Digitalis thapsi ye una planta de la familia scrophulariaceae.
Digitalis thapsi L., la dedalera ye una planta bienal non bien elevada, en redol a unos 60 cm. Les fueyes basales ovaes o llanceolaes y con pelos, les cimeres llanceolaes. El tarmu ye pubescente. Flores de color rosáu, con manches per dientro, paecíes a la Digitalis purpurea, colgantes en recímanos a la fin de los tarmos.; mota con 5 lóbulos; corola en forma d'alferga, de color rosáu, d'hasta 5 cm de llargor, cola parte inferior del interior del tubu maculada y pelosa pa sirvir de guía a les abeyes que busquen el néctar del fondu de la flor; 4 estames. Frutu en cápsules ovoidees que contienen munches granes. Ye tamién planta bien tóxica. Dellos botánicos nomar como Digitalis purpurea subsp. thapsi. Floria en primavera y branu.
Crez en terrenes xilizos, graníticos, dacuando pegada a les roques, n'aguaes soleyeres. Nun ye esclusiva del pisu de la encina, yá que tamién abonda nel pisu del melojo.
Ye un endemismu de la península ibérica onde habita na zona occidental y nel centru. Ye bien común nel sistema Central, (sierra d'Ávila, La Serrota, Paramera d'Ávila, sierra de Gredos).
Ye planta cercana a la dedalera común y tien los mesmos alcaloides qu'ésta. Igual que la dedalera común, ye una de les plantes más apreciaes polos sos efeutos melecinales, anque la so potente aición estimulante de l'actividá cardiaca, fai que'l so usu familiar tenga de ser cubicáu con prudencia. La regulación de la motilidad del corazón provocada polos sos glucósidos dio llugar a ensame d'investigaciones médiques y na actualidá son numberosos los fármacos llograos a partir de les dedaleras.[1]
Nos estudios, la restricción de los iones de calciu ye resultáu de l'acumuladura con cardenolide en D. thapsi.[2] La cantidá de calciu afecta a les reaiciones químiques redox nes célules. Ensin calciu, reparáronse cambeos na función antioxidante y l'actividá catalasa yera lenta.[3] N'otru estudiu, la falta de calciu promueve la crecedera tardiega de la formación de digoxina. El manganesu, en forma de sulfatu de manganesu (MnCl), y de litiu, na forma de cloruru de litiu (LiCl), tamién aumentó la concentración de digoxina, pero nun afectó la crecedera.[4]
Cristales d'oxalato de calciu y fibres pericíclicas aislláronse de D. thapsi. Estos considérense de 1,25 a 3 vegaes más potentes en vista melecinal que les que s'atopen en Digitalis purpurea.[5][6][7][8] Según el botánicu holandés Herman Boerhaave, les especies Digitalis son altamente venenoses si inxerse direutamente. Toles partes son venenoses.[9][10][11]
Digitalis thapsi describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Species Plantarum 2: 867. 1753.[12][13]
Digitalis: nome xenéricu del llatín medieval digitalis = la "dixital o dedalera" (Digitalis purpurea L., Scrophulariaceae). Según Ambrosini (1666), “llámase Dixital porque les flores asonsañen la forma de l'alferga (esto ye, de la cubierta de los deos de les muyeres cuando cuesen)”.[14]
thapsi: epítetu xeográficu qu'alude a la so llocalización en Tapso en Sicilia.[15]
Wikispecies tien un artículu sobre Digitalis thapsi. |