Ferreruela
 Ferreruela | |
|---|---|
 | |
| Alministración | |
| País |  España |
| Autonomía |  Castiella y Lleón |
| Provincia |  provincia de Zamora |
| Tipu d'entidá | conceyu d'España |
Alcalde de Ferreruela (es)  | Ángel Román Rodríguez |
| Nome oficial | Ferreruela (es)[1] |
| Códigu postal |
49550 |
| Xeografía | |
| Coordenaes | 41°45′57″N 6°04′19″W / 41.765833333333°N 6.0719444444444°O |
  Ferreruela Ferreruela (España) | |
| Superficie | 94.27 km² |
| Altitú | 826 m[2] |
| Llenda con | Vegalatrave, Gallegos del Río, Riofrío de Aliste, Tábara, Pozuelo de Tábara, Olmillos de Castro y Losacio |
| Demografía | |
| Población |
419 hab. (2024) - 257 homes (2019) - 209 muyeres (2019) |
| Porcentaxe | 0% de provincia de Zamora |
| Densidá | 4,44 hab/km² |
| ayuntamientoferreruela.com | |
 | |
Ferreruela[3] ye un conceyu español de la provincia de Zamora y de la comunidá autónoma de Castiella y Lleón.[4]
El términu municipal cuenta coles llocalidaes d'Escober de Tábara, Ferreruela de Tábara[3] y Sesnández de Tábara.
Xeografía física
[editar | editar la fonte]Esti pequeñu enclave zamoranu ta carauterizáu pel so monte baxu, los encinares, güertes o cortines como ye costume denominales ente les xentes del llugar.
Na actualidá, ta siendo oxetu de concentración parcelaria, na que se destacar dalgún terrateniente del sieglu XXI posesor de casi'l 90 % de les tierres del llugar, anque verdaderamente les parceles de la zona atopar nun estáu semisilvestre que se fornieren y nun s'estremen del restu de la contorna paisaxística.
Historia
[editar | editar la fonte]Mientres la Edá Media Ferreruela quedó integráu nel Reinu de Lleón, que los sos monarques acometeríen la repoblación de la llocalidá dientro del procesu repoblador lleváu a cabu na zona,[5] quedando integráu dende 1371 nel señoríu de Tábara, posterior Marquesáu de Távara.
Dada la so pertenencia al señoríu tabarés, mientres la Edá Moderna Ferreruela tuvo integráu coles mesmes nel partíu de Tábara de la provincia de Zamora, tal que reflexaba en 1773 Tomás López en Mapa de la Provincia de Zamora. Asina, al reestructurase les provincies y crease les actuales en 1833, la llocalidá caltener na provincia zamorana, dientro de la Rexón Lleonesa,[6] integrándose en 1834 nel partíu xudicial d'Alcañices,[7] dependencia que s'enllargó hasta 1983, cuando foi suprimíu'l mesmu ya integráu nel Partíu Xudicial de Zamora.[8]
Finalmente, en redol a 1850, integrar nel conceyu de Ferreruela les llocalidaes d'Escober de Tábara y Sesnández de Tábara,[9] tomando'l términu municipal la so estensión actual.
Patrimoniu
[editar | editar la fonte]En redol a esta zona ye de destacar l'abondosu patrimoniu artísticu y les xoyes romániques na contorna y restu de provincia. De la mesma, non bien lloñe del llugar tamién ye de destacar l'espectacular paisaxe de la sierra de la Culiebra. Del conceyu podemos destacar la ermita de la Vera Cruz y La ilesia parroquial de La nuesa Señora de l'Asunción. De la ilesia destaca una potente espadaña aguda, tien amás de nave, cruceru y una cúpula, tou bien rehecho a principios del sieglu XX. Destaca la pila bautismal nes que se reparen incisiones asemeyaes a cruces o aspes na zona cimera.
