

Les carbes d'interior atópense d'una manera natural en zones semiárides onde los suelos son probes en nutrientes, talos como nos «matos» de Portugal que tán determinaos polos esquistos Cambrianos y Silúricos. El breñal de Florida ye otru exemplu de maquia d'interior.

Arbustos nanos

Dellos tipos de la vexetación compónense de subarbustos: de crecedera achaparrada o arbustos rastreros. Estos inclúin la maquia de climes mediterráneos, y los arbustos nanos de terrenes acedos de gorbizal y paramera.

Otres carbes

La vexetación de carba tamién s'atopa como parte constituyente d'otros hábitat, tales como praderíes, gorbizales y la vexetación de les dunes.

Ver tamién

Referencies

↑ «Chapter 12 Scrub Management». Natural England.
↑ Merriam-Webster's Collegiate Dictionary, 11th Edition (2003).
↑ Flora of New South Wales, Vol.4 ed. Gwen J. Harden, Royal Botanic Gardens, Sydney ISBN 0-86840-188-9
↑ Costermans, L. F. (1993) Native trees and shrubs of South-Eastern Australia. rev. ed. ISBN 0-947116-76-1

[1] «Chapter 12 Scrub Management». Natural England.

[2] Merriam-Webster's Collegiate Dictionary, 11th Edition (2003).

[3] Flora of New South Wales, Vol.4 ed. Gwen J. Harden, Royal Botanic Gardens, Sydney ISBN 0-86840-188-9

[4] Costermans, L. F. (1993) Native trees and shrubs of South-Eastern Australia. rev. ed. ISBN 0-947116-76-1

[1]

[2]

[3]

[4]