Flonda

Flonda
familia de armas ^(es)
arma de tiro ^(es) y arma de proyectil ^(es)

La flonda^[1] o fonida^[2] ye una de les armes más antigües de la Humanidá. Ta ensamada de dos tires de cueru auníes por una badana onde va la piedra. Garrando l'artiluxu pelos cabos opuestos, ximiélgase en círculos de miente que'l proyeutil algame velocidá y dempués suéltase una de les cuerdes pa lliberalu, algamando ésti muncha distancia y poder d'impautu. Los materiales emplegaos pa la so construcción son abondo variaos, ente ellos, el pelleyu, clina, tendones, etc. Los proyeutiles son davezu regodones, o piedres llabraes, arciella o magre ensugao al sol, plomu moldeáu, etc

N'algunes llingües, y alrodiu al usu d'entretenimientos y xuegos infantiles, emplégase equivocadamente el términu flonda pa denomar al familiar gomeru o forcáu. Sicasí, esti ye un tarecu de recién apaición, lligáu al usu del cauchu.

Historia

L'orixe de la fonida, remanez de les dómines prehestóriques, seique no cabero del Paleolíticu, cuando apaecen na estaya d'Oriente próximu grandes cantidaes de proyeutiles d'arciella cocío, asociao a usos bélicos.

Nes dómines clásiques, la flonda foi usada por griegos, cartaxineses, romanos y tamién poles tribus astures, que la remanaben xunto con otres armes arroxadizes como'l dardu, y les llances.

Los flonderos baleares, foren abondo afamaos. Amenugaben dende neños el remanamientu de la flonda y portaben tres menes de distinta llonxitú, según la distancia del llanzamientu. L'usu de proyeutiles de plomu, invetáu polos griegos, facía de la flonda un arma ablucante, entá más que'l arcu, dao el so mayor poder d'impautu y algame; a esto hai de xunir el pequeñu tamañu de los proyeutiles, que yeren quien a trespasar nel cuerpu lo mesmo qu'una bala y yeren tamién incolumbrables nel aire. Como arma de guerra, la fonida usábase entá demientres tola Edá Media, aportando a convivir inclusive colos primitivos cañones. Como tarecu venceyáu al pastoríu, la flonda foi usada dende'l Neolíticu hasta anguaño.

Referencies

1. Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: flonda
2. Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: fonida

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Flonda.
• Federación Ballear de tiru con flonda (castellán)
• Escuela de tiru con flonda Archiváu 2007-01-15 en Wayback Machine (castellán)
• Los flonderos griegos de la Antigüedá (castellán)