Demografía
[editar | editar la fonte]La zona vien sufriendo un procesu de despoblación que ta minando l'actividá de la contorna dende hai yá bastantes años, polo que'l futuru d'esta zona preséntase inciertu, solo con un pequeñu adico de recuperación con repoblación inmigrante.
| Gráfica d'evolución demográfica de Ferreruela ente 1900 y 2017 |
 |
| Fonte: Institutu Nacional d'Estadística d'España - Ellaboración gráfica por Wikipedia. |
Economía
[editar | editar la fonte]Los sos habitantes dedíquense a l'agricultura, ganadería y al trabayu de les canteres. El so característicu golor a jara, les vaques volviendo a casa a les 8 de la tarde, el regueru, el tren y les sos castañales son dalgunos de los munchos curiosos del pueblu, amás de les sos xentes.
Gastronomía
[editar | editar la fonte]La típica de la zona, cabo destacar la rosca, dulce típicu na festividá de San Antonio, (con esti dulce ellabora'l ramu).
Fiestes
[editar | editar la fonte]El so patrón ye dende los primeros pobladores San Roque, representáu nel antiguu retablu de los santos inocentes, que foi'l primeru na antigua ilesia. San Gregorio ye'l santu o proteutor de los campos, la so festividá ye'l día 9 del mes de mayu. Les fiestes que se viven con mayor intensidá son:
- 10 de mayu San Gregorio.
- 13 de xunu San Antonio, na que s'ellabora la rosca.
- 15 d'agostu Nª. Sra. de l'Asunción y 16 d'agostu San Roque.Fiestes patronales del pueblu na que se realicen diverses actividaes, cabo destacar la cena que se realiza la viéspora de la fiesta (el día 14), na plaza mayor qu'axunta a los vecinos del pueblu y visitantes.
Folclor
[editar | editar la fonte]Anque nel pueblu ta perdiéndose el baille tradicional en fiestes, Ferreruela puede presimir de cuntar con dellos bailles tradicionales:
- Xota de cuatro
- Baille de Lao
- Baille charru de Ferreruela
- Jeringonza
- Les Boleres de Ferreruela
- Encruciado de Ferreruela
Amás d'estos bailles tradicionales, cabo destacar el Cantar del Ramu que se realiza na ilesia na festividá de San Antonio; esti cantar ye recitáu polos mozos del pueblu y ta dedicáu a San Antonio. Componer de delles lloes.
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
- ↑ URL de la referencia: https://www.aemet.es/es/eltiempo/prediccion/municipios/ferreruela-ferreruela-de-tabara-id49068.
- ↑ 3,0 3,1 Datos del rexistru d'Entidaes Llocales
- ↑ Diputación de Zamora
- ↑ Martín Viso, Iñaki (2000). Universidá de Salamanca: Poblamientu y estructures sociales nel norte de la Península Ibérica. Sieglos VI-XIII (en castellanu), páx. 349. «Mientres el periodu anterior (sieglos X-XI), l'occidente zamoranu integrárase nel reinu de Lleón. La escasez de noticies nel sieglu XI alimenta la hipótesis de que topamos ante un espaciu marxinal dientro de la formación lleonesa, al igual qu'asocede con otres de la periferia interior. La xénesis de la monarquía portuguesa fixo necesaria una delimitación fronteriza qu'estremaría rexones con similitud socio-económiques, polítiques y culturales, conformándose como zones de frontera. […] Los conflictos rematen a principios del XIII, cuando Nuño de Zamora, posiblemente Nuño Froilaz, repuebla Castro de Alcañices y los lleoneses controlen Aliste, en conquistando temporalmente dellos castiellos de la zona trasmontana oriental. La llinia fronteriza va quedar asina afitada hasta los nuesos díes»
- ↑ «Real Decretu de 30 de payares de 1833 sobre la división civil de territoriu español na Península ya islles axacentes en 49 provincies» (castellanu). Gaceta de Madrid.
- ↑ Subdivisión en partíos xudiciales de la nueva división territorial de la Península ya islles axacentes / aprobada por S. M. nel real decretu de 21 d'abril de 1834
- ↑ Real Decretu 529/1983, de 9 de marzu, pol que se determinen los Partíos Xudiciales de cada provincia, a considerar a efeutos de les eleiciones de Diputaos provinciales.
- ↑ Alteraciones de los conceyos nos Censos de Población dende 1842: Ferreruela
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Ferreruela.
Datos: Q1922162- Multimedia: Ferreruela de Tábara