Cuelgamures | |
---|---|
Alministración | |
País | España |
Autonomía | Castiella y Lleón |
Provincia | provincia de Zamora |
Tipu d'entidá | conceyu d'España |
Alcalde de Cuelgamures (es) | José Carlos Prieto López (Partido Popular) |
Nome oficial | Cuelgamures (es)[1] |
Códigu postal |
49717 |
Xeografía | |
Coordenaes | 41°18′24″N 5°39′27″W / 41.306778°N 5.657542°O |
Superficie | 14.67 km² |
Altitú | 809 m[2] |
Llenda con | Santa Clara de Avedillo, Fuentespreadas, El Maderal, El Cubo del Vino y Corrales del Vino |
Demografía | |
Población |
79 hab. (2023) - 53 homes (2019) - 32 muyeres (2019) |
Porcentaxe | 0% de provincia de Zamora |
Densidá | 5,39 hab/km² |
Cuelgamures ye un conceyu y llocalidá española de la contorna de Tierra del Vino,[3] na provincia de Zamora.[4]
L'orixe del nome del pueblu podría ser un compuestu de "colgar" y "mures" "'esperteyos'", como propón Ruhstaller pa la paraxa de Colgamure en Carmona (Sevilla).[5] Partiendo d'esta esplicación, Riesco Chueca[6] estudia'l nome d'esti pueblu zamoranu, entendíu como folktopónimo o topónimu frásico basáu nun sintagma contracto. La denominación de "Colga Mures" apaez nun documentu d'una donación imperial de 1143. El topónimu significaría "dormidero d'esperteyos", "llugar onde se colgar (pa dormir) los esperteyos". Tratar polo tanto d'una cueva, bodega, pozu o asolape de peña onde dalguna especie d'esperteyu asitiaría la so colonia. Tales colonies pueden axuntar poblaciones pertrupes, especialmente mientres la envernía. Cabo añader la siguiente xustificación semántica: los colgaderos d'esperteyos son llugares onde s'atropen deyecciones d'altu valor fertilizante; daqué análogu asocedía colos asientos de palombar. Ye posible que les referencies toponímiques a tales llugares dean amuesa del interés económicu por estos depósitos.
Per otru llau, tamién se rexistra'l topónimu Cuelgamures na provincia de Salamanca, siendo un despobláu allugáu nel términu municipal de Machacón,[7][8] según el nome d'una aceña de la llocalidá de Bercimuelle.[9]
El xentiliciu d'esta llocalidá ye cuelgamurense.
Forma parte de la contorna de la Tierra del Vino. Llindando'l so términu municipal al norte con Santa Clara de Avedillo, al sur con El Maderal y El Cubo del Vino, al este con Fuentespreadas y al oeste con Corrales del Vino.
Gráfica d'evolución demográfica de Cuelgamures ente 1900 y 2017 |
Fonte: Institutu Nacional d'Estadística d'España - Ellaboración gráfica por Wikipedia. |
El xacimientu del tesu Moral, con materiales de dómina neolítica, según la esistencia de restos d'una antigua villa romana, con restos de calzada dientro del so términu municipal, asitiaríen los oríxenes del poblamientu humanu nel conceyu dende antiguu.
Na Edá Media, la llocalidá quedó integrada nel Reinu de Lleón, tando documentada la esistencia de la mesma nuna donación del rei Alfonsu VII de Lleón del añu 1143, na que se-y denominaba Colga Mures.
Mientres la Edá Moderna Cuelgamures tuvo integráu nel Partíu del Vino de la provincia de Zamora, tal que reflexaba en 1773 Tomás López en Mapa de la Provincia de Zamora. Asina, al reestructurase les provincies y crease les actuales en 1833, la llocalidá caltener na provincia zamorana, dientro de la Rexón Lleonesa,[10] integrándose en 1834 nel partíu xudicial de Fuentesaúco,[11] pasando tres la desapaición d'esti al Partíu Xudicial de Zamora.[12]
El términu municipal cuenta con numberosos tesos de gran guapura y dende los que s'aprecien bones vistes.
La ilesia parroquial de Santa María Madalena, de planta regular y una sola nave, alluga nel so interior seis pieces importantes: un Cristu tamañu natural datáu ente los sieglos XIV o XV, una Cruz parroquial del XIII, la imaxe de Santa Águeda del XVI, anque retocada nel XVIII, y un relieve de San Francisco Javier del sieglu XVI, amás d'otros dos imáxenes de San Antonio Abá y -la titular- María Madalena del XVI.
Tamién llamen l'atención les sos bodegues escavaes sobre la roca, munches d'elles d'orixe medieval.
La fiesta celebra'l 17 de xineru n'honor a San Antón. Realízase la bendición de los animales y los mozos piden l'aguilandu.